Wilno

Wilno Vilnius
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Wilno
Region	Okręg wileński
Powierzchnia	401 km²
Wysokość	112 m n.p.m.
Ludność	581 475
Nr kierunkowy	(+370) 5
Kod pocztowy	01001–14191
Strona internetowa

Wilno (lit. Vilnus) jest stolicą i największym miastem Litwy. Leży nad rzeką Wilią w południowo-zachodniej części kraju, w regionie Dzukii, i w 2023 roku liczyło 628 946 mieszkańców. Ma piękne barokowe Stare Miasto, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i doskonałe zaplecze turystyczne w każdym przedziale cenowym.

Charakterystyka

Wieża Giedymina

Historia

Pierwsza pewna wzmianka o mieście pochodzi dopiero z 1323 z listu wielkiego księcia Giedymina do papieża Jana XXII. W czasie rządów Olgierda nastąpił w 1365 najazd Krzyżaków na Wilno, podczas którego spłonęła większość zabudowy. Następny najazd Krzyżaków miał miejsce w 1383 r. Po oblężeniu ponownie zdobyli miasto i je spalili. Przełomowym rokiem dla Wilna był 1387. Wielki książę litewski i król polski Władysław Jagiełło w tym właśnie roku w konsekwencji zawartej unii z Polską w Krewie w 1385 zorganizował w Wilnie uroczystość chrztu Litwy. W 1387 roku Wilno uzyskało prawa miejskie magdeburskie od Władysława Jagiełły.

Zaczęto sprowadzać osiedleńców, ustanowiono podporządkowaną Gnieznu katolicką diecezję wileńską na której czele stanął biskup Andrzej Jastrzębiec. Wilno rozwijało się dynamicznie. Jesienią 1390 r. Krzyżacy i Witold Kiejstutowicz ponownie spalili miasto i Zamek Dolny; Klemens Moskarzewski obronił Zamek Górny. Ponowny najazd miał miejsce w 1394 r.

W 1413 r. wielki książę Litwy Jagiełło ustanowił w Wilnie województwo wileńskie, które do 1793 roku wchodziło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Po pożarze w 1419 książę Witold rozpoczął budować pierwszy murowany zamek (zwany później Zamkiem Górnym) na Górze Zamkowej. Potem powstał obok katedry murowany Zamek Dolny. W styczniu 1429 na zjeździe władców Europy Wschodniej i Środkowej w Łucku cesarz Zygmunt Luksemburski złożył propozycję koronowania Witolda na króla Litwy. Planowane na 29 września 1430 uroczystości koronacji Witolda w Wilnie nie doszły do skutku. 27 października 1430 Witold zmarł. Pochowany został w katedrze wileńskiej.

Także po śmierci Witolda (1430) Wilno pozostało siedzibą wielkich książąt litewskich.Wilno uzyskało prawo składu w 1432 roku. Po okresie walk wewnętrznych za rządów księcia Świdrygiełły i Zygmunta Kiejstutowicza wielkim księciem litewskim został (1440) syn Jagiełły, Kazimierz Jagiellończyk, który nadał miastu kolejne prawa i przywileje. Dla Wilna nastał długotrwały okres pokoju.

W 1441 Kazimierz Jagiellończyk potwierdził prawa miejskie. W latach 1503–1522 wybudowano mury obronne. Najświetniejszy okres w dziejach miasta to czasy zygmuntowskie. Powstała wówczas mennica, arsenał, młyny, most na Wilejce, liczne szpitale i pałace. Pracowali tu architekci i rzeźbiarze włoscy. Wilno stało się miastem wielu narodowości.

Na mocy przywileju króla Zygmunta II Augusta z 1568 roku Wilno uzyskało zrównanie swych praw z Krakowem, zaczyna wysyłać na wszystkie sejmy zwyczajne i elekcyjne dwóch lub trzech posłów z rady mieszczan, którzy zajmują drugie miejsce po posłach krakowskich. Wszyscy piastujący urzędy miejskie wójtowie burmistrzowie, rajcy itd. zrównani zostali stanowi rycerskiemu i szlachcie, posiadając prawo do używania herbów za zgodą odpowiednich rodzin szlacheckich.

Król Stefan Batory założył Akademię prowadzoną przez jezuitów, co stało się zalążkiem Uniwersytetu Wileńskiego. Miasto stało się dla Żydów „Jerozolimą Północy” (hebr. Jeruszalaim szel cafon). Działała tu jedna z najwybitniejszych szkół talmudycznych na świecie.

Rozwój miasta poważnie zahamował wielki pożar w 1610 r. W 1639 miały miejsce zamieszki na tle religijnym; Kalwini zostali zmuszeni do opuszczenia miasta. W dniu 7 sierpnia 1655 w trakcie wojny polsko-rosyjskiej po zajęciu miasta, w którym schroniła się okoliczna ludność z wielu grodów, Rosjanie wymordowali około 25 tysięcy ludzi. Pożary w stolicy Litwy trwały przez 17 dni. Kolejnym ciosem była III wojna północna.

Miasto posiadało prawo do czynnego uczestnictwa w akcie wyboru króla. W 1782 roku było miastem królewskim.

W trakcie insurekcji kościuszkowskiej, w nocy z 22/23 kwietnia 1794 doszło w Wilnie do walk, w trakcie których wyparto z miasta Rosjan. W 1795 miasto znalazło się w zaborze rosyjskim i stało się stolicą guberni. Podczas wojen napoleońskich w 1812 pomimo grabieży armii napoleońskiej był to dla miasta okres ponownej krótkotrwałej wolności (lipiec – grudzień 1812). Już 10 grudnia 1812 Wilno znowu zajęli Rosjanie.

W XIX wieku Wilno było miejscem rozwoju licznych patriotycznych organizacji, np. filaretów, filomatów, Związek Patriotyczny i Szubrawców. Po powstaniu listopadowym z 1831 Rosjanie zamknęli uniwersytet. Od 1861 sytuacja w mieście zaczęła być coraz bardziej napięta, gdy podczas polskich pochodów patriotycznych kozacy zaatakowali manifestację (masakra w Wilnie 1861). Wybuchło powstanie styczniowe, podczas którego w okolicy Wilna trwały zacięte walki. Według spisu ludności z 1897, w Wilnie Litwini stanowili 2% ludności, a Polacy 30,1%.

W grudniu 1862 uruchomiono Kolej Warszawsko-Petersburską, której Wilno stało się ważnym węzłem. W 1906 z inicjatywy Alfonsa Parczewskiego powstało Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Wilnie, w 1912 Tadeusz Ślepowron-Wróblewski założył Bibliotekę Wróblewskich.

W latach 1915–1918 Wilno było okupowane przez Niemców. Po ustąpieniu Niemców rozgorzał polsko-litewski konflikt o Wilno. Podczas wojny 1920 miasto zostało zdobyte dwukrotnie przez Armię Czerwoną (zob. m.in. zajęcie Wilna). 12 lipca 1920 rząd sowiecki zawarł układ z rządem litewskim na mocy którego m.in. Wilno i Suwalszczyzna miały być oddane Litwie. Sowieci, uciekając, przekazali Wilno Litwinom. Piłsudski zdecydował się na nietypowe rozwiązanie problemu. Aby zająć Wilno, posunął się do podstępu. Zlecił gen. Lucjanowi Żeligowskiemu, dowódcy Litewsko-Białoruskiej Dywizji Piechoty, upozorować „bunt” i wkroczyć do Wilna. 9 października 1920 oddziały Żeligowskiego weszły do miasta. Proklamowano utworzenie Litwy Środkowej. 20 lutego 1922 Sejm Litwy Środkowej przyjął uchwałę o włączeniu Litwy Środkowej do Polski; Wilno zostało stolicą województwa wileńskiego. W 1922 otwarto Państwową Szkołę Techniczną, w 1928 odbyły się pierwsze Targi Północne.

19 września 1939 Wilno zajęła Armia Czerwona. 26 października 1939 Sowieci przekazali miasto Litwinom (okupacja litewska Wileńszczyzny), lecz 15 czerwca 1940, ponownie je zajęli. 14 lipca 1940 zaczęły się wywózki na Syberię. W czasie wojny prześladowania i deportacje objęły ok. 35 tys. mieszkańców Wileńszczyzny, głównie polskiego pochodzenia. 22 czerwca 1941 Niemcy zbombardowali miasto, a 24 czerwca 1941 Wilno zajął Wehrmacht. Wycofujący się Sowieci zamordowali co najmniej kilkuset więźniów z wileńskich więzień i aresztów. W latach 1941–1944 we wsi Ponary niemiecka SS i litewskie Ypatingasis būrys (YB) zamordowało ok. 100 tys. osób, w tym 72 tys. Żydów i około 1,5–2 tys. Polaków. 7 lipca 1944 skoncentrowana pod miastem polska Armia Krajowa rozpoczęła atak na Wilno (operacja Ostra Brama). W kilka dni po nadejściu Armii Czerwonej NKWD aresztowało wszystkich polskich żołnierzy i oficerów oraz wydarło Wilno z rąk polskich. Następnie Litwę razem z Wilnem ponownie włączono do Związku Radzieckiego. Po 1944 większość polskich mieszkańców została przesiedlona. Od tego czasu w Wilnie zaczęli masowo osiedlać się Litwini i Rosjanie.

Ruchy niepodległościowe zapoczątkowane w czerwcu 1988 przez Litewski Ruch na Rzecz Przebudowy (Sąjūdis) nasiliły się w 1990, a w styczniu 1991 doszło do starć pod wieżą telewizyjną. 11 marca 1990 Litwa ogłosiła deklarację niepodległości, a Wilno jest stolicą niepodległej Litwy.

Klimat

Wileńska zima, daleka od łagodnej Atlantyku, jest wyjątkowo mroźna, a temperatury często utrzymują się poniżej zera dzień po dniu. W styczniu i lutym temperatury często sięgają –25 °C, powodując zamarzanie wszystkich rzek i jezior w całym mieście. Lata są ciepłe lub gorące, z falami upałów, które powodują wzrost temperatury powyżej 30 °C. Opady deszczu są stosunkowo równe przez cały rok; nigdy nie ma całkowicie suchego miesiąca, chociaż lato jest w Wilnie okresem najbardziej mokrym. Wczesne lato i jesień to dobry czas na wizytę, ale Wilno to cel podróży przez cały rok i nawet pochmurne i szare dni mają swoją rekompensatę, kiedy wszyscy czują się zjednoczeni w walce z pogodą.

Dojazd

Samolotem

1 Port lotniczy Wilno (IATA: VNO), Rodunios kelias 10a (6 km na południe od centrum miasta), ☏ +370 612 44442. Główne lotnisko na Litwie, obsługujące loty z większości głównych lotnisk w Europie Północnej i Morzu Śródziemnym; do bardziej oddalonych miejsc należą Keflavik, Stambuł, Tel Awiw i kurorty Morza Czerwonego. Na terenie Litwy nie ma lotów, jest za mała, ale można tu polecieć z Rygi i Tallinna. Z Warszawy częste loty oferuje PLL LOT. Większość lotów odbywa się tanimi liniami lotniczymi. Lotnisko posiada standardowe udogodnienia, w tym wynajem samochodów.

Do i z lotniska:

• Autobusem – odjeżdżają spod hali przylotów, kursują co 15–30 minut, a dojazd do centrum zajmuje 15 minut. Najprościej jest kupić u kierowcy bilet jednorazowy o wartości 1 euro, ale za nieporęczny bagaż możesz zapłacić dodatkowo. „Komunikacja” poniżej opisuje inne oferty biletów, takie jak karta inteligentna Vilniečio kortelė – kup ją w kiosku Narvesen obok Przylotów.
  • Z lotniska (Oro uostas) do głównego dworca autobusowego i kolejowego (Stotis) kursuje autobus nr 1.
  • Autobus nr 2 kursuje przez stadion piłkarski LFF do stacji.
  • Autobus nr 88 kursuje przez stadion piłkarski, Ostrą Bramę (200 m od stacji) i Muzeum MO do Konstitucijos Prospekt i Placu Europa w dzielnicy biznesowej na północ od rzeki.
  • Autobus nocny 88N kursuje co 30 minut w godzinach 23:30–05:30 tą samą trasą. Jest to jedyna usługa nocna na lotnisku.
  • Autobus 3G kursuje przez plac Łukiszki (na zachód od Starego Miasta) i Konstitucijos Prospekt w dzielnicy biznesowej do północnych przedmieść Fabijoniškės. G oznacza ekspres, Greitasis.
  • Inne miasta: Ollex to niezbyt bezpośredni autobus z lotniska do Kowna, skąd odbiór/dowóz odbywa się na stacji benzynowej przy prospekcie Savanoriu, na północno-wschodnim krańcu miasta. Autobus jedzie dalej do Kłajpedy. Przez lotnisko kursują także autobusy Ecolines do Mińska i Toks do Kowna, Kłajpedy i Połągi.
• Pociągiem – Z lotniska na dworzec główny co dwie godziny, podróż trwa 8 minut. Kupuj na pokładzie u konduktora za 0,80 euro, a jeśli masz nieporęczny bagaż, być może będziesz musiał zapłacić kilka centów więcej.
• Taksówką – w rankingu poza przylotami mają ograniczone stawki. Do stacji w 2023 – 13 euro w ciągu dnia, 15 euro w nocy; na Stare Miasto kosztuje 18 € w dzień, 21 € w nocy.
• Pieszo – Z lekkim bagażem, przyzwoitą pogodą i godziną wolnego czasu, do dworca kolejowego i autobusowego jest 4 km i kolejny 1 km do Starego Miasta. Z terminala idź szeroką bramą Felikso Vaitkaus przez 200 m. Skręć w prawo, kierując się na północ na Dariaus ir Gireno gatve – jest zajęty, ale ma chodnik. Dojeżdża się do centrum miasta przez most kolejowy, należy skręcić w prawo (na wschód) do stacji i Starego Miasta lub jechać prosto do miejsc na zachód od Starego Miasta.

Samochodem

Z Polski jedź E87 do Mariampola, a następnie skręć na wschód w A7 / A16. Z Rygi jedź E87 na południe do Poniewieża, a następnie A2. Z Kłajpedy i Kowna jedź autostradą A1 na wschód.

Są to szybkie autostrady czteropasmowe, z ograniczeniem prędkości do 130 km/h latem i 110 km/h zimą, które są otwarte w przypadku złej pogody.

Koleją

Cesarz przyjeżdża pociągiem w 1915 roku

Z Polski pociąg kursuje codziennie z Krakowa o godzinie 04:00 przez Warszawę Centralną o 07:30 i dociera do granicy o godzinie 15:00. Tutaj przesiadasz się na pociąg litewski do Kowna o 16:30 i Wilna o 17:30. (Jeśli przylecisz do Warszawy, możesz wsiąść w dowolny pociąg do Białegostoku, a następnie wsiąść do pociągu transgranicznego o bardziej dogodnej godzinie 10:30 następnego ranka.) Pociąg w kierunku zachodnim wyrusza z Wilna w południe.

Z Białorusi i rosyjskiej eksklawy Królewca od 2019 roku zawieszone są wszystkie pociągi, ale autobusy z Mińska nadal kursują.

Z Łotwy pociągi były zawieszane od lat do czasu zakończenia projektu Rail Baltica. Nie można już poruszać się lokalnymi pociągami przez Dyneburg.

Z Kowna pociągi kursują co godzinę, codziennie 05:00-22:30, podróż trwa 90 minut. Ceny biletów dla dorosłych w 2023 wynoszą około 7 euro. Pociągi to przeważnie czeskie wagony piętrowe.

Z Kłajpedy codziennie kursuje pięć pociągów, podróż trwa 4 godziny i 30 minut, a opłata za przejazd wynosi 22 euro. Jednak w 2023 r. na tej trasie nastąpią zakłócenia ze względu na elektryfikację.

2 Dworzec kolejowy w Wilnie (Vilniaus geležinkelio stotis), 16 Geležinkelio. Stacja znajduje się na południe od Ostrej Bramy Starego Miasta, obok dworca autobusowego i małej galerii handlowej z kawiarniami. Posiada pomocną kasę biletową, poczekalnię i schowki na bagaż na monety w piwnicy (niedostępne przez całą dobę). Na drugim piętrze znajduje się muzeum kolei (patrz niżej).

Autobusem

Katedra Wileńska

Autobusy do Wilna wyjeżdżają z 12 miast w Polsce.

Są to: Białystok, Elbląg, Gdańsk, Giżycko, Grajewo, Kętrzyn, Lublin, Łomża, Olsztyn, Poznań, Suwałki, Warszawa.

Wyjazdy z Warszawy do Wilna odbywają się codzienni, do 8 razy w ciągu dnia. Autobusy wyruszają z dworca autobusowego Warszawa Zachodnia, jednak obsługiwane są również takie przystanki jak Lotnisko Chopina, czy przystanek przyworcu Centralnym. Cena biletu jednostronnego zaczyna się od 52 zł (stan na 12.03.2018 r.).

Z Poznania odjazdy odbywają się codziennie, o godzinie 00:30, a więc w porze nocnej, z dworca autobusowego przy ul. Matyi 2. Bilet jednostronny kosztuje 215 zł (stan na 12.03.2018 r.).

Z Gdańska do Wilna można dotrzeć autobusem wyjeżdżając z dworca autobusowego przy ul. 3 Maja 12. Autokary wyjeżdżają codziennie, o godzinie 19:00. Cena biletu w jedną stronę zawiera się w przedziale od 99 do 130 zł (stan na 13.03.2018 r.). Bilety można tu kupić m.in. w kasach PKS.

Z Białegostoku do Wilna autobusy wyjeżdżają 7 razy w tygodniu, 3 razy dziennie, z dworca autobusowego Biacomex, na ul. Bohaterów Monte Cassino 8. Najtańsze bilety jednostronne kosztują 49 zł (stan na 12.03.2018 r.).

Przystanek docelowy w Wilnie może zależeć od przewoźnika realizującego połączenie, jednak niemal zawsze jest to:

• 3 Dworzec autobusowy, Sodų g. 22

Trzeba też dodać, że przejazdy z Wilna do Polski, realizowane są dodatkowo do miast Augustów, Bielsk Podlaski, Łuków, Siedlce i Zamość. Jednak w tym wypadku możliwa jest obecnie podróż tylko w jednym kierunku: Litwa – Polska, a kursy realizuje przewoźnik Ukraiński.

Przejazdy do Wilna realizowane są zwykle przez przewoźników Litewskich. Na terenie Polski oferują oni swoje usługi najczęściej za pośrednictwem firmy Eurobus, która agreguje ich oferty w ramach jednej platformy sprzedażowej pozwalającej klientowi porównać i wybrać najdogodniejsze połączenie.

Komunikacja

Pieszo

Spacer to jedyny wybór na Starym Mieście. Stare ulice są wyłączone z ruchu kołowego i nawet taksówki ich unikają.

Autobusem

Karta inteligentna Vilniečio kortelė

• JUDU to portal autobusów miejskich i trolejbusów, zawierający rozkłady jazdy, mapy tras i plany podróży w języku angielskim. Nie ma tramwajów ani metra ani kolei podmiejskiej, ale patrz powyżej, aby zobaczyć pociąg lotniskowy.

Bilet jednorazowy na autobus lub trolejbus kosztuje w 2023 roku 1 euro, kupowany u kierowcy, wyłącznie za gotówkę i bez zniżek. Natychmiast stemplujesz go w małym czerwonym pudełku obok kabiny kierowcy. Nie dotyczy transferów.

W przypadku wszystkich pozostałych biletów należy dokonać płatności kartą inteligentną Vilniečio kortelė w wysokości 1,50 EUR z góry. Wychodzi to taniej, jeśli podróżujesz przez kilka dni, a także pozwala na zniżki i transfery. Strona internetowa transportu podaje 16 możliwości, razy trzy w przypadku zniżek 50% i 80%. Na przykład pełnopłatny bilet 24-godzinny kosztuje 5 €, a 72-godzinny – 8 €. Zatwierdź go, przesuwając kartę inteligentną nad żółtym czytnikiem elektronicznym w autobusie, co spowoduje uruchomienie zegara. Seniorzy powyżej 70. roku życia otrzymują 50% zniżki, a studenci z Unii Europejskiej 80% zniżki. Pokaż swój dowód ISIC, dowód osobisty lub paszport podczas przedpłaty za pomocą karty inteligentnej oraz w przypadku kontroli biletów w trakcie podróży. Można to wszystko zrobić także przez telefon komórkowy, ale tylko w języku litewskim, więc życzę powodzenia.

Kup lub doładuj kartę Vilniečio kortelė w kioskach Lietuvos spauda lub Narvesen (np. na lotnisku), w sklepach spożywczych Maxima, w placówkach PayPost lub w Centrum Obsługi Klienta pod adresem Gedimino pr 9A.

• Vilnius Pass to karta turystyczna, która może obejmować transport publiczny w ramach karnetu 72-godzinnego, ale nie w przypadku karnetów 24- i 48-godzinnych. Będziesz miał trudności z osiągnięciem progu rentowności w przypadku któregokolwiek z nich, bez względu na to, ile muzeów zdążysz zobaczyć. Karnet 72-godzinny kosztuje 66 euro z transportem i 56 euro bez.

Istnieje około 90 standardowych linii autobusowych (oznaczonych na niebiesko), sześć autobusów ekspresowych (na zielono i z plakietką G jak Greitasis) i 20 trolejbusów (na czerwono). Mają swoje numery, więc autobus nr 3, autobus ekspresowy 3G i trolejbus nr 3 kursują zupełnie innymi trasami. Kursują 05:30-23:00; jedyny autobus nocny kursuje przez miasto 88N z lotniska do Placu Europa.

Taksówką

Trzy Krzyże

Ceny taksówek z lotniska znajdziesz powyżej. Istnieje sześć usług taksówek i wspólnych przejazdów, w tym Uber, Jazzexpress i A2B. Samochody są nowe i posiadają czytniki kart debetowych/kredytowych.

Systemy rezerwacji przez smartfony i Internet obejmują Uber, eTAKSI, Bolt i Yandex. Taksówki uliczne mogą pobierać opłatę dwukrotnie wyższą niż te wynajmowane przez telefon lub aplikację: spróbuj wybrać numer podany na pojeździe, który widzisz, podaj dyspozytorowi adres, pod którym się znajdujesz, a prawdopodobnie dostaniesz ten sam samochód za niższą cenę.

Wszystkie taksówki muszą mieć żółtą tablicę rejestracyjną rozpoczynającą się od litery T z dodatkowymi pięcioma cyframi i znakiem „Taksi” na dachu. Szczegółowy cennik wraz z licencją kierowcy taksówki należy umieścić na panelu tuż przed siedzeniem pasażera obok kierowcy.

Zwyczajem jest napiwek dla kierowcy w wysokości 0,50–1 euro.

Samochodem

Nie na Starym Mieście! Na jego kręgosłupie obowiązują ograniczenia ruchu, a miejsca parkingowe są rzadkie i ograniczone czasowo – nie na tyle długo, aby cieszyć się jakimikolwiek atrakcjami. Dalej Wilno warczy w godzinach szczytu (07:00-09:00 i 16:00-18:30). Jeśli planujesz zwiedzić kraj, zobaczyć miasto pieszo lub środkami transportu publicznego, a następnie odebrać wypożyczony samochód później. Istnieje kilkanaście wypożyczalni, w tym Hertz, Enterprise, Europcar i Sixt.

• JUDU szczegółowo opisuje miejsca parkingowe w mieście, a na jego obrzeżach znajdują się Park & Rides.
• City-Bee to wypożyczalnia samochodów, w której możesz wypożyczyć samochód na minuty – odblokuj go za pomocą telefonu. Nie ma umowy ani opłaty miesięcznej, płacisz za usługę tylko wtedy, gdy korzystasz z samochodu (powiedzmy 8 euro za godzinę), a nie ma opłat za parkowanie, gdy z niego nie korzystasz. W całym mieście znajduje się 13 punktów odbioru, głównie w centrum.

Rowerem

Możesz jeździć rowerem do odległych miejsc, ale będzie to droga, a lokalni kierowcy nie przywiązują dużej wagi do ścieżek rowerowych. Jedyna ciągła ścieżka rowerowa prowadzi na północ wzdłuż Wilii do parku przyrody Werkiai. Pozostałe trasy są fragmentaryczne.

• Cyclocity to samoobsługowa wypożyczalnia rowerów. Jednak w lutym 2023 subskrypcje krótkoterminowe zostały zawieszone i oferują wyłącznie dłuższe oferty odpowiednie dla osób regularnie dojeżdżających do pracy.
• Velotakas wypożyczają rowery i prowadzą wycieczki po mieście. Są pod adresem Stulginskio 5, tel. +370 618 45727, czynne codziennie w godzinach 10:00-18:00.

Warto zobaczyć

Pilies gatve na Starym Mieście

• Vilnius Pass to turystyczna karta zniżkowa, która w 2023 roku będzie kosztować 37 euro za 24 godziny, 47 euro za 48 godzin i 56 euro za 72 godziny. Nie obejmuje to transportu publicznego i szczerze mówiąc, jest to niska wartość, będziesz miał trudności z osiągnięciem progu rentowności.

Stare Miasto część północna

Zaczyna się od zamku i katedry i rozciąga się na południe wzdłuż Pilies gatve. W połowie głównej ulicy przechodzi się w Didžioji i obszar ten jest opisany poniżej jako Stare Miasto część południowa. W 1994 roku całe Stare Miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

• 1 Zamek GiedyminaZamek Giedymina, Arsenelo 5 (Pas od południa lub kolejka linowa od strony północnej). Codziennie 10:00-20:00. Jest to Zamek Górny złożony z trzech budynków zbudowanych z XIII wieku, mocno zniszczonych i opuszczonych od XVI wieku. (W Zamku Dolnym znajdował się Arsenał, Pałac i Katedra, a „Krzywy Zamek” został zniszczony w 1394) Można wspiąć się brukowaną uliczką i wejść na dziedziniec za darmo, skąd roztacza się widok na miasto i Trzy Krzyże na wzgórzu na wschód. Pałac książęcy, wschodnia strona dziedzińca, to tylko skorupa, przekształcona w przestrzeń widowiskową. Od strony zachodniej znajduje się trzykondygnacyjna wieża z czerwonej cegły, obecnie muzeum. Wieża dla dorosłych 8 €, ulgowy lub dziecko 4 €.

• 2 Stary ArsenałStary Arsenał, Arsenelo 3 wt-niedz 10:00-18:00. Ten arsenał na Zamku Dolnym został zbudowany w XV wieku i przechowywał ciężką artylerię. Obecnie jest częścią Muzeum Narodowego, prezentującego prehistorię i wczesną historię kraju aż do przybycia chrześcijaństwa w XI wieku. Dorosły 5 €, dziecko 2,50 €.

• 3 Muzeum Sztuki Stosowanej i WzornictwaMuzeum Sztuki Stosowanej i Wzornictwa znajduje się w innym skrzydle Starego Arsenału. Kolekcja stała dotyczy głównie mody i odzieży, nie zawiera zbyt wielu mebli, ceramiki, wyrobów metalowych ani innych wyrobów.

• 4 Nowy ArsenałNowy Arsenał, Arsenalo 1 wt-niedz 10:00-18:00. Nowy Arsenał powstał w XVIII wieku i pełnił głównie funkcję koszar. Obecnie jest częścią Muzeum Narodowego prezentującego historię i dziedzictwo kulturowe Litwy. Dorosły 5 €, dziecko 2,50 €.

Kościół św. Janów na dziedzińcu uniwersyteckim

• 5 Katedra WileńskaKatedra Wileńska, Plac Katedralny Codziennie 07:00-19:30. Pierwszą katedrę zbudowano tu w 1251, powracając do kultu pogańskiego w 1263. Pożar zniszczył drugą w 1419, trzecią w 1530 i czwartą w 1610. Wiele części piątej przetrwało, zwłaszcza barokowa kaplica św. Kazimierza, ale wiele zaginęło, gdy w 1769 zawaliła się południowa wieża. Czy ci poganie mieli przyjaciela na wysokościach? To, co obecnie można zobaczyć, to głównie neoklasycystyczna budowla ukończona w 1801 roku. W krypcie znajduje się ekspozycja Wilna na przestrzeni wieków, można też zwiedzić katakumby i wolnostojącą dzwonnicę o wysokości 57 m. W pobliżu placu tablica z napisem Stebuklas („cud”) oznacza koniec ludzkiego łańcucha Wilno-Tallinn podczas protestu przeciwko Związkowi Radzieckiemu w 1989 roku. Bezpłatne.

• 6 Pałac Wielkich Książąt LitewskichPałac Wielkich Książąt Litewskich, Plac Katedralny wt.–sob. 10:00–18:00, niedz. 10:00–16:00. Jest to replika współczesna: oryginał powstał w XV wieku, został zniszczony w XVII wieku i rozebrany w 1801 roku. Wybudowano wówczas dom kupiecki, który stał się częścią Arsenału. W latach 90-tych, po odzyskaniu niepodległości, pałac odbudowano według pierwotnego planu, jakoś nie zdecydowano, do czego ma służyć i z krzykiem zasłaniał widok z Placu Katedralnego. Stało się częścią Muzeum Narodowego, w którym prezentowane są historie pałacu i rekonstrukcje sal ceremonialnych. Dorośli 10,50 €, wstęp lub dziecko 5,25 €.

• 7 Muzeum ZabawekMuzeum Zabawek, Šiltadaržio 2 (podnóża alei zamkowej). Czw. 14:00-18:00, Sob. Niedz. 11:00-16:00. Interaktywne muzeum zabawek na przestrzeni wieków, oczywiście przyjazne dzieciom. Dorosły 7 €, dziecko 5 €.

• 8 Uniwersytet WileńskiUniwersytet Wileński, Universiteto 5 Muzeum Pn-Sb 09:00-15:00. Uniwersytet Wileński ma obecnie wydziały w całym mieście i poza nim, ale to jest jego barokowe centrum z biblioteką, dziedzińcami, obserwatorium i kościołem św. Jana (liczba mnoga: Św. Jono, Chrzciciela i Ewangelisty). Kościół, cztery dziedzińce i Salę Franciszka Smuglewicza można zwiedzać bezpłatnie, a zwiedzanie z przewodnikiem możliwe jest dla grup czteroosobowych i większych po wcześniejszej rezerwacji. Muzeum Adama Mickiewicza prezentuje historię uczelni. Dorosły 2 €, dziecko lub konc. 1 €.

• 9 Dom SygnatariuszyDom Sygnatariuszy, Pilies 26 (wschodnia flanka Uniwersytetu). wt-pt 10:00-18:00, sob nie 12:00-17:00. Neorenesansowy dwór, w którym 16 lutego 1918 r. podpisano Akt Niepodległości Litwy. Obecnie jest to oddział Muzeum Narodowego przedstawiający historię Litwy jako odrębnego narodu, w duchu niepodległości nie czyniącego żadnych ustępstw wobec osób nieznających języka. Dorosły 4 €, dziecko lub conc 2 €.

• 10 Literatu gatveLiteratu gatve na skrzyżowaniu z bramą Rusų znajdują się na ścianach małe dzieła sztuki i dedykacje dla tych, których literatura jest powiązana z Litwą (choć niejasno, więc poświęcenie Wikipodróży wydaje się spóźnione). Ulica zachodnia to obskurna aleja, a wschodnia nie jest niczym specjalnym.

• 11 Muzeum Dziedzictwa KościelnegoMuzeum Dziedzictwa Kościelnego, Šv Mykolo 9 (wschodni kraniec ulicy Literackiej naprzeciwko św. Anny). Wyświetla sztukę religijną.

• 12 Pilies gatvePilies gatve to atrakcyjna główna arteria prowadząca na południe od Placu Katedralnego obok uniwersytetu, przechodząca w Didžioji, biegnąca obok Ratusza do Ostrej Bramy. Św. Paraskiewa to szokująca różowa cerkiew w punkcie przesiadkowym. Większość budynków w tym miejscu jest warta podziwu, chociaż betonowa, nowoczesna bryła naprzeciwko kościoła przydałaby się, gdyby odwiedziła ją ekipa rozbiórkowa Krzyżaków. W Muzeum Domu Šlapelių odbywają się wystawy i wydarzenia.

Stare Miasto część południowa

Ratusz w środku zimy

Od Świętej Paraskiewy, przez plac Ratuszowy, aż do Ostrej Bramy

• 13 Narodowe Muzeum SztukiNarodowe Muzeum Sztuki, Didžioji 4 wt.-sob. 11:00-18:00, niedz. 12:00-17:00. Ogromna ekspozycja sztuki od XIV do XX wieku. Dorosły 6 €, dziecko lub conc 3 €.

• 14 Muzea Centrum Informacji, Cyfryzacji i LIMISMuzea Centrum Informacji, Cyfryzacji i LIMIS, Bokšto g. 5 (obok Muzeum Sztuki). O digitalizacji i udostępnianiu online zbiorów muzealnych. Jeśli więc chcesz zrozumieć „zasady stosowania ontologii”, trafiłeś we właściwe miejsce, ale jeśli szukasz fizycznych eksponatów, to nie słuchałeś.

• 15 Litewskie muzeum dziedzictwa kulinarnegoLitewskie muzeum dziedzictwa kulinarnego, Bokšto 9 (na południe od Muzeum Sztuki). Pn-Pt 11:00-15:00. Tu chodzi raczej o zastawę stołową niż o kuchnię. Dorosły 4 €, dziecko lub conc 2 €

• 16 Cerkiew św. MikołajaCerkiew św. Mikołaja, Didžioji 12 (gdy ulica rozszerza się do placu Ratuszowego). Rosyjska cerkiew prawosławna. Nie mylić z Kościołem św. Mikołaja na Šv Mikalojaus.

• 17 Dom-Muzeum Kazysa VarnelisaDom-Muzeum Kazysa Varnelisa, Didžioji 26 (Plac Ratuszowy). Śr-Niedziela 10:00-18:00. Varnelis (1917-2020) był artystą abstrakcyjnym, który mieszkał głównie w USA. W 1998 powrócił do Wilna. Jego dom jest obecnie częścią Muzeum Narodowego, w którym prezentowane są jego pracownie i prace. Dorosły 5 €, dziecko lub conc 2 €

Kaplica i ikona nad Ostrą Bramą

• 18 RatuszRatusz, Didžioji 31 (Plac Ratuszowy). Obecny ratusz jest neoklasycystyczny, zbudowany w 1799. Wykorzystuje się go do wydarzeń obywatelskich, a najprostszym sposobem na zobaczenie wnętrza jest wzięcie udziału w koncercie lub podobnym wydarzeniu, które może być bezpłatne. Na placu odbywają się targi, koncerty, pokazy i tak dalej.

• 19 Centrum Sztuki WspółczesnejCentrum Sztuki Współczesnej, Vokieciu 2 (zachodnia strona ratusza). Zamknięte z powodu odbudowy. Zawiera stałą ekspozycję dzieł Fluxusa oraz inne wystawy obrotowe.

• 20 Muzeum WilnaMuzeum Wilna, Vokieciu 6 (obok Centrum Sztuki Współczesnej). wt-pt 15:00-19:00, sob nie 11:00-19:00. Małe niezależne muzeum historii miasta. Dorosły 5 €, dziecko lub conc 2,50 €.

• 21 Muzeum IluzjiMuzeum Iluzji, Vokieciu 8 (obok Muzeum Wileńskiego). Pn-Sob 10:00-19:00, Niedz 10:00-18:00. Pokój Amesa, hologramy, wszystkie podstawowe elementy są tutaj. Dzieci to pokochają. Dorosły 12 €, dziecko lub conc 9 €.

• 22 Kościół św. KazimierzaKościół św. Kazimierza, Didžioji 34 (wschodnia strona ratusza). Pn.-Pt. 11:00-19:00, Niedz. 08:00-19:00. Barokowy kościół rzymskokatolicki ukończony w 1618. Był utrzymywany przez różne wyznania (w tym jako Muzeum Ateizmu), ale został ponownie konsekrowany w 1991 r. Często odbywają się w nim recitale organowe.

• 23 Bastion Muru Obronnego WilnaBastion Muru Obronnego Wilna, Bokšto 20 wt-niedz 10:00-18:00. Mury miejskie zostały zbudowane w latach 1503–1522 z dziewięcioma bramami (z których przetrwała tylko Ostra Brama) i stanowiskiem artylerii. Obecnie jest to muzeum historii militarnej miasta. Dorosły 6 €, dziecko 3 €.

• 24 Cerkiew Św. DuchaCerkiew Św. Ducha, Aušros Vartų 10 Przebudowana w 1753 roku w stylu barokowym / rokokowym. Należy do klasztoru Ducha Świętego i klasztoru św. Marii Magdaleny, z nabożeństwami w języku rosyjskim.

• 25 Kościół św. MikołajaKościół św. Mikołaja, Šv Mikalojaus 4 Rzymskokatolicki kościół św. Mikołaja, gotycki murowany, najstarszy kościół w Wilnie, udokumentowany w 1387 roku.

• 26 Kościół Świętej TrójcyKościół Świętej Trójcy, Aušros Vartų 11 (naprzeciwko Cerkwi Ducha Świętego). Część ukraińskiego klasztoru greckokatolickiego, zbudowana w większości na początku XVII wieku.

• 27 Kościół Św. TeresyKościół Św. Teresy Na północ od Ostrej Bramy (w istocie służącej jako wejście do ikony Maryi Panny znajdującej się na bramie) znajduje się kościół rzymskokatolicki, popularny wśród wiernych także poza mszą, ukończony w 1650 roku.

• 28 Ostra BramaOstra Brama Kaplica codziennie 07:00-19:00. Ostatni ocalały z dziewięciu bram otoczonego murami miasta, różnych zwanych Bramą Medininkai, ponieważ ulica prowadziła na południe do tej wioski, a obecnie Ostra Brama. Nad nią znajduje się kaplica z dużą ikoną Matki Boskiej namalowaną w latach dwudziestych XVII wieku, która stała się celem pielgrzymek. Codziennie odprawiana jest msza święta w języku litewskim i polskim. Wejdź do kaplicy przez kościół św. Teresy, podążaj za chustami. Kiedy okna kaplicy są otwarte, widzisz ikonę z ulicy poniżej, a ona widzi ciebie i twoje grzechy. Aleja za bramą jest wyłączona z ruchu kołowego i otwarta 24 godziny na dobę: na południe wkraczasz w nowoczesny świat ruchu ulicznego.

Zarzecze (Užupis)

Konstytucja Zarzecza

„Zarzecze” oznacza za rzeką – znajduje się w zakolu małej rzeki Wilny, która płynie na północ i łączy się z większą Wilią. Rozwinęło się od XVI w. jako getto żydowskie, którego większość mieszkańców została zamordowana w czasie Holokaustu. Po wojnie była to obskurna dzielnica, a po odzyskaniu niepodległości uległa gentryfikacji wraz ze wzrostem wartości nieruchomości. W 1997 roku mieszkańcy ogłosili, że jest to niezależna republika, posiadająca własnego prezydenta, hymn, flagę i konstytucję. Wybrali Prima Aprilis na świętowanie niepodległości, a pierwszy artykuł ich konstytucji nadaje ton: „Każdy ma prawo mieszkać nad rzeką Wilną, a rzeka Wilna ma prawo przepływać obok wszystkich”. Wśród jej wysłanników, którzy nie zostali jeszcze akredytowani przez żadne inne państwo, jest „ambasador gwizdania na ulicach”.

Park Kalnų rozciąga się na północ aż do rzeki Wilii, a na północnym wschodzie znajduje się dzielnica Antakalnis. Atrakcje tam i dalej na wschód są również opisane w tej sekcji.

• 29 Kościół św. AnnyKościół św. Anny, Maironio 8 wto-niedziela 11:00-18:00. Mały, ekstrawagancki kościół w stylu gotyckim, zbudowany około 1500 roku i od tego czasu niewiele zmieniany. Istnieje legenda, że gdy kampanie napoleońskie sprowadziły go do Wilna, oświadczył, że chciałby podnieść kościół na dłoni i zanieść go z powrotem do Paryża. (Oczywiście to nieprawda, ponieważ biorąc pod uwagę okropności jego odosobnienia, byłby zmuszony zjeść to przed dotarciem do Warszawy.) Św. Anna nie znajduje się na Zarzeczu, ale mostem wejściowym przylega do granicy rzeki.

• 30 Kościół św. Franciszka i św. BernardaKościół św. Franciszka i św. Bernarda Znany również jako Kościół Bernardynów, znajduje się obok kościoła św. Anny na brzegu rzeki. To solidna gotycka budowla z XVI wieku, wkomponowana w mury miejskie, ze strzelnicami, którymi można było strzelić do Kozaków.

• 31 Sobór BogurodzicySobór Bogurodzicy, Maironio gatve 14 Podobnie jak św. Anna, stoi przy moście wejściowym na Zarzecze. Został zbudowany w latach czterdziestych XIV wieku przez wielkiego księcia Algirdasa, zanim kraj stał się chrześcijański. Kilkukrotnie był niszczony, odbudowywany i zmieniał przeznaczenie – w latach dwudziestych XIX w. mieścił się w nim wydział anatomii uniwersytetu. Obecny budynek pochodzi z lat 60. XIX wieku i jest w stylu neoklasycystycznym, nawiązującym do gruzińskiego stylu bizantyjskiego. Jest to cerkiew prawosławna (która nazywa Dziewicę Marię Theotokos, Nosicielkę Boga), podobnie jak starszy kościół dla Rosjan i Białorusinów w Wilnie.

• 32 Anioł z ZarzeczaAnioł z Zarzecza Na głównym placu znajduje się pomnik odsłonięty 1 kwietnia 2002 roku przedstawiający Gabriela grającego na trąbce. Pewnie dmucha maliną.

• 33 TartleTartle, Užupio 40 Galeria sztuki współczesnej, zwiedzanie wyłącznie po wcześniejszej rezerwacji zwiedzania z przewodnikiem.

• 34 Cmentarz BernardyńskiCmentarz Bernardyński Założony w 1810 roku przez bernardynów z kościoła św. Franciszka na Zarzeczu. Stał się głównym cmentarzem miejskim, na którym znajdowało się około 14 000 miejsc pochówku, ale od 1945 popadał w ruinę. Od 2010 został odnowiony.

Wnętrze kościoła świętych Piotra i Pawła

• 35 Wzgórze Trzech KrzyżyWzgórze Trzech Krzyży Pomnik siedmiu franciszkanów rzekomo ściętych w tym miejscu przez pogan, a siedmiu kolejnych ukrzyżowano, a następnie wrzucono do rzeki. Ta historia jest bzdurą, ale Litwa była ostatnim krajem europejskim, który przeszedł na chrześcijaństwo i rzeczywiście doszło do konfliktu. Król Mindaugas został ochrzczony w 1250, ale kraj jako całość nawrócił się dopiero w 1485, kiedy Księstwo zjednoczyło się z Polską. Od początku XVII wieku na wzgórzu stawiano drewniane krzyże. Wymagały okresowej wymiany, aż do wykorzenienia tego zwyczaju przez carów w 1869. Betonowe krzyże zbudowano w 1916, usunięto przez Sowietów w 1950 i odbudowano w 1989.

• 36 Stary Cmentarz ŻydowskiStary Cmentarz Żydowski Używany od 1828 r. do lat 40. XX w. – choć nazywany „Nowym Cmentarzem”, jako pierwszy (na północ od Wilii) powstał w XV w. Sowieci zadbali o zniszczenie obu budynków oraz synagogi, dlatego pozostał tu pomnik wykonany ze starych nagrobków. W północno-zachodniej dzielnicy Šeškinė znajduje się obecnie nowy cmentarz.

• 37 Kościół Świętych Piotra i PawłaKościół Świętych Piotra i Pawła, Antakalnio 1 (trolejbus nr 2 lub nr 20 z dworca autobusowego i kolejowego). Codziennie 07:00-18:30. Pierwszy kościół z około 1500 roku był drewniany i spłonął, a jego następca uległ zniszczeniu w latach pięćdziesiątych XVII wieku w czasie wojny z Rosją. Obecną budowlę zlecił Michał Kazimierz Pac (1624-82), rozpoczęto ją w 1668, a ukończono dopiero w 1704 po jego śmierci. Z zewnątrz jest dość zwyczajnie, ale w środku panują barokowe zamieszki.

• 38 Cmentarz SaulėsCmentarz Saulės, Antakalnio 1 XIX-wieczny cmentarz, 500 m na wschód od św. Piotra i Pawła, gęsto wypełniony sztuką pogrzebową dostojników miasta. Panuje tam klimat zaniedbania, a obie kaplice są w złym stanie. Jego nazwa oznacza „słoneczny”, ale tak ją nazwano dopiero od 1945 roku, od sąsiedniej bramy Saulės.

• 39 Muzeum PuszkinaMuzeum Puszkina, Subačiaus 124 (Autobus 10 lub 13). Śe-Niedziela 10:00-18:30. Aleksander Puszkin (1799-1837) często przebywał na wygnaniu na krańcach Rosji: nie tutaj, ale w tej rezydencji mieszkał jego syn. Jego dzieła zostały przetłumaczone na język litewski i większość muzeum poświęcona jest temu zadaniu literackiemu, ale ma wystrój z epoki. Dorosły 1,20 €, dziecko 0,60 €.

• 40 Park MarkučiaiPark Markučiai, Subačiaus 124 Ten zielony obszar rozciąga się na wschód od Muzeum Puszkina i łączy się z innymi, takimi jak Park Regionalny Pavilnys, tworząc pas zieleni pomiędzy miastem a jego przedmieściami przemysłowymi i podmiejskimi. W parkach znajdują się leśne ścieżki i usiane starożytnymi kurhanami.

Gdzie indziej

Pomnik na starym cmentarzu żydowskim

Mury miejskie zostały zniszczone około 1800 roku i rozrosły się we wszystkich kierunkach, wchłaniając lub zastępując okoliczne wioski. Ta sekcja opisuje łuk mniej więcej zgodny z ruchem wskazówek zegara od Ostrej Bramy na zachód, a następnie na północ od Starego Miasta.

Naujamiestis

„Nowe Miasto”, na zachód od starego miasta

• 41 Muzeum KolejnictwaMuzeum Kolejnictwa, Geležinkelio 16 (II piętro dworca kolejowego). wt-pt 09:00-18:00, sob 10:00-18:00. Przedstawia historię kolei na Litwie od czasów pruskich do czasów współczesnych. Oprócz modeli w zmniejszonej skali, zdjęć i filmów prezentowane są urządzenia kolejowe wystarczająco małe, aby zmieścić się w pomieszczeniu, bilety, mundury personelu i tym podobne. Przyjazny dla dzieci. 6 €, tylko karta.

• 42 Klasztor FranciszkanówKlasztor Franciszkanów, Trakų 9 Założony w 1334 roku i to ich mnisi upamiętnieni są Trzema Krzyżami. Jest w opłakanym stanie, ale do kościoła można wejść codziennie w godzinach 07:00-22:30.

• 43 Kościół Witolda WielkiegoKościół Witolda Wielkiego, Trakų 9 Jest to kościół rzymskokatolicki, gotycki z czerwonej cegły, datowany na 1400 rok, ale w obecnej formie z XIX wieku. Znany również jako Kościół Wniebowzięcia.

• 44 Państwowe Muzeum Żydowskie im. Gaona w WilniePaństwowe Muzeum Żydowskie im. Gaona w Wilnie, Naugarduka 10/2 Pn. 11:00-18:00, Wt-Cz 10:00-18:00, Pt 10:00-16:00. Litwa wczesnonowożytna (podobnie jak Polska, „Biała Rosja” i Ukraina) miała dużą populację Żydów, ponieważ rosyjskich Żydów zachęcano (często brutalnie) do życia w zachodniej „pale osiedlenia”. Najbardziej znany jest rabiniczny uczony Eliasz ben Salomon Zalman (1720-97), zwany „Gaonem Wileńskim”. Muzeum opisuje tę społeczność, jej udręki i ostateczną zagładę.

• 45 Muzeum MOMuzeum MO, Pylimo 17 Śr-Pon 10:00-20:00. Muzeum z nowoczesną sztuką współczesną i zmieniającymi się wystawami. Osoba dorosła 11 €, wstępna lub dziecko 5,50 €.

• 46 Popiersie Franka ZappyPopiersie Franka Zappy Franka Zappę (1940-1993) upamiętnia popiersie na bramie Kalinausko. Nigdy go tu nie było, ale lokalni fani zbudowali go w 1995 roku, przekazując replikę do Baltimore w stanie Maryland, domu jego dzieciństwa.

• 47 Cerkiew św. Konstantyna i św. MichałaCerkiew św. Konstantyna i św. Michała, Jono Basanavičiaus 27 Codziennie 07:00-20:00. Ta cerkiew została zbudowana w 1913 roku dla uczczenia 300-lecia dynastii Romanowów, wiele dobrego im to zrobiło. To malutki budynek z cebulastą kopułą.

• 48 Litewskie Muzeum Teatru, Muzyki i KinaLitewskie Muzeum Teatru, Muzyki i Kina, Vilniaus 41 Jest otwarte od środy do soboty w godzinach 10:00-18:00, niedzieli w godzinach 10:00-16:00. Niewiele ma dla osób niemówiących po litewsku, choć niektóre eksponaty wykraczają poza język.

• 49 Muzeum PieniądzaMuzeum Pieniądza, Totoriu 2 / 8 (w banku). kwiecień-paź wt–pt 10:00–19:00, sob 11:00-18:00, listopad-marzec wt–pt 9:00–18:00, sob 10:00-17:00. Historia pieniądza oraz kolekcja monet i banknotów z całego świata. Bezpłatny.

Wspominając sowiecką brutalność z 1991

• 50 Muzeum Okupacji i Walk o WolnośćMuzeum Okupacji i Walk o Wolność, Aukų 2A W-sobota 10:00-18:00, niedziela 10:00-17:00. To na terenie dawnej siedziby KGB, gdzie zamordowano ponad 1000 osób. Pomimo liczby mnogiej opisano konkretnie doświadczenia Litwy pod rządami sowieckimi; doświadczenie nazizmu odsłoniłoby bardzo mroczny zakątek historii narodowej. Do 2018 roku nosiło nazwę Muzeum Ofiar Ludobójstwa, ale prawie całkowicie pomijało ludobójstwo dużej populacji żydowskiej. Opisuje to tylko jedna mała cela przesłuchań KGB w piwnicy, jak gdyby 190 000 zgonów było dysydencką wersją historii, którą należy pobić, aby przyznała się, że nie istnieje i nigdy się nie wydarzyła. Dorosły 6 €, dziecko lub ulgowy 3 €.

• 51 Kościół św. Filipa i św. JakubaKościół św. Filipa i św. Jakuba, Vasario 16-osios 11 (północna krawędź placu Łukiszki). Czerwono-biały barokowy kościół dominikanów, ukończony w 1722 roku. Znajduje się w nim duża ikona Matki Boskiej „Hodegetria” – w ikonografii oznacza to „wskazuje drogę”, wskazując na Dzieciątko jako zbawienie ludzkości.

• 52 Pałac SejmowyPałac Sejmowy, Gedimino pr 53 W kompleksie tym mieści się parlament litewski. Pierwszy budynek, ukończony w 1980 roku, był siedzibą Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i tak wygląda. W 2007 roku otwarto nową Salę Parlamentu (lub Budynek 2). Budynek 3 został dodany do komitetów domowych i służb technicznych. Wystawy w Budynku 2 otwarte są codziennie w godzinach 08:00-17:00, natomiast w Budynku 1 w piątki w godzinach 11:00-15:00. Można także zarezerwować wycieczkę z przewodnikiem.

• 53 Park VingisPark Vingis Graniczy z centrum miasta od zachodu, jest duży i zalesiony, więc łatwo można się zgubić jak małe dziecko. Znajduje się w pętli rzeki Wilii („vingis” oznacza zakręt lub zakręt) i wraz z innymi parkami na północy i lasami w dole rzeki tworzy po tej stronie pas zieleni. Wjeżdża się od wschodu bramą Čiurlionio, która przebiega przez ruchliwą obwodnicę: przy wejściu znajduje się międzynarodowy cmentarz wojskowy. Pałac już dawno został zburzony – w 1812 roku to właśnie tu car Aleksander I dowiedział się o najeździe Napoleona i uciekł ze swoją świtą. W nowoczesnym amfiteatrze zachodnim odbywają się koncerty rockowe i inne duże wydarzenia.

Prawy brzeg Wilii

• 54 Wieża telewizyjna w WilnieWieża telewizyjna w Wilnie, Sausio 13-osios 10 (autobusem do prospektu Laisvės). Codziennie 11:00-21:00. Wieża telekomunikacyjna o wysokości 326,5 m została ukończona w 1980 roku i jest widoczna z daleka. Windą można dojechać do restauracji i na taras widokowy. W roku 2022/23 trwają prace budowlane, ale lokal pozostaje otwarty. Dorosły 11 €.

• 55 Cerkiew Matki Bożej ZnakCerkiew Matki Bożej Znak, Vytauto 21 09:00-16:30. Zbudowana w stylu neobizantyjskim w 1903 roku, jest to cerkiew prawosławna, którą widać patrząc na zachód wzdłuż prospektu Giedymina. Został sfinansowany ze zbiórek pieniędzy w całym Imperium Rosyjskim.

• 56 Nowe Centrum MiastaNowe Centrum Miasta Nowoczesna dzielnica biznesowa w Šnipiškės na północ od rzeki. Z daleka widać szklano-stalowe drapacze chmur XXI wieku, w tym 148-metrową wieżę Europa Tower.

• 57 Muzeum Energii i TechnikiMuzeum Energii i Techniki, Rinktinės 2 (Autobus 33 lub 89). wt-niedziela 10.00-18.30. Była to pierwsza elektrownia w mieście, otwarta w 1903 roku. Prezentuje wytwarzanie energii elektrycznej, technologie przemysłowe, interakcje i transformację przyjazne dzieciom, a także magię inspirowaną Teslą, która umożliwia przesyłanie energii elektrycznej na duże odległości. Mają też pokój ucieczki, 50 euro dla 2–4 graczy. Dorosły 7 €, dziecko lub conc 3,5 €.

• 58 Cmentarz SuderveCmentarz Suderve (w dzielnicy Šeškinė 4 km na północ od centrum miasta). Większość z nich to pochówki rzymskokatolickie, ale północna część jest pochówkiem żydowskim, z ponownym pochówkiem z innych zniszczonych cmentarzy. Należą do nich uczony wileński Gaon.

Na południe od linii kolejowej

• 59 Cmentarz na RosieCmentarz na Rosie Główne miejsce spoczynku notabli XX w. Mieści serce Józefa Piłsudskiego (1867–1935), założyciela niepodległej Polski, wraz z resztą na Wawelu w Krakowie.

Muzeum Środka Europy

• 60 Punkt „Beresnäki” / PaliepiukaiPunkt „Beresnäki” / Paliepiukai tylko jeśli jesteś przejazdem lub bardzo zależy Ci na wybraniu najkrótszej możliwej trasy między Hammerfest a Odessą. W XIX wieku Struve zorganizował obszerną serię obserwacji kartograficznych wzdłuż łuku geodezyjnego – „Wielkiego Koła” – aby zmierzyć dokładny rozmiar i kształt Ziemi. Punkty triangulacyjne nie znajdowały się w linii prostej, ale w przybliżeniu przebiegały wzdłuż 26°43′ długości geograficznej wschodniej na przestrzeni 2820 km. Około 34 z pierwotnych 265 punktów znajduje się obecnie na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ten jest prostym znacznikiem na polu, w pobliżu drogi.

Na północ od Wilna

• 61 Muzeum Środka EuropyMuzeum Środka Europy, Europas Parkas Codziennie 10:00-18:00. Park rzeźb na świeżym powietrzu. Znajduje się na terenie Europas Park, którego pozostała część jest bezpłatna i otwarta do zmierzchu. Dorosły 12 €, student 11 €, dziecko 8 €.

• 62 WerkiWerki, Werki to wieś położona 11 km na północ od Wilna, obecnie włączona do miasta: wsiądź do autobusu nr 35 lub 36. Rozległy Park Regionalny rozciąga się na północ wzdłuż brzegu rzeki. Imponujący neoklasycystyczny pałac był rezydencją biskupią, a obecnie jest częścią uniwersytetu, bez możliwości zwiedzania. Werki są najbardziej znane ze swojej Kalwarii, rekonstrukcji Drogi Krzyżowej w Jerozolimie. Powstała w latach 60. XVII w., zburzona przez Sowietów i odbudowana w 2002 r. Na Drogę składają się 22 kaplice, 7 bram drewnianych i murowanych oraz dwa barokowe kościoły. Ma to być wierna replika, chociaż Jerozolima w 33 r. miała niewiele barokowych budynków i trudno będzie dostrzec podobieństwo między burzliwą rzeką Wilią a potokiem Cedron.

Aktywny wypoczynek

Podział administracyjny Wilna

Zajęcia pozalekcyjne na uniwersytecie

• 1 Litewski Teatr Opery i Baletu, A. Vienuolio 1, ☏ +370 5 262 0727. Wielka, bogato zdobiona opera, w której odbywają się trzy lub cztery cotygodniowe przedstawienia.
• 2 Teatr Oskarasa Koršunovasa (OKT), Ašmenos 8, ☏ +370 5 212 2099. Awangardowy teatr na południowy zachód od Starego Miasta.
• 3 Stary Teatr w Wilnie, Jono Basanavičiaus 13, ☏ +370 5 262 7133. Skrzypiący, ale klimatyczny stary teatr z przedstawieniami głównie w języku rosyjskim.
• Piłka nożna: 4 Stadion 4 LFF (pojemność 5000 miejsc) znajduje się 500 m na wschód od dworca kolejowego i autobusowego i jest gospodarzem męskiej drużyny narodowej w piłce nożnej. Jest także gospodarzem drużyny FK Žalgiris, która gra w najwyższej klasie rozgrywkowej w kraju A Lyga; sezon gry to marzec-listopad. „Žalgiris” oznacza zielone pole i upamiętnia bitwę pod Grunwaldem w 1410 roku, kiedy Polska-Litwa rozbiła Krzyżaków. W A Lydze gra także FK Riteriai, który przeniósł się z Trok w 2019 roku. Stadion jest za mały na rozgrywanie meczów w Europie i jest w przebudowie, aby pomieścić 8000 widzów.
• 5 Avia Solutions Group Arena nazywała się Siemens Arena do czasu zmiany nazwy w 2020. Jest wielofunkcyjna, a pojemność różni się w zależności od wydarzenia. W koszykówce (pojemność 10 000) gości Rytas Wilno, czołową drużynę w kraju. Inne regularne wydarzenia to mecze hokeja na lodzie i koncerty rockowe.
• 6 Lindyhop Klubas, Geležinkelio 6 (przy stacji kolejowej), ☏ +370 647 71111, [email protected]. Pn-Pt 18:00-21:00, Niedz 20:00-23:00. Lindy Hop to amerykański styl tańca swingowego/jazzowego, który ewoluował od lat trzydziestych XX wieku i obecnie przeżywa renesans, oferując kluby i lekcje, opcjonalnie sprzęt retro.
• Gokarty: 7 Kartlandas Elektrokart znajduje się na Dariaus ir Girėno, 500 m na zachód od stacji kolejowej. To dziecięca zabawa na baterie. 8 Plytinės to pełnowymiarowa trasa zewnętrzna położona 5 km na północny wschód od centrum miasta.
• Balony na ogrzane powietrze wznoszą się w niebo nad Wilnem i innymi miejscami na Litwie. Operatorzy to Oreiviai i Smile. W 2023 możesz zapłacić 140 euro za osobę.

Nauka

• 1 Uniwersytet Wileński, Uniwersytetto g. 3. Ma wydziały w całym mieście i poza nim – jest nawet jeden w Kownie. Zatrudnia około 3100 pracowników akademickich, 13 500 studentów i 7000 doktorantów. Od czasu do czasu organizuje szkoły letnie i krótkie kursy odpowiednie dla zwiedzających.
• 2 Wileńska Akademia Sztuk Pięknych, Maironio 6 (przy kościele św. Anny).
• 3 Uniwersytet Mykolasa Romerisa, Ateities g. 20. Dawniej niezależna szkoła prawnicza, której główny kampus mieści się w Ateities, osiem km na północ od centrum miasta. Ma 7500 studentów i 400 pracowników akademickich.
• 4 ISM Wyższa Szkoła Zarządzania i Ekonomii, Gedimino pr. 7. Szkoła biznesu.
• 5 Lingua Lituanica, Gedimino pr 26. Szkoła językowa z zajęciami w małych grupach i sesjami prywatnymi.

Zakupy

Halės turgus

• Pieniądze: Bankomaty są w Wilnie bardzo popularne, a większość sklepów akceptuje karty kredytowe.
• Bursztyn powstał około 50 milionów lat temu, kiedy zalały bałtyckie lasy iglaste, a żywica drzewna skamieniała w twardy kamień półszlachetny. Każdy sklep z pamiątkami to sprzedaje.
• Sieci supermarketów to Maxima, Rimi, Barbora, Iki, Aibė i Norfa.
• 1 Halės turgus (Hala targowa). wt-sobota 07:00-18:00, niedziela 07:00-16:00. Główna hala targowa Wilna, zbudowana w 1906 roku i wyglądająca jak pętla kolejowa. Wewnątrz, po wschodniej stronie, znajdują się stragany z jedzeniem i kilka restauracji. Obok znajduje się nowoczesne skrzydło z odzieżą i artykułami gospodarstwa domowego.
• 2 Akropolis, Ozo 25 (dzielnica Šeškinė), ☏ +370 659 23632. Codziennie 08:00-23:00. Duże centrum handlowe z multipleksem i lodowiskiem.
• 3 Centro pasažas, Gedimino pr 16 (przy Novotel Vilnius Center na placu Kudirka). Pn-Sob 10:00-22:00. Małe centrum handlowe na zachodnim krańcu Starego Miasta.
• 4 Europa, Konstitucijos pr 7A (dzielnica biznesowa), [email protected]. Codziennie 08:00-21:00. Otwarte w 2004 roku, kiedy Litwa przystąpiła do UE.
• 5 GO9, Gedimino 9 (naprzeciwko Novotelu i Muzeum Pieniądza), ☏ +370 655 92550. Pn.-Sob. 10:00-20:00, Niedz. 11:00-18:00. Centrum handlowe z dużym oddziałem H&M.
• 6 Helios City, Savanorių pr 1. Codziennie 08:00-23:00. Z oddziałem Iki.
• 7 Ozas, Ozo 18 (dzielnica Šeškinė przy hali sportowej), ☏ +370 640 15055, [email protected]. Codziennie 10:00-21:00. Jedna z największych galerii handlowych w Wilnie, wiele sklepów i punktów usługowych oraz kino Multikino.
• 8 Panorama, Saltoniškių 9 (dzielnica Saltoniškės), ☏ +370 686 39060, [email protected]. Codziennie 10:00-21:00. Wielopoziomowe centrum na zachód od dzielnicy biznesowej.
• 9 Outlet Park, Verkiai 31 (dzielnica Žirmūnai), ☏ +370 800 29292, [email protected]. Codziennie 10:00-20:00. Centrum handlowe dla sklepów dyskontowych.
• 10 CUP, Konstitucijos pr 16 (dzielnica biznesowa), ☏ +370 650 38853. Codziennie 08:00–22:00. Handel od 1974 roku.

Gastronomia

Cepeliny to faszerowane kluski ziemniaczane

Oszczędnie

• Sieci kawiarni obejmują Caffeine, AJ Šokoladas i Šviežia Kava. Rzadko jesteś daleko od jednego.
• Hesburger to fińska sieć burgerowni posiadająca kilkanaście lokali na terenie miasta. Najbliżej Starego Miasta jest Vokiečių 12, niedaleko Muzeum Iluzji, czynne od niedzieli do czwartku w godzinach 10:00-22:00, do soboty w godzinach 10:00-04:00.
• Sieć pizzerii: Čili Pica ma sześć lokali, najbardziej centralna to Didžioji 5 na placu Ratuszowym. Lepszą włoską znajdziesz gdzie indziej.
• Jammi to sieć kebabów z kilkunastu lokalami, z których najbardziej centralny znajduje się przy Tauro 3 w pobliżu Muzeum Mykolaičio-Putino.
• 1 Chaika, Totorių 7, ☏ +370 673 22563, [email protected]. Pn.-Pt. 10:00-21:00, Sob. Niedz. 11:00-20:00. Kawiarnia w stylu lat 70. XX wieku, z wesołymi wspomnieniami z czasów sowieckich: „czajka” herbaciarnia to gra słów określająca „czekę” tajną policję. Mają kolejną kawiarnię przy Pylimo 21b.
• Vegafè ma dwie wegańskie kawiarnie, przy Totorių 3 przy Chaika i Augustijonų 2-3 w pobliżu Rynku Starego Miasta, obie otwarte codziennie.
• 2 Vyno rūselis, Labdarių 2, ☏ +370 604 94536. Pn.-Pt 10:00-17:00. Tradycyjne domowe obiady litewskie.
• 3 Pilies kepyklėlė, Pilies St 19, ☏ +370 673 18248, [email protected]. Codziennie 09:00-21:00. Kawiarnia-piekarnia w budynku uniwersyteckim niedaleko Św. Jana.
• 4 Kamikadzė Japonų virtuvė, Klaipėdos 1, ☏ +370 675 56242. Japońska restauracja ze standardową ofertą.
• 5 Plus Plus Plus Gastrobaras, Vilniaus 39 (naprzeciw kościoła św. Katarzyny), ☏ +370 645 17764. Su-Śr 17:00-00:00, Czw 17:00-02:00, Pt 17:00-04:00, Sob. 16:00-04:00. Jest to najbardziej centralna część sieci fast foodów.
• 6 Dėvėti, Sodų 3, ☏ +370 607 75964. Su-W 16:00-00:00, Czw-So 16:00-01:00. Nazywa siebie gastropubem, bardziej przypomina bar z pizzą i kanapkami z chlebem pita.
• 7 RadhaRane, Gedimino pr 32, ☏ +370 614 23332. Pon-sobota 11:00-20:00, niedziela 12:00-18:00. Wegetariańska restauracja indyjska z dobrym wyborem menu.
• 8 Wok to Walk, Vilniaus 19 (przy Da Antonio, niedaleko Novotelu), ☏ +370 655 91919. Pn-Cz 11:00-22:00, Pt So 12:00-15:00, Su 12:00-21: 00. To główny outlet franczyzy specjalizującej się w kuchni azjatyckiej.
• 9 Fėjų kepyklėlė (Mała Piekarnia Wróżek), Basanavičius 37 (róg ze Švitrigaila), ☏ +370 685 25157, [email protected]. Pn-Cz 07:30-19:00, Pt 07:30-18:00. Piekarnia-kawiarnia z ciastami, przekąskami, pizzą i lodami. Jest pełen litewskich wróżek, które albo pokochasz, albo będziesz podziwiać.
• 10 Buga Sotu, Asanavičiūtė 17 (przy wieży telewizyjnej), ☏ +370 5 240 2400, [email protected]. Pn-Cz 08:00-23:00, Pt 08:00-01:00, Sob 09:00-01:00, Niedz 12:00-22:00. Tradycyjne jedzenie: kurczak, pierogi, kibiny, pizze i karp. Muzyka na żywo w piątek i czasami w sobotę. Najprawdopodobniej jadłbyś tutaj, gdybyś odwiedził Wieżę Telewizyjną i sprzeciwił się cenom w restauracji.

Umiarkowanie

Kościół św. Filipa i św. Jakuba

• 11 Amatininkų užeiga, Didžioji 19/2 (plac ratuszowy), ☏ +370 687 22366. Zamknięte. Kuchnia litewska i międzynarodowa. Pozostaje zamknięte w 2023 r.
• 12 Cozy, Dominikonų 10, ☏ +370 5 261 1137. Codziennie 10:00-01:00. Dobrze nazwane miejsce, ze swobodną restauracją na górze i DJ-barem na dole, serwuje obfite, nowoczesne jedzenie z kilkoma opcjami wegetariańskimi.
• 13 Mint Vinetu, Šv Ignoto 16/10 (za Cozy), ☏ +370 618 20347. Codziennie 12:00–20:00. Niezależna księgarnia i kawiarnia.
• 14 Fortas, Algirdo 17, ☏ +370 65 201138. Od poniedziałku do piątku w godzinach 09:00–23:00, soboty w godzinach 11:00–23:00. To jest oryginał tego, co stało się siecią. Podają jedzenie w stylu pubu z dniami tematycznymi poświęconymi kuchniom różnych narodów. Inne miejsca znajdują się pod adresem Vilniaus 18 na Starym Mieście i Konstitucijos pr 7A na północ od rzeki.
• 15 Mano Guru, Vilniaus 22 (obok Vanille Lounge), ☏ +370 5 212 0126. Pn.-pt. 10:00-19:00, sob. 10:00-21:00, niedz. 10:00-17:00. Głównie wegetariańskie jedzenie i bez alkoholu. Wszyscy pracownicy to byli narkomani.
• 16 Vapiano, Ozo 18 (na terenie Centrum Handlowego Ozas), ☏ +370 691 01917, [email protected]. Nie-Cz 11:00-22:00, Piątek Sob 11:00-23:00. Restauracja typu fast casual w stylu włoskim (część niemieckiej globalnej sieci). Smaczne sałatki, makarony à la carte i pizze przygotowywane są na oczach gości.
• Etno Dvaras to sieć serwująca tradycyjne potrawy, takie jak cepeliny i placki ziemniaczane. Dwa najbardziej centralne znajdują się pod adresem Aušros Vartų 2 (Ostra Brama) i Pilies 16 przy uniwersytecie. Wnętrza rustykalne, nieco turystyczne, ale dobre wprowadzenie do lokalnej kuchni, a oba otwarte od 11:00 do 22:00 lub później.
• 17 Medininkai, Aušros Vartų 8 (przy cerkwi św. Ducha), ☏ +370 643 00999. Su-Śr. 11:00-22:00, Czw.-Sob. 11:00-23:00. Litewskie jedzenie w pobliżu Ostrej Bramy otrzymało dobre recenzje do 2022, ale teraz wydaje się pułapką turystyczną.
• 18 Sakwa, M. K. Paco St 1/2, Antakalnis (przed kościołem św. Piotra i Pawła), ☏ +370 5 215 4562, [email protected]. Codziennie 10:00-23:00. Kawiarnia w dwupiętrowym budynku, utrzymana w stylu retro nawiązującym do podmiejskiego domu. Kuchnia litewska, polska i europejska.
• 19 Fabai, Ateities 21A, ☏ +370 5 273 6464, [email protected]. Pn-Cz 11:00-23:00, Pt 11:00-00:00, Sob 12:00-00:00, Niedz 12:00-23:00. Wilno nie oferuje zbyt wiele kuchni kaukaskiej, więc może warto wybrać się do tego baru grillowego – a w godzinach szczytu trzeba będzie stać w kolejce. Jest stylizowany na wiejską tawernę, z salą grillową, salą balową, barem i dwiema salami bilardowymi.
• 20 Belmontas Cafe, Belmonto 17 (5 km na wschód od miasta w Parku Regionalnym Pavilniai), ☏ +370 686 14656. Lato. Restauracja na świeżym powietrzu w folkowym stylu, przy XIX-wiecznym młynie i wodospadzie.

Ekskluzywnie

• 21 Balzac, Saviciaus 7 (50 m na zachód od Jimmy Jumps), ☏ +370 614 89223. Nie-Cz 12:00-23:00, Piątek Sob 12:00-00:00. Tradycyjna kuchnia francuska, dobrze przygotowana, świetna atmosfera.
• 22 Bistro 18, Stiklių 18 (50 m na północ od hotelu Stikliai), ☏ +370 677 72091. Pn.-Cz. 11:30-21:00, Pt 11:30-22:00, Sob. 13:00-21:00. Mała restauracja i winiarnia z dużym wyborem dań kuchni europejskiej.
• 23 Čagino, Basanavičiaus 11, ☏ +370 5 261 5555. Wt W 11:30-22:00, Czw-Sob 12:00-00:00. Nazwany na cześć architekta Nikołaja Chagina (1823-1909), który zaprojektował kilka kościołów w Wilnie i doprowadził do odrodzenia stylu bizantyjskiego. To dania kuchni rosyjskiej, a ich okazjonalną sztuczką jest kolacja w ciemności. Sprawdź wcześniej te daty.
• 24 Da Antonio, Vilniaus 23, ☏ +370 5 262 0109. Codziennie 12:00-23:00. Doskonałe ekskluzywne włoskie jedzenie.
• 25 La Provence, Vokiečių 22, ☏ +370 686 04708, [email protected]. Wtorek-sobota 15:00-00:00. Wielka francuska kuchnia w klasycznym wnętrzu.
• 26 Lokys, Stiklių 8, ☏ +370 5 262 9046, [email protected]. Codziennie 12:00-00:00. Specjalizuje się w tradycyjnej kuchni litewskiej i dziczyźnie.
• 27 Markus ir Ko, Antokolskio 11 (zaokrąglony róg od Lokys), ☏ +370 5 262 3185, [email protected]. Pn-Sob 12:00-23:00, Niedz 12:00-22:00. Steakhouse z muzyką.
• 28 Vanille Lounge, Vilniaus 29, ☏ +370 602 22454, [email protected]. niedziela-wtorek 16:00-23:00, środa czw 16:00-00:00, piątek sob 16:00-02:00. Ekskluzywna sezonowa taryfa europejska.

Życie nocne

Švyturyus Ekstra w puszkach

• Piwo: najpopularniejszą lokalną marką jest Švyturys, czyli latarnia morska; „Ekstra” to ich lager. Inne główne marki to Kalnapilis, Tauras i Utenos.
• Wódka po litewsku to degtinė. Popularne marki to Auksinė i Gera. Gorzelnia miejska nie oferuje wycieczek.
• Likiery obejmują Midus (miód) i Trejos Devynerios (Trzy Dziewiątki, zapisane jako 999).
• 1 Alaus Namai, Goštauto 8, ☏ +370 5 260 9637. Pn-Cz 12:00-23:00, Pt 12:00-00:00, Su 15:00-00:00. Duży salon oferujący piwo mniej znanych litewskich marek.
• 2 Artistai, Šv Kazimiero 3 (za hotelem Imperial), ☏ +370 5 212 1268, [email protected]. Pn. 11:00-00:00, Wt.Śr. 11:00-01:00, Czw. Pt 11:00-16:00, Sob. 12:00-17:00, Niedz. 12:00-00:00. Duży dziedziniec jest doskonałym miejscem na relaks i oglądanie zachodu słońca. Miła obsługa, muzyka na żywo.
• 3 Šnekutis, Šv Mikalojaus 15 (za Muzeum Iluzji), ☏ +370 656 99459. Codziennie 11:00-23:00. Długi stół przypominający piwiarnię, z tradycyjnym piwem i jedzeniem.
• 4 BIX, Etmonų 6, ☏ +370 5 212 1269. Nie-wt 11:30-23:00, Śr Czw 11:30-02:00, Piątek Sob 11:30-04:00. Bar założony przez zespół rockowy BIX. Zespoły rockowe/metalowe na żywo w piątkowe wieczory, karaoke w czwartki i muzyka rockowa o każdej porze na parkiecie. Zaskakująco dobre jedzenie.
• 5 Soho Club, Švitrigailos 7, ☏ +370 699 39567. F, sob. 22:00–07:00. Klub LGBT, robi się bardzo tłoczno.

Noclegi

Plac Ratuszowy

Oszczędnie

• 1 Domus Maria, Aušros vartų 12, ☏ +370 5 264 4880, [email protected]. Zaciszny hotel z 48 pokojami, mieszczący się w dawnym klasztorze karmelitów, śpisz w celach sióstr. B&B podwójne 60 €.
• 2 City Hotel Algirdas, Algirdo 24, ☏ +370 5 232 6650, [email protected]. Prosty hotel w stylu skandynawskim w centrum. B&B podwójne 50 €.
• 3 Filaretai Hostel, Filaretų 17, Zarzecze (autobus 34 do Filaretai), ☏ +370 686 555 89, [email protected]. Miejsce relaksu w „Republice Zarzecza”. Kuchnia samoobsługowa, pralka, salon WiFi z bezpłatnymi komputerami i telewizorem. Pokój wieloosobowy 12 € za osobę.
• 4 Jimmy Jumps House, Savičiaus 12, ☏ +370 5 231 3847. Przyjazny, dobrze zarządzany hostel z 4, 6 i 8-osobowymi sypialniami. Pokój wieloosobowy 20 € za osobę.
• 5 Pogo Hostel, B. Radvilaitė 3 (przy katedrze), ☏ +370 684 67060, [email protected]. Hostel w dobrej cenie, w doskonałej lokalizacji, pomocny personel. Cztery akademiki po 6 łóżek i dwa pokoje prywatne. Pokój wieloosobowy 20 € za osobę.
• 6 Ibis Vilnius Centre, Rinktinės 18, ☏ +370 5 265 8100. Standardowy, pudełkowy Ibis 500 m na północ od Placu Katedralnego, czysty i dobrej jakości. B&B podwójne 60 €.
• 7 Holiday Inn, Šeimyniškių 1, ☏ +370 5 210 3000. Czysty, nowoczesny hotel sieciowy w dzielnicy biznesowej. Pokój dwuosobowy (tylko pokój) 60 €.

Umiarkowanie

• 8 Congress, Vilniaus 2, ☏ +370 5 269 1919. Starszy hotel nad rzeką, przyjazny i wygodny, trochę hałasu ulicznego. B&B podwójne 90 €.
• 9 Courtyard by Marriott, Rinktinės 3 (50 m na południe od Ibis), ☏ +370 5 207 0707. Niezawodny hotel sieci średniej ceny. Hotel z 12 pokojami. B&B podwójne 100 €.
• 10 Vilnius City Hotel (dawniej Europolis), Švitrigailos 11D, ☏ +370 689 87777, faks: +370 5 2150410. Prosty hotel z 26 pokojami, bezpłatnym parkingiem, niektóre elementy wymagają naprawy. B&B podwójne 50 €.
• 11 Ratonda Centrum Hotels, Gedimino pr 52/1, ☏ +370 5 212 0670, [email protected]. Hotel z 43 pokojami, sauną, centrum fitness i salami konferencyjnymi, blisko parlamentu. Pokój dwuosobowy (tylko pokój) 65 €.
• 12 Hilton Garden Inn, Gedimino pr 44 (wschodnia strona Ratondo Centrum), ☏ +370 5 229 9400. Nowoczesne, przeszklone miejsce, czyste i wygodne. B&B podwójne 110 €.
• 13 Best Western, Konstitucijos pr 14 (wschodnia strona Radisson Blu Lietuva), ☏ +370 5 273 9595. Świetny hotel w średniej cenie w pobliżu Parlamentu. B&B podwójne 85 €

Ekskluzywnie

Grand Hotel Kempinski

• 14 Grand Hotel Kempinski, Universiteto 14 (naprzeciwko katedry), ☏ +370 5 220 1100. Teraz dotarłeś. Stylowe, w większości nowoczesne wnętrze z 96 pokojami, spa, restauracją i zapleczem konferencyjnym. B&B podwójne 210 €.
• 15 Mabre Residence Hotel, Maironio 13, ☏ +370 655 02845, [email protected]. Ten 40-pokojowy hotel mieści się w neoklasycystycznym klasztorze prawosławnym, którego historia sięga 500 lat, ale przebudowanym w 1995 roku. Wysokie ściany nadają mu ekskluzywny charakter. Sauna, centrum fitness i basen. Niektórzy goście uznali pokoje za tandetne i przeciętnej jakości.
• 16 Novotel Vilnius Centre, Gedimino pr 16, ☏ +370 5 266 6200, [email protected]. Nowoczesny hotel ze 159 pokojami, czysty i przestronny, blisko Opery i Placu Katedralnego. B&B podwójne 100 €.
• 17 Radisson Blu Royal Astorija Hotel, Didzioji 35/2 (naprzeciwko rynku), ☏ +370 5 212 0110, [email protected]. Wspaniałe miejsce w samym sercu starego miasta. Prezydent Stanów Zjednoczonych George W. Bush i brytyjski książę Karol (obecnie król) korzystają z oferowanych tu wspaniałych usług. Pokój dwuosobowy (tylko pokój) 180 €.
• 18 Radisson Blu Hotel Lietuva (dawniej Reval Hotel Lietuva), Konstitucijos pr 20, ☏ + 370 5 272 6272, [email protected]. Wieżowiec nad rzeką z 291 pokojami i zapleczem konferencyjnym, świetne recenzje. Pokoje o numerach parzystych oferują widok na Stare Miasto, również ze Skybaru na ostatnim piętrze. Pokój dwuosobowy (tylko pokój) 100 €.
• 19 Narutis Hotel, Pilies 24 (przy Domu Sygnatariuszy), ☏ +370 614 43849. Stylowy, ekskluzywny lokal przy uniwersytecie. Restauracja zbiera dobre recenzje. B&B podwójne 140 €.
• 20 Imperial Hotel (dawniej Ramada), Subačiaus 2, ☏ +370 5 255 3355. To opuściło sieć Ramada i stało się ekskluzywne. Dobre wyniki w zakresie komfortu i posiłków. B&B podwójne 150 €.
• 21 Stikliai Hotel, Gaono 7, ☏ +370 5 264 9595. „Stikliai” oznacza okulary i mieści się w starej hucie szkła, uroczo przebudowanej, a obecnie będącej częścią grupy Relais & Chateaux. B&B podwójne 180 €.
• 22 Hotel Neringa, Gedimino pr 23, ☏ +370 5 268 1910, [email protected]. Elegancki hotel z 60 pokojami, sauną, centrum fitness, Wi-Fi, basenem i barem. Trochę hałasu ulicznego. B&B podwójne 110 €.
• 23 Shakespeare Hotel (Šekspyras viesbutis), Bernardinu 8/8, ☏ +370 5 266 5885, [email protected]. Uroczy hotel w wiejskim stylu angielskim z 31 pokojami. Pokoje noszą imiona znanych pisarzy – po litewsku nazywa się on Šekspyras. B&B podwójne 165 €.
• 24 Park Inn by Radisson Vilnius Airport Hotel, Oreiviu 32 (500 m na północ od lotniska), ☏ +370 5 240 0055, [email protected]. Nowoczesne miejsce ze 120 pokojami, włoską restauracją i centrum fitness. To tylko dziesięć minut spacerem do terminalu lotniska. Pokój dwuosobowy (tylko pokój) 80 €.

Kontakt

Stacja na Kalwarii w Werkach

Od sierpnia 2023 Wilno i jego autostrady dojazdowe mają 4G od Bite i 5G od Tele2 i Telia.

Wi-fi jest powszechnie dostępne w miejscach publicznych miasta.

Bezpieczeństwo

W zasadzie Wilno nie jest uważane za miasto niebezpieczne dla turystów i można je łatwo zwiedzać w obszarach śródmiejskich i na starówce, przynajmniej w ciągu dnia. Oczywiście obowiązują zwykłe środki ostrożności (nie wystawiaj beztrosko wartościowych przedmiotów, nie pozwalaj na ich obserwację przy bankomacie itp.) jak we wszystkich innych miastach. W nocy wskazane jest natomiast pozostawanie przy ruchliwych i oświetlonych głównych ulicach, choć w centrum miasta późną nocą generalnie należy omijać okolice dworców kolejowych. Unikaj hojnie pijanych biesiadników – jeśli wyjdziesz z baru późno w nocy, skorzystaj z taksówki lub transportu (Uber, Bolt), aby dostać się do miejsca zakwaterowania.

W zasadzie najbardziej realistyczne ryzyko to paść ofiarą zawyżonych cen taksówek. Pamiętaj, aby wynegocjować cenę przed odlotem i skorzystać z oficjalnych informacji (na przykład reklamowanych na tabliczce przed lotniskiem) lub wartości porównawczych w aplikacjach dostawcy usług przewozowych.

Zdrowie

• 1 Centro poliklinika, Pylimo gatve 3. Tel.: +370 52514016, +370 52514058 (info). Centralna przychodnia, możliwość rejestracji telefonicznej i przez Internet.
• 2 Žalgirio Klinika, Žalgirio gatve 117. Tel.: +370 52727500. Przychodnia uniwersytecka z oddziałem stomatologicznym, możliwość rejestracji telefonicznej i przez Internet.
• 3 Gedimino Vaistine, Gediminas pr. 27. Tel.: +370 2610135. Apteka.

Informacje turystyczne

Informacja turystyczna: Go Vilnius ma kiosk na lotnisku i inny na Placu Katedralnym, oba otwarte codziennie w godzinach 10:00-19:00. Mówią dobrze po angielsku i są pomocni w zakresie map, broszur, wycieczek i sugestii, ale nie rezerwują zakwaterowania

Język

Wilno z nawiązką zasługuje na swoją reputację wielokulturowej metropolii. Istnieją szkoły, w których językiem wykładowym jest litewski, polski, rosyjski i białoruski. W zorientowanych na turystów sklepach i restauracjach w centrum zazwyczaj dobrze dogadujesz się z jednym z tych języków lub angielskim. Język niemiecki nie jest zbyt rozpowszechniony. W okolicznych restauracjach poza centrum może się zdarzyć, że dominuje któryś z wymienionych języków. Bez względu na to, jaki język wybierzesz, unikaj używania nazw Wilno, Wilna lub podobnych do określenia miasta, ponieważ Litwini o nieco nacjonalistycznym nastawieniu czasami interpretują to jako ukryte poczucie uprawnień ze strony byłych władz okupacyjnych lub roszczeń. Nazwa Wilno zadomowiła się obecnie także w języku rosyjskim. Z drugiej strony nazwy geograficzne i nazwy, w tym także te z języka polskiego, są zmieniane zgodnie z przepisami litewskimi i dlatego czasami są trudne do zrozumienia podczas słuchania lub czytania. Ma to znaczenie, jeśli potrzebne są jakieś dokumenty, np.: po wypadku komunikacyjnym dla ubezpieczycieli. Na Litwie istnieje coś w rodzaju policji językowej, która wymaga od władz używania litewskiej pisowni. Nalegaj, aby w nawiasach podano przynajmniej oryginalną pisownię Twojego imienia i nazwiska.

Ambasady

Pełna lista znajduje się na stronach ambasad.

• Chiny, Algirdo 36, ☏ +370 5 216 2861.
• Finlandia, K. Kalinausko 24, 2. piętro, ☏ +370 5 266 8010, [email protected].
• Gruzja, Algirdo 4, ☏ +370 5 273 6959.
• Niemcy, Z. Sierakausko 24, ☏ +370 5 210 6400, [email protected].
• Grecja, Route 2, ☏ +370 5 261 0526, [email protected].
• Japonia, M. K. Ciurlionio 82, ☏ +370 5 231 0462.
• Polska, Ambasada RP w Wilnie: ul. Šv. Jono 3, LT-01123 Wilno, telefon: +370 5 2194 700, faks: +370 5 2194 747, e-mail: [email protected]
• Rumunia, Gaono 6, ☏ +370 5 231 0557, [email protected]. Pełni także funkcję Ambasady Rumunii na Łotwie.
• Hiszpania, Gedimino 35, ☏ +370 5 231 3961. Pn.-Pt 09:30-15:3
• Wielka Brytania, Antacalnio 2, ☏ +370 5 246 2900.
• Stany Zjednoczone, Akmenų 6, ☏ +370 5 266 5500, [email protected].

Inne

Na terenie miasta znajduje się kilka toalet publicznych, m.in. toaleta w Ogrodzie Bernardynów lub toalety w parku za katedrą. Opłaty są do opanowania. W niektórych miejscach znajdują się niepozorne toalety automatyczne typu unisex, m.in. w pobliżu Kościoła św. Anny. Zewnętrznie wygląda jak kolumna reklamowa i nie jest większa niż kolumna reklamowa, łatwo ją przeoczyć. Nie próbuj spłukiwać po użyciu, jeśli nie rozumiesz instrukcji. Instalacja jest płukana i czyszczona automatycznie po zamknięciu drzwi od zewnątrz. Toalety publiczne w centrum handlowym „Centro Pasažas” są bardzo czyste, dogodnie zlokalizowane i bezpłatne.

Poczta

• Vilniaus centrinis paštas, Gediminas Prospekt 7. Tel.: +370 8 700 55 400. Litewski i angielski, z mapą innych urzędów pocztowych i skrzynek pocztowych. Otwarte: pon. – pt. 8:30 – 19:00, sob. 9:00 – 14:00

Gdzie dalej

Z Wilna promieniują szlaki komunikacyjne. W ciągu godziny podróży:

• W Trokach, 30 km na zachód, znajdują się dwa zamki położone pośród malowniczych jezior.
• Purnuškės, położone 25 km na północ, jest jednym z pretendentów do miana geograficznego centrum Europy.
• Kiernów, położone 35 km na północny zachód, było średniowieczną stolicą Litwy i zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO ze względu na swoje starożytne kopce.
• Kowno oddalone 100 km na zachód jest drugim co do wielkości miastem, w większości nowoczesnym, ale z małym Starym Miastem.