Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”
Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” (SW „Czytelnik”, „Czytelnik”) – polskie wydawnictwo literackie założone w 1944 r. w Lublinie z inicjatywy Jerzego Borejszy, w 1945 po półrocznej działalności w Łodzi przeniesione ostatecznie do Warszawy.
Siedziba wydawnictwa (2017) | |
Status prawny | |
---|---|
Adres |
ul. Wiejska 12a |
Data założenia |
1944 |
Dyrektor |
Marian Sewerski |
Strona internetowa |
Początkowo oficyna wydawała głównie podręczniki i masowe niedrogie wydania klasyki, a także nowe tytuły prasowe – m.in: „Życie Warszawy”, „Dziennik Polski”, „Rzeczpospolita” oraz periodyki takie, jak: „Przekrój”, „Przyjaciółka”, „Odrodzenie”, „Kuźnica”, „Twórczość”, „Problemy”. W okresie 1945–1948 było to centrum polskiej kultury, pod kontrolą Borejszy, nazywane „imperium” lub „państwem w państwie”. Wydawnictwo organizowało biblioteki i księgarnie. Straciło na znaczeniu po usunięciu Borejszy z kierownictwa wydawnictwa w 1948 r. Głośne tytuły z tego okresu to: Popiół i diament Jerzego Andrzejewskiego, Kwiaty polskie Juliana Tuwima. Od 1951 r. wydawanie dzienników i innych czasopism przejęła Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa” (RSW).
Obecnie wydaje literaturę piękną, publicystykę, pamiętniki, reportaże. Do autorów przezeń publikowanych należą m.in. Maria Dąbrowska, Stanisław Grochowiak, Zofia Nałkowska, Gustaw Herling-Grudziński, Ryszard Kapuściński, Tadeusz Konwicki, Julian Tuwim, Aleksander Wat oraz Alessandro Baricco, Jacques Le Goff, Wiktor Jerofiejew, Ernst Jünger, Sándor Márai, Philip Roth.
W latach 2006–2012 redaktorem naczelnym wydawnictwa był Janusz Drzewucki.
Serie wydawnicze
edytujDo najbardziej znanych serii wydawniczych prowadzonych przez SW „Czytelnik” należą:
- „Nike”,
- „Nowy Sympozjon”,
- „Archiwum „Kultury””,
- „Wspomnienia i relacje”,
- „Pejzaże Kultury”,
- „Głowy Wawelskie”,
- „Poeci Polscy”,
- „Z jamnikiem”,
a także serie międzywydawnicze:
Prezesi zarządu
edytuj- Jerzy Borejsza (1944-1948),
- Jerzy Pański 1948-1951),
- Jan Stefczyk (1952-1954),
- Ludwik Kasiński (1955-1975),
- Stanisław Bębenek (1975-1988),
- Wacław Sadkowski (1989-1990),
- Jerzy S. Sito (1990-1991),
- Stefan Bratkowski (1991-1992),
- Marek Bogucki (1992-1993),
- Włodzimierz Michalak (1994-1995),
- Marek Żakowski (1995-2017),
- Marian Sewerski (od 2017 r.)
Bibliografia
edytuj- „O nas” na stronie wydawnictwa
- Filip Modrzejewski: Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelnik". culture.pl, lipiec 2008. [dostęp 2023-04-24].