Układ w Trenczynie
Układ trenczyński – układ do którego rokowania rozpoczęły się 24 sierpnia 1335 w Trenczynie na Słowacji i kontynuowane były 12 listopada 1335 w Wyszehradzie na Węgrzech. Zawarty został przez polskich pełnomocników króla Kazimierza Wielkiego, którymi byli: kasztelan Spytko z Melsztyna (którego należy utożsamiać ze Spycimirem (Spytkiem) Leliwitą), Zbigniew prepozyt krakowski, Piotr kasztelan sandomierski, Tomasz z Zajączkowa, Niemierza Mądrostka z królem Czech Janem Luksemburskim i jego synem Karolem w obecności króla Węgier Karola Roberta. W układzie obie strony uzgodniły respektowanie zwierzchności Jana Luksemburskiego nad tymi księstwami śląskimi które złożyły hołd lenny, oraz do księstwa wrocławskiego i głogowskiego.
Lennikami Jana Luksemburskiego zostali:
- Bolesław legnicko-brzeski
- Henryk żagański,
- Konrad I oleśnicki,
- Jan ścinawski,
- Bolko II opolski,
- Bolesław II niemodliński,
- Albert strzelecki,
- Władysław kozielsko-bytomski,
- Wacław książę mazowiecki i pan płocki,
- Leszek raciborski,
- Jan I Scholastyk książę oświęcimski
- Władysław cieszyński[1]
W wyniku zawartego układu Jan Luksemburski zrezygnował z wszelkich tytułów prawnych wobec regnum Polonie, z zastrzeżeniem że nie dotyczy to imiennie poddanych jego lenników, czyli książąt śląskich, księcia płockiego oraz dwóch bezpośrednich księstw Wrocławia i Głogowa[2]. Za to król Czech uzyskał kilka miesięcy później w Wyszehradzie obietnicę wypłacenia 20 tysięcy kop groszy praskich[2]. Pełnomocnicy Kazimierza Wielkiego zobowiązali się, że król Polski nie będzie domagał się zwrotu wymienionych księstw śląskich (nie wymieniono w układzie księstwa jaworskiego, świdnickiego, ziębickiego oraz księstwa biskupiego nyskiego).
Król Kazimierz Wielki potwierdził układ w Trenczynie dopiero cztery lata później w dniu 9 lutego 1339 roku[2]. Natomiast z początkiem lat 40. XIV wieku Kazimierz Wielki organizował – wbrew układowi – szereg wypraw wojennych na ziemie Górnego Śląska, co doprowadziło w latach 1345–1348 do wojny polsko-czeskiej, w której Polska nie odniosła większych sukcesów.
Należy jednak dodać, że istnieje pogląd, jakoby w trakcie negocjacji sprawa Śląska nie była wcale poruszana[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Kazimierz Wielki Jerzy Wyrozumski, Wrocław 2004, s. 57.
- ↑ a b c Přemysl Bar, Książęta piastowscy Śląska wobec rywalizacji Władysława Łokietka z Janem Luksemburskim, [w:] Wojciech Fałkowski, Paweł Tyszka (red.), Władztwo Władysława Łokietka: 700-lecie koronacji królewskiej, t. XII, Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum. Studia i Materiały, Warszawa: Arx Regia Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie - Muzeum, 2022, s. 198-199, ISBN 978-83-7022-292-5 [dostęp 2023-12-29] (pol.).
- ↑ Stanisław Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2002, s. 370, ISBN 83-08-03273-7, OCLC 830373090.
Bibliografia
edytuj- Historia Górnego Śląska, autorzy: Joachim Bahlcke, Dan Gawrecki, Ryszard Kaczmarek, Gliwice 2011, strona 119, wydawca: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej Gliwice ISBN 978-83-60470-41-1, ISBN 978-83-60353-99-8, ISBN 978-83-932012-1-1.