Grzybówka wczesna
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
grzybówka wczesna |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycena abramsii (Murrill) Murrill Mycologia 8(4): 220 (1916) | |
Grzybówka wczesna (Mycena abramsii (Murrill) Murrill) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1916 r. William Alphonso Murrill, nadając mu nazwę Prunulus abramsii, w tym samym roku ten sam autor nadał mu inną, do dzisiaj obowiązującą nazwę[1]. Synonimy łacińskie[2]:
- Mycena praecox Velen. 1920
- Prunulus abramsii Murrill 1916
Polską nazwę podała Maria Lisiewska w 1987 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]O średnicy 1–4 cm, kształt początkowo paraboliczny lub stożkowy, z garbkiem lub bez, potem stopniowo rozpłaszcza się. Powierzchnia nieco przeźroczysta z prześwitującymi blaszkami, gładka, nieco oprószona, barwy szarobrązowej lub brązowej[4].
Wąsko przyrośnięte, gładkie lub nieco poszarpane, o barwie od białej do szarawej, o jaśniejszych ostrzach[4].
Wysokość 3–9 cm, grubość 1–2(–4) mm, kruchy. Jest walcowaty i pusty w środku, czasami w dolnej części rozszerzony. Powierzchnia naga, po wysuszeniu błyszcząca. W górnej części jest jaśniejszy (bladoszary), w dolnej ciemniejszy – ma barwę od ciemnoszarej do ciemnosepiowej. W dolnej części jest gęsto pokryty białymi strzępkami grzybni wyglądającej jak pleśń. U młodych owocników z naciętego trzonu wypływa wodniste mleczko[4].
Bardzo cienki o niewyraźnym zapachu[4].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki zgrubiałe, o rozmiarach 25–36 × 8–9 μm. Bazydiospory wydłużone do cylindrycznych, gładkie, o rozmiarach 7,5–13 × 4–6,5 μm, amyloidalne. Cheilocystydy mają rozmiar 25–55 × 10–14 μm, są wrzecionowate, zgrubiałe, w przybliżeniu cylindryczne, zazwyczaj o wierzchołkach wyciągniętych w smukłą szyję (czasami posiadają dwie lub więcej szyi). Pleurocystydy podobne. Strzępki o grubości 2–4 μm, proste lub rozgałęzione[4].
- Gatunki podobne
Jest kilka podobnych gatunków grzybówek, ich odróżnienie jest trudne. Najbardziej charakterystyczna dla grzybówki wczesnej jest wodnista ciecz wydobywająca się z naciętego trzonu, ale wydziela się ona tylko u młodych owocników i nie dłużej niż kilka godzin po zerwaniu owocnika. Często identyfikacja gatunku możliwa jest tylko badaniami mikroskopowymi: ważne cechy grzybówki wczesnej to cheiolocystydy z wydłużonymi szyjami i wydłużone zarodniki. Grzybówka trawiasta (Mycena aeites) ma zarodniki krótsze i szersze i występuje na łąkach i pastwiskach. Grzybówka chlorowonna (Mycena leptocephala) ma inaczej wykształcone cheilocystydy i strzępki warstwy korowej[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Ameryce Północnej i w Europie[5]. W Polsce podano wiele stanowisk[3].
Grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach liściastych i mieszanych na resztkach drzewnych i na zbutwiałym drewnie porośniętych mchami, szczególnie takich drzew, jak dąb, jodła i buk. Owocniki wytwarza od maja do sierpnia[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-25] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-09-15] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 440, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f A key to they Mycenas of Norvey [online] [dostęp 2014-03-20] [zarchiwizowane z adresu 2015-10-31].
- ↑ Mass Geesteranus, Mycenas of the Northern Hemisphere. II. Conspectus of the Mycenas of the Northern Hemisphere. Koninklijke Nederlandse Akademie van Vetenschappen, Amsterdam, Netherlands 1992, s. 493.