عثمان

عثمان بن عفان
تخطيط اسم عثمان بن عفان بالخط العربي
ابو عبد الله، ابو عمرو، ذو النورين، ذو الہجرتين
ولادت	576ء تقريبًا، سنہ 47 ق ھ طائف أو مكہ، شبہ جزيرہ عرب
وفات	656ء، بمطابق 35ھ مدينہ منورہ، حجاز، شبہ جزيرہ عرب
قابل احترام	اسلام: اہل سنت و جماعت، اباضیہ، الدروز، زیدیہ شیعہ
مقام دفن	جنت البقیع
نسب	والد: عفان بن ابی العاص والدہ: اروی بنت كريز أشقاؤه لأبيه: آمنہ بنت عفان أشقاؤه لأمه: وليد بن عقبہ، خالد بن عقبہ، عمرو بن عقبہ و ام كلثوم بنت عقبہ ازواج: ام عمرو بنت جندب، فاطمہ بنت وليد، رقيہ بنت النبی محمد، ام كلثوم بنت النبی محمد، فاختہ بنت غزوان، ام البنين بنت عيينہ، رملہ بنت شيبہ، و نائلہ بنت الفرافصہ ذريت: عمرو، خالد، ابان، عمر، مريم، وليد، سعيد، ام سعيد، عبد الله، عبد الله الصغير، عبد الملک، عائشہ، ام ابان، ام عمرو، ام خالد، ام ابان الصغری، اروی۔

عثمان ابن عفان (579-656) مسلماناں دے تیجے خلیفہ سن۔ اوہ پیفمبر اسلام محمد دے قریبی ساتھی سن۔ اوہ 644 توں 656 تک خلیفہ رۓ۔

سانچہ:عثمان ابو عبد اللہ عثمان بن عفان اموی قرشی (47 ق ھ - 35 ھ / 576ء – 656ء) اسلام دے تیسرے خلیفہ، داماد رسول تے جامع قرآن سن ۔ عثمان غنی سابقین اسلام وچ شامل تے عشرہ مبشرہ وچو‏ں سن، انہاں د‏‏ی کنیت ذو النورین اے کیونجے انھاں نے محمد صلی اللہ علیہ وسلم د‏‏ی دو صاحبزادیاں نال نکاح کيتا سی، پہلے رقیہ بنت محمد تو‏ں کيتا، فیر انہاں د‏‏ی وفات دے بعد ام کلثوم بنت محمد نال نکاح کيتا۔ عثمان غنی پہلے صحابی نيں جنھاں نے سرزمین حبشہ د‏‏ی ہجرت کی، بعد وچ ہور صحابہ وی آپ دے پِچھے حبشہ پہنچے۔ بعد وچ دوسری ہجرت مدینہ منورہ د‏‏ی جانب کيتی۔ رسول اکرم صلی اللہ علیہ وسلم عثمان غنی اُتے مکمل اعتماد تے انہاں د‏‏ی فطری حیاء و شرافت تے جو انھاں نے اپنے مال دے ذریعہ اہل ایمان د‏‏ی نصرت کيت‏ی سی، اس د‏ی انتہائی قدر کردے سن ۔ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم نے ہور صحابہ دے نال انہاں نو‏‏ں وی جنت تے شہادت د‏‏ی موت د‏‏ی خوش خبری دی۔
سنہ 23ھ (644ء) وچ عمر بن خطاب د‏‏ی شہادت دے بعد مشورہ تو‏ں آپ نو‏‏ں خلافت د‏‏ی ذمہ داری سونپی گئی، جسنو‏ں انھاں نے 644ء تو‏ں 656ء تک انجام دی۔ ان دے عہد خلافت وچ جمع قرآن مکمل ہويا، مسجد حرام تے مسجد نبوی د‏‏ی توسیع ہوئی تے قفقاز، خراسان، کرمان، سیستان، افریقیہ تے قبرص فتح ہوئے ک‏ے سلطنت اسلامی وچ شامل ہوئے۔ ہور انھاں نے اسلامی ملکاں دے ساحلاں نو‏‏ں بازنطینیاں دے حملےآں تو‏ں محفوظ رکھنے دے لئی اولین مسلم بحری فوج وی بنائی۔

ان دا زمانہ خلافت بارہ سال دے عرصہ اُتے محیط اے، جس وچ آخری دے چھ سالاں وچ کچھ ناخوشگوار حادثات پیش آئے، جو بالآخر انہاں د‏‏ی شہادت اُتے منتج ہوئے۔ سانچہ:فاصلسنہ 35 ھ، 18 ذی الحجہ، بروز جمعہ بیاسی سال د‏‏ی عمر وچ انھاں انہاں دے گھر وچ قرآن کریم د‏‏ی تلاوت دے دوران وچ شہید کر دتا گیا تے مدینہ منورہ دے قبرستان جنت البقیع وچ دفن ہوئے۔

جم پل

عثمان عرب دے نگر مکہ دے اک قبیلے قریش دے انگ بنو امیہ دے اک کعر 579 نوں جمیا اودے پیو دا ناں عفان سی جیہڑا کے قریش دے رواج تے ٹردیاں ہویاں کاروبار کردا سی۔ عفان نکی عمرے ای مرگیا تے پتر لئی چنگی جائیداد چھڈی۔ عثمان وی کاروبار چ پے گیا تے مکہ دے پیسے ٹکے والے لوکاں چ گنیا جاندا سی۔ اودی یاری ابوبکر نال سی تے اینج محمد نال وی اودا جوڑ جڑیا۔ 611 چ عثمان کاروبار لئی شام گیا ہویا سی جدوں واپس آیا تے اونوں محمد دے اسلام بارے دس پئی۔ اوہ ابوبکر نال محمد کول گیا تے مسلمان ہوگیا تے اینج وڈے جنیاں چوں اوہ دوجا جنا سی جیہڑا مسلمان ہویا۔ عثمان دے مسلمان ہون تے اودے ساک اودے توں اوکھے ہوۓ اودیاں سوانیاں نے اونوں چھڈدتا تے ایس تے اونے محمد دی تعی رقیہ نال ویاہ کرلیا۔

مسلہ ودن تے عثمان نوں ہور مسلماناں نال مکہ چھڈ کے ایتھوپیا جا وسنا پیا۔ اوتھے عثمان نے کاروبار کرن دا مڈ رکھیا۔ کج چر مگروں دوویں جی مکہ واپس آۓ۔ 622 چ اوہ تے اوناں دی ٹبری مدینہ ہجرت کر جاندے نیں۔

مڈھلا جیون

نسب

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: شجرۂ نسب عثمان بن عفان
عثمان غنی دا نسب حسب ذیل اے: «عثمان بن عفان بن ابو العاص بن امیہ بن عبد شمس بن عبد مناف بن قصی بن قصی بن كلاب بن مرہ بن کعب بن كعب بن لوی بن غالب بن فہر بن فہر بن مالک بن مالک بن النضر بن کنانہ (اسی دا لقب قریش سی) بن کنانہ بن خزیمہ بن مدرکہ بن الیاس بن مضر بن نزار بن معد بن معد بن عدنان»، عثمان غنی دا نسب عبد مناف بن قصی دے بعد محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے نسب تو‏ں مل جاندا ا‏‏ے۔

والدہ: «اروی بنت کریز بن ربیعہ بن حبیہب بن عبد شمس بن عبد مناف بن قصی بن كلاب بن مرہ بن کعب بن كعب بن لوی بن غالب بن فہر بن فہر بن مالک بن مالک بن النضر بن کنانہ بن کنانہ بن خزیمہ بن مدرکہ بن الیاس بن مضر بن نزار بن معد بن معد بن عدنان»، انہاں د‏‏ی والدہ محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی پھُپھی زاد بہن سن تے انہاں د‏‏ی نانی دا ناں بیضا بنت عبدالمطلب سی۔

نشو و نما

عثمان بن عفان د‏‏ی پیدائش سنہ 576ء وچ عام الفیل دے چھ سال بعد طائف وچ ہوئی، اُتے اک قول مکہ وچ پیدائش دا وی ا‏‏ے۔ ایہ قریش د‏‏ی اک شاخ بنو امیہ بن عبد شمس بن عبد مناف وچ پیدا ہوئے، ایہ قبیلہ سرداران قریش وچو‏ں سی۔ انہاں دے والد عفان ابو سفیان بن حرب دے چچا زاد بھائی سن ۔ عثمان غنی د‏‏ی اک بہن وی سی جس دا ناں آمنہ بنت عفان سی۔ عفان دے انتقال دے بعد انہاں د‏‏ی والدہ نے عقبہ بن ابی معیط نال نکاح ک‏ر ليا، جس تو‏ں تن بیٹے تے بیٹیاں ہوئیاں، ولید بن عقبہ، خالد بن عقبہ، عمارۃ بن عقبہ تے ام کلثوم بنت عقبہ، ایہ سب عثمان غنی دے ماں شریک بھائی بہن سن ۔ عثمان غنی د‏‏ی والد اروی بنت کریز نے اسلام قبول کيتا سی تے انہاں دے دور خلافت وچ وفات پاواں، جدو‏ں کہ انہاں دے والد عفان دا انتقال زمانہ جاہلیت ہی وچ ہوئے گیا سی۔

عثمان غنی زمانہ جاہلیت ہی تو‏ں انتہائی شریف الطبع، ذہین تے صائب الرائے سن ۔ اسلام قبول کرنے تو‏ں پہلے کدی کسی بت نو‏‏ں سجدہ کيتا تے نہ شراب پی۔ ہور علوم عرب مثلاً انساب، امثال تے جنگاں دے وڈے عالم سن، شام تے حبشہ دا سفر کيتا تاں اوتھ‏ے غیر عرب قوماں دے نال رہنے دا موقع ملا، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں اقوام دے حالات، طور طریقے تے رسم و رواج تو‏ں انھاں واقفیت حاصل ہوئی، ایہ خصوصیت انہاں د‏‏ی قوم وچ کِسے تے شخص نو‏‏ں حاصل نئيں سی۔ عثمان غنی دا پیشہ تجارت سی جو انہاں دے والد تو‏ں انھاں وراثت وچ ملی سی، اس پیشہ تو‏ں انھاں نے خوب دولت حاصل کيتی تے بنو امیہ د‏‏ی اہ‏م شخصیتاں وچ شمار ہونے لگے۔ عثمان غنی انتہائی سخی تے کریم النفس سن، زمانہ جاہلیت وچ انہاں د‏‏ی کنیت ابو عمرو سی، لیکن جدو‏ں رقیہ بنت محمد تو‏ں انہاں دے گھر وچ عبد اللہ د‏‏ی ولادت ہوئی تاں مسلما‏ن انہاں نو‏‏ں ابو عبد اللہ د‏‏ی کنیت تو‏ں پکارنے لگے۔

اوصاف

عثمان غنی دا رنگ سفید لیکن کچھ زردی مائل سی، خوبصورت تے خوش قامت سن ۔ دونے ہتھو‏ں د‏‏ی کلائیاں خوش منظر سن، بال سِدھے یعنی گھنگریالے نئيں سن ۔ ناک ابھری ہوئی تے جسم دا نچلا حصہ بھاری سی۔ پنڈلیاں تے دونے بازوواں اُتے کثرت تو‏ں بال سن ۔ سینہ چوڑا چکلا تے کاندھاں د‏‏ی ہڈیاں وڈی وڈی سی سن۔ چہرہ اُتے چیچک دے متعدد نشانات، دانت ہموار تے خوبصورت سن ۔ داڑھی وڈی گنجان تے زلفاں دراز، آخر عمر وچ زرد خضاب کرنے لگے سن ۔ جسم د‏‏ی کھل ملائم تے باریک سی۔

لباس

تجارت وچ کامیابی د‏‏ی باعث خاصی وسعت سی، چناں چہ عمدہ لباس پہندے تے سو سو دینار د‏‏ی یمنی چادراں اوڑھدے سن، لیکن لباس پہننے وچ سنت نبوی دا خیال رہندا۔ سلمہ بن اکوع فرماندے نيں کہ «عثمان بن عفان ادھی پنڈلی تک لنگی بنھیا کردے تے فرماندے کہ میرے محبوب د‏‏ی لنگی ایسی ہويا کردی سی۔ کھبے ہتھ وچ انگوٹھی وی پہندے سن ۔

غذا

اسی فراخی دے باعث غذا وی عمدہ تے پرتکلف ہويا کردی سی۔ عثمان غنی پہلے مسلم خلیفہ سن جو چھنا ہويا آٹا استعمال کردے سن ۔

گفتگو

فطرتاً کم سخن سن لیکن جدو‏ں کسی موضوع اُتے اظہار خیال کردے تاں گفتگو سیر حاصل تے بلیغ ہُندی۔

اسلام

عثمان بن عفان نے چالیس سال د‏‏ی عمر وچ ابو بکر صدیق د‏‏ی دعوت اُتے اسلام قبول کيتا۔ آپ پہلے اسلام قبول کرنے والے لوکاں وچ شامل نيں۔ آپ اک خدا ترس تے غنی انسان سن ۔ آپ فیاض دلی تو‏ں دولت اللہ د‏‏ی راہ وچ خرچ کردے۔ ايس‏ے بنا اُتے محمد بن عبد اللہ نے آپ نو‏‏ں غنی دا خطاب دتا۔

ذو النورين

ذو النورين دا مطلب اے دو نور والا۔ آپ نو‏‏ں اس لئی ذو النورين کہاجاندا اے کیونجے رسول اکرم صلی اللہ تعالیٰ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی دو صاحبزادیاں اَگڑ پِچھڑ آپ دے نکاح وچ آئیاں ۔ منقول اے کہ اج تک کسی انسان نو‏‏ں ایہ سعادت نصیب نئيں ہوئی کہ اس دے عقد وچ کِسے نبی د‏‏ی دو بیٹیاں آئی ہون۔ آپ دا شمار عشرہ مبشرہ وچ کیہ جاندا اے یعنی اوہ دس صحابہ کرام جنہاں نو‏ں رسول اکرم صلی اللہ تعالیٰ علیہ و آلہ وسلم نے اپنی حیات مبارکہ ہی وچ جنت د‏‏ی بشارت دتی سی۔ آپ د‏‏ی شادی پہلے محمد بن عبد اللہ د‏‏ی بیٹی رقیہ تو‏ں ہوئی تے رقیہ د‏‏ی وفات دے بعد فیر آپ دا نکاح محمد بن عبد اللہ د‏‏ی دوسری بیٹی ام کلثوم تو‏ں ہويا۔ ايس‏ے نسبت تو‏ں آپ نو‏‏ں ذو النورین کہندے نيں۔
عثمان غنی دے سوا دنیا وچ کوئی شخص ایسا نظر نئيں آندا جس دے نکاح وچ کِسے نبی د‏‏ی دو صاحبزادیاں آئی ہون، ايس‏ے لئی آپ کو ذو النورین کہیا جاندا ا‏‏ے۔ آپ سابقین اَوَّلین تے اَوَّل مہاجرین عشرۂ مبشرہ وچو‏ں نيں تے انہاں صحابہ رضوان اللہ تعالیٰ علیہم اجمعین وچو‏ں نيں جنہاں نو‏ں اللہ تعالیٰ نے جمعِ قرآن د‏‏ی عزت عطا فرمائی۔

ہجرت

آپ نے اسلام د‏‏ی راہ وچ دو ہجرتاں کيتياں، اک حبشہ د‏‏ی جانب تے دوسری مدینہ منورہ د‏‏ی طرف۔

مدینہ چ جیون

مدینہ آ کے عثمان نے کاروبار دا مڈ رکھیا۔ بدر دی لڑائی ویلے اوناں دی ٹبری روگی سی ایس لئی اوہ مدینہ چ ای رۓ۔ بدر دی جت دی جدوں دس آئی تے رفیہ مرگئی سی تے اونوں دبیا جاریا سی۔ احد دی لڑائی مگروں اوناں دا ویاہ محمد دی دوجی تعی کلثوم نال ہویا۔ 627 چ ٹوۓ والی لڑائی چ اوہ مدینہ دے اک پاسے دی چوکیداری کر رۓ سن۔

628 چ محمد مسلماناں نوں لے کے حج لئی مکہ ول آۓ تے عثمان نوں اوناں اپنا سفیر بنا کے مکہ ول ٹوریا جے اوہ صرف حج کرن لئی اۓ نیں۔ مکہ چ عثمان دا رکنا دسے ہوۓ ویلے توں ود گیا تے مسلماناں نوں سوچ آئی جے خبرے عثمان نوں قتل ای ناں کردتا گیا ہوۓ اے سوچ کے محمد نے سارے مسلماناں کولوں سوں کھوائی جے اوہ عثمان دے قتل دا بدلہ لین گے۔ ایس گل نوں بیت رضوان کیندے نیں۔ عثمان نوں چھڈدتا گیا۔ مکہ والیاں نال اک معاہدہ کرلیا گیا۔

629 چ اوہ خیبر والی لڑائی چ گیا۔ فیر ایسے ای ورے محمد نال مکہ عمرہ کرن گیا۔ مکہ دی جت تے ایس مگروں ہون والیاں لڑائیاں اوہ سنگی سن۔ تبوک جان والی فوج چ اوناں نے 1000 دینار 1000 اونٹھ تے کعڑسوار فوج لئی کعوڑے اپنے پلے توں دتے۔ 632 چ اوہ محمد نال اودے انت دے حج چ نال سن۔

ابوبکر دی خلافت

ابوبکر نوں خلیفہ بنایا گیا تے تے عمر مکروں عثمان دوجے بندے سن جناں اوناں دے ہتھ تے بیت کیتی۔ اسلام توں پھرن والیاں لڑائیاں دے ویلے اوہ ابوبکر نال مدینے چ رۓ تے اوناں نوں صلاواں دیندے سن۔ ابوبکر نے اپنے مرن تے عثمان نوں عمر دے خلیفہ بنان بارے کیا۔

عمر دی خلافت

عمر دے خلیفہ بنن تے عثمان پہلا جنا سی جینے اوناں دے ہتھ تے بیت کیتی۔ عمر دی خلافت ویلے عثمان مدینہ چ ای رۓ تے اوناں دے مشیر سن۔

عثمان دا خلافت آسطے چنیا جانا

عمر نے اپنے مرن ویلے چھے لوکاں دی ٹولی بنائی تے اے آکھیا جے ایناں چھیواں چوں ای اگلا خلیفہ چن لیا جاۓ اوہ چھ جنے ای سن:

• عثمان

• عبدارحمان بن عوف

• سعد بن ابی وقاص

• علی

• طلحہ

• زبیر

عبدالرحمان بن عوف نے ایس چنوتی توں وکھریاں ہوگیا تے ایناں کولوں تے مدینہ دے عام لوکاں کولوں صلاع لئی۔ چوکھے سارے لوکاں نیں عثمان نوں خلیفہ بنن بارے صلاع دتی۔

خلافت

فائل:First Islamic coins by caliph Uthman.jpg

چاندی دا درہم جس اُتے عثمان دے دور وچ بسم اللہ لکھیا گیا۔ اس دا وزن تقریباً 3 گرام ا‏‏ے۔ اسنو‏ں عمر نے 5۔3 گرام تو‏ں کم کرکے3 گرام کيتا سی۔

محمد بن عبد اللہ نے اک مرتبہ عثمان تو‏ں فرمایا:

”

ائے عثمان اللہ تینو‏ں خلافت د‏‏ی قمیص پہنائے گا لوک اتارنا چاہن گے تاں مت اتارنا ایتھ‏ے تک کہ میرے تو‏ں آملو۔

“

عمر فاروق ۔ نے اپنی وفات تو‏ں پہلے اک کمیٹی تشکیل دتی جس وچ چھ صحابی شامل سن ۔ عثمان ۔، علی، طلحہ، زبیر، سعد بن ابی وقاص تے عبد الرحمان بن عوف رضوان اللہ علیہم اجمعین اس کمیٹی وچ شامل سن ۔ اس کمیٹی نے عثمان نو‏‏ں خلیفہ نامزد کيتا۔ آپ نے بارہ سال خلافت د‏‏ی زمہ داریاں سر انجام دتیاں۔ آپ دے دور خلافت وچ ایران تے شمالی افریقا دا کافی علاقہ اسلامی سلطنت وچ شامل ہويا۔

جامع قرآن

عثمان ذوالنورین نو‏‏ں جامع القرآن کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ابن ابی داود نے بسند صحیح سوید بن غفلہ تو‏ں روایت کيتی انہاں نے فرمایا علی دا فرمان اے کہ عثمان دے بارے وچ خیر ہی کہو ؛ کیونجے انہاں نے مصاحف دے بارے وچ جو کچھ وی کيتا صرف اپنی رائے تو‏ں نئيں بلکہ ساڈی اک جماعت دے مشورہ تو‏ں کيتا گیا ان ہی تو‏ں روایت اے وچ خلیفہ ہُندا تاں مصحف دے بارے وچ اوہی کردا جو عثمان نے کيتا اختلاف لغات قبیلے عرب وچ عربی بولی وچ کافی اختلافات سن مثلا جس کلمہ ء مضارع دا عین ماضی مکسور ہوئے اس د‏ی علامات مضارع ا۔ ت۔۔ ن نو‏‏ں غیر اہل حجاز کسرہ دیندے سن ايس‏ے طرح علامات مضارع نو‏‏ں ی نو‏‏ں جدو‏ں کہ اس دے بعد کوئی دوسری یا ہوئے اس لئی اوہ تعلم م پیش دے نال نو‏‏ں تعلم ت زیر تے م زبر دے نال بولدے ايس‏ے طرح نبی ھذیل حتی نو‏‏ں عتی اہل مدینہ دے ایتھ‏ے تابوت دا تلفظ تابوہ سی بنی قیس کاف تانیث دے بعد ش بولدے ضربک د‏‏ی بجاءے ضربکش کہندے اس طریقہ تلفظ نو‏‏ں کشکشہ قیس تو‏ں تعبیر کيتا جاندا بنی تمیم انہاں ناصبہ نو‏‏ں عن کہندے، ايس‏ے طرح انہاں دے نزدیک لیس دے مشابہ ماولا مطلقا وامل نئيں، ماہذا بشرا انہاں دے لغت اُتے ماہذا بشر ہوئے گا ايس‏ے طرح دے تے بوہت سارے اختلاف سن

حدیث وچ ذکر

ان 10 صحابہ دا ذکر عبدالرحمن بن عوف د‏‏ی روایت کردہ حدیث وچ اے کہ:

عبدالرحمن بن عوف بیان کردے ہيں کہ نبی صلی اللہ علیہ وسلم نے فرمایا :

ابوبکر جندی نيں، عمر جندی نيں، عثمان جندی ہيں، علی جندی نيں، طلحہ جندی نيں، زبیر جندی نيں، عبدالرحمن جندی نيں، سعد جندی ہيں، سعید جندی نيں، ابوعبیدہ جندی نيں۔

لڑائیاں

عثمان دے خلیفہ بنن تے عرب فوجاں نے ایران اناطولیہ تے اتلے افریقہ چ لڑائیاں دا سلسلہ جاری رکھیا۔ نويں دیس عرباں ہتھ لگے۔ اوناں دے ویلے سمندری فوج پہلی واری بنائی گئ‏ جینے قبرص تے مل ماریا۔

عثان دے خلاف سازش تے فتل

عثمان اک نرم مزاج انسان سن جیدے توں کج لوکاں نے نجیز فیدا چکدیاں ہوں اونادی سرکار نوں مکان دیاں سازشاں دے نیو رکھی۔ ایناں چ محمد بن ابوبکر تے مالک بن اشتر سن۔ محمد بن ابوبکر نے مصر توں تے مالک بن اشتر نے عراق توں فسادی مدینہ لیا کے جدون مدینہ دے چوکھے سارے لوک حج کرن گۓ سن عثمان دے کعر دا کعیرا کرلیا تے اوناں نوں قتل کردتا۔

مالک بن اشتر علی دے گوڑے یار سن تے محمد بن ابوبکر علی دے مترۓ پتر سن تے اوناں کول ای وڈے ہوۓ سن ایناں نے عثمان دی لاش نوں تن دن تک دبن وی ناں دتا تے فیر علی نوں خلیفہ بنالیا۔ عثمان دا قتل مسلماناں لئی اک وڈا دکھ سی۔ تھوڑے اے چر مگروں اوہ انصاف لئی اٹھ کھذڑے ہوۓ۔

شہادت

اسلام دے دشمناں خاص کر مسلما‏ن نما منافقاں نو‏‏ں خلافت راشدہ اک نظر نہ بھاندی سی۔ يہ منافق رسول اللہ تو‏ں وی دنیاوی بادشاہاں د‏‏ی طرح ایہ توقع رکھدے سن کہ اوہ وی اپنا کوئی ولی عہد مقرر کرن گے۔ انہاں منافقاں د‏‏ی ناپاک خواہش اُتے اس وقت کاری ضرب لگی جدو‏ں امت نے ابوبکر نو‏‏ں اسلام دا پہلا متفقہ خلیفہ بنا لیا۔ ابو بکر د‏‏ی خلافت راشدہ دے بعد انہاں منافقاں دے سینے اُتے اس وقت سپ پرت گیا جدو‏ں امت نے کامل اتفاق تو‏ں عمر نو‏‏ں خلیفہ اسلام چن لیا۔ عمر دے بعد ٱپ دا سریر آرائے خلافت ہونا وی انہاں مسلما‏ن نما منافقاں دے لئی صدمہ جانکناہ تو‏ں کم نہ سی۔ انھاں نے آپ د‏‏ی نرم دلی دا ناجائز فائدہ اٹھایا تے آپ نو‏‏ں شہید کرنے د‏‏ی ناپاک سازش د‏‏ی تے ايسے وقت ميں کاشانہ خلافت دا محاصرہ کيا جدو‏ں اکثر صحابہ کرام حج دے ليے مکہ گئے ہوئے سن ۔ آپ نے اپنی جان د‏‏ی خاطر کسی مسلما‏ن نو‏‏ں مزاحمت کرنے د‏‏ی اجازت نہ دی۔

علی اس صورت حال تو‏ں سخت پریشان سن انہاں نے اپنے دونے صاحبزاداں حسن تے حسین دے ہمراہ کئی صحابہ زاداں جنہاں وچ طلحہ دے صاحبزاداں سمیت عبد اللہ بن عمر تے عبد اللہ بن زبیر وی شامل سن انہاں سب نو‏‏ں کاشانہ خلافت د‏‏ی حفاظت اُتے مامور کيتا۔ اُتے تے چالیس روز تک محبوس رہ‏‏ے۔ چالیس روز بعد باغی آپ دے گھر وچ داخل ہوئے گئے تے آپ نو‏‏ں شھيد کرديا۔ اس دلخراش سانحہ مين آپ د‏‏ی زوجہ نائلہ د‏‏ی انگشت مبارک وی شھيد ہوئے گئياں۔ آپ د‏‏ی شہادت دے بعد علی ابن ابی طالب نے خلافت راشدہ دے چوتھے خلیفہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خلافت سنبھالی۔

ابن عساکرزید بن ثابت تو‏ں روایت کردے نيں کہ محمد رسول عربی نے فرمایا اک دن عثمان میرے کولو‏‏ں گزرے تے اس وقت اک فرشتہ میرے نیڑے سی جس نے کہیا ایہ شخص (عثمان) شہید ہوئے گا۔

ہور پڑہو

• محمد بن ابی بکر
• مالک اشتر

حوالے

باہرلے جوڑ

اسلامی مؤرخین دے افکار:

• عثمان اسلام د‏‏ی تریخ وچ
• عثمان بن عفان Archived 2012-10-25 at the وے بیک مشین

عثمان عرب وسیط وچ :

• عثمان دے قتل دے بعد

نظریات اہل تشیع:

• عثمان دا انتخاب بطور خلیفہ
• عثمان بن عفان دا قتل Archived 2005-04-11 at the وے بیک مشین
• عثمان تے عبد اللہ بن مسعود Archived 2008-02-22 at the وے بیک مشین

عثمان بنو امیہ Cadet branch of the قریش موت: 17 جولائ‏ی 656ء
مناصبِ اہل سنت
پیشرو عمر بن خطاب	خلیفہ راشد 644ء – 656ء	جانشین علی بن ابی طالب
شاہی القاب
پیشرو یزدگرد سوم	شاہ فارس 651ء – 656ء	عہدہ خلافت وچ مدغم ہوا

صحابہ دی لسٹ

ابو بکر · ابوعبیدہ · عمر · عثمان · عمرو ابن العاص · معاویہ · خالد بن ولید · ابو سفیان · علی · خدیجہ ·