Drobnołuszczak żółtonogi

Drobnołuszczak żółtonogi

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	łuskowcowate
Rodzaj	drobnołuszczak
Gatunek	drobnołuszczak żółtonogi
Nazwa systematyczna
Pluteus romellii (Britzelm.) Sacc. Syll. fung. (Abellini) 11: 44 (1895)

Drobnołuszczak żółtonogi (Pluteus romellii (Britzelm.) Sacc.) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae).

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Gatunek ten po raz pierwszy opisał w 1891 r. Max Britzelmayr, nadając mu nazwę Agaricus romellii. W 1895 r. Pier Andrea Saccardo przeniósł go do rodzaju Pluteus.

Synonimy:

• Agaricus nanus var. lutescens Fr. 1838
• Agaricus romellii Britzelm. 1891
• Pluteus lutescens (Fr.) Bres. 1929
• Pluteus nanus subsp. lutescens (Fr.) Konrad & Maubl. 1930
• Pluteus nanus var. lutescens (Fr.) P. Karst. 1879
• Pluteus romellii f. albidus Ferisin 2014
• Pluteus romellii f. luteoalbus (Ševčíková & Borov.) Lécuru 2019
• Pluteus romellii f. splendidus (A. Pearson) Lécuru 2019
• Pluteus romellii var. luteoalbus Ševčíková & Borov. 2017
• Pluteus splendidus A. Pearson 1952

Alina Skirgiełło w 1999 r. opisała go pod nazwą „łuskowiec żółtonogi”. Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę „drobnołuszczak żółtonogi”.

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1,5–5 cm, u młodych okazów półkulisty, z wiekiem rozpościerający się, w stanie dojrzałym płasko wypukły, a nawet wklęsły. Powierzchnia barwy brązowej o różnej intensywności, z cytrynowym odcieniem albo w odcieniu umbry, słabo błyszcząca, matowa, pośrodku żyłkowana lub szorstka. Brzeg cienki, czasami falisty lub słabo promieniście żyłkowany.

Blaszki

Wolne, dość gęste, nieznacznie brzuchate, o szerokości do 8 mm, początkowo żółte, potem różowe i różowołososiowe. Ostrza tej samej barwy.

Trzon

Wysokość 2–8 cm, grubość do 0,2–0,5 cm. Walcowaty, czasami ze zgrubiałą podstawą, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia u młodych okazów górą biała i jedwabiście prążkowana, dołem cytrynowożółta, u starszych okazów cała cytrynowa. Pierścienia brak.

Miąższ

Białokremowy, w stanie wilgotnym z seledynowym lub żółtoszarym odcieniem, o nieokreślonym zapachu i bez wyraźnego smaku.

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników łososioworóżowy. Zarodniki 5–7 × 4,5–6 µm, szeroko elipsoidalne, czasem wąsko elipsoidalne lub kuliste. Cheilocystydy o kształcie odwrotnie gruszkowatym, maczugowatym lub workowatym, bezbarwne, krótka i uciętą szyjką, 25–60 × 10–30 µm. Pleurocystydy nieliczne, o wymiarach 30–60 × 18–21 µm, bezbarwne, szeroko maczugowate lub workowate z krótką szyjką. Strzępki w skórce kapelusza tworzą palisadową warstwę, ich szczytowe elementy są przeważnie kuliste, rzadko wydłużone, 30–50 × 15–30 µm. Wszystkie mają zawartość brązowej barwy.

Występowanie

Opisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie, Japonii i Australii. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje kilkanaście stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane.

Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach na martwym drewnie drzew liściastych, zwłaszcza buka, lipy. Rozwija się na pniakach i opadłych gałęziach drzew, rzadziej na ziemi. Owocniki od maja do listopada.

Gatunki podobne

Żółta barwa trzonu, brązowy kapelusz i żółtawe blaszki u młodych okazów są charakterystycznymi cechami tego gatunku umożliwiającymi łatwe jego odróżnienie od innych grzybów. Jednak należy sprawdzić cechy mikroskopowe, a w szczególnie komórki skórki kapelusza. Ich zakończenia zazwyczaj są kuliste, podczas gdy u drobnołuszczaka żółtawego (Pluteus leoninus) są wrzecionowate.