Kamaniçe Muharebesi
| Kamaniçe Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
 Kamaniçe Kalesi ve çevresi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Rus İmparatorluğu |
 Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Aleksandr Galiçin |
Moldovancı Ali Paşa | ||||||
| Güçler | |||||||
| 60.000 | 60.000 (muharebeye katılan 10-15.000) | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| ~2.000 ölü | ~10-12.000 ölü | ||||||
Kamaniçe Muharebesi, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Sadrazam Moldovancı Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 17 Eylül 1769'da Kamaniçe yakınlarında Aleksander Galiçin komutasındaki Rus ordusuna yenildi.
Muharebe öncesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilk kaydadeğer askerî harekâtları olan Kırım ordusunun 1769 başındaki başarılı güney Rusya akını ve Osmanlı ordusunun Rus ordusunun Hotin'e yönelik iki saldırısını da başarıyla püskürtmesi ve bunun sonucunda Rusların Turla nehrinin öte yakasına çekilmesi Osmanlı tarafında erken bir zafer havası yarattı.
Hotin önünde kazandığı zaferle Sadrazamlığa terfi ettirilen Moldovancı Ali Paşa (önceki Sadrazam Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa cephedeki hareketsizliğinden dolayı geri çağrılmış ve 12 Ağustos 1769'da Dimetoka'da idam edilmişti) Turla nehrini aşarak Rus ordusunun üzerine yürümeyi amaçladı.
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]Moldovancı Ali Paşa bu çerçevede Hotin kalesi civarında karargâh kuran ordusuyla Podolya'ya ilerlemek istedi. Bu amaçla Hotin kalesinin toplarının korunması altında Turla nehri üzerine bir köprü inşa ettirdi ve 4.000 askerlik bir birliği karşı kıyıya geçirdi. Bununla birlikte, Rus orudusunun saldırısına uğrayayn bu birlik 2 Eylül 1769'da geri çekildi. Buna mukabil, Rus ordusu da köprüyü yıkma girişiminde başarılı olamadı.
Bu ilk girişimin başarılı olamaması üzerine, Moldovancı Ali Paşa 9 Eylül'de daha büyük bir birliği karşı kıyıya geçirdi. Taarruza geçen Osmanlı ordusu sarsıntıya uğrayan Rus ordusuna 800 ölü verdirmeyi başardı. Ancak karşıya taarruza geçen Rus ordusu Osmanlıları bir kez daha püskürtmeyi başardı.
Moldovancı Ali Paşa 16 Eylül'de 12.000 askeri bir kez daha karşı kıyıya geçirdi. Bununla birlikte; 16-17 Eylül gecesi kabaran nehrin sularının köprüyü yıkması üzerine Osmanlı ordusu ile karşıya geçmiş bu birlik arasındaki bağlantı koptu. Bu birliğin çok az bir bölümü karşıya geçerek canını kurtarabilirken, büyük bölümü ya Rus ordusuyla savaşarak ya da boğularak hayatını kaybetti.
Muharebe sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]
Osmanlılar; Kamaniçe Muharebesinde, Köprü Faciası (1595) ile Sengotar (1664) ve Zenta (1697) muharebelerinde kurulan köprülerin yıkılması sonucu karşılaştıkları felaketlerden birini daha yaşadılar. Osmanlı ordusu düzensiz bir şekilde önce Yaş'a, ardından Babadağ'a çekilirken takibi sürdüren Rus ordusu önce (garnizonunun terkettiği) Hotin'i savaşsız ele geçirdi, ardından ise Boğdan'ı işgale başladı. Böylelikle, Osmanlıların savaşın başındaki Hotin kuşatmasında kazandığı zaferler bir kazanç getirmemiş oldu. Bilakis, Kamaniçe yenilgisi Osmanlı İmparatorluğu'nu askerî sahada 1770 ve 1771 yıllarında bekleyen felaketler zincirinin ilk halkasını teşkil etti.
Kamaniçe Muharebesinde yenilerek düzensiz bir şekilde çekilen Sadrazam Moldovancı Ali Paşa 12 Aralık 1769'da görevinden azledildi ve yerine İvazzade Halil Paşa getirildi.