Malesherbia
 Malesherbia paniculata | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Malesherbia |
| Nazwa systematyczna | |
| Malesherbia Ruiz et Pavon Prodr. 45. Oct (prim.) 1794[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
M. thyrsiflora Ruiz et Pavon[3] | |
Malesherbia Ruiz et Pavon – rodzaj roślin z rodziny męczennicowatych (Passifloraceae). Obejmuje co najmniej 21 gatunków[4] (dokładnie 24 według innych źródeł[2][5]) występujących na suchych siedliskach wzdłuż wybrzeża Oceanu Spokojnego w Ameryce Południowej oraz na suchych obszarach w obrębie przyległych Andów. Niektóre gatunki mają znaczenie w lokalnym ziołolecznictwie[5]. Rodzaj ten stanowi klad bazalny w obrębie rodziny męczennicowatych. W systemach dawniejszych (do końca XX wieku) wyodrębniany był w osobną rodzinę Malesherbiaceae[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Rzadko rośliny jednoroczne, częściej byliny drewniejące u nasady, półkrzewy i krzewy[5].
- Liście
- Skrętoległe. Blaszka liściowa o różnym kształcie – równowąska do owalnej, całobrzega do różnie ząbkowanej, a nawet dzielnej i pierzastozłożonej[5].
- Kwiaty
- Promieniście symetryczne, obupłciowe, zebrane w szczytowy kwiatostan groniasty lub wiechowaty. Okwiat 5-krotny, zróżnicowany na kielich i koronę, ma kształt dzwonkowaty lub rurkowaty. Płatki korony zrośnięte w rurkę, często okazałe, czasem jednak też zredukowane. Pręciki, których jest 5, i słupek zrośnięte są w androgynofor. Zalążnia jest górna, powstaje w wyniku zrośnięcia trzech owocolistków i zwieńczona jest trzema, okazałymi szyjkami[5].
- Owoce
- Torebki schowane w trwałej rurce kwiatowej[5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna według APweb
Rodzaj należy do monotypowej podrodziny Malesherbioideae Burnett, rodziny męczennicowatych, rzędu malpigiowców (Malpighiales), należącego do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2]. Wyodrębniany bywał w różnych systemach w randze rodziny Malesherbiaceae D. Don; np. w systemie Cronquista z 1981 i w systemie Takhtajana z 1997, gdzie włączany był do rzędu Violales[5].
- Wykaz gatunków[4]
- Malesherbia angustisecta Harms
- Malesherbia ardens J.F. Macbr.
- Malesherbia arequipensis Ricardi
- Malesherbia auristipulata Ricardi
- Malesherbia campanulata Ricardi
- Malesherbia corallina Munoz, Melica & R. Pinto
- Malesherbia densiflora Phil.
- Malesherbia deserticola Phil.
- Malesherbia haemantha Harms
- Malesherbia lactea Phil.
- Malesherbia lanceolata Ricardi
- Malesherbia linearifolia (Cav.) Pers.
- Malesherbia lirana Gay
- Malesherbia multiflora Ricardi
- Malesherbia paniculata D. Don
- Malesherbia scarlatiflora Gilg
- Malesherbia splendens Ricardi
- Malesherbia tenuifolia D. Don
- Malesherbia tocopillana Ricardi
- Malesherbia tubulosa (Cav.) J. St.-Hil.
- Malesherbia weberbaueri Gilg
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-01-04] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum (ING): Malesherbia. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-01-04]. (ang.).
- ↑ a b Malesherbia. The Plant List. [dostęp 2018-01-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 199. ISBN 1-55407-206-9.