Biały Dom (Łazienki Królewskie): Różnice pomiędzy wersjami

Biały Dom
	nr rej. 2/3 z 1 lipca 1965
	; Biały Dom od strony Promenady Królewskiej
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	Łazienki Królewskie
Styl architektoniczny	klasycyzm
Architekt	Dominik Merlini
Rozpoczęcie budowy	1774
Ukończenie budowy	1776
	Położenie na mapie Warszawy Biały Dom
	Położenie na mapie Polski Biały Dom
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Biały Dom
	52°12′55″N 21°01′53″E/52,215278 21,031389
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 11:16, 19 sty 2024

Biały Dom^[1]^[2]^[3], także Biały Domek^[4]^[5] – klasycystyczny budynek znajdujący się w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Wzniesiony w latach 1774–1776 według projektu Dominika Merliniego, który nadał mu cechy podmiejskiej, letniej willi.

Jest pierwszym obiektem zbudowanym w Łazienkach przez Stanisława Augusta Poniatowskiego^[6].

Opis

Drewniana budowla na planie kwadratu z tynkową powłoką o jednakowym kształcie fasad ozdobiona jest na krawędzi dachu balustradą oraz belwederkiem w środku. Centrum budynku zajmuje klatka schodowa, wokół której usytuowane są pokoje: sala jadalna, bawialnia, sypialnia, gabinet ośmiokątny, garderoby i pomieszczenia sanitarne.

Ściany fundamentowe pałacyku są bardzo grube, w niektórych miejscach mają 2,5 metra grubości. Miało to uchronić konstrukcję stojącą na bagnistym terenie przed rozsunięciem. Taką samą funkcję pełni również, biegnący dookoła murów, istniejący do dziś, podziemny kanał odprowadzający wodę^[7]. Przed południową fasadą znajduje się wsparty na postaci Fauna zegar słoneczny z 1776.

W 1778 według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera wytyczono Promenadę Królewską – szeroką aleję łączącą Biały Domek z pałacem Na Wyspie^[8].

W latach 1801–1805 (według innego źródła 1801–1804)^[9] w okresie letnim w Białym Domku mieszkał przebywający na wygnaniu, pod nazwiskiem hrabiego de Lille, król Francji Ludwik XVIII^[9]^[10].

Budynek nie został zniszczony w czasie II wojny światowej^[11]. Po remoncie, Biały Domek został udostępniony do zwiedzania w 1968^[12].

8 maja 2013, w dniu imienin króla, w pobliżu Białego Domku ustawiono popiersie Stanisława Augusta Poniatowskiego (odlew rzeźby André Le Bruna z 1992)^[13].

W 2019 zakończono remont budynku, podczas którego m.in. odsłonięto oryginalne partie polichromii i fragmenty malowideł znajdujące się w sypialni^[14].

Przypisy

↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 448. ISBN 83-01-08836-2.
↑ Władysław Tatarkiewicz: Łazienki Warszawskie. Warszawa: Arkady, 1968, s. 58.
↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 32. ISBN 83-902793-5-5.
↑ Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 87.
↑ Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 111. ISBN 978-83-935584-3-8.
↑ Wielka Encyklopedia PWN. Tom 16. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 272. ISBN 83-01-13826-2.
↑ MarekM. Kwiatkowski MarekM., Wielka Księga Łazienek, Warszawa 2000, s. 42 .
↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 449. ISBN 83-01-08836-2.
↑ ^a ^b Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 131.
↑ Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 132. ISBN 978-83-935584-3-8.
↑ Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 110. ISBN 978-83-280-3725-0.
↑ Marek Kwiatkowski: Muzeum Łazienki Królewskie [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy. Warszawa: ARX REGIA. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie, 2006, s. 134. ISBN 978-83-7022-160-7.
↑ Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 210. ISBN 978-83-935584-3-8.
↑ Tomasz Urzykowski. Blask za unijne pieniądze. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 12 grudnia 2019.

[1] Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 448. ISBN 83-01-08836-2.

[2] Władysław Tatarkiewicz: Łazienki Warszawskie. Warszawa: Arkady, 1968, s. 58.

[3] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 32. ISBN 83-902793-5-5.

[4] Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 87.

[5] Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 111. ISBN 978-83-935584-3-8.

[6] Wielka Encyklopedia PWN. Tom 16. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 272. ISBN 83-01-13826-2.

[7] MarekM. Kwiatkowski MarekM., Wielka Księga Łazienek, Warszawa 2000, s. 42 .

[8] Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 449. ISBN 83-01-08836-2.

[Sobieszczański131-9] Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 131.

[10] Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 132. ISBN 978-83-935584-3-8.

[11] Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 110. ISBN 978-83-280-3725-0.

[12] Marek Kwiatkowski: Muzeum Łazienki Królewskie [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy. Warszawa: ARX REGIA. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie, 2006, s. 134. ISBN 978-83-7022-160-7.

[13] Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 210. ISBN 978-83-935584-3-8.

[14] Tomasz Urzykowski. Blask za unijne pieniądze. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 12 grudnia 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{inne znaczenia||[[Willa Biały Domek w Krakowie]]}}
 {{Budynek infobox
- |nazwa                 = Biały Domek
+ |nazwa                 = Biały Dom
  |nazwa oryginalna      =
  |zabytek               = 2/3 z 1 lipca 1965
  |zdjęcie               = Łazienki-Park Warschau DSC 1507.JPG
- |opis zdjęcia          = Biały Domek od strony Promenady Królewskiej
+ |opis zdjęcia          = Biały Dom od strony Promenady Królewskiej
+ |alt zdjęcia           =
  |państwo               = POL
  |miejscowość           = [[Warszawa]]
@@ Linia 32: / Linia 33: @@
 }}
 [[Plik:Sala jadalna Biały Domek Łazienki Królewskie.JPG|thumb|Sala jadalna]]
+'''Biały Dom'''<ref>{{cytuj książkę | tytuł = [[Encyklopedia Warszawy]] | wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN]] | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 448 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Tatarkiewicz | imię = Władysław |autor link=Władysław Tatarkiewicz| tytuł = Łazienki Warszawskie | wydawca = Arkady | miejsce = Warszawa | data = 1968 | strony = 58}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław |autor link=Jarosław Zieliński (historyk)| tytuł = Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska | wydawca = Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami | miejsce = Warszawa | data = 1996 | strony = 32 | isbn = 83-902793-5-5}}</ref>, także '''Biały Domek'''<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Chrościcki | imię = Juliusz A. |autor link=Juliusz Chrościcki| tytuł = Atlas architektury Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Arkady | miejsce = Warszawa | data = 1977 | strony = 87 | nazwisko2 = Rottermund | imię2 = Andrzej}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zychowicz | imię = Izabela | tytuł = Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie | wydawca = Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2013 | strony = 111 | isbn = 978-83-935584-3-8 | nazwisko2 = Abramowicz | imię2 = Jadwiga}}</ref> – klasycystyczny budynek znajdujący się w [[Łazienki Królewskie w Warszawie|Łazienkach Królewskich]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Wzniesiony w latach 1774–1776 według projektu [[Dominik Merlini|Dominika Merliniego]], który nadał mu cechy podmiejskiej, letniej willi.
-'''Biały Domek''' – klasycystyczny budynek znajdujący się w [[Łazienki Królewskie w Warszawie|Łazienkach Królewskich]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Wzniesiony w latach 1774–1776 według projektu [[Dominik Merlini|Dominika Merliniego]], który nadał mu cechy podmiejskiej, letniej willi.
 Jest pierwszym obiektem zbudowanym w Łazienkach przez [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]]<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Wielka Encyklopedia PWN. Tom 16 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2003 | strony = 272 | isbn = 83-01-13826-2}}</ref>.
@@ Linia 41: / Linia 42: @@
 Ściany fundamentowe pałacyku są bardzo grube, w niektórych miejscach mają 2,5 metra grubości. Miało to uchronić konstrukcję stojącą na bagnistym terenie przed rozsunięciem. Taką samą funkcję pełni również, biegnący dookoła murów, istniejący do dziś, podziemny kanał odprowadzający wodę<ref>{{Cytuj |autor = Marek Kwiatkowski |tytuł = Wielka Księga Łazienek |data = 2000 |miejsce = Warszawa |s = 42}}</ref>. Przed południową fasadą znajduje się wsparty na postaci Fauna zegar słoneczny z 1776.
-W 1778 według projektu [[Jan Chrystian Kamsetzer|Jana Chrystiana Kamsetzera]] wytyczono Promenadę Królewską – szeroką aleję łączącą Biały Domek z [[Pałac Łazienkowski|pałacem Na Wyspie]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 449 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
+W 1778 według projektu [[Jan Chrystian Kamsetzer|Jana Chrystiana Kamsetzera]] wytyczono Promenadę Królewską – szeroką aleję łączącą Biały Domek z [[Pałac Na Wyspie|pałacem Na Wyspie]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 449 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
 W latach 1801–1805 (według innego źródła 1801–1804)<ref name="Sobieszczański131">{{Cytuj książkę | nazwisko = Sobieszczański | imię = Franciszek Maksymilian | tytuł = Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1974 | strony = 131}}</ref> w okresie letnim w Białym Domku mieszkał przebywający na wygnaniu, pod nazwiskiem hrabiego de Lille, [[Władcy Francji|król Francji]] [[Ludwik XVIII]]<ref name="Sobieszczański131"/><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zychowicz | imię = Izabela | tytuł = Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie | wydawca = Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2013 | strony = 132 | isbn = 978-83-935584-3-8 | nazwisko2 = Abramowicz | imię2 = Jadwiga}}</ref>.
-Budynek nie został zniszczony w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], a pomieszczenia zachowały swój pierwotny wystrój. Po remoncie, Biały Domek został udostępniony do zwiedzania w 1968<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Kwiatkowski | imię = Marek | tytuł = Muzeum Łazienki Królewskie [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy | wydawca = ARX REGIA. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2006 | strony = 134 | isbn = 978-83-7022-160-7}}</ref>.
+Budynek nie został zniszczony w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Piątek | imię = Grzegorz | tytuł = Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949 | wydawca = Wydawnictwo W.A.B | miejsce = Warszawa | data = 2020 | strony = 110 | isbn = 978-83-280-3725-0}}</ref>. Po remoncie, Biały Domek został udostępniony do zwiedzania w 1968<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Kwiatkowski | imię = Marek | tytuł = Muzeum Łazienki Królewskie [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy | wydawca = ARX REGIA. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2006 | strony = 134 | isbn = 978-83-7022-160-7}}</ref>.
 maja 2013, w dniu imienin króla, w pobliżu Białego Domku ustawiono popiersie Stanisława Augusta Poniatowskiego (odlew rzeźby [[Andrzej Le Brun|André Le Bruna]] z 1992)<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zychowicz | imię = Izabela | tytuł = Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie | wydawca = Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2013 | strony = 210 | isbn = 978-83-935584-3-8 | nazwisko2 = Abramowicz | imię2 = Jadwiga}}</ref>.
-W 2019 zakończono remont budynku, podczas którego m.in. odsłonięto oryginalne partie [[Polichromia|polichromii]] i fragmenty malowideł znajdujące się w sypialni<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Urzykowski | imię = Tomasz | tytuł = Blask za unijne pieniądze | czasopismo = Gazeta Stołeczna | strony = 4 | data = 12 grudnia 2019}}</ref>.
+W 2019 zakończono remont budynku, podczas którego m.in. odsłonięto oryginalne partie [[Polichromia|polichromii]] i fragmenty malowideł znajdujące się w sypialni<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Urzykowski | imię = Tomasz | tytuł = Blask za unijne pieniądze | czasopismo = [[Gazeta Stołeczna]] | strony = 4 | data = 12 grudnia 2019}}</ref>.
 == Przypisy ==