Edward Makuka Nkoloso
Edward Makuka Nkoloso(1919 - 4 Mart 1989) Zambiyalı fen bilgisi öğretmeni, gazi, vizyoner, avukat ve Lusaka Belediye başkan adayı. Nkoloso ayrıca Zambiya'nın bağımsızlığı esnasında yapmaya çalıştığı resmi olmayan uzay programı sayesinde tanınmıştır.[1][2][3][4][5]
Uzay Programı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nkoloso, 1960'lı yıllarda kendi hazırladığı bu programdaki bir roket sayesinde, Mars'a 10 astronot ve 17 yaşındaki bir kız ile onun iki kedisini göndermek için çalışmalar yapıyordu. Bunun için o esnalarda Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında hızlanan Uzay Yarışının kötü geçmesini umut ediyordu. Ancak 2012 yılı itibarıyla, ne Amerika Birleşik Devletleri ne de Sovyetler Birliği henüz Mars'a insanlı bir uçuşu gerçekleştirebilmiş değildir.
Astronot eğitimi için Nkoloso'nun Lusaka yakınlarındaki çok gizli merkezine eğitim için gelen kursiyerler, eğitimlerinde İngiliz askeri miğferi ile tek parça tulum giyiyorlardı. Nkoloso hazırlamak istediği roketi alüminyum ve bakırdan 10 metreye 6 metre büyüklüğünde yapmak istiyordu.[6]
Tüm bu çabalarını anlatmak amacıyla bir gazeteye yazı yazdı.[7] Yazısında gerçekleştireceği bu uzay programını Mars'lıları Hristiyanlaştırmak için istediğini ve bunun için UNESCO'dan kendisine 7.000.000 sterlinlik ödenek hibe edilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca roket ile uçuşu 1964 yılında Zambiya'nın bağımsızlık gününde başlatacaklarını da söyledi
Uzay Programının Faydaları[8]
[değiştir | kaynağı değiştir]1) Uzay Programı bir okul işlevi gördü.
2) Uzay Programı aynı zamanda komşu ülkelerde savaşan direniş savaşçılarına bir sığınak ve bir gizli üs görevi gördü.
3) Afrikalı astronot anlamına gelen Afronot deyimi bu program sayesinde oturmuştur.
4) Nkoloso ve uzay programı birçok sanatsal çalışmaya ilham kaynağı olmuştur.
Sonrasında
[değiştir | kaynağı değiştir]Nkoloso'nun uzay programı UNESCO'dan hibe gelmemesi nedeniyle gerçekleşemedi. Ayrıca uzay programında "uzay kızı" olacak olan astronot da hamile kalmıştı. Bunların yanı sıra Nkoloso'nun programının gerçekleşmesi için Zambiya hükûmeti de yardım etmemiş ve çaba göstermemiştir.[9]
Proje yıllar sonra bilimsel olmasa bile sanatsal açıdan ciddi bir etki bırakmıştır. İspanyol fotoğrafçı Cristina De Middel, Daniel Siim ve birçok sanatçı tarafından bir foto projelere dönüştürülmüştür.[10] Nkoloso çalışmalarında esinlenerek yapılan Afronauts filmi Frances Bodomo tarafından çekilmiş ve 2014'te Sundance Film Festival'inde galası yapılmıştır.[11] Ayrıca birçok belgesel çalışmasında ve edebiyat eserinde yer almıştır.[5][12]
Nkoloso daha sonra Ndola'da bulunan Gaziler derneğinde başkanlık görevini yürütmüştür.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Patrick Moore, (1972), siz Venüs'çe konuşabiliyor musunuz? Bağımsız düşünürler için bir rehber. David ve Charles
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Zambia: Tomorrow the Moon". time.com. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(İngilizce)
- ^ "Zambia: Tomorrow the Moon". time.com. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(Türkçe)
- ^ "Zambiya'nın unutulmuş uzay projesi!". cnnturk.com. 23 Nisan 2012. 2 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(Türkçe)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ a b AFRİKALILAR UZAYA Gitmeyi Denerse - Zambiya'nın UNUTULMUŞ UZAY PROGRAMI https://www.youtube.com/watch?v=cN_XzEAKvDM
- ^ "ZAMBIA: ZAMBIAN ASTRONAUTS TRAIN FOR MOON TRIP". itnsource.com. 5 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(İngilizce)
- ^ "We're going to Mars!". bootsnall.com. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(İngilizce)
- ^ "Afrika'nın İlk Uzay Programı - Zambia Uzay Programı". Dipnot X (İngilizce). 1 Haziran 2020. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.
- ^ "Teknoloji Bakanlığının Mektubu". tripod.com. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(İngilizce)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ "Zambiya'nın unutulmuş uzay projesi! Galeri". cnnturk.com. 2 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012..(Türkçe)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kendisi ile yapılan bir röportaj 16 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Youtube
