Yuli Martov
 | Marami pong problema ang artikulong ito. Tulungang mapabuti po ito o di kaya'y talakayin ang mga problemang nakasaad sa pahina ng usapan nito.
|
Julius Osipovich Martov | |
|---|---|
| Юлии Осипович Мартов | |
 Si Julius Martov noong 1917 | |
| Kapanganakan | Yuliy Osipovich Tsederbaum 24 Nobyembre 1873 |
| Kamatayan | 4 Abril 1923 (edad 49) |
| Partido | Russian Social Democratic Labour Party, Mensheviks |
| Kilusan | Socialism, Marxism |
Si Yuli Osipovich Martov (Nobyembre 24, 1873 - Abril 4, 1923), ipinanganak na Yuli Osipovich Tsederbaum, ay Rusong manghihimagsik at politiko na pinamunuan ang grupong Menshebista, isang paksyon sa Partido Obrero Sosyal-Demokratiko ng Rusya. Nakipaghiwalay siya sa kanyang dating kaibigan na si Vladimir Lenin, na nanguna sa paksyong Bolshebista.
Si Martov ay ipinanganak sa isang middle-class na pamilyang Hudyo sa Istanbul, Ottoman Empire. Siya ay pinalaki sa Odessa at niyakap ang Marxismo kasunod ng taggutom sa Russia noong 1891–1892. Saglit siyang nag-enroll sa Saint Petersburg Imperial University ngunit kalaunan ay pinatalsik at ipinatapon sa Vilna. Inilaan niya ang mga sumunod na taon sa pagtatrabaho sa mga manggagawang Judio; ang kanyang pagkabalisa ay magbibigay daan para sa pagbuo ng General Jewish Labor Bund. Pagbalik sa Saint Petersburg noong 1895, nabuo ni Martov ang isang malapit na pakikipagkaibigan kay Vladimir Lenin, at ang dalawa ay nagtatag ng Liga ng Pakikibaka para sa Emancipation ng Klase ng Manggagawa. Pagkaraan ng isang taon, siya ay inaresto at ipinatapon sa Siberian Arctic sa loob ng tatlong taon. Pagkatapos ng kanyang pagpapatapon, muling sumali si Martov kay Lenin at lumipat sa Kanlurang Europa, kung saan siya ay naging aktibong miyembro ng RSDLP at co-founder ng party journal Iskra. Sa ikalawang RSDLP Congress noong 1903, nagkaroon ng schism sa pagitan ng mga tagasuporta ng dalawa; Si Martov ay naging pinuno ng pangkat ng Menshevik laban sa mga Bolshevik ni Lenin.
Matapos ang Rebolusyong Pebrero 1917, bumalik si Martov sa Russia ngunit natagpuan ang kanyang sarili na marginalized kasunod ng Rebolusyong Oktubre, kung saan ang mga Bolshevik ay napunta sa kapangyarihan. Patuloy niyang pinamunuan ang mga Menshevik at tinuligsa ang marami sa mga mapanupil na hakbang ng pamahalaang Sobyet. Noong 1920, si Martov ay binigyan ng pahintulot na umalis sa Russia; ang mga Menshevik ay ipinagbawal makalipas ang isang taon. Siya ay nanirahan sa Alemanya at namatay noong 1923. Ayon sa kapatid ni Lenin, sinubukan ni Lenin na magpadala ng pera kay Martov sa kanyang huling pagharap sa sakit noong 1922 ngunit tumanggi si Joseph Stalin at itinuring si Martov na isang "kaaway ng layunin ng mga manggagawa".