Mkoa wa Morogoro

Mkoa wa Morogoro
Mahali paMkoa wa Morogoro Mahali pa Mkoa wa Morogoro katika Tanzania
Majiranukta: 8°0′S 37°0′E
Nchi	Tanzania
Wilaya	8
Mji mkuu	Morogoro
Serikali
- Mkuu wa Mkoa
Eneo
- Jumla	73,039 km²
Idadi ya wakazi (2022)
- Wakazi kwa ujumla	3,197,104
Tovuti:  http://www.morogoro.go.tz/

Mnara wa saa, Morogoro

Morogoro ni jina la mto, mji, wilaya na mkoa wa Tanzania.

Mkoa wa Morogoro ni kati ya mikoa 31 ya Tanzania wenye Postikodi namba 67000.

Umepakana na mikoa ya Tanga, Pwani, Lindi, Ruvuma, Iringa, Dodoma na Manyara.

Eneo lake ni km² 72 939, ambapo kuna wakazi 3,197,104 kadiri ya sensa ya mwaka 2022 (kutoka 2,218,492 wa mwaka 2012). Hivyo Morogoro ni kati ya mikoa mikubwa na yenye wakazi wengi zaidi ya Tanzania.

Jiografia

Eneo la Mkoa wa Morogoro liko katikati ya mikoa ya pwani ya Bahari Hindi na Nyanda za Juu za Kusini Tanzania.

Kuna tambarare za chini kama vile Ifakara / Kilombero, pia milima ya juu kama Uluguru yenye mlima wa Kimhandu wenye mita 2646 juu ya UB.

Mito mikubwa ni Wami na Ruvu inayoanza kwenye milima ya Uluguru. Ruvu ndio mto wa kutoa maji kwa wakazi wa Dar es Salaam.

Karibu nusu ya eneo la Mkoa wa Morogoro ni hifadhi za taifa za Mikumi na sehemu ya eneo la Hifadhi ya Taifa ya Nyerere na la ile ya Udzungwa.

Utawala

Mkoa una wilaya tisa ambazo ndizo (katika mabano idadi ya wakazi mwaka 2022): Gairo (268,205), Kilosa (617,032), Malinyi (225,126), Mlimba (292,536), Morogoro Vijijini (387,736), Morogoro Mjini (471,409), Mvomero (421,741), Ulanga (232,895).

Wakazi walio wengi hukalia wilaya za kaskazini. Zaidi ya robo huishi katika miji ya mkoa.

Wilaya za Mkoa wa Morogoro
Ramani	Wilaya au manisipaa	Wakazi (2002)	Tarafa	Kata	Kijiji	Eneo km²
Wilaya za Mkoa wa Morogoro	Wilaya ya Kilombero	321,611	5	19	81	14,918
	Wilaya ya Kilosa	489,513	9	37	164	14,245
	Wilaya ya Morogoro Vijijini	263,920	6	25	132	11,925
	Wilaya ya Morogoro Mjini	227,921	1	19	-	531
	Wilaya ya Mvomero	260,525	4	17	101	7,325
	Wilaya ya Ulanga	193,280	5	24	65	24,560
	Jumla	1,759,809	30	141	543	73,039
	Makisio ya idadi ya watu kwa mwaka 2008 ni watu 2,021,714 kutokana na kiwango cha ongezeko la watu la asilimia 2.6 kwa mwaka.
Marejeo: Mkoa wa Morogoro

Wakazi

Kabila kubwa ni la Waluguru waliotoa jina kwa mji wa Morogoro pamoja na milima ya Uluguru.

Makabila mengine makubwa zaidi ni Wangulu, Wakagulu, Wasagala, Wapogolo, Wandamba, Wabena, Wambungu, Wakutu na Wavidunda.

Upande wa dini, karibu nusu ni Waislamu na nusu ni Wakristo.

Mawasiliano

Barabara Kuu za lami za Dar es Salaam - Morogoro - Mbeya - Zambia/Malawi na Dar es Salaam - Morogoro - Dodoma hupita eneo la mkoa pamoja na reli ya kati Dar es Salaam - Morogoro - Dodoma - Kigoma / Mwanza. Reli ya TAZARA hupita wilaya ya Kilombero.

Uchumi

Matunda aina ya maembe yakiwa mtini huko Morogoro

Ardhi ya Morogoro ina takribani rutuba ya kufaa kwa mazao mengi. Lakini kilimo kinategemea hali ya mvua.

Karibu nusu ya eneo la mashamba yote hulimwa mahindi.

Mazao ya sokoni hulimwa milimani.

Mkoa wa Morogoro ni eneo lililojaliwa na Mungu kwa uzalishaji wa sukari kwa wingi. Hasa Wilaya ya Kilombero ina mashamba makubwa ya miwa.

Majimbo ya bunge

Wakati wa uchaguzi mkuu wa Tanzania mwaka 2015 mkoa huu ulikuwa na majimbo ya uchaguzi yafuatayo:

• Gairo : mbunge ni Ahmed Shabiby (CCM)
• Kilombero : mbunge ni Peter Lijualikali (Chadema)
• Kilosa : mbunge ni Baraka Bawazir (CCM)
• Mikumi : mbunge ni Joseph Haule (Chadema)
• Mlimba : mbunge ni Suzan Kiwanga (Chadema)
• Morogoro Kusini : mbunge ni Prosper Joseph Mbena (CCM)
• Morogoro Kusini Mashariki : mbunge ni Omar Tibweta Mgumba (CCM)
• Morogoro Mjini : mbunge ni Abood Mohamed Abdul Aziz (CCM)
• Mvomero : mbunge ni Ahmed Sadiq Murad (CCM)
• Ulanga Magharibi/ Malinyi : mbunge ni Dk. Hadji Mponda (CCM)
• Ulanga Mashariki : mbunge ni Goodluck Mlinga (CCM)

Tazama pia

• Kata za Mkoa wa Morogoro
• Orodha ya milima ya mkoa wa Morogoro
• Orodha ya mito ya mkoa wa Morogoro

Viungo vya nje

• Tovuti ya Mkoa wa Morogoro
• Mrogoro Regional Profile (2007)
• Tovuti ya mkoa

Makala hii kuhusu maeneo ya Mkoa wa Morogoro bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Mkoa wa Morogoro kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. Tafadhali usiingize majina ya maafisa na viongozi wa sasa maana wanabadilika haraka mno.