Şevket Dönmez
Şevket Dönmez received his B.A., M.A, and PhD. on Protohistory and Near Eastern Archaeology from the Istanbul University. He started working as a research assistant in Faculty of Letters in Istanbul University in the Department of Protohistory and Near Eastern Archaeology in 1991. He has been appointed as Assistant Professor in 2001, Associate Professor as 2007 and Professor in 2015. In 2012 he has also been appointed as the Head of the Department of Fine Arts in Istanbul University. He has conducted field work in the Eastern (Excavations in Van Fortress, Van Kalesi Höyük, Gevaş Historical Turkish Cemetery), South-Eastern (Diyarbakır Region Surveys, Bismil Üçtepe Höyük Excavation) and North-Central Anatolia (Sinop-Samsun and Amasya Province Surveys and Bafra-İkiztepe Excavations). In 2007 he has started work on the systematic archaeological project in Oluz Höyük as director of the excavation. His research mainly focuses on the Iron Age cultures of Central Anatolia, Zoroastrianism and Achaemenid periods in Anatolia.
Address: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı
Address: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı
less
InterestsView All (108)
Uploads
Books by Şevket Dönmez
Papers by Şevket Dönmez
It is observed that important and unique archaeological findings dating to the Achaemenid (Persian) layers in the 2B Architectural Layer (450-300 BC) point to Archaic Monotheism in Oluz Höyük, where a class of Persian origin who venerated the sacred fire as a singular point of worship and eschewed the idols of deities in their beliefs were settled. Dating to this period and in the same architectural layer, architectural evidence indicating the presence of this Archaic Monotheism are uncovered. This article argues this architectural evidence in the form of Atashkadeh where the sacred fire burns and the Hall of Worship where the believers honored their rituals and their co-relation in space and function. This new religious architecture emerged in the Anatolian geography with a new belief system in the Iron Age. It can be thought that the concept of sacred structure started in Persians and Anatolia with the Oluz Höyük 2D Architectural Layer temple. The subject of the article is the Sanctuary, the Worship Hall, and the Persian Road that brought these structures together, which were constructed by this group mentioned in the 2B Architectural Layer of Oluz Höyük.
Amasya ili sınırları içinde, şehir merkezine yirmi beş kilometre mesafede yer alan Oluz Höyük'te 2007 yılından beri sürmekte olan kazı çalışmaları Kalkolitik Dönem'den Orta Çağ'a kadar buluntu veren bu önemli merkezin dinsel bir yapılanma içinde olduğunu gözler önüne sermektedir. Hitit Büyük Krallığı'nın çöküş dönemine tanıklık eden tabakalarda ele geçen dini ayinlere ait deliller, Phryg Dönemi yerleşiminin merkezini teşkil eden Kubaba Sunağı erken dönemlere ait dinî bulguları oluştururken, Oluz Höyük'ün önemli dinî bir merkez olarak ortaya çıkışı Anadolu'nun Akhamenid (Pers) İmparatorluğu egemenliğine girdiği döneme rastlamaktadır. Oluz Höyük'te, 2B Mimari Tabakasında (MÖ 450-300) ele geçen, Akhamenid (Pers) Dönemi'ne tarihlenen önemli ve eşsiz arkeolojik bulgular, Pers kökenli olup kutsal ateşe tek tapınım noktası olarak saygı gösteren ve arkaik monoteizme işaret eden bir zümrenin yerleşmiş olduğuna kanıt teşkil etmektedir. Bu makale, mimari kanıtları, kutsal ateşin yandığı Ateşgede ve inananların ritüellerini, mekân ve işlevdeki ortak ilişkilerini yerine getirdikleri ibadethane birlikteliğinde tartışmaktadır. Basit ve gösterişsiz mimariye sahip bir Ateşgede ve onunla fiziki bağlantısı olmasa da konumsal ilişkisi bulunan bir İbadethane yapısının varlığı, sonraki dönemlerde Hıristiyanlık ve İslamiyet gibi tek tanrılı dinlerde ortak nokta olacak bir toplanma mekânında cemaat oluşturulması fikrinin ortaya çıkışı ile ilgili olmalıdır. Bu durumu dini pratiklerin tapınak mekânına etkisi olarak da açıklayabiliriz. Bu yeni dini mimari Demir Çağı'nda yeni bir inanç sistemi ile birlikte Anadolu coğrafyasında ortaya çıkmıştır. Oluz Höyük 2B Mimari Tabakası tapınağı ile birlikte Perslerde ve Anadolu'da kutsal yapı kavramının başlamış olduğu düşünülebilir. Oluz Höyük 2B Mimari Tabakasında bahsi geçen bu zümre tarafından hayata geçirilmiş Kutsal Alan, İbadethane ve bu yapıları bir araya getiren Pers Yolu makalenin konusunu oluşturmaktadır.
It is observed that important and unique archaeological findings dating to the Achaemenid (Persian) layers in the 2B Architectural Layer (450-300 BC) point to Archaic Monotheism in Oluz Höyük, where a class of Persian origin who venerated the sacred fire as a singular point of worship and eschewed the idols of deities in their beliefs were settled. Dating to this period and in the same architectural layer, architectural evidence indicating the presence of this Archaic Monotheism are uncovered. This article argues this architectural evidence in the form of Atashkadeh where the sacred fire burns and the Hall of Worship where the believers honored their rituals and their co-relation in space and function. This new religious architecture emerged in the Anatolian geography with a new belief system in the Iron Age. It can be thought that the concept of sacred structure started in Persians and Anatolia with the Oluz Höyük 2D Architectural Layer temple. The subject of the article is the Sanctuary, the Worship Hall, and the Persian Road that brought these structures together, which were constructed by this group mentioned in the 2B Architectural Layer of Oluz Höyük.
Amasya ili sınırları içinde, şehir merkezine yirmi beş kilometre mesafede yer alan Oluz Höyük'te 2007 yılından beri sürmekte olan kazı çalışmaları Kalkolitik Dönem'den Orta Çağ'a kadar buluntu veren bu önemli merkezin dinsel bir yapılanma içinde olduğunu gözler önüne sermektedir. Hitit Büyük Krallığı'nın çöküş dönemine tanıklık eden tabakalarda ele geçen dini ayinlere ait deliller, Phryg Dönemi yerleşiminin merkezini teşkil eden Kubaba Sunağı erken dönemlere ait dinî bulguları oluştururken, Oluz Höyük'ün önemli dinî bir merkez olarak ortaya çıkışı Anadolu'nun Akhamenid (Pers) İmparatorluğu egemenliğine girdiği döneme rastlamaktadır. Oluz Höyük'te, 2B Mimari Tabakasında (MÖ 450-300) ele geçen, Akhamenid (Pers) Dönemi'ne tarihlenen önemli ve eşsiz arkeolojik bulgular, Pers kökenli olup kutsal ateşe tek tapınım noktası olarak saygı gösteren ve arkaik monoteizme işaret eden bir zümrenin yerleşmiş olduğuna kanıt teşkil etmektedir. Bu makale, mimari kanıtları, kutsal ateşin yandığı Ateşgede ve inananların ritüellerini, mekân ve işlevdeki ortak ilişkilerini yerine getirdikleri ibadethane birlikteliğinde tartışmaktadır. Basit ve gösterişsiz mimariye sahip bir Ateşgede ve onunla fiziki bağlantısı olmasa da konumsal ilişkisi bulunan bir İbadethane yapısının varlığı, sonraki dönemlerde Hıristiyanlık ve İslamiyet gibi tek tanrılı dinlerde ortak nokta olacak bir toplanma mekânında cemaat oluşturulması fikrinin ortaya çıkışı ile ilgili olmalıdır. Bu durumu dini pratiklerin tapınak mekânına etkisi olarak da açıklayabiliriz. Bu yeni dini mimari Demir Çağı'nda yeni bir inanç sistemi ile birlikte Anadolu coğrafyasında ortaya çıkmıştır. Oluz Höyük 2B Mimari Tabakası tapınağı ile birlikte Perslerde ve Anadolu'da kutsal yapı kavramının başlamış olduğu düşünülebilir. Oluz Höyük 2B Mimari Tabakasında bahsi geçen bu zümre tarafından hayata geçirilmiş Kutsal Alan, İbadethane ve bu yapıları bir araya getiren Pers Yolu makalenin konusunu oluşturmaktadır.
tarihlerinde IV. Arkeoloji ve Sanat Tarihi Çalıştayı kapsamında “Öntarihten Geç Antik Çağ’a Anadolu-İran’ın Kutsal Toprakları. Din Arkeolojisi -Tarihsel Coğrafya’’ temalı bir etkinlik düzenliyoruz. Arkeoloji, Sanat Tarihi, Eskiçağ Tarihi ve Nümismatik konulu bildiriler memnuniyetle kabul edilecektir. Son başvuru tarihi 10 Nisan 2019 olup 100 kelimeyi aşmayacak bildiri özetleri bilim heyeti tarafından değerlendirilecek ve kabul edilen bildiriler 15 Nisan 2019 tarihinde duyurulacaktır. Çalıştayda sunulucak, bildiriler Aralık 2019 tarihinde 2018 Çalıştayı ile birlikte yayınlanmış olacaktır.