Krzyż Honorowy (III Rzesza)

Krzyż Honorowy

Awers dla walczących
Awers dla niewalczących
Awers dla osieroconych
Baretka dla walczących w polu
Baretka dla niewalczących
Baretka dla rodzin poległych
Ustanowiono	1934
Wycofano	1945
Wydano	ponad 8 mln.
Powyżej	Krzyż Zasługi Wojennej
Poniżej	Krzyż Hiszpanii

Krzyż Honorowy (niem. Ehrenkreuz) – odznaczenie państwowe w III Rzeszy Niemieckiej, nadawane w latach 1932–1945 obywatelom Niemiec lub pośmiertnie ich rodzinom, za uczestnictwo w I wojnie światowej po każdej z walczących stron.

Nazewnictwo

W rozporządzeniu ustanawiającym odznaczenie z 13 lipca 1934 występuje wyłącznie pod krótką nazwą Krzyż Honorowy (Ehrenkreuz), ale ponieważ powstał za prezydentury Hindenburga (jest on podpisany pod rozporządzeniem jako prezydent, z kontrasygnatą Hitlera jako premiera Niemiec), znany był w krajach anglosaskich także pod nazwą Krzyż Hindenburga (z ang. Cross of Hindenburg). Natomiast w ustawie orderowej RFN z 1953 występuje pod nazwą Krzyż Honorowy I Wojny Światowej (Ehrenkreuz des ersten Weltkrieges).

Podział odznaczenia

Istniały trzy odmiany:

1. Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie – Ehrenkreuz für Frontkämpfer (Frontkämpferkreuz), krzyż z mieczami wykonany z żelaza i brązowiony;
2. Krzyż Honorowy dla Uczestników Wojny – Ehrenkreuz für Kriegsteilnehmer, krzyż wykonany z żelaza i brązowiony;
3. Krzyż Honorowy dla Wdów i Rodziców Poległych – Ehrenkreuz für die Witwen und Eltern Gefallener, także Krzyż Honorowy dla Osieroconych – Ehrenkreuz für Hinterbliebene, krzyż wykonany z żelaza i czerniony.

Odznaczeni

Odznaczono

• 6 202 883 walczących,
• 1 120 449 niewalczących,
• 345 132 wdów,
• 372 950 rodziców.

Łącznie nadano 8 041 414 krzyży.

Bibliografia

• Gesetz über Titel, Orden und Ehrenzeichen. Vom 26. Juli 1957 (ze zm. do 19.6.2020), www.gesetze-im-internet.de (niem.)
• Verordnung des Reichspräsidenten über die Stiftung eines Ehrenkreuzes. Vom 13. Juli 1934. (niem.)
• Spencer C. Tucker: The European Powers in the First World War. An Encyclopedia. Nowy Jork: Garland, 1996, s. 469. (ang.).
• Jörg Nimmergut, Klaus H. Feder, Heiko von der Heyde: Deutsche Orden und Ehrenzeichen. Monachium 1994, s. 87 (niem.)
• Jörg Nimmergut: Deutsche Orden & Ehrenzeichen 1800–1945. Deutschland-Katalog 1979/80. Monachium 1979, s. 271 (niem.)
• John R. Angolia: For Führer and Fatherland. Political & Civil Awards of the Third Reich. Nowy Jork 1978, s. 12-13 (ang.)
• Hans Karl Geeb, Heinz Kirchner, Hermann-Wilhelm Thiemann: Deutsche Orden und Ehrenzeichen. Kolonia 1977, s. 152-153 (niem.)
• Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1939, s. 405-406.

Linki zewnętrzne

• Ehrenkreuz des 1.Weltkrieges Frontkämpferkreuz, www.ehrenzeichen-orden.de (niem.)
• Ehrenkreuz des 1.Weltkrieges Kriegsteilnehmerkreuz, www.ehrenzeichen-orden.de (niem.)
• Ehrenkreuz des 1.Weltkrieges Hinterbliebenenkreuz, www.ehrenzeichen-orden.de (niem.)