İçeriğe atla

Elbistan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yazdırılabilir sürüm artık desteklenmiyor ve görüntü oluşturma hataları olabilir. Lütfen tarayıcı yer işaretlerinizi güncelleyin ve bunun yerine varsayılan tarayıcı yazdırma işlevini kullanın.
Elbistan[1]
İlçe
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKahramanmaraş
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamMurat Yıldız (vekil)
 • Belediye başkanıErkan Gürbüz[2][3] (CHP[3])
Yüzölçümü
 • Toplam2547 km²
Rakım1150 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam142.548
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu46300
İl alan kodu(+90) 344
İl plaka kodu46

Elbistan, Kahramanmaraş iline bağlı bir ilçedir. Akdeniz Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgelerinin kesiştiği noktada konumlanmıştır. Şehir merkezinin nüfusu yaklaşık olarak 110.000'dir. TÜİK 2023 yılı ADNKS nüfus sayımına göre tüm ilçe nüfusu belde ve köyleriyle birlikte 127.755'dir.[4]

Etimoloji

Roma ve Bizans döneminde Plasta diye adlandırılan şehir Ermenice kaynaklarda Ablasta, Ablastayn; Arapça kaynaklarda Ablestin, Ablusteyn; Farsça kaynaklarda Ablistin olarak geçer. Osmanlı hakimiyetine girmesiyle bugünkü söylenişine uygun şekil almıştır. Halk arasında Albıstan şeklinde de telaffuz edilir. Elbistan, Bizans İmparatorluğu'nun Ablasta olarak adlandırdığı bir yerleşim yeridir. IV. Murad, Bağdat Seferi sırasında Osmanlı kaynaklarında Albustan olarak adlandırılan Elbistan'dan geçmiştir. Ablastan, Albıstan gibi farklı dönemlerde değişik isimlendirmeler yapılmış olup Arap tarihçiler tarafından ise Ablustayn olarak bahsedilmiştir. XVI. yüzyıldan itibaren Arap tarihçisi İbni İlyas dışındaki tüm tarihçiler tarafından Albistan veya Elbistan olarak bahsedilmiştir.[5]

Coğrafya

İlçe sınırları Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde[6] olup 2547 km² yüzölçümüne sahiptir. Yaklaşık olarak 37 doğu meridyeni - 38 kuzey paraleli arasında bulunan Elbistan'ın kuzeyinde Darende ve Gürün ilçeleri, güneyinde Nurhak ve Ekinözü, doğusunda Malatya ili, Doğanşehir ve Akçadağ ilçeleri, batısında ise Afşin ve Göksun ilçeleri bulunmaktadır. Çevre illere uzaklığı Malatya şehir merkezine 120 km, Sivas şehir merkezine 232 km, Adıyaman şehir merkezine 160 km, Kayseri şehir merkezine 216 km, Adana şehir merkezine 280 km olup bağlı bulunduğu Kahramanmaraş ili şehir merkezine ise 158 km'dir. Ayrıca ilçenin konumu nedeniyle bir tarafı soğuk iken diğer tarafı sıcaktır.[7]

Tarihçe

Elbistan'ın tarihi çok eskiye dayanır. İlçe höyük oluşumları açısından çok zengindir. Kara Höyük Mahallesinde yapılan kazı çalışmalarında Geç Hitit dönemine ait bazı eserler gün yüzüne çıkarılmıştır. Ayrıca Elbistan ilçesindeki Yukarı Ceyhan bölgesinde yapılan kazılarda şu ana kadar 21 tane höyüğe rastlanmıştır. Bugün Kahramanmaraş Müzesi'nde bulunan Maraş Aslanı Arıtaş'ta bulunmuştur. Elbistan'da henüz bir müze olmadığı için bu eserler; İstanbul, Ankara, Adana ve Kahramanmaraş'ta sergilenmektedir. Elbistan ve köylerinde Oğuzların Avşar, Bayat, Beydili boyları çoğunlukta olmakla birlikte hemen hemen 24 Oğuz boyunun tamamı mevcuttur.[8][9]

Afşar ve Begtili Damgası. Afşar ve Begtili Damgası.
Afşar ve Begtili Damgası.

Bizans ile Abbasiler arasında 9., 10. ve 11. yüzyıllarda çeşitli savaşlar meydana geldi.[10] Elbistan, 1084'te Selçuklular tarafından fethedildiyse de, Haçlı Seferleri sırasında sık sık yağmalandı ve el değiştirdi.[11] Elbistan, 1144 yılında Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı I. Mesud zamanında tekrar alındı. Ancak bu dönemde de sık sık Danişmentliler ile mücadele edildi.[11] Ardından, 1190 yılında II. Kılıçarslan ülkeyi 11 oğlu arasında paylaştırdı. Elbistan Tuğrul Şah'a verildi. Bölge Kösedağ Muharebesi'nden sonra Moğol hakimiyetine girdi. Hakimiyet 1273-1277 yılları arasındaydı.[10]Moğol hakimiyetinden sonra, 15 Nisan 1277 tarihinde Memlûk Sultanı Baybars'ın Moğol ordusunu yenmesi ile 112 sene Memlûk Devleti bütün bölgede egemen oldu.[12] Dulkadiroğulları Beyliği, bölgede 176 sene Memlük Devleti'ne bağlı olarak hakimiyet kurdu. Bölge, Osmanlılarca ilk defa I. Bayezit döneminde kuşatıldıysa da (1399), bu girişim başarısızlıkla sonuçlandı.[13] 1400 yılında da Timur, Elbistan ve yöresini yağmaladı.[10] Bu yağmadan sonra Elbistan 16. yüzyılın başlarına kadar yağmalandı. Bölge, Osmanlılarca 1515 yılına kadar çeşitli şekillerde kuşatıldıysa da bu girişimler başarılı olamadı.

I. Süleyman (Kanuni) dönemi (1563) Elbistan Sancağı[14]
Osmanlı İmparatorluğu'nda Halep Vilayeti (1864)

Elbistan, Osmanlı Devleti'ne son katılan beylik olan Dulkadiroğlu Beyliği'ne başkentlik yapmıştır. Beyliğin başkenti ancak 1507'de Elbistan'ın savaşta tamamen yakılmasından sonra Maraş'a taşınmıştır.[15] Ancak kısa bir süre Maraş'tan yönetilen beylik 1515'te Turnadağ Muharebesi ile Osmanlı İmparatorluğu'na katılmıştır.[16]

Osmanlı dönemi

I. Selim döneminde Turnadağ Muharebesi (1515) ile Osmanlı İmparatorluğuna katıldı.[17][18][19] 1522 yılında Maraş bölgesi, özel yönetiminden ayrılır,[18] sancak haline gelir ve Elbistan da Maraş'ın kazası haline gelir. Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'sinde bölge hakkında bilgiler verir:

Bu dağlar ve beldelerde hep Türkmenler otururlar. Lisanları (kendileri gibi) Buhara illerinden gelmedir. Bütün Türkler on iki çeşit lisan üzere konuşurlar.[20]

Abdülaziz döneminde, Halep Vilayeti kurulunca Maraş kazaya dönüşürken, Elbistan ve köy çevresi eski önemini kaybetmiştir. 1871 yılında da Elbistan'da ilk kez belediye teşkilatı kurulmuştur.[21] I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı'nın Halep'i kaybetmesiyle, Halep Vilayeti'ne bağlılık sona ermişti.

Cumhuriyet dönemi

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanından sonra Maraş günümüzdeki şeklini aldı ve Elbistan tamamen Maraş'a bağlandı. Yerleşik hayata geçtikten sonra yaylaya çıkma geleneği 1980'lerden sonra terk edilmiştir.[22]

İlçe, 2023 Kahramanmaraş depremleri sebebiyle ağır hasar görmüştür.

İl olma tartışması

1970'li yıllardan beri il olmayı tasarlayan Elbistan halkı, bu konuda çeşitli girişimlerde bulundu. 12 Şubat 1993 tarihinde bu isteğine çok yaklaşan Elbistan, heyette bulunan muhtar Nuri Taphasanoğlu sayesinde birçok girişime imza attı. Başbakan Süleyman Demirel, muhtar Taphasanoğlu'nun ısrarcı davranışları üzerine ceketinin arkasını imzalayarak; "Muhtarım, Elbistan il oldu" yazıp altını imzaladı. Ancak Elbistan ilçe olarak kalmaya devam etti.

Uzun yıllar süre gelen Elbistan'ın il olma hususu 2000 yılında TBMM'ye verilen kanun teklifiyle resmiyet kazanmıştır.[23] Kahramanmaraş'ın büyükşehir statüsüne geçmesi ile bu konu zamanın akışına bırakılmıştır.

2023 depremi

Ana madde: 2023 Kahramanmaraş depremleri

Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde 6 Şubat Pazartesi günü sabah saat 04.17'de deprem 7,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem; Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Malatya ve Adana başta olmak üzere çevre illerde yoğun şekilde hissedildi ve yıkıma neden oldu. 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından saat 13.24'te bir deprem daha meydana geldi. Merkez üssü Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi olan depremin büyüklüğü 7,6 olarak kaydedildi. Elbistan'da deprem nedeniyle 900'den fazla kişi ölmüştür.[24][25][26][27]

Ekonomi

Afşin-Elbistan A Termik Santrali

İlçenin ekonomik yapısında tarım ve tarıma dayalı ticaret ağırlıklı paya sahiptir. Termik santraller ve şeker fabrikası dışında sanayi henüz gelişmemiştir. Özellikle kırsal kesimlerde tarım büyük önem arz etmektedir. Afşin-Elbistan termik santralleri Türkiye'nin elektrik üretimine önemli bir katkı sağlamaktadır. Şu anda mevcut olan iki santral toplam 17 milyar kwh elektrik üretmektedir. Bölgedeki kömür yataklarının toplam 5 milyar tondan fazla rezerve sahip olduğu MTA kurumunca açıklanmıştır.[28] Bölgenin en büyük şeker fabrikası olan Elbistan Şeker Fabrikası ovada ve civar illerde yetişen pancarları işler.[29]

Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren sürekli sosyolojik gelişmeler gösteren Elbistan'ın en önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Tarımsal olarak üretilen en önemli ürünler tahıl ve şeker pancarıdır. İlçede ayrıca şeker fabrikası, PVC kapı ve pencere fabrikası, tuğla fabrikası gibi birçok sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Bunlara ek olarak, kömür dışında sınırları içerisindeki köylerde mermer, krom gibi madenler bulunmaktadır. Ayrıca devlet tarafından bir Organize sanayi bölgesi kurulması kararlaştırılmış olup bu OSB'nin sanayileşmeyi çok hızlandırması beklenmektedir.[30]

2019 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı'nca Doğan kırsal mahallesine kurulacak besi çiftliğinde her yıl 100 binden fazla büyükbaş hayvan yetiştirilecektir. Organize Bölgesi'nin kurulması kararlaştırılmış olup bu tesisin kapsayacağı arazi 4 bin dönümden çok olacaktır. Bu besi bölgesinin çevresinde ayrıca çeşitli kesimhaneler, sucuk ve et ürünleri fabrikaları, bir yem fabrikası ve deri işleme fabrikaları bulunacaktır.[31]

26 Ocak 2015 tarihinde Elbistan Organize Sanayi Bölgesi'nde 1. etap alanına ait yol, içme suyu, atık su, yağmur suyu ve iletişim hatlarının döşenmesini kapsayacak altyapı projesi için ilk kazma vuruldu.[32]

Ulaşım

Gölbaşı-Nurhak yolu ile Elbistan güneydoğu illerinin batıya açılan kapısıdır. Ayrıca Elbistan-Afşin-Sarız yolunun faaliyete geçmesi, havaalanının yapılması ve Kayseri-Malatya hızlı tren projesinin Elbistan üzerinden planlanması, Elbistan'ın gelişmesine büyük katkı sağlayacaktır. Elbistan 140.000'i aşan nüfusuyla ve içinde barındırdığı ticaret hacmi ve oluşan sermaye açısından Türkiye'nin 18 ilinden daha büyüktür.[33]

Nüfus

1944'ten önce Elbistan
Yıl Toplam Şehir Kır
1927[34] 54.396 6.456 47.940
1935[35] 65.765 6.365 59.400
1940[36] 71.725 7.000 64.725
1945[37][a] 51.911 6.655 45.256
1950[38] 56.179 7.547 48.632
1955[39] 65.150 8.496 56.654
1960[40] 73.807 10.282 63.525
1965[41] 78.664 13.492 65.172
1970[42] 91.978 17.859 74.119
1975[43] 109.595 26.048 83.547
1980[44] 124.842 35.437 89.405
1985[45] 147.631 48.756 98.875
1990[46][b] 112.024 54.741 57.283
2000[47] 128.267 71.500 56.767
2007[48] 129.379 82.238 47.141
2008[49] 131.948 81.239 50.709
2009[50] 135.386 85.642 49.744
2010[51] 137.283 88.895 48.388
2011[52] 139.046 92.386 46.660
2012[53] 139.855 95.037 44.818
2013[54] 140.493 140.493 veri yok
2014[55] 142.168 142.168 veri yok
2015[56] 141.468 141.468 veri yok
2016[56] 142.783 142.783 veri yok
2017[56] 142.779 142.779 veri yok
2018[56] 142.548 142.548 veri yok
2019[56] 141.534 141.534 veri yok
2020[56] 142.778 142.778 veri yok
2021[56] 141.977 141.977 veri yok
2022[56] 141.307 141.307 veri yok
2023[56] 127.755 127.755 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Eğitim

Elbistan'da köyler dahil toplam 95 okul bulunmaktadır.[57] Sadece şehir merkezinde toplam 13 ilkokul, 10 ortaokul, 10 lise ve 6 (4 ayrı kurum) özel eğitim kurumu, 10 dershane ve 1 MYO ve 1 Fakülte vardır. KSÜ'ye bağlı meslek yüksek okulu bulunmaktadır. Yürütme Kurulunun 3 Ağustos 1988 tarihli kararı ile İnönü Üniversitesi'ne bağlı olarak kurulmuştur. 9 Mayıs 2018 tarih ve 7141 sayılı kanun ile kurulan Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi'ne bağlanmıştır.[58] Ayrıca Elbistan Mühendislik Fakültesi 2011 yılında KSÜ'ye bağlı olarak kurulmuştur.[59] 18 Mayıs 2018 tarihinde yeni kurulan Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi'ne bağlanmıştır.[60][61]

Sağlık

Şehirde iki devlet hastanesi vardır. En büyüğü 2017 yılında açılan 300 yataklı Elbistan Devlet Hastanesi'dir.[62][63] Diğeri de Elbistan Ağız ve Diş Hastanesi'dir.[64]

Tanınmış kişiler

Osmanlı Devleti döneminden[65]

Cumhuriyet döneminden günümüze[65]

Siyasetçiler

Şair, yazar ve ozanlar

Dini mekânlar

Elbistan'da köyler dahil toplam 132 tane camii bulunmaktadır.[57] Sayısı henüz belli olmayan Cumhuriyet[66], Demircilik[67], Sevdilli[68], Soğucak[69], Bakış[70][71] ve Küçükyapalak[72][73] mahallelerinde cemevi bulunmaktadır.

Spor

Elbistan Belediyespor Logosu

1981'de kurulan Elbistanspor, yeni adıyla Elbistan Belediyespor, amatör kümelerde mücadele ediyor. Elbistanspor 8 sezon 3. Lig'de oynadı. 1993 sezonunda amatör kümeye düştü. 2010 yılında kurulan Bölgesel Amatör Ligde mücadele eden Elbistan Belediyespor iki yıl üst üste baraj maçı ile ligde kaldı. 2018 yılında Türkoğlu Belediyespor'u yenerek Bölgesel Amatör Lig'e yükseldi. Başkan Şahin Zade'dir.[74][75][76]

Yönetim ve siyaset

Yerel seçimler

Seçim Belediye başkanı Parti Oy oranı Oy sayısı
1963 Mehmet Ziya Nakipoğlu Cumhuriyet Halk Partisi %55,61 1.664
1968 %54,74 1.888
1973 %22,97 1.059
1977 Hacı Ahmet Özsoy Bağımsız %48,94 2.726
1984 Hamza Akbaş Anavatan Partisi %40,8 4.419
1989 Hacı Abdullah Dede Milliyetçi Çalışma Partisi %36,67 5.331
1994 %27,86 5.472
1999 Abdullah Paksoy Milliyetçi Hareket Partisi %31,71 6.990
2004 %47,76 11.740
2009 Durmuş Küçük Adalet ve Kalkınma Partisi %52,1 21.433
2014 %46.8 35.234
2019 Mehmet Gürbüz %52,9 3.793
2024 Erkan Gürbüz Cumhuriyet Halk Partisi %37.17 23.083

Mahalleleri

Harita
İlçedeki mahallelerin haritadaki yeri

Elbistan ilçesi merkezde 14 kırsalda ise 79 mahallesi olmak üzere toplam 93 mahalleden oluşmaktadır.

Merkez mahalleleri

Kırsal mahalleleri

Kardeş şehirler

Yemekleri[91]

  • Malhıda Çorbası
  • Tahalak Köfte
  • Daşkebabı
  • Eşgili Köfte
  • Lousa Çorbası
  • Gavurma
  • Düğürcük Çorbası
  • Bazlama
  • Musakka Sulusu
  • Pendir Helvası
  • İçli Köfte
  • Cıvıklama
  • Gıldüğürcük Gıyması
  • Gıllıgıyma
  • Çiğ Köfte
  • Mercimek Pilavı
  • Keşgek
  • Borani
  • Kenger Pilavı
  • Erişte Çorbası
  • Yemlik Pilavı
  • Çiriş Aşı
  • Pendirli Çörek
  • Tahinli Çörek
  • Kömbe
  • Çaldırma Ekmek
  • İrişgit
  • Çağla Sulusu
  • Sızgıt
  • Munbar Dolması
  • Albıstan(Elbistan) Tava
  • Nahana(Lahana) Dolması
  • Lalek(Leylek)Kıyması
  • Pisiomacı
  • Tarhana Şorası(çorbası)
  • Gendime Şorası (çorbası)
  • Un Gavurma Çorbası
  • Meyhane Pilavı
  • Gıvrım Tatlısı
  • Gaygana
  • Löhmecin(Lahmacun)
  • Patata(Patates) Gavurması
  • Patata (Patates) Sulusu
  • Yımırta Zalatası (Yumurta Salatası)
  • Közleme ve Etli Közleme
  • Gavga
  • Hedik
  • Mıhlama
  • Hatize
  • Gırma Gavurması
  • Hahırdak
  • Gatmer

Galeri

  • Elbistan Müftülüğü
    Elbistan Müftülüğü
  • Ceyhan Nehri
    Ceyhan Nehri
  • Elbistan
    Elbistan
  • Elbistan
    Elbistan
  • Elbistan
    Elbistan
  • Afşin Elbistan B Termik Santrali
    Afşin Elbistan B Termik Santrali
  • Elbistan Atatürk Anıtı
    Elbistan Atatürk Anıtı
  • Elbistan
    Elbistan
  • Aş Evi
    Aş Evi
  • Topallı-Elbistan
    Topallı-Elbistan
  • Deretopallı giriş
    Deretopallı giriş
  • Elbistan
    Elbistan
  • Sevdilli köyü Kamolar mezrası
    Sevdilli köyü Kamolar mezrası
  • Elbistan
    Elbistan
  • Elbistan
    Elbistan
  • Elbistan
    Elbistan
  • Deretopallı Köyü Yeni Hali
    Deretopallı Köyü Yeni Hali
  • Elbistan
    Elbistan
  • Deretopallı Köyü
    Deretopallı Köyü
  • Elbistan
    Elbistan
  • Çobandede
    Çobandede
  • Özcanlı(Karaçar) Köyü
    Özcanlı(Karaçar) Köyü
  • Elbistan Pınarbaşı köyü
    Elbistan Pınarbaşı köyü
  • Osman Kalesi
    Osman Kalesi
  • Deretopallı Köyü Kacar
    Deretopallı Köyü Kacar
  • Deretopallı köyü çırrık yaylası
    Deretopallı köyü çırrık yaylası

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Afşin ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
  2. ^ Ekinözü ve Nurhak ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Yörelerimiz Türkülerimiz-Kahramanmaraş Elbistan İlçesi". 12 Kas 2019. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla. 
  2. ^ "31 Mart 2019 Mahalli İdareler Genel Seçimleri İlçe Belediye Başkanlığı Seçimi Kesin Aday Listesi" (PDF). 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  3. ^ a b "Sandık Sonuçları ve Tutanaklar". 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  5. ^ Elbistan Tarihi, Adnan Güllü, Elbistan Yayınları, Ekim 2003, S.9-10
  6. ^ "COĞRAFİ YAPI". www.elbistan.gov.tr. 24 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  8. ^ "TARİHİ YAPILAR VE HÖYÜKLER". elbistan.gov.tr. 24 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ağustos 2024. 
  10. ^ a b c "Osmanlı Dönemi". Elbistan Belediyesi. 25 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2010. 
  11. ^ a b Özdamarlar, Metin (2009). "Haçlı Seferleri". Zor Zamanlar. Timaş Yayıncılık. ss. 9, 10, 19. ISBN 978-975-263-887-7. 
  12. ^ Güllü, Adnan (2 Aralık 2009). "ELBİSTAN SAVAŞI (15 NİSAN 1277)". Bizim Elbistan Gazetesi. 18 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2010. 
  13. ^ Özdamarlar, Metin (2009). "Siyasi Birlik". Muhteşem Zaferler. Timaş Yayıncılık. s. 14. ISBN 978-975-263-887-7. 
  14. ^ Bilgin, Arif. "1563 yılında Elbistan". Elbistan Kaymakamlığı. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  16. ^ İ. Hakkı UZUNÇARŞILI: 1994, Osmanlı Tarihi, I. Cilt, Ankara.
  17. ^ Özdamarlar, Metin (2009). "Dulkadiroğulları". Muhteşem Zaferler. Timaş Yayıncılık. s. 22. ISBN 978-975-263-887-7. 
  18. ^ a b Tektaş, Nazım (2007). "Dulkadir Beylği'nin Osmanlı Devleti'ne İlhakı". Çadırdan Saraya Saraydan Sürgüne Osmanlı. Çatı Yayıncılık. ss. 174, 175. ISBN 975-7645-70-2. 
  19. ^ Şahiner, Atilla (2008). "Yavuz Sultan Selim". Osmanlı Tarihi. Lacivert Yayıncılık. s. 113. ISBN 978-9944-75-902-1. 
  20. ^ Derviş Mehmet Zılli bin, Evliya Çelebi (2006). "Mar-iş (Maraş)". Seyahatname. Yeni Şafak Gazetesi. s. 297. ISBN 975-363-798-5. 
  21. ^ Bilgin, Arif. "ELBİSTAN'DA YÖNETİM". Elbistan Belediyesi. 28 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009. 
  22. ^ "Doğan, yatırımları inceledi". Elbistan Yayla Köyle Köyleri Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (EYAKDER). 23 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010. 
  23. ^ "Elbistan Adı ile Bir İl ve Üç İlçe Kurulmasına Dair Kanun Teklifi". 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023. 
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
  28. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020. 
  29. ^ Akbay, Cuma; Bilgiç, Abdulbaki (31 Ara 2020). "Afşin ve Elbistan İlçelerinde Toplumun Termik Santrallerin Çevreye ve İnsan Sağlığına Etkileri Konusundaki Görüşleri". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi. 23 (6). ss. 1587-1597. doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.676982 – dogadergi.ksu.edu.tr vasıtasıyla. 
  30. ^ "Ekonomik Yapısı". www.elmuhay.org. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  31. ^ https://cdn.sekergyo.com.tr/download/files/sekr-2020-00026_kahramanmara%25D8%25A7-elbistan_9729331535.pdf[ölü/kırık bağlantı]
  32. ^ OSB’de ilk kazma vuruldu http://www.elbistaninsesi.com/haber/29078-osb-de-ilk-kazma-vuruldu.html 12 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim Tarihi: 12.02.2015
  33. ^ "Elbistan". www.kahramanmaras.gov.tr. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  34. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  35. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  36. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  37. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  38. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  39. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  40. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  41. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  42. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  43. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  44. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  45. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  46. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  47. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  48. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  49. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  50. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  51. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  52. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  53. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  54. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  55. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  56. ^ a b c d e f g h i
  57. ^ a b "Elbistan cami sayısı okul sayısını geride bıraktı - Yaşam Haberleri". www.elbistanolay.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  58. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2024. 
  59. ^ "Elbistan Teknoloji Fakültesi". 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2013. 
  60. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2024. 
  61. ^ "Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü". www.resmigazete.gov.tr. 22 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  62. ^ "300 YATAKLI ELBİSTAN DEVLET HASTANESİ AÇILIŞ TÖRENİ". www.elbistan.gov.tr. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  63. ^ "300 Yataklı Elbistan Devlet Hastanesi törenle açılıyor - Elbistan Kaynarca Gazetesi". www.elbistankaynarca.com. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  64. ^ "Elbistan Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi yeni binasına taşındı". Kahramanmaraş Son Dakika - Maraş Haber | Aksu TV Haber. 17 Kas 2021. 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2024. 
  65. ^ a b "Elbistan Ünlüleri". www.elmuhay.org. 
  66. ^ "Cemevi'nde geleneksel aşure programı düzenlendi - Elbistan Kaynarca Gazetesi". www.elbistankaynarca.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  67. ^ "Demircilik Cemevi'nin tadilatı başladı - Elbistanın Sesi". www.elbistaninsesi.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  68. ^ Özgül, Ersin (11 Eki 2022). "Elbistan'a bağlı Sevdilli köyünde kolektif emekle cemevi inşa ediliyor-VİDEO". 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  69. ^ Özgül, Ersin (22 Haz 2021). "Elbistan Soğucak Cemevi kolektif emek ve lokmalarla yapılıyor-VİDEO". 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  70. ^ "Hüyücek Cemevi törenle açıldı - Elbistanın Sesi". www.elbistaninsesi.com. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  71. ^ "Hüyücek Cemevi açıldı - Elbistan Kaynarca Gazetesi". www.elbistankaynarca.com. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  72. ^ "Küçükyapalak Cemevi tamamlandı - Elbistanın Sesi". www.elbistaninsesi.com. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  73. ^ "Küçükyapalak'ta Cemevi Açılışı - Elbistan Kaynarca Gazetesi". www.elbistankaynarca.com. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  74. ^ "Elbistanspor galibiyete hasret: Üst üste üçüncü yenilgisini aldı!". Elbistan Olay. 16 Haz 2021. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  75. ^ "ELBİSTAN SPOR - Club Details TFF". www.tff.org. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  76. ^ "Elbistanspor | Kulüp bilgileri | AmatorFutbol.Org". www.amatorfutbol.org. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  77. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
  78. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  79. ^ "Kardeş şehir Samsun'dan 'Elbistan Parkı' - Gündem Haberleri". www.elbistanolay.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  80. ^ "Bafra Belediyesinin, Kahramanmaraş ve ilçe belediyeleriyle "kardeş şehir" olması kararı". www.yildizhaber.com.tr. 7 Mart 2023. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  81. ^ "Elbistan'a Samsun'dan bir kardeş şehir daha - Elbistanın Sesi". www.elbistaninsesi.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  82. ^ Ofisi, 362 Tasarım ve Yazılım. "MECLİSİNDEN KARDEŞ ŞEHİR ELBİSTAN KARARI". www.carsamba.bel.tr. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  83. ^ "Havza ve Elbistan kardeş şehir oldu". Vitrin Haber - Sinop Haberleri. 7 Mart 2023. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  84. ^ "19 Mayıs ile Elbistan kardeş şehir oldu". www.inegolonline.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  85. ^ "Tekkeköy Elbistan ile kardeş şehir oldu - Malatya Söz". www.malatyasoz.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  86. ^ "Büyükşehir Meclisi'nden Kahramanmaraş ile "Kardeş Şehir" Kararı | Kayseri Büyükşehir Belediyesi". www.kayseri.bel.tr. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  87. ^ "Develi ile Elbistan 'kardeş şehir' oldu - Elbistan Kaynarca Gazetesi". www.elbistankaynarca.com. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  88. ^ Belediyesi, Trabzon Ortahisar. "Ortahisar ile Elbistan kardeş şehir olacak!". www.trabzonortahisar.bel.tr. 
  89. ^ "Kardeş Belediyeler". www.talas.bel.tr. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  90. ^ "Elbistan Kardeş Şehir". https://www.akcaabatgazetesi.com.tr. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.  |website= dış bağlantı (yardım)
  91. ^ "ELBİSTAN'A ÖZGÜ YEMEKLER". Elbistanın Sesi. 29 Mayıs 2017. 25 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Elbistan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Elbistan&oldid=33954259" sayfasından alınmıştır