Çin'de yüksek hızlı demiryolu
Çin'de yüksek hızlı demiryolu (YHD), 2020'nin sonunda toplam 37.900 km'lik uzunluğuyla dünyanın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağıdır ve en yaygın şekilde kullanılmaktadır.[1][2][3] YHD ağı, tasarım hızı 200–350 km/sa (120–220 mph) olan yeni inşa edilmiş demiryolu hatlarını kapsar.[4] Çin'in YHD'si, dünyanın toplam yüksek hızlı demiryolu ağlarının üçte ikisini oluşturur. Hemen hemen tüm YHD trenleri, rayları ve hizmetleri China Railway Corporation'a aittir ve China Railway High-speed (CRH) markası altında işletilmektedir.[5][6]
Yüksek hızlı demiryolu 2000'li yılların ortalarından itibaren Çin'de hızla gelişmiştir. CRH Nisan 2007'de tanıtıldı ve Ağustos 2008'de açılan Pekin-Tianjin şehirlerarası demiryolu ilk yolcuya özel YHT hattıdır. Şu anda YHT tüm il düzeyinde idari bölümler ve Hong Kong SAR'a kadar uzanmaktadır, YHT inşa patlaması, 2035 yılında 70,000 km (43,496 mi)'a ulaşacak YHT ağı ile devam ediyor.[7]
Çin'deki önemli YHT hatları arasında 2.298 km (1.428 mi) ile dünyanın en uzun YHT hattı olan Beijing-Guangzhou yüksek hızlı demiryolu ve dünyanın en hızlı çalışan geleneksel tren hizmetlerine sahip Beijing-Shanghai yüksek hızlı demiryolu bulunmaktadır. Şanghay Maglev Treni,konvansiyonel olmayan ray üzerinde çalışan ve 430 km/sa (267 mph) azami hıza ulaşan dünyanın ilk yüksek hızlı ticari magnetic levitation ("maglev") hattıdır.[8] 2020 yılında Çin, 600 km/sa (373 mph) hızında çalışan bir maglev prototip treni test etmeye başlamış ve 2025 yılında hizmete girmesini planlamıştır.[9]
Ekonomik olarak, özellikle Çin dışında, yüksek hızlı demiryolunun maliyeti, borcu ve kârlılığı konusunda önce endişeler vardı.[10][11] Bununla birlikte, bir Paulson Institute araştırması, yüksek hızlı demiryolunun Çin ekonomisi'ne net faydasının yaklaşık 378 milyar dolar ve yıllık yatırım getirisi'in %6 olduğunu tahmin etmişti.[12] 2021 yılında, Çin'in devlet demiryolu şirketi, ray kilometresinin genişletilmesine odaklanmak yerine, yüksek hızlı demiryolu ağının üretkenliğini ve verimliliğini artırmayı amaçlayan reformlara öncelik verme sözü verdi.[13]
2019 yılında yapılan bir Dünya Bankası çalışması, Çin'in yüksek hızlı tren ağının ekonomik getiri oranının yüzde 8 olduğunu tahmin etmektedir ki bu oran Çin'de uzun vadeli büyük altyapı yatırımları için sermayenin fırsat maliyetinin oldukça üzerindedir. Çalışmada ayrıca seyahat sürelerinin kısalması, güvenliğin artması ve turizm, işgücü ve hareketliliğin daha iyi kolaylaştırılmasının yanı sıra bazı otomobil yolcularının otomobil kullanımından demiryoluna geçmesiyle karayolu tıkanıklığının, kazaların ve sera gazı emisyonlarının azaltılmasını içeren bir dizi fayda kaydedildi. Kurum ayrıca "farklı gelir düzeylerine sahip çok çeşitli yolcuların konforu, rahatlığı, güvenliği ve dakikliği nedeniyle YHT'yi tercih ettiğini" tespit etmiştir.[14][15]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "China's high-speed rail lines top 37,900 km at end of 2020". english.www.gov.cn. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
- ^ Ma, Yujia (马玉佳). "New high-speed trains on drawing board- China.org.cn". www.china.org.cn. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2017.
- ^ chinanews. 2017年中国铁路投资8010亿元 投产新线3038公里-中新网. www.chinanews.com (Çince). 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2018.
- ^ Lawrence, Martha; Bullock, Richard; Liu, Ziming (2019). China's High-Speed Rail Development. Washington, DC: The World Bank. s. 12. ISBN 978-1-4648-1425-9. 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
- ^ "Full speed ahead for China's high-speed rail network in 2019". South China Morning Post (İngilizce). 3 Ocak 2019. 3 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2019.
- ^ "China builds the world's longest high-speed rail as a rail stalls in the U.S." finance.yahoo.com (İngilizce). 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2019.
- ^ Chen, Frank (24 Ağustos 2020). "China sets railway building spree in high-speed motion". Asia Times. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023.
- ^ "Dünyanın En Uzun Hızlı Tren Hattı Çin'de Açıldı". Associated Press. 29 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2012.
- ^ "China to step up testing on fastest-ever maglev train". South China Morning Post (İngilizce). 11 Ağustos 2020. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "China's High-Speed Rail, dünyanın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağı, şu anda günde 24 milyon dolar kaybediyor ve rapor edilen borcu 1 dolar. 8 trilyon". 13 Kasım 2021. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "China Railway's debt nears $900bn under expansion push". 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "YHT buna değer mi?". MacroPolo (İngilizce). 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
YHT ağının Çin ekonomisine 378 milyar dolar net fayda sağladığını ve yıllık yatırım getirisinin %6,5 olduğunu tahmin ediyoruz.
- ^ "Çin'in hızlı demiryolu yatırımı için yolun sonu mu?". South China Morning Post (İngilizce). 12 Ocak 2021. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022.
- ^ Gerald Ollivier, Richard Bullock, Ying Jin ve Nanyan Zhou, "High-Speed Railways in China: Trafiğe Bir Bakış" Dünya Bankası Çin Ulaşım Konuları No. 11 10 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aralık 2014, erişim tarihi 2017-07-17
- ^ "China's Experience with High Speed Rail Offers Lessons for Other Countries". World Bank (İngilizce). 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022.