İçeriğe atla

Çekoslovakya millî futbol takımı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çekoslovakya
Forma/federasyon arması
FederasyonÇekoslovakya Futbol Federasyonu
KonfederasyonUEFA (Avrupa)
En çok oynayanZdeněk Nehoda (90)
En çok gol atanAntonín Puč (34)
İlk maç
Çekoslovakya Çekoslovakya 7 - 0 Yugoslavya Yugoslavya Krallığı
(Anvers, Belçika; 28 Auğustos 1920)
Son maçı
 Belçika 0 - 0 Çekoslovakya Çekoslovakya
(Brüksel, Belçika; 17 Kasım 1993)
En farklı galibiyet
Çekoslovakya Çekoslovakya 8 - 0 Tayland 
(Meksiko, Meksika; 18 Ekim 1968)
En farklı mağlubiyet
 Macaristan 8 - 3 Çekoslovakya Çekoslovakya
(Budapeşte, Macaristan; 19 Eylül 1937)
Dünya Kupası
Katılım8 (ilki 1934)
En iyi dereceİkincilik, 1934, 1962
Avrupa Şampiyonası
Katılım3 (ilki 1960)
En iyi dereceŞampiyon, 1976

Çekoslovakya millî futbol takımı, 1920 - 1993 yılları arasında Çekoslovakya'yı uluslararası arenada temsil etmiş takımdır. En son 1990 İtalya Dünya Kupası'nda mücadele etmiş, bu kupada çeyrek finale kadar gelmeyi başarmış ve kupada şampiyon olacak olan Batı Almanya'ya 1-0 yenilerek kupaya veda etmiştir.

František Plánička ile Combi 1934 FIFA Dünya Kupası finalinde selamlaşırken.

Çekoslovakya olarak bağımsızlığını 1918 yılında kazandıktan 5 yıl sonra, 1923 yılında Çekoslovakya Futbol Federasyonu, FIFA'ya üye oldu. FIFA'ya üye olmadığı 16 yıl süresince 1911 yılında düzenlenen Avrupa Amatörler Futbol Şampiyonası'nda şampiyonluk kazanan Çekoslovakya, 1920 Antwerp Olimpiyatları'nda ikinci olmuştu. Fakat bu ikinciliğin sebebi sahada alınan mağlubiyet değil, Çekoslovak oyuncuların maçın 39. dakikasında hakemin kararına kızıp sahayı terk etmesiydi. Çekoslovak oyunculara bu nedenden ötürü olimpiyatlar sonunda madalya verilmemişti.[1]

Çekoslovakya, katıldığı ilk Dünya Kupası olan 1934 yılında düzenlenen 2. Dünya Kupası'nda Plánička, Puč ve Nejedlý gibi oyuncularının katkılarıyla finale yükseldi ve 1934 FIFA Dünya Kupası finalinde ev sahibi İtalya'ya uzatmalara 2-1 yenilerek kupayı 2. sırada tamamladı. Oldřich Nejedlý ise turnuva boyunca kaydettiği 5 golle altın ayakkabı ödülünü kazandı.[2] 1938 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Bulgaristan'ı 7-1 yenerek Fransa'da düzenlenen 1938 FIFA Dünya Kupası'na katılma hakkı elde eden Çekoslovakya, 1. Tur maçında Hollanda'yı yenerek çeyrek finale yükseldi. Oldukça sert geçen ve 3 kırmızı kartın çıktığı çeyrek finalde Brezilya ile 1-1 berabere kalan Çekoslovakya, tekrar maçını 2-1 kaybederek turnuvadan elendi.[3]

1954 FIFA Dünya Kupası'na da katılan Çekoslovakya, grupta Avusturya ve son şampiyon Uruguay ile oynadığı maçlarda mağlup olarak kupadan elendi. Aynı şekilde, 1954 FIFA Dünya Kupası'nda da grupta elenen Çekoslovakya, bu kez Batı Almanya ile berabere kalıp Arjantin'i yense de, Kuzey İrlanda'yla oynadığı maçı kaybettiğinden averajı daha iyi olmasına karşın ikili averajda Kuzey İrlanda'ya geçilip kupadan elendi. 1960 yılında düzenlenen ilk Avrupa Futbol Şampiyonası'na katılma başarısını gösteren Çekoslovakya millî futbol takımı, yarı finalde Sovyetler Birliği'ne 3-0 mağlup olsa da üçüncülük maçında ev sahibi Fransa'yı 2-0 yendi. Bu başarı 2 sene sonra Şili'de düzenlenen 1962 FIFA Dünya Kupası'nda finale yükselen Çekoslovakya, bu kez de Brezilya'ya 3-1 mağlup olup tarihinde oynadığı ikinci Dünya Kupası finalini de kaybetti. Ancak, Josef Masopust, 1960 Avrupa Şampiyonası ve 1962 Dünya Kupası'nın takımlarını çalıştıran Rudolf Vytlačil, 1964 Tokyo Olimpiyatları'nda finalde bu kez Macaristan'a kaybetti.

1970 FIFA Dünya Kupası'nda Brezilya, İngiltere ve Romanya ile aynı gruba düşen Çekoslovakya, tüm maçlarını kaybederek kupadan elendi. 1972 yılında Jozef Vengloš'un çalıştırdığı Çekoslovakya 23 yaş altı millî futbol takımı, Avrupa Şampiyonluğu'nu elde etti. Bu takımın iskeletini oluşturduğu A millî takım ise Yugoslavya'da düzenlenen 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı kazanarak Çekoslovakya'ya uluslararası düzeydeki ilk şampiyonluğunu kazandırdı. Yarı finalde Hollanda'yı 3-1, finalde de Batı Almanya'yı penaltı atışları sonucu mağlup etti. Jozef Vengloš yönetiminde hemen hemen aynı futbolcularla yoluna devam eden Çekoslovakya, İtalya'da düzenlenen 1980 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda ise üçüncü olup aynı yıl düzenlenen Moskova Olimpiyatları'nda ise altın madalya kazandı.

1980 yılından sonra düşüşe geçen Çekoslovakya, bu tarihten uluslararası düzeyde hiçbir başarı elde edemedi. 1982 FIFA Dünya Kupası'na katılarak grup maçlarında elde ettiği Kuveyt ve Fransa beraberliklerine rağmen İngiltere mağlubiyetinden ötürü grup maçları sonucunda kupadan elendi. Ancak 1990'ların başından itibaren tekrar eski günlerine dönen Çekoslovakya millî futbol takımı, son katıldığı turnuva olan 1990 FIFA Dünya Kupası'nda ise ABD ve Avusturya'yı mağlup ederek İtalya'ya kaybetmesine karşın grupta 2. sırada yer alarak Son 16'ya kaldı. Kosta Rika'yı eleyip çeyrek finale çıkan Çekoslovakya, Batı Almanya'ya 1-0 kaybederek turnuvadan elendi.

1993 yılında Doğu Bloğu'nun dağılmasının ardından Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılan Çekoslovakya, bu ayrılmadan sonra yoluna Çekya millî futbol takımıyla devam ederek futbol sahnesinden çekildi.

Forma tarihçesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
1934-1976
1950-1967 Deplasman
1980-1989
1990 Ev Sahibi
1990 Deplasman

FIFA Dünya Kupası tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tur Derece O G B* M AG YG
Uruguay 1930 Katılmadı - - - - - - -
İtalya 1934 Final 2 4 3 0 1 9 6
Fransa 1938 Çeyrek final 5 3 1 1 1 5 3
Brezilya 1950 Katılmadı - - - - - - -
İsviçre 1954 1. Tur 14 2 0 0 2 0 7
İsveç 1958 1. Tur 9 4 1 1 2 9 6
Şili 1962 Final 2 6 3 1 2 7 7
İngiltere 1966 Elemeleri Geçemedi - - - - - - -
Meksika 1970 1. Tur 15 3 0 0 3 2 7
Batı Almanya 1974 Elemeleri Geçemedi - - - - - - -
Arjantin 1978 Elemeleri Geçemedi - - - - - - -
İspanya 1982 1. Tur 19 3 0 2 1 2 4
Meksika 1986 Elemeleri Geçemedi - - - - - - -
İtalya 1990 Çeyrek final 6 5 3 0 2 10 5
Amerika Birleşik Devletleri 1994 Elemeleri Geçemedi - - - - - - -
Toplam 8/15 2 Final 30 11 5 14 44 45

Avrupa Şampiyonası tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tur O G B* M AG YG
Fransa 1960 Üçüncü 2 1 0 1 2 3
İspanya 1964 Elemeleri Geçemedi - - - - - -
İtalya 1968 Elemeleri Geçemedi - - - - - -
Belçika 1972 Elemeleri Geçemedi - - - - - -
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti 1976 Şampiyon 2 1 1 0 5 3
İtalya 1980 Üçüncü 4 1 2 1 5 4
Fransa 1984 Elemeleri Geçemedi - - - - - -
Batı Almanya 1988 Elemeleri Geçemedi - - - - - -
İsveç 1992 Elemeleri Geçemedi - - - - - -
Toplam 3/9 8 3 3 2 12 10

En çok oynayan futbolcular

[değiştir | kaynağı değiştir]
Zdeněk Nehoda
# Oyuncu Çekoslovakya kariyeri Maç Gol
1. Zdeněk Nehoda 1971-1987 90 31
2. Marián Masný 1974-1982 75 18
Ladislav Novák 1952-1966 75 1
4. František Plánička 1926-1938 73 0
5. Karol Dobiaš 1967-1980 67 6
6. Josef Masopust 1954-1966 63 10
Ivo Viktor 1966-1977 63 0
8. Ján Popluhár 1958-1967 62 1
9. Antonín Puč 1926-1938 60 34
10. Antonín Panenka 1973-1982 59 17
11. Jan Fiala 1977-1987 58 1
Anton Ondruš 1974-1980 58 9
13. Ladislav Jurkemik 1974-1983 57 3
14. Svatopluk Pluskal 1952-1965 56 1
15. Jaroslav Burgr 1929-1938 55 0
Koloman Gögh 1974-1980 55 1
Ivan Hašek 1984-1993 55 5
Ján Kozák 1976-1984 55 9
Ladislav Vízek 1977-1986 55 13
20. Jozef Barmoš 1977-1982 52 0
Jozef Chovanec 1984-1992 52 4

En çok gol atan futbolcular

[değiştir | kaynağı değiştir]
# Oyuncu Çekoslovakya kariyeri Gol Maç
1. Antonín Puč 1926-1938 34 60
2. Zdeněk Nehoda 1971-1987 31 90
3. Oldřich Nejedlý 1931-1938 28 43
Josef Silný 1925-1934 28 50
5. Adolf Scherer 1958-1964 22 36
František Svoboda 1927-1937 22 43
7. Marián Masný 1974-1982 18 75
8. Antonín Panenka 1973-1982 17 59
9. Jozef Adamec 1960-1971 14 44
Tomáš Skuhravý 1985-1993 14 43
  1. ^ Murray, Scott (20 Temmuz 2012). "The Joy of Six: Olympic football tournament stories". The Guardian. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2014. 
  2. ^ "Delight for the Azzurri as home advantage tells". FIFA. 30 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2014. 
  3. ^ "World Cup History - On this day: Battle of Bordeaux". Eurosport. 12 Haziran 2010. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2014.