Toni Nieminen

fiński skoczek narciarski

Toni Markus Nieminen (ur. 31 maja 1975 w Lahti) – fiński skoczek narciarski, trzykrotny medalista olimpijski, dwukrotny złoty medalista mistrzostw świata juniorów, zwycięzca Turnieju Czterech Skoczni oraz zdobywca Pucharu Świata. Jako pierwszy na świecie ustał skok na odległość ponad 200 metrów[3][a].

Toni Nieminen
Data i miejsce urodzenia

31 maja 1975
Lahti

Klub

Lahden Hiihtoseura

Wzrost

179 cm

Debiut w PŚ

3 marca 1991 w Lahti (48. miejsce)

Pierwsze punkty w PŚ

1 grudnia 1991 w Thunder Bay (1. miejsce)

Rekord życiowy

203,0 m na Velikance w Planicy (17 marca 1994)[1][2]

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Finlandia
Igrzyska olimpijskie
złoto Albertville 1992 duża
złoto Albertville 1992 duża druż.
brąz Albertville 1992 normalna
Mistrzostwa świata juniorów
złoto Vuokatti 1992 indywidualnie
złoto Vuokatti 1992 drużynowo
Inne nagrody
Puchar Świata w skokach
Kryształowa kula
1991/1992
Turniej Czterech Skoczni
złoto 1. miejsce
1991/1992

Kariera

edytuj

W Pucharze Świata w skokach zadebiutował w Lahti pod koniec sezonu 1990/1991 (48. miejsce). Był to jego jedyny start w tym sezonie, wobec czego nie został sklasyfikowany w klasyfikacji generalnej.

Największe sukcesy osiągnął w sezonie 1991/1992, kiedy to triumfował w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata. W pierwszym starcie w sezonie (w Thunder Bay) odniósł swoje pierwsze zwycięstwo. Łącznie jedenastokrotnie stawał na podium (osiem zwycięstw). Triumfował także w klasyfikacji końcowej 40. Turnieju Czterech Skoczni (zwycięstwa w Oberstdorfie, Innsbrucku i Bischofshofen oraz 2. miejsce w Garmisch-Partenkirchen). W 1992 wystartował na igrzyskach olimpijskich w Albertville, gdzie zdobył złoty medal na dużej skoczni, wyprzedzając o ponad 10 punktów Martina Höllwartha oraz o ponad 20 punktów Heinza Kuttina. Tym samym został najmłodszym mistrzem olimpijskim w historii zimowych igrzysk olimpijskich – w momencie zwycięstwa miał 16 lat, 8 miesięcy i 16 dni. Na tych samych igrzyskach zdobył ponadto brązowy medal na normalnej skoczni oraz złoty w konkursie drużynowym (obok Nieminena w fińskim zespole znaleźli się Ari-Pekka Nikkola, Mika Laitinen oraz Risto Laakkonen). Miesiąc później Nieminen wystartował na mistrzostwach świata juniorów w Vuokatti, gdzie zdobył złote medale w konkursie indywidualnym i drużynowym. W Pucharze Świata został najmłodszym zdobywcą Kryształowej Kuli we wszystkich zimowych konkurencjach Pucharu Świata.

W następnych sezonach nie odnosił większych sukcesów. Dopiero w sezonie 1994/1995 po raz kolejny stanął na podium, wygrywając 1 lutego 1995 zawody w Kuopio. Było to równocześnie ostatnie zwycięstwo i podium w jego karierze. W klasyfikacji generalnej uplasował się na jedenastej pozycji. Na mistrzostwach świata w Falun zajął 29. miejsce na dużej skoczni oraz 5. miejsce na normalnej. Drużynowo Finowie z Nieminenem w składzie zajęli szóste miejsce. 20 marca 1994 podczas mistrzostw świata w lotach w Planicy ustanowił nowy rekord świata w długości skoku narciarskiego – jako pierwszy zawodnik w historii skoczył ponad 200 metrów (203 m). Nie zakwalifikował się do reprezentacji Finlandii na igrzyska w Lillehammer, jednak wystartował on na mistrzostwach świata w Thunder Bay, gdzie w swoim jedynym starcie zajął 36. miejsce na dużej skoczni.

W kolejnych sezonach nie był powoływany do fińskiej kadry. W sezonie 2000/2001 kilka razy znalazł się w czołowej dziesiątce zawodów. Na igrzyskach olimpijskich w Salt Lake City był szesnasty w konkursie indywidualnym na normalnej skoczni. W 2003 doznał kontuzji na deptaku w Helsinkach. Po roku wrócił do skakania. Odnosił przeciętne rezultaty w Pucharze Kontynentalnym. W 2004 zajął 5. miejsca na Mistrzostwach Finlandii, po czym zakończył karierę.

Łącznie dwunastokrotnie stawał na podium indywidualnych zawodów Pucharu Świata, w tym dziewięciokrotnie zwyciężał, raz był drugi i dwa razy trzeci. W Pucharze Świata w lotach najlepsze wyniki osiągnął w sezonie 1993/1994, kiedy to zajął siódme miejsce w klasyfikacji generalnej. W latach 1995–1996 oraz 2001–2003 startował w zawodach Letniego Grand Prix w skokach, najlepsze wyniki uzyskując w trzeciej edycji tego cyklu. W 1992 został wybrany Fińskim Sportowcem Roku. Po zakończeniu kariery pracował między innymi jako trener fińskiej kadry juniorów oraz komentator sportowy dla fińskiej stacji MTV3.

W marcu 2016 ogłosił wznowienie kariery sportowej[4], lecz 8 miesięcy później poinformował o rezygnacji z powrotu do profesjonalnego uprawiania sportu[5].

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
3.  9 lutego 1992   Albertville / Courchevel Tremplin du Praz Skocznia normalna indywidualnie 88,0 m 84,5 m 217,0 pkt 5,8 pkt Ernst Vettori
1.  14 lutego 1992   Albertville / Courchevel Tremplin du Praz Skocznia duża drużynowo[b] 123,0 m 122,0 m 644,4 pkt (240 pkt)
1.  16 lutego 1992   Albertville / Courchevel Tremplin du Praz Skocznia duża indywidualnie 122,0 m 123,0 m 239,5 pkt
16. 10 lutego 2002   Salt Lake City Utah Olympic Park Jumps Skocznia normalna indywidualnie 91,5 m 91,5 m 235,5 pkt 33,5 pkt Simon Ammann
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
29. 21 lutego 1993   Falun Lugnet Skocznia duża indywidualnie 69 m 114 m 133,6 pkt 107,8 pkt   Espen Bredesen
6. 23 lutego 1993   Falun Lugnet Skocznia duża drużynowo[c] 96 m 105 m 702,7 pkt (172,9 pkt) 118,8 pkt   Norwegia
5. 27 lutego 1993   Falun Lugnet Skocznia normalna indywidualnie 87 m 86 m 219,8 pkt 18,0 pkt   Masahiko Harada
36. 18 marca 1995   Thunder Bay Big Thunder Skocznia duża indywidualnie 91 m 56,3 pkt 216,3 pkt   Tommy Ingebrigtsen
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
7. 20 marca 1994   Planica Velikanka Loty indywidualnie 139 m 156 m 248,0 pkt 103,3 pkt   Jaroslav Sakala
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
1.  18 marca 1992   Vuokatti Skocznia normalna drużynowo[d] 79,5 m 81,5 m 570,4 (223,1 pkt)
1.  21 marca 1992   Vuokatti Skocznia normalna indywidualnie 79,5 m 78,5 m 217,6 pkt

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce[6]
1991/1992 1.
1992/1993 50.
1993/1994 52.
1994/1995 11.
1995/1996 94.
1996/1997 92.
1997/1998 67.
2000/2001 21.
2001/2002 31.
2002/2003 54.

Miejsca na podium chronologicznie

edytuj
Nr Data Miejscowość Skocznia Nota Pozycja Strata Zwycięzca
1. 1 grudnia 1991   Thunder Bay Normal Thunder 253.3 pkt 1.
2. 29 grudnia 1991   Oberstdorf Schattenbergschanze 229.9 pkt 1.
3. 1 stycznia 1992   Garmisch-Partenkirchen Große Olympiaschanze 218.5 pkt 2. 0,5 pkt Andreas Felder
4. 4 stycznia 1992   Innsbruck Bergisel 229.0 pkt 1.
5. 6 stycznia 1992   Bischofshofen Paul-Ausserleitner-Schanze 225.5 pkt 1.
6. 29 lutego 1992   Lahti Salpausselkä K-90 234.9 pkt 1.
7. 1 marca 1992   Lahti Salpausselkä K-114 243.0 pkt 1.
8. 8 marca 1992   Trondheim Granåsen 211.2 pkt 3. 5,9 pkt Heinz Kuttin
9. 11 marca 1992   Trondheim Granåsen 231.3 pkt 1.
10. 15 marca 1992   Oslo Holmenkollbakken 219.1 pkt 1.
11. 29 marca 1992   Planica Bloudkova velikanka 237.8 pkt 3. 24,1 pkt Andreas Felder
12. 1 lutego 1995   Kuopio Puijo 248.5 pkt 1.

Miejsca w poszczególnych konkursach indywidualnych Pucharu Świata

edytuj
Źródło[7]
Sezon 1990/1991
                                            punkty
- - - - - - - - - - - - - - 48 - - - - - - - 0
Sezon 1991/1992
                                          punkty
1 6 ? ? 1 2 1 1 9 - - - - 1 1 14 3 1 1 - 3 269
Sezon 1992/1993
                                  punkty
- - 59 42 29 - - - - 11 - - 43 35 ? - ? 5
Legenda (do sezonu 1992/1993)
1 2 3 4-10 11-15 poniżej 15

 q  – zawodnik nie zakwalifikował się  -  – zawodnik nie wystartował

Sezon 1993/1994
                                      punkty
34 31 42 q 28 - - - - - q 23 - - 47 ? 7 - - 47
Sezon 1994/1995
                                          punkty
36 6 31 5 4 6 6 37 11 11 6 12 48 1 53 55 11 ? 34 16 47 464
Sezon 1995/1996
                                                        punkty
34 q - - - - - - - - - - - - - - 46 29 ? ? - - 39 - q - ? ? 2
Sezon 1996/1997
                                                  punkty
- - - ? - - 25 q q q - - - - - - - - - q - - - - - 6
Sezon 1997/1998
                                                      punkty
- - - - - - - - - - - 42 31 35 - - - - - 48 - 19 42 18 43 q q 25
Sezon 1998/1999
                                                          punkty
- - - - - - - - 49 q q q 36 37 - - - - - - - - - - - - - - - 0
Sezon 1999/2000
                                                    punkty
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - q - - - 0
Sezon 2000/2001
                                          punkty
20 9 35 31 6 19 15 17 25 11 14 30 13 34 24 - - - - 8 38 230
Sezon 2001/2002
                                            punkty
25 13 q 22 5 45 9 - - 16 36 49 37 - 14 43 - - q - - - 142
Sezon 2002/2003
                                                      punkty
29 - - - 10 42 - - - - - - - - - - - - - - - - - q - - - 28
Sezon 2003/2004
                                              punkty
q - - - - - - - - - - - - - - - - - - - q - - 0
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30

 dq  – dyskwalifikacja  q  – dyskwalifikacja w kwalifikacjach  q  – zawodnik nie zakwalifikował się  -  – zawodnik nie wystartował
 ?  – brak startu lub nie zakwalifikował się

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce[6]
1993/1994 7.
1994/1995 31.
2000/2001 37.

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce[6]
1991/1992 1.
1994/1995 8.
1996/1997 57.
1998/1999 67.
2000/2001 15.
2001/2002 33.

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce Źr.
1998 27. [8]
2001 21. [9]

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce[10]
1994 46.
1995 35.
2000 43.
2001 37.
2002 43.

Miejsca w poszczególnych konkursach indywidualnych LGP

edytuj
Źródło[7]
1994
      punkty
q 34 q 181
1995
        punkty
45 32 17 q 480
2000
                punkty
? 23 29 27 - - - - 14
2001
              punkty
q 12 50 17 - - - 36
2002
            punkty
q 19 28 46 - - 15
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30

 dq  – dyskwalifikacja
 q  – zawodnik nie zakwalifikował się
 -  – zawodnik nie wystartował
 ?  – brak startu lub nie zakwalifikował się

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce[7]
1992/1993 12.
1994/1995 145.
1995/1996 10.
1996/1997 42.
1997/1998 18.
1998/1999 17.
1999/2000 24.
2000/2001 22.
2001/2002 54.
2002/2003 158.
2003/2004 27.

Miejsca na podium konkursów Pucharu Kontynentalnego

edytuj
  1.   Willingen – 17 stycznia 1993 (1. miejsce)
  2.   Kuopio – 27 marca 1993 (1. miejsce)
  3.   Reit im Winkl – 12 stycznia 1996 (1. miejsce)
  4.   Berchtesgaden – 14 stycznia 1996 (1. miejsce)
  5.   Bollnäs – 8 marca 1996 (1. miejsce)
  6.   Lauscha – 22 grudnia 1996 (1. miejsce)
  7.   Lahti – 19 grudnia 1997 (1. miejsce)
  8.   Kuusamo – 5 kwietnia 1998 (3. miejsce)
  9.   Kuopio – 17 grudnia 1998 (1. miejsce)
  10.   Hede – 20 marca 1999 (1. miejsce)
  11.   Braunlage – 23 stycznia 2000 (1. miejsce)
  12.   Velenje – 7 lipca 2000 (3. miejsce)
  13.   Rælingen – 19 sierpnia 2000 (1. miejsce)
  14.   Vikersund – 9 marca 2001 (1. miejsce)
  15.   Vikersund – 14 marca 2002 (2. miejsce)
  16.   Vikersund – 16 marca 2002 (3. miejsce)

Miejsca w poszczególnych konkursach Pucharu Kontynentalnego

edytuj
Źródło[7]
Sezon 1991/1992
                                          punkty
- - 39 - - - - - - - - - - - - - - - - - - 0
Sezon 1992/1993
                                            punkty
- - - - - - - 6 1 - - - - - - - - - - 1 - - 60
Sezon 1994/1995
                                                                              punkty
- - 6 52 39 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 47 28 43
Sezon 1995/1996
                                                                                punkty
- - 76 6 53 - - - - 1 - - - 11 1 57 - - - - - - - - - - - 1 - - - 6 - - - 18 29 6 7 16 510
Sezon 1996/1997
                                                                                            punkty
- 36 - - - - - 16 7 24 1 - - - 15 14 q - - - 40 18 - - - - - - - 40 31 20 42 - - - - - - - - - - - 12 - 238
Sezon 1997/1998
                                                                                                    punkty
- 5 - - - - - - - - 9 5 1 5 4 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 5 11 3 443
Sezon 1998/1999
                                                                                                      punkty
- - 38 4 12 21 - - - 1 11 7 - - - - - - - - - 14 - - - - - - - - - - - - - - - - 41 10 16 - - - - 1 25 8 18 32 60 452
Sezon 1999/2000
                                                                                                      punkty
- - - - - - - - - - 15 27 19 45 50 - 14 18 13 - - - - - q 1 - - 33 13 11 8 9 - - 25 45 - - - - - - - - - - - - 5 13 359
Sezon 2000/2001
                                                                                punkty
3 6 - - 1 9 10 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 q - - - - - - - - 355
Sezon 2001/2002
                                                                                          punkty
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2 4 3 190
Sezon 2002/2003
                                                                      punkty
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 18 26 - - - - 18
Sezon 2003/2004
                                                  punkty
9 11 - 4 26 30 21 - - - 17 18 - - - - - 17 26 36 23 21 14 - - 201
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30

 dq  – dyskwalifikacja  q  – zawodnik nie zakwalifikował się  -  – zawodnik nie wystartował

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj
Sezon Miejsce Źr.
2003 71. [11]

Miejsca w poszczególnych konkursach Letniego Pucharu Kontynentalnego

edytuj
Źródło[7]
2003
                    punkty
40 13 - - - - - - - - 20
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30

 dq  – dyskwalifikacja
 -  − zawodnik nie wystartował

  1. Jako pierwszy granicę 200 metrów pokonał kilka minut przed Nieminenem Austriak Andreas Goldberger, który skoczył 202 metry, ale swojego skoku nie ustał.
  2. Skład drużyny: Toni Nieminen, Ari-Pekka Nikkola, Risto Laakkonen, Mika Laitinen
  3. Skład drużyny: Janne Ahonen, Vesa Hakala, Toni Nieminen, Risto Jussilainen
  4. Skład zespołu: Jani Salo, Olli Happonen, Janne Väätäinen, Toni Nieminen

Przypisy

edytuj
  1. Rekordy życiowe skoczków narciarskich. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2018-03-21].
  2. 200m0405. skisprungschanzen.com. [dostęp 2018-03-21].
  3. Jakub Radomski: Wielki mistrz, który po dwóch latach był nikim - Sport. onet.pl, 2022-02-02. [dostęp 2022-02-02]. (pol.).
  4. Nieminen wraca do regularnych treningów! [online], www.skijumping.pl [dostęp 2016-04-17].
  5. Adrian Dworakowski: Toni Nieminen rezygnuje z powrotu do zawodowego sportu. skijumping.pl, 2016-11-07. [dostęp 2016-11-07].
  6. a b c NIEMINEN Toni - Athlete Information; World Cup Standings. fis-ski.com. [dostęp 2023-12-23]. (ang.).
  7. a b c d e Adam Kwieciński: NIEMINEN Toni. [dostęp 2023-12-23].
  8. 1998 Scandinavia Nordic Tournament. skijump-db.net. [dostęp 2023-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-05)]. (jap.).
  9. 2001 Scandinavia Nordic Tournament. skijump-db.net. [dostęp 2023-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-30)]. (ang.).
  10. NIEMINEN Toni - Athlete Information; Grand Prix Standings. fis-ski.com. [dostęp 2023-12-23]. (ang.).
  11. Letni Puchar Kontynentalny 2003. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2023-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-07)]. (ang.).

Bibliografia

edytuj