Temišvarski pašaluk

	Istorija Vojvodine
	Antičko doba
	Panonija
	Donja Panonija
	Panonija Sekunda
	Panonska dijeceza
	Prefektura Ilirik
	Srednji vek
	Kraljevina Gepida
	Vizantijska Panonija
	Kuverova oblast u Sremu
	Zemlje župana Buta-ula i Bujle
	Vojvodstvo Salana
	Vojvodstvo Glada
	Vojvodstvo Ahtuma
	Vojvodstvo Sermona
	Tema Sirmijum
	Sremska kraljevina Stefana Dragutina
	Gornji Srem Ugrina Čaka
	16. vek
	Srpsko carstvo Jovana Nenada
	Sremsko Vojvodstvo Radoslava Čelnika
	Osmanski period
	Temišvarski vilajet
	Sremski sandžak
	Segedinski sandžak
	Banatski ustanak
	Lugoški i karansebeški Banat
	Habzburški period
	Vojna krajina
	Tamiški Banat
	Potiski krunski dištrikt
	Velikokikindski privilegovani dištrikt
	Srpska Vojvodina
	Vojvodstvo Srbija i Tamiški Banat
	Bačko-bodroška županija
	Sremska županija
	Torontalska županija
	Tamiška županija
	20. vek
	Banatska Republika
	Banat, Bačka i Baranja
	Srpsko-mađarska republika Baranja-Baja
	Dunavska banovina
	Banat u Drugom svetskom ratu
	Narodnooslobodilačka borba
	SAP Vojvodina
	Autonomna Pokrajina Vojvodina
	Ova kutijica: pogledaj • razgovor • uredi

Temišvarski pašaluk ili Temišvarski ejalet je bio administrativna jedinica prvog stepena (provincija) u Osmanskom carstvu. Ovaj pašaluk je većim delom bio lociran u Banatu, a pored Banata, pašaluk je uključivao i oblast severno od reke Moriš i oblast oko reka Kereš i Kereš-er. Danas je ova teritorija podeljena između tri države: Mađarske, Rumunije i Srbije.

Naziv

Pašaluk je dobio ime po administrativnom sedištu Temišvaru.

Ime pašaluka na staroturskom jeziku je bilo Eyâlet-i Temeşvar i Eyâlet-i Tımışvar,
Na današnjem turskom jeziku Temeşvar Eyaleti i Tamışvar Eyaleti^[1]
Na rumunskom jeziku Eialetul Timişoarei i Paşalâcul Timişoara
Na mađarskom jeziku Temesvári ejálet

Istorija

Temišvarski ejalet je osnovan 1552. godine, kada je region osvojen od strane Osmanskog carstva. Ovo područje je u ime Osmanskog carstva osvojio muslimanski Srbin Mehmed-paša Sokolović, a u osvajanju Banata su mu tada pomogli lokalni banatski Srbi.

Ejalet je postojao sve do 1716. godine, kada su Turci isterani odatle i oblast je tada potpala pod vlast Habzburga. Habzburzi su 1718. godine od ove oblasti napravili novu pokrajinu koju su nazvali Tamiški Banat.

Stanovništvo

Stanovništvo ovog pašaluka je uglavom bilo sastavljeno od pravoslavaca Srba i Rumuna. Administrativno središte je bio grad Temišvar, danas u Rumuniji.

Administrativne jedinice

1552.

Pašaluk je svoj teritorijalni procvat imao 1552. godine i uključivao je sledeće sandžake:

Sandžak Temišvar (Tamışvar)
Sandžak Lipova (Lipva)
Sandžak Čanad (Çanad)
Sandžak Đula (Küle)
Sandžak Morava (Morava ?)
Sandžak Inej (Yanova)
Sandžak Bešlek (Beşlek) ili Bečkerek (Beçkerek)
Sandžak Lugoš (Logoş)
Sandžak Karansebeš (Şebeş)
Sandžak Veliki Varadin (Varat)
Sandžak Kasaš (Kacaş)

1660.

Sandžaci Veliki Varadin (Varat), Lugoš (Logoş), Kasaš (Kacaş), Bešlek (Beşlek) i Janova (Yanova), su 1660. godine izdvojeni iz pašaluka i postali su deo novog Varadinskog pašaluka (ejaleta).

Pre 1699.

Pre sklapanja Karlovačkog mira 1699. godine, pašaluk se sastojao iz sledećih sandžaka:

Sandžak Temišvar (Tamışvar)
Sandžak Lipova (Lipva)
Sandžak Čanad (Çanad)
Sandžak Bečkerek (Beçkerek)
Sandžak Lugoš (Logoş)
Sandžak Đula (Küle)
Sandžak Pančevo (Pançova)
Sandžak Čakovo (Çakova)

Beglerbezi temišvarskog pašaluka

Kazim-beg (1552-1554).

Povezano

Literatura

Dr Dušan J. Popović, Srbi u Vojvodini, knjiga 1., Novi Sad, 1990.
Milan Tuturov, Banatska rapsodija, Novi Sad, 2001.

Spoljašnje veze

↑ Geonames.de. „Some Provinces of the Ottoman Empire”.

[1] Geonames.de. „Some Provinces of the Ottoman Empire”.

[1]