Andrzej Jarczewski

Andrzej Franciszek Jarczewski (ur. 25 maja 1950 w Turku) – polski filozof, działacz solidarnościowy, samorządowiec.

Nauka i praca

Absolwent Politechniki Śląskiej, Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki (1974) oraz Uniwersytetu Śląskiego, Wydział Filologiczny (1979). W latach 1974-1982 nauczyciel akademicki na Wydziale Automatyki Politechniki Śląskiej. W latach 1983-1985 dozorca w KWK Zabrze-Bielszowice. W latach 1986-1991 pracował w firmie komputerowej Proster. W latach 1994-2002 wiceprezydent Gliwic. W latach 1995-2000 prezes Aeroklubu Gliwickiego. W latach 2003-2016 klucznik Radiostacji Gliwice. W latach 2017-2023 zastępca redaktora naczelnego miesięcznika „Śląsk”.

Działalność polityczna

W marcu 1968 roku uczestnik protestów studenckich w Gliwicach. W 1981 został redaktorem technicznym i autorem w tygodniku Informator NSZZ „Solidarność” Politechniki Śląskiej; działacz Gliwickiej Delegatury NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, po 13 grudnia 1981 – Drugiego Garnituru Gliwickiej Delegatury „S”. 1982 założyciel i szef Akademickiej Grupy Oporu na Politechnice Śląskiej (wydawcy pism AGO,Manifestacji Gliwickiej i in.), 1982-1983 redaktor Manifestacji Gliwickiej i Stanu Ducha, w 1982 współautor i wydawca zbioru wierszy Reduta Śląska (druk: Wydawnictwo AGO), współorganizator (pod kierownictwem Tadeusza Drzazgowskiego) manifestacji 3 Maja i 31 sierpnia 1982 w Gliwicach.

25 września 1985 aresztowany, 12 maja 1986 skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach na 2 lata więzienia, zwolniony we wrześniu 1986 na mocy amnestii. 1988 współtwórca sieci informacyjnej o sytuacji w górnictwie dla Radia Wolna Europa, 25 sierpnia 1988 zatrzymany na 48 godz. za zbieranie materiałów o strajkach górniczych; 3 Maja 1989 organizator ostatniej manifestacji gliwickiej.

1989 współzałożyciel Gliwicko-Zabrzańskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, 1990-1991 przewodniczący Gliwickiego Komitetu Obywatelskiego „S”, w listopadzie 1990 (przed wyborami prezydenta RP) przewodniczący Krajowej Konferencji Komitetów Obywatelskich w Warszawie. W grudniu 1989 z grupą działaczy doprowadził do wyboru (jeszcze przez Miejską Radę Narodową w Gliwicach) pierwszego w Polsce prezydenta miasta z „Solidarności”, Zbigniewa Pańczyka. 1990 współzałożyciel Partii Chrześcijańskich Demokratów. 1982-1989 rozpracowywany przez KR MO w Gliwicach/Wydz. III-1 WUSW w Katowicach w ramach KE krypt. „Redaktor”, SOR: „Wiosna”, „Balon” oraz „Samodzielni”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2007)
• Krzyż Wolności i Solidarności (2016)
• Medal „Pro Patria” (2016)
• Medal 75-lecia Aeroklubu Polskiego (1995)

Książki

• Reduta Śląska – poezja wojennej zimy, WAGO, Gliwice 1982 (zbiór wierszy różnych autorów, wydanie konspiracyjne, anonimowe pod red. A. Jarczewskiego; wydanie drugie, jawne – WAGO 1990).
• Stan Ducha, WAGO, Gliwice 1983 (zbiór opowiadań, wydanie konspiracyjne, anonimowe).
• Vademecum strajkującego studenta, WAGO 1991 (zbiór reportaży ze strajku studentów z roku 1981 pod red. A. Jarczewskiego; wydanie jawne z kompletem nazwisk autorów).
• Jak złowić Opla, Wydawnictwo Municipium, Warszawa 1996.
• Szychtownica, czyli szlachetnego trudu górniczego niewiarygodnie szczere opisanie, Wydawnictwo Górnicze, Katowice 1998 (wydanie I); Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2024 (wyd. IV, rozszerzone).
• Europoliteja. Rozprawa o ustroju, Wydawnictwo Dante, Kraków 2007.
• Provokado. Gliwice, 31.08.1939. Gawędy Klucznika Radiostacji dla Gimnazjalistów wyższej klasy, Muzeum w Gliwicach, 2008.
• Selma (powieść), Biblioteka Encyklopedii Solidarności, Wydawnictwo Pokolenie, Katowice 2012.
• Prawda po epoce post-truth, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2017.
• Czasownikowa teoria dobra, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2018.
• Dyfamacja gliwicka 1939, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2021.
• Wprowadzenie do etyki czasownikowej, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2022.
• Synchronizacja kształcenia i zatrudnienia (wczoraj – dziś – jutro), Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2022 (współautor: Bohdan Łukaszewicz).
• The Verbal Philosophy of Real Time, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle 2020.
• The Role of Defamation in the Outbreak of War: The Cases of 1939 and 2022, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle 2022, 2023.