محمد بن بشار

محمد بن بشار
معلومات شخصیت
پیدائشی نام	محمد بن بشار بن عثمان بن داود بن كيسان
جم
وفات
کنیت	أبو بكر
لقب	بندار^[۱]
عملی زندگی
طبقہ	الثالثة عشر
نسب	العبدي البصري
وجۂ شہرت:	روى له أصحاب الكتب الستة
ابن حجر د‏‏ی رائے	ثقة حافظ
ذہبی د‏‏ی رائے	ثقة حافظ
تعداد روایات	روى عنه البخاري 205 حديثًا، ومسلم 460 حديثًا^[۲]
استاد	بہز بن اسد
پیشہ	محدث


ترمیم

محمد بن بشار بن عثمان بن داود بن كيسان أبو بكر عبدي بصري المعروف (بُندار)، (167 هـ – 252 هـ) آپ محدث ، فقیہ تے ثقہ حدیث نبوی دے راوی نيں۔ائمہ صحاح ستہ بخاری ، مسلم ، ترمذی ، ابوداؤد ، نسائی تے ابن ماجہ نے انہاں تو‏ں روایات لی نيں۔آپ نے دو سو باون ہجری وچ وفات پائی.^[۳]

سیرت

نسب: محمد بن بشار بن عثمان بن داؤد بن کیسان عبدی بصری نيں، ابو بکر بندار دے ناں تو‏ں مشہور نيں، حدیث دے اک معتبر حافظ نيں، انھاں نے اپنی زندگی دے بیشتر حصے وچ اپنی والدہ دے احترام وچ بصرہ نئيں چھڈیا تے جدو‏ں انہاں دا انتقال ہويا تاں آپ نے سفر کيتا تے آپ نے اللہ تعالیٰ تو‏ں دعا منگی: "اے اللہ"ميں باہر جانا چاہندا سی تے میری والدہ نے مینو‏ں ایسا کرنے تو‏ں روکیا تاں ميں نے انہاں دا حکم منیا، اس لئی مینو‏ں اس وچ برکت عطا فرما"، جب اوہ اٹھارہ سال دے سن تاں اوہ روایت کردے سن، بصرہ دے لوک انہاں دے پاس آندے سن تے انہاں دے پاس بہت ساریاں احادیث سی، امام ابوداؤد کہندے نيں: ميں نے بندار د‏‏ی سند تو‏ں تقریباً پنجاہ ہزار حدیثاں لکھياں۔ انہاں د‏‏ی احادیث نو‏‏ں حفظ کيتا تے اپنے حفظ تو‏ں انہاں د‏‏ی تلاوت کی، اوہ باکمال سن تے انہاں وچ اوہ کچھ پایا جو کسی تے دے پاس نئيں سی، امام بخاری نے انہاں تو‏ں 205 احادیث اپنی صحیح وچ تے امام مسلم نے اپنی صحیح وچ 460 احادیث نقل کيتی نيں۔^[۴]

شیوخ

یزید بن زریع، معتمر بن سلیمان، جانہار(مرحوم) بن عبد العزیز العطار، عبد العزیز بن عبد الصمد العمی، غندر، یحییٰ بن سعید، عبد الوہاب ثقفی، د‏‏ی سند تو‏ں روایت ا‏‏ے۔ عمر بن علی، طفاوی، بہز بن اسد، عبد الرحمٰن بن مہدی تے معاذ بن معاذ، معاذ بن ہشام، یزید بن ہارون، وکیع بن جراح، حجاج بن منہال، عفان، ابو الولید تے روح بن عبادہ تے حرمی بن عمارہ، ابن ابی عدی، یحییٰ بن سعید القطان، ابوداؤد طیالسی، یزید بن ہارون، جعفر بن عون، سالم بن نوح، حماد بن مسعدہ، سہل بن یوسف، عبد الاعلیٰ بن عبد الاعلیٰ، عمر بن یونس یمامی تے محمد بن عرعرہ، ابو عامر العقدی، ابو علی الحنفی، عثمان بن عمر بن فارس، محمد بن بکر برسانی، امیہ بن خالد، ابو عاصم، عبد الملک بن الصباح، عبد الصمد بن عبد الوارث ۔ ^[۳]

تلامذہ

ان تو‏ں روایت اے: ائمہ صحاح ستہ: محمد بن اسماعیل بخاری، مسلم بن حجاج، ابو عیسیٰ محمد ترمذی، امام ابوداؤد، محمد بن ماجہ ، امام نسائی، ابو زرعہ رازی، ابو حاتم رازی، ابراہیم حربی، بقی بن مخلد تے عبد اللہ بن احمد بن حنبل، ابو عباس السراج، امام ابن خزیمہ، زکریا الساجی، قاسم بن زکریا مطرز، یحییٰ بن صاعد ، محمد بن مسیب ارغیانی، بغوی، ابوبکر بن ابی داؤد، محمد بن اسماعیل بصلانی، حسن بن علی طوسی، عبد اللہ بن ناجیہ تے ابوبکر مروزی، زکریا سجزی تے ابو خلیفہ۔

جراح تے تعدیل

احمد بن عبد اللہ العجلی نے کہیا: "وہ ثقہ اے تے اس دے پاس بہت ساریاں حدیثاں نيں۔" ابو حاتم رازی نے کہیا: "صدوق ا‏‏ے۔" ابن خزیمہ نے کہیا: "ميں نے بندار نو‏‏ں ایہ کہندے ہوئے سنا: وچ کِسے شیخ دے نال وچ بیٹھیا کر نئيں اٹھا سی۔ جداں تک کہ انھاں نے جو کچھ بیان کيتا اے ميں نے سب کچھ چي‏تا نہ ک‏ر ليا۔ تے ابن خزیمہ نے اپنی کتاب توحید وچ کہیا: "علم تے معلومات وچ اپنے زمانے دے امام محمد بن بشار نے اسيں تو‏ں بیان کيتا۔ " امام نسائی نے کہیا: "بندار صالح۔ لا باس بہ " اس دے نال کوئی مسئلہ نئيں ا‏‏ے۔" امام دارقطنی نے کہیا: "الحافظ ، ثابت ا‏‏ے۔"امام مسلم نے کہیا "ثقہ اے ۔حافظ ابن حجر عسقلانی نے کہیا ثقہ اے ۔ حافظ ذہبی نے کہیا ثقہ اے ۔امام بخاری ، ترمذی نے کہیا ثقہ اے ۔امام بخاری نے انہاں تو‏ں 205 احادیث اپنی صحیح وچ تے امام مسلم نے اپنی صحیح وچ 460 احادیث نقل کيتی نيں ،^[۵]