शूद्रः
 |
|
परम्पराः
|
 प्रवेशद्वारम्:सनातनधर्मः |
पद्भ्यां शूद्रोऽजायत इत्यनेन ‘ अत्यद्भुताकारस्य विराट्पुरुषस्य ब्रह्मणः पदभ्यां शूद्रवर्णोत्पन्नः इति मन्यते । परिचर्यात्मकं कर्म शूद्रस्यापि स्वभावजम् । इति भगवद्वचनेन परिचर्यात्मककर्मणा जीविका निर्वहणमेव शूद्रवर्णस्य प्रमुखं कर्म । अपि च शुश्रूषा च द्विजातीनाअं शूद्राणां धर्मः इत्युच्चते ।
- भैक्ष्यहोमव्रतैर्हिनास्तथैव गुरुवासिताः ॥ [वनपर्व १५०/३६]
इति
- शुचिरुत्कृष्टशुश्रुषुर्मुदुवागनहंकृतः ।
- ब्राह्मणाद्याश्रयो नित्यमुत्कृष्टां जातिमश्नुते ॥ [मनुस्मृति ९/३३५]
इत्येताभ्यां मनुस्मृति-महाभारतकथिताभ्यां श्लोकाभ्यां शूद्रवर्णस्य धर्मः स्पष्टो भवति ।
बाह्यसम्पर्कतन्तुः
[सम्पादयतु]- "Who were the Shudras", B. R. Ambedkar
- Shudras in Ancient India, R. Chandra and K.L. Chanchreek. New Delhi, Shree Pub., 2004, ISBN 81-88658-65-0.