Erohusat artihkkala «Kåre Willoch» veršuvnnaid gaskkas
Čoahkkáigeassu váilu Gilkorat: Rievdaduvvon mobiillain Rievdaduvvon mobiilaneahttasiiddus |
Čoahkkáigeassu váilu |
||
| Gurgadas 1: | Gurgadas 1: | ||
{{SDG}} |
{{SDG}} |
||
{{Vuođđoartihkal}} |
|||
{{Olmmoš}} |
{{Olmmoš}} |
||
'''Kåre Isaachsen Willoch''' ( |
'''Kåre Isaachsen Willoch''' ([[golggotmánu 3.]] beaivve [[1928]] [[Oslo]], [[Norga]] – [[juovlamánu 6.]] beaivvi [[2021]]) leai norgga politihkkár ([[Olgešbellodat]]). Son leai Olgešbellodaga generálačállin jagi 1963 rájes gitta 1965 jahkái, Olgešbellodaga jođiheaddjin jagi 1970 rájes 1974 rádjai, hánddalministtarin jagis 1963 ja jagiin 1965–1970. Maŋŋá go son geassádii riikkapolitihkas leai son Oslo ja Akershusa filkamánnen (1989–1998) ja stivrajođiheaddjin [[NRK]]:as (1998–2000). |
||
==Duogáš== |
|||
Son |
Son leai oahppan sosiálaekonoma ja bargan ovdal Norges Rederiforbund:as ja Norges Industriforbund:as. |
||
==Politihkálaš ámmáhat== |
==Politihkálaš ámmáhat== |
||
Willoch leai bellodatpolitihkkárin Olgežis beakkán jođiheaddji, ja hui čielga ovddasteaddji olgešbellodatbárus mii bođii johtui 1970-logu loahpas. Jienasteaddjit doarjugohte konservatiivalaš ja márkanliberalisttálaš politihka, dagahii ahte Olgeš, Willocha jođihemiin, stuorui riikka nubbin stuorámus bellodahkan. Nuba jagis 1981 son šattai stádaministtarin dan vuosttaš čielga Olgeš-ráđđehusas, jagi 1928 Ivar Lykke ráđđehusa rájes. Ráđđehus viiddiduvvui jagis 1983:as vel guvttiin bellodagain, Guovddášbellodagain ja Risttalaš Álbmotbellodagain, nuba leai čielga eanetlohku su duogábeale Stuorradikkis. Jagi 1985 stuorradikkeválggain maŋŋá šattai Willoch ráđđehus unnitloguráđđehussan. |
Willoch leai bellodatpolitihkkárin Olgežis beakkán jođiheaddji, ja hui čielga ovddasteaddji olgešbellodatbárus mii bođii johtui 1970-logu loahpas. Jienasteaddjit doarjugohte konservatiivalaš ja márkanliberalisttálaš politihka, dagahii ahte Olgeš, Willocha jođihemiin, stuorui riikka nubbin stuorámus bellodahkan. Nuba jagis 1981 son šattai stádaministtarin dan vuosttaš čielga Olgeš-ráđđehusas, jagi 1928 Ivar Lykke ráđđehusa rájes. Ráđđehus viiddiduvvui jagis 1983:as vel guvttiin bellodagain, Guovddášbellodagain ja Risttalaš Álbmotbellodagain, nuba leai čielga eanetlohku su duogábeale Stuorradikkis. Jagi 1985 stuorradikkeválggain maŋŋá šattai Willoch ráđđehus unnitloguráđđehussan. |
||
Guokte dehálaš reforbma rievdadusa dán ráđđehusáiggis ledje earret eará unnidit almmolašvuođa vejolašvuođa seaguhit áššiide. Dainnavugiin galggai servodat dahkkon eanet rabasin mas lea unnit almmolaš detáljastivrema ja ráddjema. Numo omd. giddenlága ovdii bođii rahpanáigeláhka, juoga mii divttii ealáhusdoalliid (gávppiid) leat rabasin maŋŋá diibmu 17.00 maddái. Lagasradiot leai lohpi ásahit ja NRK sáddenmonopola nogai. Maiddái dearvvašvuođabálvalusaid monopola nogai go šattai lohpi ásahit priváhta medisiinnálaš klinihkaid. |
Guokte dehálaš reforbma rievdadusa dán ráđđehusáiggis ledje earret eará unnidit almmolašvuođa vejolašvuođa seaguhit áššiide. Dainnavugiin galggai servodat dahkkon eanet rabasin mas lea unnit almmolaš detáljastivrema ja ráddjema. Numo omd. giddenlága ovdii bođii rahpanáigeláhka, juoga mii divttii ealáhusdoalliid (gávppiid) leat rabasin maŋŋá diibmu 17.00 maddái. Lagasradiot leai lohpi ásahit ja NRK sáddenmonopola nogai. Maiddái dearvvašvuođabálvalusaid monopola nogai go šattai lohpi ásahit priváhta medisiinnálaš klinihkaid. |
||
| Gurgadas 15: | Gurgadas 15: | ||
Son almmuhii jagis 2008 ságastallangirjji «Alvorlig talt» ovttas Odvar Nordli:ain. |
Son almmuhii jagis 2008 ságastallangirjji «Alvorlig talt» ovttas Odvar Nordli:ain. |
||
==Virggit ja barggut== |
|||
1953: Oahppan cand.oecon. |
1953: Oahppan cand.oecon. |
||
1954–1963: Bargi Norges Industriforbund:as |
1954–1963: Bargi Norges Industriforbund:as |
||
| Gurgadas 33: | Gurgadas 33: | ||
1999–2000: Jođiheaddji Sårbarhetsutvalget nammaduvvon Bondevik-ráđđehusas čakčamán 3. beaivve 1999, dainna ulbmiliin čielggadit servodaga rašesvuođa ja ráhkkaneami. |
1999–2000: Jođiheaddji Sårbarhetsutvalget nammaduvvon Bondevik-ráđđehusas čakčamán 3. beaivve 1999, dainna ulbmiliin čielggadit servodaga rašesvuođa ja ráhkkaneami. |
||
==Bálkkašumit ja nammadeamit== |
|||
1983 gudnedoavttirin St. Olaf College:s Minneapolis, USA |
1983 gudnedoavttirin St. Olaf College:s Minneapolis, USA |
||
1996 nammaduvvui «Årets opinionsdanner» (dánjagaš opiniondahkki) |
1996 nammaduvvui «Årets opinionsdanner» (dánjagaš opiniondahkki) |
||
| Gurgadas 54: | Gurgadas 54: | ||
*Willoch, Kåre: Utfordringer, Cappelen , 2004 , ISBN 82-02-23572-3 |
*Willoch, Kåre: Utfordringer, Cappelen , 2004 , ISBN 82-02-23572-3 |
||
*Willoch, Kåre: Erfaringer for fremtiden, Cappelen , 2010 , ISBN 9788202337667 |
*Willoch, Kåre: Erfaringer for fremtiden, Cappelen , 2010 , ISBN 9788202337667 |
||
==Gáldut== |
|||
{{Gáldut}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Willoch, Kåre}} |
{{DEFAULTSORT:Willoch, Kåre}} |
||
Veršuvdna juovlamánnu 6 b. 2021 dii. 21.03
| Kåre Willoch | |
|---|---|
| Kåre Willoch | |
 | |
| Riegádan | golggotmánu 3. beaivvi 1928:s[1][2][3] |
| Jápmán | juovlamánu 6. beaivvi 2021:s[5][4] (93) |
| Riikkavulošvuohta | |
| Bargu | |
| Ámmát | politihkkár |
| Giella | dárogiella |
| Bálkkašumit | Fritt Ords Pris (nb)  , kommandør med stjerne av St. Olavs Orden (nb) , Begravelse på statens bekostning (nb) , Bypatrioten ja Willy Brandt-prisen (nb) |
| Lassedieđut | |
| Vuolláičálus |  |
 Kåre WillochWikimedia Commonsas | |
Kåre Isaachsen Willoch (golggotmánu 3. beaivve 1928 Oslo, Norga – juovlamánu 6. beaivvi 2021) leai norgga politihkkár (Olgešbellodat). Son leai Olgešbellodaga generálačállin jagi 1963 rájes gitta 1965 jahkái, Olgešbellodaga jođiheaddjin jagi 1970 rájes 1974 rádjai, hánddalministtarin jagis 1963 ja jagiin 1965–1970. Maŋŋá go son geassádii riikkapolitihkas leai son Oslo ja Akershusa filkamánnen (1989–1998) ja stivrajođiheaddjin NRK:as (1998–2000).
Duogáš
Son leai oahppan sosiálaekonoma ja bargan ovdal Norges Rederiforbund:as ja Norges Industriforbund:as.
Politihkálaš ámmáhat
Willoch leai bellodatpolitihkkárin Olgežis beakkán jođiheaddji, ja hui čielga ovddasteaddji olgešbellodatbárus mii bođii johtui 1970-logu loahpas. Jienasteaddjit doarjugohte konservatiivalaš ja márkanliberalisttálaš politihka, dagahii ahte Olgeš, Willocha jođihemiin, stuorui riikka nubbin stuorámus bellodahkan. Nuba jagis 1981 son šattai stádaministtarin dan vuosttaš čielga Olgeš-ráđđehusas, jagi 1928 Ivar Lykke ráđđehusa rájes. Ráđđehus viiddiduvvui jagis 1983:as vel guvttiin bellodagain, Guovddášbellodagain ja Risttalaš Álbmotbellodagain, nuba leai čielga eanetlohku su duogábeale Stuorradikkis. Jagi 1985 stuorradikkeválggain maŋŋá šattai Willoch ráđđehus unnitloguráđđehussan.
Guokte dehálaš reforbma rievdadusa dán ráđđehusáiggis ledje earret eará unnidit almmolašvuođa vejolašvuođa seaguhit áššiide. Dainnavugiin galggai servodat dahkkon eanet rabasin mas lea unnit almmolaš detáljastivrema ja ráddjema. Numo omd. giddenlága ovdii bođii rahpanáigeláhka, juoga mii divttii ealáhusdoalliid (gávppiid) leat rabasin maŋŋá diibmu 17.00 maddái. Lagasradiot leai lohpi ásahit ja NRK sáddenmonopola nogai. Maiddái dearvvašvuođabálvalusaid monopola nogai go šattai lohpi ásahit priváhta medisiinnálaš klinihkaid.
Kåre ja Gro
Dat politihkálaš digáštallan Norggas šattai garrasit vuostálagai Olgeža jođiheaddji Willocha ja stuorámus vašálačča Bargiidbellodaga jođiheaddji Gro Harlem Brundtlanda gaskka. «Gro og Kåre» gaskasaš TV-debáhtat ledje stuorra mediadáhpáhusat. Digáštallamiin čalmmustahtii Willoch iežas su čeahpes hállanvugiin, ja mievžžadeaddji ráfálašvuođain. Son almmuhii jagis 2008 ságastallangirjji «Alvorlig talt» ovttas Odvar Nordli:ain.
Virggit ja barggut
1953: Oahppan cand.oecon. 1954–1963: Bargi Norges Industriforbund:as 1957–1989: Stuorradikkeovddasteaddji Oslo Olgežii 1963–1965: Generálčálli Olgešbellodagas 1963: Hánddalministtar i Lyng-ráđđehusas (borgemánnu-čakčamánnu) 1965–1970: Hánddalministtar Bortenráđđehusas 1970–1974: Olgešbellodaga jođiheaddji 1970–1981: Parlamentáralaš jođiheaddji Olgešbellodaga stuorradikkejoavku 1981–1986: Norgga stádaministtarin 1986: Sadjásašpresideantan riikkaidgaskasaš Demokráhtalaš Uniovdnan 1986–1989: Olgoriikalávdegottijođiheaddji 1986–1992: Norsk-tysk selskap presideanta (Deutsch-Norwegische Gesellschaft) 1989–1998: Oslo ja Akershus Filkamánne 1990: Suodjaluskommišuvnna jođiheaddji jagis 1990 1998–2000: NRK:a stivrajođiheaddji 1999–2000: Jođiheaddji Sårbarhetsutvalget nammaduvvon Bondevik-ráđđehusas čakčamán 3. beaivve 1999, dainna ulbmiliin čielggadit servodaga rašesvuođa ja ráhkkaneami.
Bálkkašumit ja nammadeamit
1983 gudnedoavttirin St. Olaf College:s Minneapolis, USA 1996 nammaduvvui «Årets opinionsdanner» (dánjagaš opiniondahkki) Redaktørforeningen:a ja seamma jagi geigejedje Norges Bondelag:a bálkkašumi «Sunt Bondevett» 1996 nammaduvvui St. Olavs Orden:a kommandør:an násttiin 1997 oaččui Fritt Ord-bálkkašumi, (friddja-sátni). 2003 Gudnemiellahttun Studentersamfundet i Trondhjem, (studeanttaidservodagas Troandimis) 2005 gudnejahtton Willy Brandt-bálkkašumiin. 2006 gudnebálkkašumi «Bypatrioten» juogadii Oslo Byes Vel.
Willoch lea maid Den gyldne gris:a riddár (šealgi spiidni). Det Norske Studentersamfunds orden, (Norgga studeanttaidservodaga ortnet)
Bibliografiija
- Willoch, Kåre: Minner og meninger, Chr. Schibsteds Forlag, Oslo 1988, ISBN 82-516-1231-4
- Willoch, Kåre: Statsminister, Chr. Schibsteds Forlag, Oslo 1990, ISBN 82-516-1350-7
- Willoch, Kåre: Tanker i tiden Cappelen , 1999 , ISBN 82-02-18596-3
- Willoch, Kåre: Myter og virkelighet, Cappelen , 2002 , ISBN 82-02-20460-7
- Willoch, Kåre: Utfordringer, Cappelen , 2004 , ISBN 82-02-23572-3
- Willoch, Kåre: Erfaringer for fremtiden, Cappelen , 2010 , ISBN 9788202337667
Gáldut
- ↑ (unspecified title) — Suurkäräjät.
- ↑ https://media.digitalarkivet.no/view/43434/931
- ↑ Munzinger Personen
- ↑ a á Olsson S. V. Kåre Willoch er død — NRK, 2021.
- ↑ Andersen E. R., Solberg K. Kåre Willoch har gått bort, 93 år gammel — VG, 2021.
- ↑ Bach D. Tidligere statsminister Kåre Willoch har gått bort — 2021.