Radgoszcz (województwo wielkopolskie)
Radgoszcz – średniej wielkości wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Międzychód, na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich 160 oraz 198, 5 km na północ od Międzychodu.
| wieś | |
 Centrum wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
54-56 m n.p.m. |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
64-400[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PMI |
| SIMC |
0183822 |
Położenie na mapie gminy Międzychód  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego  | |
 52°38′08″N 15°52′23″E/52,635556 15,873056[1]
| |
W 1976 r. w skład sołectwa wchodziła osada Kuźniak. Obecnie sołectwo jednowioskowe.
Położenie geograficzne
edytujRadgoszcz jest największą wsią w gminie Międzychód, położoną w Puszczy Noteckiej. Wioska leży nad jez. Radgoskim, płytkim, liczącym około 46-48 ha jeziorem morenowym, stanowiącym główny walor turystyczny miejscowości. Współczesna wieś położona jest na wzniesieniach o wys. 54–56 m, stąd – zwłaszcza z południowego krańca wsi rozciąga się rozległy widok na dolinę Warty i Międzychód.
Historia
edytujTereny, na których leży wieś zasiedlone były już w X wieku. Badania archeologiczne prowadzone w obrębie wsi wskazują na obecność osadnictwa w wieku X i XI w. W pobliżu wsi znaleziono ślady osadnictwa w postaci kilku fragmentów naczyń obtaczanych z tego okresu[4].
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona po raz pierwszy w dokumencie zapisanym po łacinie z 1378 jako "Radgoscze", a także w 1398 "Radgoscz", 1464 "Radgosth", 1470 "Radgoszcz"[4][5].
Miejscowość była wsią szlachecką i wspominały ją historyczne dokumenty prawne, własnościowe oraz podatkowe. Początkowo wieś była własnością klasztorną ojców cystersów w Ząbrsku (obecnie Zemsko), następnie stanowiła własność szlachecką. W 1378 Mikołaj opat oraz cystersi z Ząbrska dali kasztelanowi starogrodzkiemu Mikołajowi z Bytynia wsie Michocin oraz Radgoszcz, w zamian klasztor otrzymał wieś Rokitno. W XV wieku wieś Radgoszcz wraz z jeziorem należały do dóbr międzychodzkich, które podzielone były po połowie między dwa rody szlacheckie Skórów z Gaju oraz Ostrorogów z Ostroroga herbu Nałęcz. W 1462 do sołtysów z Radgoszcza należą dwa jeziora zwane Szczekowa; obecnie jeziora te nazywają się Szekeń Wielki i Szekeń Mały. Prawo połowu ryb z tych akwenów, jako współwłaściciel dóbr Międzychód, otrzymał Stanisław z Ostroroga. W 1464 Stanisław z Ostroroga wojewoda kaliski pozwany został przez Piotra Bytyńskiego i Jana Baranowskiego z połowy miasta Międzychód oraz z połowy przynależnych wsi, m.in. z Radgoszcza. W 1470 Wojciech Skóra z Gaju kustosz gnieźnieński w podziale dóbr po ojcu otrzymuje od swych braci Andrzeja i Aleksandra połowę Międzychodu oraz połowy wsi, m.in. Radgoszcz.[4].
W 1580 wieś leżała w parafii Międzychód. W 1592 należała do powiatu poznańskiego Korony Królestwa Polskiego. W latach 1580–83 odnotowano pobór podatków ze wsi. W 1580 pobierano je od owczarza posiadającego 40 owiec oraz od jednego pasterza. W latach 1581–83 pobór z Radgoszcza płaci Zofia z Tęczyna wdowa po Stanisławie z Ostroroga kasztelanie międzychodzkim zmarłym w 1568[4].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Radogość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej[6]. Radogość należał do okręgu międzychodzkiego tego powiatu i stanowił część majątku Prusim, którego właścicielem był wówczas Reich[6]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 274 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 33 dymy (domostwa)[6].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie gorzowskim.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 113856
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1070 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Sołectwo Radgoszcz. 2003. [dostęp 2010-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 stycznia 2009)]. Cytat: "W 1976 r. w skład sołectwa wchodził Kuźniak. Obecnie sołectwo jednowioskowe."
- ↑ a b c d Gąsiorowski 2001 ↓.
- ↑ (Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1-4 [wyd. I. Zakrzewski], Poznań 1877-1881; t. 5, wyd. F. Piekosiński, Poznań 1908; 3 nr 1756)
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) Jana Nepomucena Bobrowicza, 1846, s. 257.
Bibliografia
edytuj- Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV, (R – S), zeszyt 1, hasło „Radgoszcz”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2001, s. 3-4.