Przejdź do zawartości

Wikipedysta:Misiolekar/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m automatyczne usunięcie strony z kategorii
drobne techniczne
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
{{Duchowny infobox
{{Święty infobox
|imię i nazwisko = Franciszek Maria od Krzyża Jordan
|rodzaj = Błogosławiony
|imię i nazwisko oryginalne = Jan Chrzciciel Jordan
|imię = Franciszek Maria od Krzyża Jordan SDS
|imię przybrane =
|imię oryginalne = Jan Chrzciciel Jordan
⚫
|tytuły = [[prezbiter]]
|imię przybrane oryginalne =
|tytuł = [[sługa Boży]], [[prezbiter]]
|grafika = Steinfeld Franziskus Maria vom Kreuze Jordan.jpg
|grafika = Steinfeld Franziskus Maria vom Kreuze Jordan.jpg
|podpis grafiki = Pomnik w klasztorze Steinfeld
|herb =
|data urodzenia = [[16 czerwca]] [[1848]]
|miejsce urodzenia = [[Gurtweil]]
⚫
|dewiza =
|dewiza - j. polski =
|data śmierci = [[8 września]] [[1918]]
|państwo =
|miejsce śmierci = [[Tafers]]
|data urodzenia = [[16 czerwca]] [[1848]]
|kościół = [[Kościół katolicki]]
|miejsce urodzenia = [[Gurtweil]]
|data beatyfikacji = [[15 maja]] [[2021]]
|miejsce beatyfikacji = w [[Rzym]]ie
|data śmierci = [[8 września]] [[1918]]
|miejsce śmierci = [[Tafers]]
|beatyfikujący = [[Franciszek (papież)|Franciszka]]{{u|i}}
|1. funkcja =
|data kanonizacji =
|miejsce kanonizacji =
|1. funkcja - okres =
|2. funkcja =
|kanonizujący =
|2. funkcja - okres =
|wspomnienie = [[21 lipca]]
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|atrybuty =
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|patron =
|inkardynacja = [[salwatorianie]]
|miejsce kultu =
|data ślubów zakonnych = [[11 marca]] [[1883]]
|faksymile =
|data diakonatu =
|opis faksymile =
|data ordynacji =
|odznaczenia =
|data święceń = [[21 lipca]] [[1878]]
|commons = Category:Francis Mary of the Cross Jordan
|data nominacji =
|wikiźródła =
|data sakry =
|wikicytaty =
|data patriarchatu =
|data kreacji =
|papież kreujący =
|kościół tytularny =
|data pontyfikatu =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|wikinews =
|www =
}}
}}
'''Franciszek Maria od Krzyża Jordan''', właściwie '''Jan Chrzciciel Jordan''' (ur. [[16 czerwca]] [[1848]] w [[Gurtweil]], [[Niemcy]], zm. [[8 września]] [[1918]] w [[Tafers]], [[Szwajcaria]]) − duchowny katolicki, założyciel [[Zgromadzenie zakonne|zgromadzeń zakonnych]] [[Salwatorianie|salwatorianów]] i [[Salwatorianki|salwatorianek]], [[sługa Boży]].
'''Franciszek Maria od Krzyża Jordan''', właściwie '''Jan Chrzciciel Jordan''' (ur. [[16 czerwca]] [[1848]] w [[Gurtweil]], [[Niemcy]], zm. [[8 września]] [[1918]] w [[Tafers]], [[Szwajcaria]]) – duchowny katolicki, założyciel [[Zgromadzenie zakonne|zgromadzeń zakonnych]] [[Salwatorianie|salwatorianów]] i [[Salwatorianki|salwatorianek]], [[błogosławiony]] Kościoła katolickiego.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Urodził się w niezbyt religijnej, biednej, mieszkającej w kurnej chacie rodzinie jako drugi z trzech synów (jego bracia nazywali się Marcin i Edward) Wawrzyńca i Notburgi z domu Peter{{odn|Piela SDS|2014|s=66}}. Po pierwszej komunii świętej przeżył przemianę wewnętrzną, po której zaczęła w nim kiełkować chęć zostania kapłanem. Kolejnym silnym bodźcem w jego przemianie duchowej była śmierć ojca, którą przeżył w wieku 15 lat. Ciągłe pragnienie zostania księdzem wydawało się nierealne ze względu na kondycję finansową rodziny. Z tego powodu był zmuszony rozpocząć pracę zarobkową. Najpierw przyjął się jako robotnik przy budowie kolei żelaznej na odcinku [[Konstancja (Niemcy)|Konstancja]]-[[Waldshut-Tiengen|Waldshut]]-[[Bazylea]]. Po jej ukończeniu najął się jako robotnik rolny pomagając przy żniwach, później przy budowie kanału. Później zapisał się jako uczeń do majstra Hildebranda w Waldshut ucząc się zawodu malarza i tapicera. Po ukończeniu nauk odbył podróż czeladniczą, podczas której zdecydował o powołaniu do kapłaństwa.
Urodził się w niezbyt religijnej rodzinie jako drugi z trzech synów (jego bracia nazywali się Marcin i Edward) Wawrzyńca i Notburgi z domu Peter{{odn|Piela SDS|2014|s=66}}. Jego ojciec pracował jako najemnik u różnych pracodawców, a matka zajmowała się wychowaniem dzieci. Po pierwszej komunii świętej przeżył głęboką przemianę wewnętrzną, zaczęło kiełkować w nim pragnienie zostania kapłanem, które było bardzo odczuwalne w wieku 18 lat. Jego rodzina zmagała się z trudnościami finansowymi, pragnąc poprawić jej położenie na Wielkanoc roku 1862 podjął pracę fizyczną przy budowie kolei żelaznej na odcinku [[Konstancja (Niemcy)|Konstancja]]-[[Waldshut-Tiengen|Waldshut]]-[[Bazylea]]. Silnym bodźcem w jego przemianie duchowej była śmierć ojca, którą przeżył w wieku 15 lat{{odn|Piela SDS|2014|s=72}}. W październiku 1864 r. rozpoczął naukę malarstwa u malarza dekoracyjnego i tapicera Jakuba Hildenbranda w Waldshut. Od marca 1867 do sierpnia 1868 roku podjął podróże związane z praktyką czeladniczą. Pracował w Augsburgu, Ratyzbonie i Baden-Baden, a zgodnie z przekazaną tradycją także w Czechach, Hamburgu i Berlinie{{odn|Piela SDS|2014|s=75-76}}, zaś 27 września 1867 roku został przyjęty do [[Katolickie Stowarzyszenie Czeladników|Katolickiego Stowarzyszenia Czeladników]], założonego przez bł. [[Adolf Kolping|Adolfa Kolpinga]]. W styczniu 1869 r. rozpoczął w [[Konstancja (Niemcy)|Konstancji]] służbę wojskową, z której został zwolniony po sześciu tygodniach, prawdopodobnie ze względów zdrowotnych.


=== Nauka ===
=== Nauka ===
Żeby rozpocząć studia seminaryjne Jordan musiał mieć skończone gimnazjum. Ze względu na wiek nie próbował rozpoczynać nauk w niższych klasach gimnazjum, ale rozpoczął prywatne nauki u księży Fryderyka Werbera i Gottfrieda Nägele z Waldshut. Po tych naukach dostał się w roku 1870 do trzeciej klasy Wielkoksiążęcego Gimnazjum w Konstancji. Tam też po raz pierwszy zdradziły się jego niezwykłe zdolności lingwistyczne – pracę maturalną na temat „[[Elektra (tragedia Sofoklesa)|Elektry]]” [[Sofokles|Sofoklesa]] przygotował w ośmiu językach. Egzamin matematyczny podzielony na dwa działy trygonometrię, z której otrzymał ocenę niezadowalającą i algebrę, która podniosła łączną ocenę z matematyki na zadowalającą z adnotacją polecającą mu doskonalenie wiedzy z matematyki{{odn|Piela SDS|2014|s=91}}. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia teologiczne na uniwersytecie fryburskim. Podczas całej edukacji Jordan odznaczał się niezwykłą pilnością i sumiennością, z egzaminów otrzymywał bardzo wysokie oceny{{odn|Piela SDS|2014|s=85}}.
Żeby rozpocząć studia seminaryjne Jordan musiał mieć skończone [[gimnazjum]]. Ze względu na wiek nie próbował rozpoczynać nauk w niższych klasach gimnazjum, ale rozpoczął prywatne nauki u księży Fryderyka Werbera i Gottfrieda Nägele z Waldshut. W dniu 29 września 1870 roku Jan Chrzciciel Jordan przystąpił do egzaminu wstępnego do Wielkoksiążęcego Gimnazjum w Konstancji i został przyjęty do szóstej klasy (Untersekundy). Podjął czteroletnią naukę w gimnazjum, w czasie której ujawniły się jego niezwykłe zdolności lingwistyczne. W czasie egzaminu maturalnego przedstawił trzy prace o charakterze naukowo-językowej: wywód o „[[Elektra (tragedia Sofoklesa)|Elektrze]]” [[Sofokles]]a w ośmiu europejskich językach; wypracowanie o miłości ojczyzny w czterech językach współczesnych; oraz próbę porównania językowego{{odn|Piela SDS|2014|s=91}}. Jego głęboki wzrost duchowy stymulował „Dziennik Duchowy”, którego prowadzenie rozpoczął 1 lipca 1875 roku. W dniu 23 października 1874 r. rozpoczął trzyletnie studia na [[Uniwersytet Albrechta i Ludwika we Fryburgu|Uniwersytecie Alberta Ludwika we Fryburgu]]. Jego przygotowanie do kapłaństwa przypadło na okres rozkwitu [[Kulturkampf|Kulturkampfu]]. Kolejne Katholikentage (Generalne Spotkania Katolików) stymulowały inspiracje apostolskie Jana Chrzciciela Jordana: we Fryburgu w Bryzgowii w 1875 r. na temat prasy (wystąpienie „apostoła prasy” [[Joseph Schorderet|Josepha Schordereta]]); w Monachium w 1876 r. na temat misji zagranicznych (wystąpienie [[Arnold Janssen|Arnolda Janssena]]) i później w Konstancji w 1880 r. na temat oddziaływania pedagogicznego (wystąpienie [[Ludwik Auer|Ludwika Auera]]). W czasie roku pastoralnego 1877-1878 w seminarium St. Peter (św. Piotra) koło Fryburga w Schwarzwaldzie w Janie Chrzcicielu Jordanie wzrastały pierwszy projekty dzieła apostolskiego koncentrujące się wokół słów z [[Ewangelia Jana|Ewangelii św. Jana]]: „A to jest życie wieczne, aby poznali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa” (J 17,3){{odn|Piela SDS|2014|s=125}}. Tu też, w kościele dawnego opactwa benedyktyńskiego w St. Peter koło Fryburga, Jan Jordan przyjął [[Sakrament święceń|święcenia kapłańskie]] 21 lipca 1878 roku{{odn|Piela SDS|2014|s=115-116}}.

Jego bezpośrednie przygotowanie do kapłaństwa przypadło w okresie kwitnącego [[Kulturkampf]]u w Badenii, która była ojczyzną tego ruchu. Jan Jordan przyjął [[święcenia kapłańskie]] 21 lipca 1878 w kościele dawnego opactwa benedyktyńskiego w St. Peter koło [[Fryburg nad Łabą|Fryburga]].


=== Kapłaństwo ===
=== Kapłaństwo ===
Bezpośrednio po święceniach ksiądz Jordan wyjechał na studia do [[Rzym]]u. Już tam zdradzał chęci stworzenia nowego dzieła. W Rzymie pogłębiał swoją wiedzę i umiejętności lingwistyczne, ćwicząc zwłaszcza języki bliskiego orientalne. Duże znaczenie dla jego przyszłej działalności miała podróż księdza Jordana na Bliski Wschód w 1880 roku (Egipt, Palestyna, Liban), a miesięczny (od 3 III) pobyt w Jerozolimie utwierdził w nim kult Chrystusa Salwatora{{odn|Piela SDS|2014|s=139-150}}. Wracając do Rzymu przez [[Turyn]], odwiedził 20 października 1880 roku [[Jan Bosko|ks. Jana Bosko]] i skorzystał z jego doświadczenia w zakładaniu rodzin zakonnych{{odn|Piela SDS|2014|s=158}}. W Rzymie zamieszkał przy kościele św. Brygidy (pod adresem Piazza Farnese 96), gdzie głosił cenione kazania i tam skrystalizowała się jego myśl o założeniu nowego zgromadzenia{{odn|Piela SDS|2014|s=159-161}}.
Bezpośrednio po święceniach ksiądz Jordan wyjechał do [[Rzym|Rzymu]], gdzie – zamieszkując najpierw w kolegium Campo Santo Teutonico koło [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|bazyliki św. Piotra]] – w latach 1878-1880 podjął studia języków wschodnich w Instytucie św. Apolinarego. Już tam zdradzał chęci stworzenia nowego dzieła. Duże znaczenie dla jego przyszłej działalności miała podróż na Bliski Wschód w 1880 (Egipt, Palestyna, Liban), a miesięczny (od 3 III) pobyt w Jerozolimie utwierdził w nim kult Chrystusa Salwatora{{odn|Piela SDS|2014|s=139–150}}. W czasie niej pogłębiał znajomość języków wschodnich, zwłaszcza języka arabskiego, a także poszukiwał odpowiedzi na realizację powołania do dzieła apostolskiego. Jego poszukiwanie znalazło odpowiedź w aprobacie tego dzieła w przez różnych przedstawicieli obrządków i Kościołów wschodnich. W charyzmatycznej wizji na Libanie znalazł pewność co do założenia nowego dzieła apostolskiego. U kresu podróży w [[Izmir|Smyrnie]], 31 lipca 1880 roku, wysłał założenia nowego dzieła do ojcowskiego przyjaciela, biskupa Guglielma Lorenza Massai. Należący do dzieła mieli wypełniać nakaz Chrystusa „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody”, nauczając, wychowując i kształcąc za pomocą słowa mówionego i pisanego. Mieli oni skupiać się w trzech stopniach: jako kapłani i świeccy w pierwszym stopniu, oddający się całkowicie dziełu; jako ludzie wykształceni Kościoła i z doświadczeniem profesjonalnym i pozostający w świecie w drugim stopniu; jako świeccy, mężczyźni i kobiety, broniący wiary w świecie w swoim środowisku życia w trzecim stopniu.


=== Założenie i rozwój zgromadzeń ===
8 grudnia 1881 ojciec Jordan ukończył zakładanie Apostolskiego Towarzystwa Nauczania. Jego członkowie słowem mówionym i pisanym, wykorzystując różnorodne sposoby i środki, na wzór Apostołów mieli głosić Chrystusa na całym świecie. Według statutów mieli dzielić się na trzy stopnie. Trzeci stopień, założony 24 VII 1881 celem gromadzenia w parafiach modlących się codziennie, czytających [[Biblia|Pismo Święte]] co najmniej raz w tygodniu, regularnie przystępujących do sakramentów świętych i przeżywających nabożnie święta patronalne (przede wszystkim [[Zesłanie Ducha Świętego]]). Drugi stopień przeznaczył do skupiania ludzi nauki, którzy poza warunkami stopnia trzeciego mieli służyć wiedzą do licznych publikacji. Pierwszy stopień przeznaczył dla tych, którzy wraz ze ślubami kapłańskimi porzucą wszystkie ziemskie dobra dla służby Bogu i ludziom{{odn|Piela SDS|2014|s=193-196}}. W 1882 nazwa została zmieniona na Katolickie Towarzystwo Nauczania, a 11 marca 1883 dzieło zostało przekształcone w [[zgromadzenie zakonne]], ojciec Jordan złożył śluby i przyjął imię Franciszka Marii od Krzyża. W 1893 przyjęło obecną nazwę [[Salwatorianie|Towarzystwo Boskiego Zbawiciela]] (Societas Divini Salvatoris – salwatorianie). 8 grudnia 1888 w [[Tivoli (Włochy)|Tivoli]] koło Rzymu założył [[Salwatorianki|Kongregację Sióstr Boskiego Zbawiciela]] (Congregati Sororum Divini Salvatoris – salwatorianki), współzałożycielką była [[Maria od Apostołów Wüllenweber|Teresa von Wüllenweber]].
Po powrocie z Ziemi Świętej w dniu 6 września 1880, ks. Jan Chrzciciel Jordan w czasie prywatnej audiencji uzyskał błogosławieństwo dla realizacji dzieła apostolskiego. Po krótkiej współpracy z Ludwikiem Auerem i próbie złączenia swego apostolskiego dzieła z Instytutem Pedagogicznym Cassianeum w Donauwörth, ks. Jordan znalazł współpracowników w osobach ks. Bernharda Lüthena i Fryderyka Leonhardiego. To wraz z nimi założył w dniu 8 grudnia 1881 Apostolskie Towarzystwo Nauczania w kaplicy św. Brygidy na Piazza Farnese w Rzymie. Jego członkowie słowem mówionym i pisanym, wykorzystując wszystkie możliwe sposoby i środki, na wzór Apostołów mieli głosić Chrystusa na całym świecie. Ks. Jordan pozostał wierny trzystopniowej strukturze dzieła, tak jak ją przedstawił we wspomnianym programie z 31 lipca 1880. Dzieło to nosiło przede wszystkim uniwersalne znamię{{odn|Piela SDS|2014|s=200-204}}. W 1882 nazwa została zmieniona na Katolickie Towarzystwo Nauczania, a 11 marca 1883 dzieło przekształcono w zgromadzenie zakonne, a ojciec Jordan złożył śluby i przyjął imię Franciszka Marii od Krzyża. W 1893 przyjęło obecną nazwę [[Salwatorianie|Towarzystwo Boskiego Zbawiciela]] (Societas Divini Salvatoris – salwatorianie). W marcu 1883 powstała w Rzymie pierwsza wspólnota sióstr Katolickiego Towarzystwa Nauczania z s. Franciszką Streitel, która jednak usamodzielniła się w 1885{{odn|Piela SDS|2014|s=259-327}}. W 1886 Katolickie Towarzystwo Nauczania otrzymało pierwszą aprobatę diecezjalną Kardynała Wikariusza diecezji rzymskiej, Lucido Marii Parocchiego. W dniu 8 grudnia 1888 w Tivoli koło Rzymu założył [[Salwatorianki|Kongregację Sióstr Boskiego Zbawiciela]] (Congregatio Sororum Divini Salvatoris – salwatorianki), a współzałożycielką była późniejsza bł. [[Maria od Apostołów Wüllenweber|Maria od Apostołów]] (w świecie baronowa Teresa von Wüllenweber). W 1894 powstała wspólnota sióstr w Rzymie{{odn|Piela SDS|2014|s=487-548}}. Od 1882, zamieszkując w Palazzo Cesi (Moroni; dzisiejsza Via della Concilazione 51) przy placu św. Piotra, ks. Jordan wynajmował dla studentów kolejne pomieszczenia, a 1895 nabył cały pałac, który stał się Domem Macierzystym zgromadzenia. To w tym pałacu urządził „[[Dom Bożej Opatrzności]]”, w którym w latach 90. XIX w. studiowało 200 studentów pochodzących z wielu krajów, w tym w znacznym stopniu z terenów [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]] pod zaborem pruskim{{odn|Piela SDS|2014|s=405-486}}. W dniu 13 grudnia 1889 [[Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów|Kongregacja Rozkrzewiania Wiary]] powierzyła Katolickiemu Towarzystwu Nauczania obszar misyjny prefektury apostolskiej [[Bhutan|Bhutanu]], [[Manipur|Manipuru]] i [[Asam|Asamu]] w [[Indie|Indiach]]. Salwatorianie i salwatorianki pracowali w prefekturze do 1915 roku, kiedy to jako obywatele niemieccy zostali wydaleni z Indii przez władze brytyjskie{{odn|Piela SDS|2018|s=19-178}}. Na lata 1890-1915 przypadała „epoka fundacji”, kiedy to o. Franciszek Jordan założył 39 placówek apostolskich w 12 krajach w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej{{odn|Piela SDS|2018|s=179-288}}. „Epokę fundacji” stymulowały słowa Założyciela zapisane przez niego w „Dzienniku”: „Dopóki żyje na świecie jeszcze jeden człowiek, który nie zna Boga i nie kocha Go ponad wszystko, nie możesz ani na chwilę spocząć”{{odn|Franciszek Maria od Krzyża Jordan|2008|s=1}}. Katolickie Towarzystwo Nauczania, a następnie Towarzystwo Boskiego Zbawiciela, przeżyło prawie 20-letni okres wizytacji apostolskiej, którą sprawował obecny Sługa Boży [[Wizytator apostolski|wizytator]], a następnie arcybiskup [[Monreale]] na [[Sycylia|Sycylii]], o. [[Antonio Intreccialagli]] OCD. Zarówno w czasie obrad Pierwszej (1905) jak i Drugiej Kapituły Generalnej Towarzystwa Boskiego Zbawiciela (1908), o. Franciszek. Jordan został wybrany na urząd przełożonego generalnego Zgromadzenia. W 1905 r. Towarzystwo Boskiego otrzymało papieską aprobatę ([[Dekret pochwalny|Decretum Laudis]]), a w 1911 aprobatę ostateczną{{odn|Piela SDS|2018|s=313-395; 503-527; 542-572}}.

=== Ostatnie lata życia ===
Wskutek przystąpienia Włoch do działań wojennych w dniu 7 maja 1915 roku, o. Franciszek Jordan przeprowadził się do [[Fryburg (miasto w Szwajcarii)|Fryburga]] w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], gdzie spędził ostatnie lata życia. W dniu 8 października 1915 w kolegium salwatoriańskim we Fryburgu w Szwajcarii rozpoczęły się obrady Trzeciej Kapituły Generalnej Towarzystwa Boskiego Zbawiciela. O. Franciszek Jordan, bardzo schorowany, zrzekł się urzędu przełożonego generalnego. Jego pierwszym następcą został ks. [[Pankracy Pfeiffer|Pankracy Pfeiffer]]{{odn|Piela SDS|2018|s=578-588}}. Tak jak wcześniej, kiedy sprawował urząd przełożonego generalnego, tak i teraz, podczas ostatnich lat życia we Fryburgu w Szwajcarii, o. Franciszek Jordan pozostał dla swoich duchowych synów i córek, jak go określano, „Umiłowanym Ojcem”. W ostatnich miesiącach życia dotkliwie cierpiał na [[Rak żołądka człowieka|raka żołądka]]. Zmarł w [[Narodzenie Najświętszej Maryi Panny|święto Narodzenia NMP]], 8 września 1918 roku w Tafers we Fryburgu. Ceremoniom pogrzebowym przewodniczył w dniu 11 września 1918 ordynariusz Fryburga biskup dr [[Placidus Colliard]]{{odn|Piela SDS|2018|s=397-502; 588-643}}.


=== Proces beatyfikacyjny ===
=== Proces beatyfikacyjny ===
Sługa Boży Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan zmarł i został pochowany w Tafers w Szwajcarii 8 września 1918, po ekshumacji w 1956 jego szczątki przewieziono i złożono w kaplicy domu generalnego salwatorianów w Rzymie. [[Beatyfikacja|Proces beatyfikacyjny]] rozpoczął się w 1942. 14 stycznia 2011 [[Benedykt XVI]] zlecił [[Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych|Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych]] wydanie dekretu o heroiczności cnót<ref>{{cytuj stronę|url=http://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2011/01/14/0025/00066.html|tytuł=Promulgazione di decreti della Congregazione delle Cause dei Santi|opublikowany=press.Vatican.va|język=it|data dostępu=2014-06-18}}</ref>. Prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. [[Angelo Amato]] 19 marca 2011 promulgował w [[Dom generalny|domu generalnym]] Salwatorianów w Rzymie dekret potwierdzający heroiczność cnót ojca Franciszka Marii od Krzyża Jordana<ref>{{cytuj stronę|url=http://sds.pl/9/generalat--u-grobu-heroicznie-cnotliwego/9/v197/|tytuł=U grobu heroicznie cnotliwego|opublikowany=sds.pl|data dostępu=2011-03-22}}</ref>.
O. Franciszek Maria od Krzyża Jordan cieszył się nieustanną opinią świętości (fama sanctitatis) za życia, w chwili śmierci i po swojej śmierci. Proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1942. Po [[Ekshumacja|ekshumacji]] w 1956 jego szczątki przewieziono i złożono w kaplicy domu generalnego salwatorianów w Rzymie. 14 grudnia 2006 postulacja salwatoriańska przekszała do [[Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych|Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych]] ''Positio super vita, virtutibus et fama sanctitatis'' Sługi Bożego o. Franciszka Marii od Krzyża Jordana. 5 czerwca 2007 podczas kongresu Komisji Historycznej w Kongregacji ds. Beatyfikacji i Kanonizacji ''Positio'' zostało pozytywnie przyjęte i przekazane do Komisji Teologicznej. 14 stycznia 2011 [[Benedykt XVI]] zlecił Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych wydanie [[Dekret|dekretu]] o heroiczności cnót. Prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. [[Angelo Amato]] 19 marca 2011 promulgował w domu generalnym Salwatorianów w Rzymie dekret potwierdzający heroiczność cnót ojca Franciszka Marii od Krzyża Jordana{{odn|Piela SDS|2014|s=47-48}}. 15 maja 2021 w [[Bazylika św. Jana na Lateranie|Bazylice św. Jana na Lateranie]] odbyła się jego beatyfikacja. W imieniu [[Franciszek (papież)|papieża Franciszka]], ceremonii beatyfikacji przewodniczył kardynał [[Angelo De Donatis|Angelo de Donatis]], wikariusz generalny Rzymu.

== Uwagi ==
{{Uwagi|
<ref name=i>W imieniu papieża [[Franciszek (papież)|Franciszka]], ceremonii [[Beatyfikacja|beatyfikacji]] przewodniczył kardynał [[Angelo de Donatis]], wikariusz generalny [[Archidiecezja rzymska|Rzymu]].</ref>
}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 61: Linia 57:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko=Piela SDS |imię=Ks. Michał |tytuł=Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan |rok=2014 |wydawca=Salwator |miejsce=Kraków |odn=tak|część=I|tytuł części=Od narodzin do utworzenia pełnej struktury Towarzystwa (1848-1888)|isbn=978-83-7580-403-4}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Piela SDS |imię = Ks. Michał |tytuł = Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan |rok = 2014 |wydawca = Salwator |miejsce = Kraków |część = I |tytuł części = Od narodzin do utworzenia pełnej struktury Towarzystwa (1848-1888) |isbn = 978-83-7580-403-4 |odn = tak}}
*{{cytuj książkę |nazwisko=Piela SDS |imię=Ks. Michał |tytuł=Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan |rok=2018 |wydawca=Salwator |miejsce=Kraków |odn=tak|część=II|tytuł części=Wieni salwatoriańskiej uniwersalności (1888-1918)|isbn=978-83-7580-672-4}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Piela SDS |imię = Ks. Michał |tytuł = Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan |rok = 2018 |wydawca = Salwator |miejsce = Kraków |część = II |tytuł części = Wierni salwatoriańskiej uniwersalności (1888-1918) |isbn = 978-83-7580-672-4 |odn = tak}}
*{{cytuj książkę |nazwisko = Franciszek Maria od Krzyża Jordan |imię = Ojciec |tytuł = Dziennik Duchowy |rok = 2008 |miejsce = Kraków |odn = tak|inni=Ks. J. Tarnówka SDS (tłum.)}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Kiełbasa |imię = Ks. Antoni |tytuł = Po życiu błogosławionym błogosławione odejście. Trzy ważne daty w życiu Ojca Jordana |rok = 2008 |miejsce = Trzebinia }}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Kiełbasa |imię = Ks. Antoni |tytuł = Ksiądz Franciszek Maria od Krzyża Jordan 1848-1918. Jego idee, plany i realizacje |rok = 1994 |miejsce = Kraków}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Drozd |imię = Ks. Jan |tytuł = Pod znakiem Krzyża |rok = 1991 |miejsce = Kraków}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Edwein |imię = Ks. Tymoteusz Robert |tytuł = Komentarz do "Dziennika Duchowego" O. Franciszka Marii od Krzyża Jordana |rok = 1994 |miejsce = Kraków}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://web.archive.org/web/20150325233122/http://www.sds.pl/28/zycie/ Sługa Boży Franciszek Maria od Krzyża Jordan]. sds.pl
* [https://www.sds.org/nabout/founder Historia życia Franciszka Marii od Krzyża Jordana], sds.org
*[http://www.sds.pl/historia Historia życia Franciszka Marii od Krzyża Jordana], sds.pl


{{Generałowie salwatorianów}}
{{Generałowie salwatorianów}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Jordan, Franciszek Maria od Krzyża}}
[[:Kategoria:Słudzy Boży Kościoła katolickiego]]
[[:Kategoria:Niemieccy salwatorianie]]
[[:Kategoria:Niemieccy duchowni katoliccy]]
[[:Kategoria:Założyciele zakonów katolickich]]
[[:Kategoria:Urodzeni w 1848]]
[[:Kategoria:Zmarli w 1918]]
[[:Kategoria:Generałowie zgromadzenia zakonnego salwatorianów]]

Aktualna wersja na dzień 16:01, 26 lut 2022

Błogosławiony
Franciszek Maria od Krzyża Jordan SDS
Jan Chrzciciel Jordan
prezbiter
Ilustracja
Pomnik w klasztorze Steinfeld
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1848
Gurtweil

Data i miejsce śmierci

8 września 1918
Tafers

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

15 maja 2021
w Rzymie
przez Franciszka[a]

Wspomnienie

21 lipca

Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Maria od Krzyża Jordan, właściwie Jan Chrzciciel Jordan (ur. 16 czerwca 1848 w Gurtweil, Niemcy, zm. 8 września 1918 w Tafers, Szwajcaria) – duchowny katolicki, założyciel zgromadzeń zakonnych salwatorianów i salwatorianek, błogosławiony Kościoła katolickiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w niezbyt religijnej rodzinie jako drugi z trzech synów (jego bracia nazywali się Marcin i Edward) Wawrzyńca i Notburgi z domu Peter[1]. Jego ojciec pracował jako najemnik u różnych pracodawców, a matka zajmowała się wychowaniem dzieci. Po pierwszej komunii świętej przeżył głęboką przemianę wewnętrzną, zaczęło kiełkować w nim pragnienie zostania kapłanem, które było bardzo odczuwalne w wieku 18 lat. Jego rodzina zmagała się z trudnościami finansowymi, pragnąc poprawić jej położenie na Wielkanoc roku 1862 podjął pracę fizyczną przy budowie kolei żelaznej na odcinku Konstancja-Waldshut-Bazylea. Silnym bodźcem w jego przemianie duchowej była śmierć ojca, którą przeżył w wieku 15 lat[2]. W październiku 1864 r. rozpoczął naukę malarstwa u malarza dekoracyjnego i tapicera Jakuba Hildenbranda w Waldshut. Od marca 1867 do sierpnia 1868 roku podjął podróże związane z praktyką czeladniczą. Pracował w Augsburgu, Ratyzbonie i Baden-Baden, a zgodnie z przekazaną tradycją także w Czechach, Hamburgu i Berlinie[3], zaś 27 września 1867 roku został przyjęty do Katolickiego Stowarzyszenia Czeladników, założonego przez bł. Adolfa Kolpinga. W styczniu 1869 r. rozpoczął w Konstancji służbę wojskową, z której został zwolniony po sześciu tygodniach, prawdopodobnie ze względów zdrowotnych.

Nauka

[edytuj | edytuj kod]

Żeby rozpocząć studia seminaryjne Jordan musiał mieć skończone gimnazjum. Ze względu na wiek nie próbował rozpoczynać nauk w niższych klasach gimnazjum, ale rozpoczął prywatne nauki u księży Fryderyka Werbera i Gottfrieda Nägele z Waldshut. W dniu 29 września 1870 roku Jan Chrzciciel Jordan przystąpił do egzaminu wstępnego do Wielkoksiążęcego Gimnazjum w Konstancji i został przyjęty do szóstej klasy (Untersekundy). Podjął czteroletnią naukę w gimnazjum, w czasie której ujawniły się jego niezwykłe zdolności lingwistyczne. W czasie egzaminu maturalnego przedstawił trzy prace o charakterze naukowo-językowej: wywód o „Elektrze” Sofoklesa w ośmiu europejskich językach; wypracowanie o miłości ojczyzny w czterech językach współczesnych; oraz próbę porównania językowego[4]. Jego głęboki wzrost duchowy stymulował „Dziennik Duchowy”, którego prowadzenie rozpoczął 1 lipca 1875 roku. W dniu 23 października 1874 r. rozpoczął trzyletnie studia na Uniwersytecie Alberta Ludwika we Fryburgu. Jego przygotowanie do kapłaństwa przypadło na okres rozkwitu Kulturkampfu. Kolejne Katholikentage (Generalne Spotkania Katolików) stymulowały inspiracje apostolskie Jana Chrzciciela Jordana: we Fryburgu w Bryzgowii w 1875 r. na temat prasy (wystąpienie „apostoła prasy” Josepha Schordereta); w Monachium w 1876 r. na temat misji zagranicznych (wystąpienie Arnolda Janssena) i później w Konstancji w 1880 r. na temat oddziaływania pedagogicznego (wystąpienie Ludwika Auera). W czasie roku pastoralnego 1877-1878 w seminarium St. Peter (św. Piotra) koło Fryburga w Schwarzwaldzie w Janie Chrzcicielu Jordanie wzrastały pierwszy projekty dzieła apostolskiego koncentrujące się wokół słów z Ewangelii św. Jana: „A to jest życie wieczne, aby poznali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa” (J 17,3)[5]. Tu też, w kościele dawnego opactwa benedyktyńskiego w St. Peter koło Fryburga, Jan Jordan przyjął święcenia kapłańskie 21 lipca 1878 roku[6].

Kapłaństwo

[edytuj | edytuj kod]

Bezpośrednio po święceniach ksiądz Jordan wyjechał do Rzymu, gdzie – zamieszkując najpierw w kolegium Campo Santo Teutonico koło bazyliki św. Piotra – w latach 1878-1880 podjął studia języków wschodnich w Instytucie św. Apolinarego. Już tam zdradzał chęci stworzenia nowego dzieła. Duże znaczenie dla jego przyszłej działalności miała podróż na Bliski Wschód w 1880 (Egipt, Palestyna, Liban), a miesięczny (od 3 III) pobyt w Jerozolimie utwierdził w nim kult Chrystusa Salwatora[7]. W czasie niej pogłębiał znajomość języków wschodnich, zwłaszcza języka arabskiego, a także poszukiwał odpowiedzi na realizację powołania do dzieła apostolskiego. Jego poszukiwanie znalazło odpowiedź w aprobacie tego dzieła w przez różnych przedstawicieli obrządków i Kościołów wschodnich. W charyzmatycznej wizji na Libanie znalazł pewność co do założenia nowego dzieła apostolskiego. U kresu podróży w Smyrnie, 31 lipca 1880 roku, wysłał założenia nowego dzieła do ojcowskiego przyjaciela, biskupa Guglielma Lorenza Massai. Należący do dzieła mieli wypełniać nakaz Chrystusa „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody”, nauczając, wychowując i kształcąc za pomocą słowa mówionego i pisanego. Mieli oni skupiać się w trzech stopniach: jako kapłani i świeccy w pierwszym stopniu, oddający się całkowicie dziełu; jako ludzie wykształceni Kościoła i z doświadczeniem profesjonalnym i pozostający w świecie w drugim stopniu; jako świeccy, mężczyźni i kobiety, broniący wiary w świecie w swoim środowisku życia w trzecim stopniu.

Założenie i rozwój zgromadzeń

[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie z Ziemi Świętej w dniu 6 września 1880, ks. Jan Chrzciciel Jordan w czasie prywatnej audiencji uzyskał błogosławieństwo dla realizacji dzieła apostolskiego. Po krótkiej współpracy z Ludwikiem Auerem i próbie złączenia swego apostolskiego dzieła z Instytutem Pedagogicznym Cassianeum w Donauwörth, ks. Jordan znalazł współpracowników w osobach ks. Bernharda Lüthena i Fryderyka Leonhardiego. To wraz z nimi założył w dniu 8 grudnia 1881 Apostolskie Towarzystwo Nauczania w kaplicy św. Brygidy na Piazza Farnese w Rzymie. Jego członkowie słowem mówionym i pisanym, wykorzystując wszystkie możliwe sposoby i środki, na wzór Apostołów mieli głosić Chrystusa na całym świecie. Ks. Jordan pozostał wierny trzystopniowej strukturze dzieła, tak jak ją przedstawił we wspomnianym programie z 31 lipca 1880. Dzieło to nosiło przede wszystkim uniwersalne znamię[8]. W 1882 nazwa została zmieniona na Katolickie Towarzystwo Nauczania, a 11 marca 1883 dzieło przekształcono w zgromadzenie zakonne, a ojciec Jordan złożył śluby i przyjął imię Franciszka Marii od Krzyża. W 1893 przyjęło obecną nazwę Towarzystwo Boskiego Zbawiciela (Societas Divini Salvatoris – salwatorianie). W marcu 1883 powstała w Rzymie pierwsza wspólnota sióstr Katolickiego Towarzystwa Nauczania z s. Franciszką Streitel, która jednak usamodzielniła się w 1885[9]. W 1886 Katolickie Towarzystwo Nauczania otrzymało pierwszą aprobatę diecezjalną Kardynała Wikariusza diecezji rzymskiej, Lucido Marii Parocchiego. W dniu 8 grudnia 1888 w Tivoli koło Rzymu założył Kongregację Sióstr Boskiego Zbawiciela (Congregatio Sororum Divini Salvatoris – salwatorianki), a współzałożycielką była późniejsza bł. Maria od Apostołów (w świecie baronowa Teresa von Wüllenweber). W 1894 powstała wspólnota sióstr w Rzymie[10]. Od 1882, zamieszkując w Palazzo Cesi (Moroni; dzisiejsza Via della Concilazione 51) przy placu św. Piotra, ks. Jordan wynajmował dla studentów kolejne pomieszczenia, a 1895 nabył cały pałac, który stał się Domem Macierzystym zgromadzenia. To w tym pałacu urządził „Dom Bożej Opatrzności”, w którym w latach 90. XIX w. studiowało 200 studentów pochodzących z wielu krajów, w tym w znacznym stopniu z terenów Górnego Śląska pod zaborem pruskim[11]. W dniu 13 grudnia 1889 Kongregacja Rozkrzewiania Wiary powierzyła Katolickiemu Towarzystwu Nauczania obszar misyjny prefektury apostolskiej Bhutanu, Manipuru i Asamu w Indiach. Salwatorianie i salwatorianki pracowali w prefekturze do 1915 roku, kiedy to jako obywatele niemieccy zostali wydaleni z Indii przez władze brytyjskie[12]. Na lata 1890-1915 przypadała „epoka fundacji”, kiedy to o. Franciszek Jordan założył 39 placówek apostolskich w 12 krajach w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej[13]. „Epokę fundacji” stymulowały słowa Założyciela zapisane przez niego w „Dzienniku”: „Dopóki żyje na świecie jeszcze jeden człowiek, który nie zna Boga i nie kocha Go ponad wszystko, nie możesz ani na chwilę spocząć”[14]. Katolickie Towarzystwo Nauczania, a następnie Towarzystwo Boskiego Zbawiciela, przeżyło prawie 20-letni okres wizytacji apostolskiej, którą sprawował obecny Sługa Boży wizytator, a następnie arcybiskup Monreale na Sycylii, o. Antonio Intreccialagli OCD. Zarówno w czasie obrad Pierwszej (1905) jak i Drugiej Kapituły Generalnej Towarzystwa Boskiego Zbawiciela (1908), o. Franciszek. Jordan został wybrany na urząd przełożonego generalnego Zgromadzenia. W 1905 r. Towarzystwo Boskiego otrzymało papieską aprobatę (Decretum Laudis), a w 1911 aprobatę ostateczną[15].

Ostatnie lata życia

[edytuj | edytuj kod]

Wskutek przystąpienia Włoch do działań wojennych w dniu 7 maja 1915 roku, o. Franciszek Jordan przeprowadził się do Fryburga w Szwajcarii, gdzie spędził ostatnie lata życia. W dniu 8 października 1915 w kolegium salwatoriańskim we Fryburgu w Szwajcarii rozpoczęły się obrady Trzeciej Kapituły Generalnej Towarzystwa Boskiego Zbawiciela. O. Franciszek Jordan, bardzo schorowany, zrzekł się urzędu przełożonego generalnego. Jego pierwszym następcą został ks. Pankracy Pfeiffer[16]. Tak jak wcześniej, kiedy sprawował urząd przełożonego generalnego, tak i teraz, podczas ostatnich lat życia we Fryburgu w Szwajcarii, o. Franciszek Jordan pozostał dla swoich duchowych synów i córek, jak go określano, „Umiłowanym Ojcem”. W ostatnich miesiącach życia dotkliwie cierpiał na raka żołądka. Zmarł w święto Narodzenia NMP, 8 września 1918 roku w Tafers we Fryburgu. Ceremoniom pogrzebowym przewodniczył w dniu 11 września 1918 ordynariusz Fryburga biskup dr Placidus Colliard[17].

Proces beatyfikacyjny

[edytuj | edytuj kod]

O. Franciszek Maria od Krzyża Jordan cieszył się nieustanną opinią świętości (fama sanctitatis) za życia, w chwili śmierci i po swojej śmierci. Proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1942. Po ekshumacji w 1956 jego szczątki przewieziono i złożono w kaplicy domu generalnego salwatorianów w Rzymie. 14 grudnia 2006 postulacja salwatoriańska przekszała do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych Positio super vita, virtutibus et fama sanctitatis Sługi Bożego o. Franciszka Marii od Krzyża Jordana. 5 czerwca 2007 podczas kongresu Komisji Historycznej w Kongregacji ds. Beatyfikacji i Kanonizacji Positio zostało pozytywnie przyjęte i przekazane do Komisji Teologicznej. 14 stycznia 2011 Benedykt XVI zlecił Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych wydanie dekretu o heroiczności cnót. Prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. Angelo Amato 19 marca 2011 promulgował w domu generalnym Salwatorianów w Rzymie dekret potwierdzający heroiczność cnót ojca Franciszka Marii od Krzyża Jordana[18]. 15 maja 2021 w Bazylice św. Jana na Lateranie odbyła się jego beatyfikacja. W imieniu papieża Franciszka, ceremonii beatyfikacji przewodniczył kardynał Angelo de Donatis, wikariusz generalny Rzymu.

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ W imieniu papieża Franciszka, ceremonii beatyfikacji przewodniczył kardynał Angelo de Donatis, wikariusz generalny Rzymu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 66.
  2. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 72.
  3. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 75-76.
  4. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 91.
  5. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 125.
  6. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 115-116.
  7. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 139–150.
  8. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 200-204.
  9. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 259-327.
  10. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 487-548.
  11. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 405-486.
  12. ↑ Piela SDS 2018 ↓, s. 19-178.
  13. ↑ Piela SDS 2018 ↓, s. 179-288.
  14. ↑ Franciszek Maria od Krzyża Jordan 2008 ↓, s. 1.
  15. ↑ Piela SDS 2018 ↓, s. 313-395; 503-527; 542-572.
  16. ↑ Piela SDS 2018 ↓, s. 578-588.
  17. ↑ Piela SDS 2018 ↓, s. 397-502; 588-643.
  18. ↑ Piela SDS 2014 ↓, s. 47-48.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ks. Michał Piela SDS: Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan. Cz. I: Od narodzin do utworzenia pełnej struktury Towarzystwa (1848-1888). Kraków: Salwator, 2014. ISBN 978-83-7580-403-4.
  • Ks. Michał Piela SDS: Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan. Cz. II: Wierni salwatoriańskiej uniwersalności (1888-1918). Kraków: Salwator, 2018. ISBN 978-83-7580-672-4.
  • Ojciec Franciszek Maria od Krzyża Jordan: Dziennik Duchowy. Ks. J. Tarnówka SDS (tłum.). Kraków: 2008.
  • Ks. Antoni Kiełbasa: Po życiu błogosławionym błogosławione odejście. Trzy ważne daty w życiu Ojca Jordana. Trzebinia: 2008.
  • Ks. Antoni Kiełbasa: Ksiądz Franciszek Maria od Krzyża Jordan 1848-1918. Jego idee, plany i realizacje. Kraków: 1994.
  • Ks. Jan Drozd: Pod znakiem Krzyża. Kraków: 1991.
  • Ks. Tymoteusz Robert Edwein: Komentarz do "Dziennika Duchowego" O. Franciszka Marii od Krzyża Jordana. Kraków: 1994.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Generałowie zgromadzenia zakonnego salwatorianów
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedysta:Misiolekar/brudnopis&oldid=66446375”