ชัยพฤกษ์
ชัยพฤกษ์ | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | พืช Plantae |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง Tracheophytes |
เคลด: | พืชดอก Angiosperms |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ Eudicots |
เคลด: | โรสิด Rosids |
อันดับ: | ถั่ว Fabales |
วงศ์: | ถั่ว Fabaceae |
วงศ์ย่อย: | วงศ์ย่อยราชพฤกษ์ Caesalpinioideae |
สกุล: | Cassia Cassia L. |
สปีชีส์: | Cassia javanica |
ชื่อทวินาม | |
Cassia javanica L. | |
Subspecies | |
| |
ชื่อพ้อง[1] | |
รายการ
|
ชัยพฤกษ์ (อังกฤษ: Java Cassia, Pink Shower, Apple Blossom Tree, Rainbow Shower Tree; ชื่อวิทยาศาสตร์: Cassia javanica) เป็นไม้ยืนต้นในวงศ์ถั่ว (Fabaceae) ดอกสีชมพูเข้ม เมื่อออกดอกไม่ทิ้งใบ ฝ้กเกลี้ยงใช้ทำยาได้ มีถิ่นกำเนิดในอินโดนีเซียและประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้[2]
เทพปกรณัมและการใช้เชิงสัญลักษณ์
[แก้]ในเทพปกรณัมกรีก มีอยู่ว่า มีนางอัปสรนางหนึ่งชื่อ แดฟนี เป็นลูกสาวของเทพประจำแม่น้ำสายหนึ่งชื่อ พีนีอูส
วันหนึ่งแดฟนีออกไปเที่ยวเล่นริมป่าไม่ไกลจากแม่น้ำ เธอได้พบกับเทพอะพอลโลหรือสุริยเทพเข้าโดยบังเอิญ เทพอพอลโลหลงรักเธอโดยทันที และพยายามฝากรักด้วยคำที่นุ่มนวล แต่ความพยายามนั้นไร้ผล เมื่ออะพอลโลสืบเท้ายังไม่ทันเข้าใกล้ เธอก็วิ่งไม่คิดชีวิต เค้ายิ่งวิ่งตามเธอก็ยิ่งวิ่งหนี และวิ่งหน้าสู่แม่น้ำ โดยตระหนักว่าตัวเธอเองเริ่มอ่อนแรง และเขาที่เป็นคนแปลกหน้าใกล้ถึงตัวแล้ว พอดีถึงริมฝั่งน้ำจึงร้องขอให้พ่อของเธอช่วย สิ้นคำร้องขอ ร่างของเธอค่อยกลายเป็นต้นไม้โดยเท้าทั้งคู่เปลี่ยนเป็นราก แขนทั้งสองข้างและผมพลิ้วสยายกลายเป็นกิ่งก้านใบ เสื้อผ้าเปลี่ยนเป็นเปลือกห่อหุ้มลำต้นที่ยังสั่นไหวด้วยความกลัว แดฟนีได้กลายเป็นต้นชัยพฤกษ์ไปแล้วด้วยความช่วยเหลือของบิดา
อะพอลโลมาถึงก็ทราบทันทีว่าเธอได้จากไปแล้ว แต่ก็ไม่ได้ถือโทษโกรธเคืองเธอแต่อย่างใด จึงมีบัญชาให้ไม้ชัยพฤกษ์เป็นไม้ที่พึงใจส่วนพระองค์ และใคร ๆ สามารถเก็บช่อใบร้อยเป็นพวงสวมศีรษะเป็นเกียรติยศแก่กวีและนักดนตรีได้ตลอดไป[3]
ในการใช้เชิงสัญลักษณ์ ชัยพฤกษ์เป็นไม้มงคล ความหมายตามชื่อแปลว่าต้นไม้แห่งชัยชนะ ใบใช้ประดิษฐ์เป็นพวงมาลัยสวมศีรษะ เพื่อเป็นเกียรติยศยิ่งใหญ่แก่กวีและนักดนตรีในสมัยโบราณ สำหรับของไทย ช่อชัยพฤกษ์ประดับเป็นมงคลหลายที่ เช่น บนอินทรธนูข้าราชการ และประดับประกอบดาวบนอินทรธนูและหมวกของทหารและตำรวจทั้งหลาย และใช้เป็นต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัยกรุงเทพ โรงเรียนนายเรืออากาศนวมินทกษัตริยาธิราช โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต และ โรงเรียนสุรศักดิ์มนตรี และเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดชัยนาท[2]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Cassia javanica L." Plants of the World Online. Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. สืบค้นเมื่อ 7 April 2021.
- ↑ 2.0 2.1 "ดอกชัยพฤกษ์". panmai.com. สืบค้นเมื่อ 22 August 2015.
- ↑ "เทพปกรณัมกรีก". เฟซบุก. 13 September 2014. สืบค้นเมื่อ 22 August 2015.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Cassia javanica ที่วิกิสปีชีส์