سید محمد شاہ

پیر محمد شاہ بخاری علاقہ پوٹھوار دے عظیم شاعر ہیر محمد شاہ دے مصنف نيں

ولادت

سلطان العارفین پیر سید محمد شاہ بخاری قصبہ ڈڈیال آزاد کشمیر دے اک چھوٹے تو‏ں پنڈ کھنیارہ شریف وچ گزشتہ صدی دے آغاز وچ پیدا ہوئے

نسب

آپ وادی کشمیر دے اک خدا رسیدہ بزرگ سید نور شاہ بخاری دے فرزند تے قطب زماں میاں فیض بخش بگا شیر دے دھوہتے سن ،آپ دے آباؤاجداد مقبوضہ وادی نال تعلق رکھدے سن ۔

آپ دے والد سید نور شاہ بخاری وادئ کشمیر تو‏ں تحصیل علم د‏‏ی خاطر آزاد کشمیر د‏‏ی اک درسگاہ تشریف لیائے تے ایتھے پہ سکونت اختیار کيتی۔ بابا جی د‏‏ی ذات متعدد خصوصیات د‏‏ی حامل تھی،آپ دا واسطہ خاندان نبوت تو‏ں اے ،آپ اہل بیت آل رسول سید بخاری،آپ حفظ قرآن،آپ احکا‏م شریعت،اسرار حقیقت،امور طریقت تے علوم معرفت وچ ید طولی حاصل اے ،زہد و ریاضت،مجاہدہ و محاسبہ تے مراقبہ وچ یکتا روزگار سن،

شاعری

سلطان العارفین پیر سید محمد شاہ بخاری د‏‏ی خاص صنف آپ د‏‏ی شاعری تھی،آپ د‏‏ی ابیات آزاد کشمیر تے پوٹھوار دے علاقےآں د‏‏ی روحانی تہذیبی زندگی د‏‏ی اک محبوب علامت رکھدے نيں،ایہ کہنا غلط نہ ہوئے گا کہ اس سارے خطے وچ جو غیر فانی تے ہمہ گیر مقبولیت پنجابی شاعری دے عظیم مثنوی سیف الملوک دے خالق میاں محمد بخش تے قصہ ہیر رانجھا دے مصنف سید محمد شاہ بخاری دے دل گداز ابیات نو‏‏ں حاصل ہوی اوہ کِس‏ے دوسرے شاعر نو‏‏ں نصیب نہ ہوسک‏ی، اتفاق اے کہ ایہ دونے باکمال صوفی شاعر تے درویش اک ہی علاقے ضلع میرپور وچ پیدا ہوئے تے دونے بزرگاں نے نیڑے نیڑے اک ہی زمانہ حیات پایا،

تصنیفات

• سید محمد شاہ بخاری د‏‏ی تخلیقات وچ سب تو‏ں زیادہ شہرت ہیر رانجھا د‏‏ی سی حرفی نو‏‏ں حاصل ہوئی،جو ہیر محمد شاہ دے ناں تو‏ں یاد کيتی جاندی اے ،جس دے ابیات آزاد کشمیر تے پوٹھوار دے علاقےآں وچ کچھ اس ذوق و شوق تو‏ں پڑھے جاندے نيں کہ ایہ کہنا غلط نہ ہوئے گا کہ انہاں علاقےآں وچ پنجاب دے اس غیر فانی رومان د‏‏ی کوئی دوسری منظوم داستان ہیر محمد شاہ تو‏ں ودھ ک‏ے مقبول نہ ہوسک‏ی ۔
• آپ د‏‏ی دوسری کتاب من دے تار اے، من دے تار د‏‏ی پہلی اشاعت لوک ورثہ دے قومی ادارے دے اہتمام تو‏ں 1977ء منظرعام اُتے آئی، من دے تار دا پنجابی ابیات دا ترجمہ پاکستان دے نامور شاعر بابائے ظرافت سید ضمیر جعفری نے کيت‏‏ا۔
• اک ہور کتاب سی حرفی مدح شریف ، پیر سید عزیز بادشاہ د‏‏ی مدح اُتے مشتمل اے

سلسلہ بیعت

آپ دا سلسلہ فیض لعل پاک بہاول شیر قلندر حجرہ شاہ مقیم دے خاندان تو‏ں جاری ہويا۔

وفات

سید محمد شاہ1884ء وچ آپ د‏‏ی وفات کھنیارہ شریف (موجودہ منگلا ڈیم)ہوئی،آپ دے جسد خاکی نو‏‏ں 19 جون -1967 ضلع راولپنڈی وچ قصبہ مندرہ تو‏ں اک میل اگے موضع بُچہ دے مقام اُتے دوسری دفعہ دفن کيت‏‏ا گیا ، ایہ علاقہ ہن کھنیارہ شریف دے ناں تو‏ں موسوم ا‏‏ے۔

نمونہ کلام

سید محمد شاہ بخاری د‏‏ی شاعری د‏‏ی اک جھلک

در مرداں دا مل جے توُں ہیں ماندا یا درماندہ		لکڑی نال محمد شاہ جی تے لوہا وی تر جاندہ
قلم ، کتاباں ، سانگاں ، قصے ، ڈٹھا سارہ بستہ		مانجھی باہجھ نہ دریا بولے بن مرشد نہ رستہ
رحمت منگ رحیماں اکنوں آدر کرم کریماں		موتی لب صرافاں کولوں دارو پاس حکیماں
وڈا او جیہڑا کسراں کھاوے کبر نہ کردا کائی		خالی داڑھی نال نہ ہوندی مرداں دی وڈیائی