Lakownica europejska
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
lakownica europejska |
| Nazwa systematyczna | |
| Ganoderma adspersum (Schulzer) Donk Proc. K. Ned. Akad. Wet., Ser. C, Biol. Med. Sci. 72(3): 273 (1969) | |
Lakownica europejska (Ganoderma adspersum (Schulzer) Donk) – gatunek grzybów należący do rodziny żagwiowatych (Polyporaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ganoderma, Polyporaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1878 r. Schulzer nadając mu nazwę Polyporus adspersus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1969 r. Donk, przenosząc go do rodzaju Ganoderma[1].
- Ganoderma europaeum Steyaert 1961
- Polyporus adspersus Schulzer 1878
Nazwę polską podał Stanisław Domański w 1967 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako lakownica południowa[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Wieloletni o kształcie kopytkowatym lub półokrągłym i rozmiarach 10–30 cm, grubości 4–10 cm. Jest przyrośnięty bokiem. Kapelusz na górnej powierzchni jest matowy, czerwonobrązowy, u starszych okazów brązowo-czarny. Jego powierzchnia jest silnie pofalowana i guzowata, czasami występują wyraźne strefy. Brzeg kapelusza zaokrąglony i czysto biały. Skórka twarda, nie pozwala się wgnieść palcem[4].
Drobne, okrągłe, białe, po uciśnięciu brązowieją. Na starszych okazach stają się brązowe. Długość rurek 10–15 mm[4].
Czekoladowobrązowy lub kasztanowobrązowy[5]. Jest włóknisty, korkowaty i twardy. Ma grubość kilka razy większą od długości pojedynczych rurek i wyraźnie zaznaczone strefy przyrostu[4].
Wysyp zarodników: czerwonobrązowy. Zarodniki elipsoidalne z porą rostkową. Rozmiary zarodników: 8,5–11,5 × 6,5–8 μm[4].
- Gatunki podobne
- lakownica czerwonawa (Ganoderma pfeifferi Bres.). Owocnik niestrefowany, miedzianoczerwony lub rdzawopurpurowy kolor i pory z czasem żółtawe. Rośnie na drzewach liściastych, głównie na buku.
- lakownica jasnomiąższowa (Ganoderma resinaceum Boud.). Owocnik ceglastoczerwony lub niemal czarny i czasami błyszczący. Rośnie na drzewach liściastych, głównie na dębie.
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Lakownica europejska notowana jest w Ameryce Północnej i Południowej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk opisano w Europie[6]. Na terenie Polski w piśmiennictwie naukowym podano liczne jej stanowiska[3].
Występuje w parkach, w lasach i przy drogach, głównie na drzewach liściastych. Jest dość rzadki[5]. Na drzewach iglastych występuje rzadko. Rośnie na żywych drzewach, ale po ich śmierci jeszcze przez kilka lat kontynuuje wzrost[4]. W Polsce notowana była na następujących drzewach: Acer dasycarpum, kasztanowiec zwyczajny, brzoza brodawkowata, śliwa domowa, dąb, lipa drobnolistna, wiąz[3].
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]- Grzyb niejadalny. Pasożyt i saprotrof. Powoduje białą zgniliznę drewna
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-18] (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Domański S., Orłoś H., Skirgiełło A., 1967 – Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom III. Żagwiowate II (Polyporaceae pileatae), Szczeciniakowate II (Mucronoporaceae pileatae). Lakownicowate (Ganodermataceae). Bondarcewowate (Bondarzewiaceae). Boletkowate (Boletopsidaceae). Ozorkowate (Fistulinaceae). [17].
- ↑ a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].