Jump to content

Vala dhëmbësharrë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Vala dhëmbësharrë
A bandlimited sawtooth wave pictured in the time domain and frequency domain.
Një valë dhëmbësharrë me brez të kufizuar[1] i paraqitur në rrafshin e kohës (lart) dhe rrafshin e frekuencës (poshtë). Themelorja është në 220 Hz (A3).
Informacion i përgjithshëm
Përkufizimi i përgjithshëm
Fushat e zbatimit Elektronika, sinthesajzëri
Domaini, Kodomaini dhe Imazhi
Domaini
Kodomaini
Vetitë themelore
Tek/Çift Tek
Perioda 1
Të dhëna specifike
Rrënja
Seria Furje

 

Vala dhëmbësharrë (ose vala e sharrës ) është një lloj formë vale jo sinusoidale . Është emërtuar kështu bazuar në ngjashmërinë e saj me dhëmbët e një sharre me dhëmbë të thjeshtë me një kënd zvarritjeje zero. Një dhëmbsharrë e vetme, ose një dhëmbsharrë e ndezur me ndërprerje, quhet një formë vale rampë .

Funksionet lineare të njëvlershme pjesë-pjesëbazuar në funksionin dysheme të kohës t është një shembull i valës dhëmbësharrë me periodë 1.

Një formë më e përgjithshme, në shtrirjen −1 deri në 1, dhe me periodë p, ështëKy funksion i dhëmbësharrë ka të njëjtën fazë si funksioni i sinusit .

Ndërsa një valë katrore është ndërtuar vetëm nga harmonika teke, tingulli i valës së sharrës është i ashpër dhe i qartë dhe spektri i saj përmban të dyja, harmonika çifte dhe teke, të frekuencës themelore . Për shkak se përmban të gjitha harmonikat e numrave të plotë, është një nga format valore më të mira për t'u përdorur në sintezën zbritëse të tingujve muzikorë, veçanërisht instrumentet e përkulura me tela si violina dhe violonçelet, pasi sjellja e rrëshqitjes së harkut i shtyn telat me një fomë lëvizje si sharrë. [2]  

Një dhëmb sharrë mund të ndërtohet duke përdorur sintezën mbledhëse . Për periudhën p dhe amplitudën a, seritë e mëposhtme të pafundme të Furjesë konvergjojnë në një dhëmbësharrë dhe një valë të kundërt (të anasjelltë) të dhëmbit sharrë:Në sintezën digjitale, këto seri mblidhen vetëm nën parametrin k në mënyrë që harmonika më e lartë, N max, të jetë më e vogël se frekuenca Nyquist (gjysma e frekuencës së kampionimit ). Kjo përmbledhje në përgjithësi mund të llogaritet në mënyrë më efikase me një transformim të shpejtë Furje . Nëse forma e valës krijohet në mënyrë dixhitale direkt në rrafshin e kohës duke përdorur një formë pa brez të kufizuar, si p.sh. y = x − floor ( x ), harmonikat e pafundme kampionohen dhe toni që rezulton përmban shtrembërim aliasing .

Animimi i sintezës mbledhëse të valës së dhëmbësharrë me një numër harmonikash në rritje

 

  • Valët e dhëmbësharrë janë të njohura për përdorimin e tyre në muzikë. Valët e sharrës dhe ato katrore janë ndër format e valëve më të zakonshme që përdoren për të krijuar tinguj me sintetizues muzikor analogë dhe virtualë analogë zbritës.
  • Valët e dhëmbësharrë përdoren në furnizimet me energji me gjendje të ndërruar . Në çipin e rregullatorit, sinjali i feedbackut nga dalja krahasohet vazhdimisht me një dhëmbësharrë me frekuencë të lartë për të gjeneruar një sinjal të ri PWM të ciklit të punës në daljen e krahasuesit .
  • Vala e dhëmbësharrës është forma e sinjaleve të devijimit vertikal dhe horizontal që përdoret për të gjeneruar një raster në ekranet e televizionit ose monitorit të bazuar në CRT . Oshiloskopët përdorin gjithashtu një valë sharrë për shmangien e tyre horizontale, megjithëse zakonisht përdorin shmangien elektrostatike .
Format e valës sinus, katror, trekëndësh dhe sharrë
  1. ^ Kraft, Sebastian; Zölzer, Udo (5 September 2017). "LP-BLIT: Bandlimited Impulse Train Synthesis of Lowpass-filtered Waveforms". Proceedings of the 20th International Conference on Digital Audio Effects (DAFx-17). 20th International Conference on Digital Audio Effects (DAFx-17). Edinburgh. pp. 255–259.
  2. ^ Dave Benson. "Music: A Mathematical Offering" (PDF). Homepages.abdn.ac.uk. fq. 42. Marrë më 26 nëntor 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)