İçeriğe atla

Biyojenik madde

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dönüşüm geçirmiş bir biyojenik madde olan ham petrol
Hevea brasiliensis'in bir salgısı olan doğal sakız

Biyojenik madde, canlılar tarafından veya canlılardan üretilen maddelerdir. Önceden bu terim diğer organizmalar üzerinde zehirleyici etkileri olan metabolit bileşikleri için kullanılırken,[1] sonradan anlamı genişleyerek bitki veya hayvanların herhangi bir bileşenini, salgısını ve metabolitini kapsar hâle gelmiştir.[2] Moleküler biyolojide, biyojenik maddelere biyomoleküller adı verilir. Genellikle kromatografi ve kütle spektrometrisi teknikleri kullanılarak izole edilir ölçülürler.[3][4] Ek olarak, biyojenik maddelerin çevrede dönüşümü ve değişimi, özellikle de su yollarında taşınımı modellenebilir.[5]

Biyojenik maddelerin gözlemi ve ölçümü özellikle jeoloji ve biyokimya alanlarında önemlidir. Jeolojik tortulardaki izoprenoidler ve yağ asitlerinin büyük bir kısmı, bitkilerden ve klorofilden türemiş olup Prekambriyen'e kadar uzanan örneklerde bulunabilir.[4] Bu biyojenik maddeler, tortuda gerçekleşen diyajenez sürecine dayanabilir ancak başka maddelere de dönüşebilir.[4] Bu özellikler biyojenik maddeleri jeologların farklı kayaların yaşını, kökenini ve bozunma süreçlerini doğrulamak için yararlı birer biyobelirteç kılar.[4]

1960'lardan bu yana,[6] biyojenik maddelerin suda üretimi, taşınımı, dönüşümü[5] ve endüstriyel uygulamalarda nasıl kullanılabileceği deniz biyokimyasının bir parçası olarak incelenmiştir.[6] Denizlerdeki biyojenik bileşiklerin büyük bir kısmı, siyanobakteriler dahil mikro ve makroalgler tarafından üretilir.[6] Bu biyojenik maddeler antimikrobiyal özelliklerinden dolayı günümüzde hem çürüme önleyici boyalar[1] hem de tıp alanındaki endüstriyel projelerde birer araştırma konusudur.[6]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Exploitation of marine algae: biogenic compounds for potential antifouling applications". Planta. 219 (4): 561-78. August 2004. doi:10.1007/s00425-004-1307-5. PMID 15221382.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Bhadury_2004" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ Biomedical Applications of Polymeric Materials and Composites. John Wiley & Sons. 2016. 
  3. ^ Biogenic Synthesis of Ag and Au Nanoparticles Using Aqueous Seed Exudates (Master’s tez). Sydney, Australia: The University of Sydney. 2014. 
  4. ^ a b c d "Biogenic substances in sediments and fossils". Angewandte Chemie. 10 (4): 209-25. April 1971. doi:10.1002/anie.197102091. PMID 4996804.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Albrecht_1971" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ a b "Estimation of biogenic substance transport by water masses in Tatar Strait". Water Resources (İngilizce). 38 (1): 72-86. 2011. doi:10.1134/S009780781006103X.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Leonov_2011" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ a b c d "Marine cyanobacteria—a prolific source of natural products". Tetrahedron (İngilizce). 57 (46): 9347-9377. 2001. doi:10.1016/S0040-4020(01)00931-0.