ข้ามไปเนื้อหา

อักษรสิทธัม

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อักษรสิทธัม
คำว่า สิทฺธํ ในอักษรสิทธัม
ชนิด
ช่วงยุค
ป. ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 6[1] – ป. ค.ศ. 1200[หมายเหตุ 1]
ทิศทางซ้ายไปขวา Edit this on Wikidata
ภาษาพูดสันสกฤต
อักษรที่เกี่ยวข้อง
ระบบแม่
ระบบลูก
ระบบพี่น้อง
อักษรศารทา,[2][3][5] อักษรทิเบต[4]
ISO 15924
ISO 15924Sidd (302), ​Siddham, Siddhaṃ, Siddhamātṛkā
ยูนิโคด
ยูนิโคดแฝง
Siddham
ช่วงยูนิโคด
U+11580–U+115FF

Final Accepted Script Proposal

Variant Forms
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 ต้นกำเนิดเซมิติกของอักษรพราหมียังไม่เป็นที่ยอมรับ

อักษรสิทธัม (สันสกฤต: सिद्धं สิทธํ หมายถึง ทำให้สำเร็จหรือสมบูรณ์แล้ว, อังกฤษ: Siddham script, ทิเบต: སིད་དྷཾ།; จีน: 悉曇文字; พินอิน: Xītán wénzi; ญี่ปุ่น: 梵字, บนจิ) เป็นชื่ออักษรแบบหนึ่งของอินเดียตอนเหนือ ที่นิยมใช้เขียนภาษาสันสกฤต มีที่มาจากอักษรพราหมี โดยผ่านการพัฒนาจากอักษรคุปตะ ซึ่งก่อให้เกิดเป็นอักษรเทวนาครีในเวลาต่อมา และเกิดเป็นอักษรอื่นๆ จำนวนมากในเอเชีย เช่น อักษรทิเบต เป็นต้น อักษรสิทธัมเผยแพร่พร้อมคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาจากอินเดียเข้าไปสู่จีนและญี่ปุ่นตามลำดับ ตั้งแต่ พ.ศ. 1349 โดยคูไก (空海) ผู้เรียนภาษาสันสกฤตและศาสนาพุทธจากจีน ในญี่ปุ่นเรียกอักษรนี้ว่า "บนจิ" เขียนจากซ้ายไปขวา แนวนอน ปัจจุบันอักษรสิทธัมยังคงใช้ในการประกอบพิธีกรรมของนิกายชิงงง (真言宗, มนตรยาน) ในประเทศญี่ปุ่น

สระ

[แก้]
รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ()		 รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ()
𑖀 อ a 𑖁 อา ā
𑖂 อิ i 𑖃 อี ī
𑖄 อุ u 𑖅 อู ū
𑖊 เอ e 𑖋 ไอ ai
𑖌 โอ o 𑖍 เอา au
𑖀𑖽 อํ aṃ 𑖀𑖾 อะห์ aḥ
รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ()		 รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ()
𑖆 ฤ ṛ 𑖇 ฤๅ ṝ
𑖈 ฦ ḷ 𑖉 ฦๅ ḹ
Alternative forms

𑖀𑖲 อา ā
𑗘 อิ i
อิ i
𑗚 อี ī
อี ī
𑗛 อุ u
อู ū
โอ o
เอา au
𑖀𑖼 อํ aṃ

พยัญชนะ

[แก้]
เสียงพยัญชนะหยุด เสียงพยัญชนะเปิด เสียงพยัญชนะเสียดแทรก
อโฆษะ สิถิล อโฆษะ ธนิต โฆษะ สิถิล โฆษะ ธนิต นาสิก
กัณฐชะ 𑖮 ห h
Velar 𑖎 ก k 𑖏 ข kh 𑖐 ค g 𑖑 ฆ gh 𑖒 ง ṅ
ตาลุชะ 𑖓 จ c 𑖔 ฉ ch 𑖕 ช j 𑖖 ฌ jh 𑖗 ญ ñ 𑖧 ย y 𑖫 ศ ś
มุทธชะ 𑖘 ฏ ṭ 𑖙 ฐ ṭh 𑖚 ฑ ḍ 𑖛 ฒ ḍh 𑖜 ณ ṇ 𑖨 ร r 𑖬 ษ ṣ
ทันตชะ 𑖝 ต t 𑖞 ถ th 𑖟 ท d 𑖠 ธ dh 𑖡 น n 𑖩 ล l 𑖭 ส s
โอฏฐชะ 𑖢 ป p 𑖣 ผ ph 𑖤 พ b 𑖥 ภ bh 𑖦 ม m
ทันโตฏฐชะ 𑖪 ว v
Conjuncts in alphabet
𑖎𑖿𑖬 kṣ 𑖩𑖿𑖩𑖽 llaṃ
Alternative forms

ฉ ch
ช j
ญ ñ
ฏ ṭ
ฐ ṭh
ฒ ḍh
ฒ ḍh
ณ ṇ
ณ ṇ
ถ th
ถ th
ธ dh
น n
ม m
ศ ś
ศ ś
ว v

ระเบียงภาพ

[แก้]

หมายเหตุ

[แก้]
  1. ↑ ยังคงมีผู้ใช้งานเชิงพิธีกรรมในญี่ปุ่นและเกาหลี

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ Singh, Upinder (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Delhi: Pearson. p. 43. ISBN 9788131716779.
  2. ↑ 2.0 2.1 https://archive.org/details/epigraphyindianepigraphyrichardsalmonoup_908_D/mode/2up,p39-41 [ลิงก์เสีย]
  3. ↑ 3.0 3.1 Malatesha Joshi, R.; McBride, Catherine (11 June 2019). Handbook of Literacy in Akshara Orthography. ISBN 9783030059774.
  4. ↑ 4.0 4.1 Daniels, P.T. (January 2008). "Writing systems of major and minor languages". {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Masica, Colin (1993). The Indo-Aryan languages. p. 143.
  6. ↑ Handbook of Literacy in Akshara Orthography, R. Malatesha Joshi, Catherine McBride (2019), p. 27.

ข้อมูล

[แก้]
  • Bonji Taikan (梵字大鑑). (Tōkyō: Meicho Fukyūkai, 1983)
  • Chaudhuri, Saroj Kumar (1998). Siddham in China and Japan, Sino-Platonic papers No. 88
  • e-Museum, National Treasures & Important Cultural Properties of National Museums, Japan (2018), "Sanskrit Version of Heart Sutra and Viyaya Dharani", e-Museum, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-11-22, สืบค้นเมื่อ 2022-10-07
  • Stevens, John. Sacred Calligraphy of the East. (Boston, MA: Shambala, 1995.)
  • Van Gulik, R.H. Siddham: An Essay on the History of Sanskrit Studies in China and Japan (New Delhi, Jayyed Press, 1981).
  • Yamasaki, Taikō. Shingon: Japanese Esoteric Buddhism. (Fresno: Shingon Buddhist International Institute, 1988.)

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ อักษรสิทธัม
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=อักษรสิทธัม&oldid=11878929"