Bitka kod Eknoma
Prvi punski rat |
Agrigent – Lipari – Milo – Sulk – Tindarij – Eknom – Adis – Tunis – Panormo – Drepane – Egatska ostrva |
Bitka kod Eknoma | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Segment Prvi punski rat | |||||||
| |||||||
Sukobljene strane | |||||||
Rimska republika | Kartagina | ||||||
Komandanti i vođe | |||||||
Marko Atil Regul konzul Vulso |
Hamilkar Hanon Veliki | ||||||
Snage | |||||||
oko 330 brodova | oko 350 brodova | ||||||
Žrtve i gubici | |||||||
24 broda | 30 brodova 65 brodova zarobljeno |
Bitka kod Eknoma je bila pomorska bitka, koja se odigrala 256. pne. između Kartagine i Rimske republike .Ta bitka je bila tokom Prvog punskog rata. Prema broju brodova i posade to je bila najveća antička pomorska bitka, a prema nekim definicijama je čak najveća pomorska bitka u istoriji.
Posle bitke kod Agrigenta Rimska republika je sagradila flotu da bi ugrozila pomorsku premoć Kartagine na zapadnom Mediteranu. Nedostatak iskustva Rimljani nadoknađuju uvođenjem nove tehnike, korvusa. Nekoliko pomorskih pobeda Rima diglo je samopouzdanje Rimu i dalo je inspiraciju za invaziju Kartaginjanskih poseda u Africi.
Takva akcija je zahtevala ogroman broj brodova za prevoz legija i opreme u Afriku. Patroliranje kartaginjanske flote kraj Sicilije povećavalo je složenost jednog takvog poduhvata. Da bi se prošlo kraj kartaginjanskih brodova u patroli nisu se mogli koristiti uobičajeni transportni bodovi, nego vojni brodovi, koji su imali manje teretnog prostora.
Zbog toga je bio potreban još veći broj brodova. Rim zato gradi 200 brodova. Za komandante se postavljaju dva konzula Marko Atil Regul i konzul Vulso. Kartaginjani šalju ususret rimske flote podjednako veliku flotu pod komandom Hanona Velikog i Hamilkara (nije Hamilkar Barka)
Rimska pomorska taktika je bitno unapređena. Rimska flota je krenula kraj sicilijanske obale u punoj borbenoj formaciji. Borbeni brodovi su se rasporedili u 3 eskadrile. Eskadrila I i II su nastupale u formaciji klina , a bili su pod komandom konzula. Većina transportnih brodova je bila u sredini iza te dve eskadrile, a ispred treće eskadrile. Kartaginjani su ih očekivali i dve flote su se sukobile kraj južne obale Sicilije kraj rta Eknom. Kartaginjani su zauzeli kao početnu poziciju tradicionalnu dugu liniju sa dva krila lagano unapred. Sa centrom je komandovao Hamilkar. Sa desnim krilom je komandovao Hanon Veliki.
Suočavajući se sa neprijateljima, dve prednje rimske eskadrile su krenule prema kartaginjanskom centru. Admiral Hamilkar izvodi lažno povlačenje, da bi stvorio prazninu između rimskih borbenih i rimskih transportnih brodova. Sledeći taj manevar oba kartaginjanska krila krenula su levo iza, zaobilazeći dve prednje eskadrile i izbegavajući opasne korvuse. Time su transportni brodovi bili priterani uz obalu, a rimska treća eskadrila ulazi u bitku, da bi se suočila sa opasnošću po transportne brodove.
Rimljani pobeđuju kartaginjanski centar posle duge bitke koristeći korvuse. Kartaginjanski centar beži iz bitke. Onda se dve rimske eskadrile okreću da pomognu u bici u pozadini. Prva eskadrila konsula Vulsa napada kartaginjansko levo krilo, koje je zapretilo uništenjem rimskih transportnih brodova. Druga eskadrila konzula Regula pridružuje se trećoj eskadrili u napadu na Hanonove brodove. Bez pomoći ostatka flote, Kartaginjani su teško poraženi. Pola kartaginjanske flote je ili zarobljeno ili potopljeno.
Posle bitke Rimljani se vraćaju na Siciliju da poprave brodove i da odmore posade. Ubrzo posle toga Rimljani se pod vođstvom Marka Atila Regula iskrcavaju u Africi i počinju kaznene akcije na tlu Kartagine.