Krajowa Spółka Cukrowa

konsorcjum cukrowni (Toruń, Polska; zał. 2002)

Krajowa Grupa Spożywcza Spółka Akcyjna (do 2022 Krajowa Spółka Cukrowa S.A., w skrócie: KSC Polski Cukier S.A.)[3] – powstałe w sierpniu 2002 roku konsorcjum cukrowni z siedzibą w Toruniu. Krajowa Spółka Cukrowa (KSC) przejęła kilkadziesiąt zakładów w całej Polsce. Większościowym udziałowcem KSC S.A. jest Skarb Państwa, lecz ponad 20% akcji należy do plantatorów buraka cukrowego i pracowników spółki[4].

Krajowa Grupa Spożywcza S.A.
Krajowa Spółka Cukrowa S.A.
Logo
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Adres

87-100 Toruń
ul. Kraszewskiego 40

Data założenia

2002

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Marek Zagórski[1]

Przewodniczący rady nadzorczej

Witold Olszewski[2]

Udziałowcy

Skarb państwa

Nr KRS

0000084678

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

990 677 758 zł

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Krajowa Grupa Spożywcza S.A.”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Krajowa Grupa Spożywcza S.A.”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Krajowa Grupa Spożywcza S.A.”
Ziemia53°00′52,50″N 18°35′23,70″E/53,014583 18,589917
Strona internetowa
Siedziba Krajowej Spółki Cukrowej w Toruniu
Cukrownia Lublin
Cukrownia Żnin
Cukrownia Nakło
Cukrownia „Częstocice”
Cukrownia Gryfice
Cukrownia w Pruszczu Gdańskim zbudowana w 1881, pracowała nieprzerwanie do 2003 (zdjęcie z 2010), stanowi własność Krajowej Spółki Cukrowej S.A.
Cukrownia Kruszwica

Przedsiębiorstwo jest największym w Polsce i ósmym co do wielkości producentem cukru w Europie. Podstawowy przedmiot działalności KSC S.A. stanowi produkcja i sprzedaż cukru, handel wyrobami powstałymi w trakcie jego wytwarzania oraz przetwórstwo owocowo-warzywne. Spółka prowadzi także kompleksowe zarządzanie archiwami firm zewnętrznych w zakresie przechowywania, archiwizowania oraz brakowania dokumentów oraz inne działalności usługowe[5]. Największa część eksportu KSC kieruje do Rosji, Niemiec, Grecji, Czech i Słowacji[6].

W maju 2022 nastąpiła zmiana nazwy z „Krajowa Spółka Cukrowa Spółka Akcyjna” na „Krajowa Grupa Spożywcza Spółka Akcyjna”[7]

Struktura

edytuj

Oddziały Spółki:

Zakłady Spółki:

  • Zajmujące się produkcją przetworów owocowo-warzywnych:
  • Świadczące usługi:

Spółki zależne:

    • Fabryka Cukierków „Pszczółka” Sp. z o.o.
    • Przedsiębiorstwo Zbożowo-Młynarskie „PZZ” w Stoisławiu S.A.
    • Przedsiębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego „Trzemeszno” Sp. z o.o.
    • KSC Bioenergetyka Sp. z o.o.
    • Î.C.S. „Moldova Zahăr” S.R.L. w Cupcini w Republice Mołdawii[8]

Wyniki finansowe

edytuj

KSC 2007 rok zakończyła sprzedażą sięgającą 1,8 mld zł i 1,3 mln zł zysku netto[9].

We wrześniu 2005 w Rejowcu, jako pierwszej z wygaszonych fabryk, KSC uruchomiła przygotowywaną przez wiele miesięcy alternatywną działalność gospodarczą: produkcję europalet, przy której zatrudnionych zostało 54 dotychczasowych pracowników cukrowni.

W trakcie kampanii 2008/2009 KSC skupiła od 17 tysięcy plantatorów ponad 3,1 miliona ton buraków, z których wyprodukowała 465 tys. ton cukru (co oznacza średnią zawartość cukru w burakach wynoszącą 15%)[10].

Rok obrotowy 2010/11 okazał się rekordowym okresem w historii spółki pod względem wyników finansowych. Przychody Krajowej Spółki Cukrowej S.A. wyniosły niemal 1,8 mld zł i były o ponad 18% wyższe niż w roku poprzednim. EBITDA (zysk operacyjny powiększony o amortyzację) wyniosła 464 mln zł (+30%), a zysk netto 283 mln zł (+51%).

Duże znaczenie dla osiąganych wyników ma przeprowadzona w ostatnich latach restrukturyzacja i optymalizacja kosztów działania KSC S.A. W ostatnich latach spółka m.in. skoncentrowała produkcję w 7 głównych zakładach i przeprowadziła racjonalizację zatrudnienia w ramach Programu Dobrowolnych Odejść (średnioroczne zatrudnienie pracowników stałych i sezonowych wyniosło w latach 2010/11 1787 osób, wobec 2769 osób w 2007/2008 r.). Kontynuowana była również sprzedaż zbędnego majątku trwałego – tylko z tego tytułu do kasy spółki wpłynęło w roku obrotowym 2010/11 niemal 36 mln zł.

W roku obrotowym 2010/11 KSC S.A. kontynuowała również intensywny program inwestycyjny, na który w ostatnich 4 latach zostało przeznaczonych ponad 560 mln zł. W roku 2011 we wszystkie swoje 7 cukrowni spółka zainwestowała ok. 188 mln zł – głównie w projekty związane z przyjęciem surowca i magazynowaniem. Tylko na samo dokończenie budowy silosów na cukier w Dobrzelinie, Krasnymstawie oraz Nakle (każdy po 50 tys. ton) spółka wydała łącznie niemal 60 mln zł.

Dobre wyniki przyniosła również zakończona z końcem stycznia kampania cukrownicza 2011/2012. Plantatorzy związani z KSC S.A. dostarczyli do 7 cukrowni spółki ponad 4,4 mln ton buraków cukrowych, co stanowi 109,7% początkowego planu. Z zebranych w tej kampanii buraków cukrownie wyprodukowały ponad 700 tys. ton cukru (564 tys. ton w roku 2010/11). Co więcej, wszystkie cukrownie pobiły rekordy średniej-dobowej produkcji, co było możliwe m.in. dzięki dokonanym inwestycjom.

W kampanii 2019/2020 KSC S.A. skupiła prawie 5,8 mln ton buraków cukrowych i wyprodukowała ponad 860 tys. ton cukru. W 2019 roku, buraki cukrowe zakontraktowane przez KSC S.A. uprawiane były na areale ponad 100 tys. ha przez 15 tys. plantatorów[11].

Prywatyzacja

edytuj

Geneza modelu prywatyzacji KSC S.A. sięga połowy lat dziewięćdziesiątych. Wtedy rozpoczął się proces przekształceń własnościowych w przemyśle cukrowniczym, a także zmiana struktury i restrukturyzacja tego rynku. Model prywatyzacji KSC S.A., a więc to, że akcje zostaną zaoferowane pracownikom i plantatorom, jest zatem znany od 1994 roku, kiedy została uchwalona ustawa z dnia 26 sierpnia 1994 roku o przekształceniach własnościowych w przemyśle cukrowniczym[12] oraz nieobowiązująca już ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o regulacji rynku cukru[13]. Dokładne rozwiązania, w tym informacja o tym, jakie etapy będzie zawierać trwająca rok oferta publiczna akcji, zostały natomiast podane w odpowiednim Rozporządzeniu Rady Ministrów z 2004 roku (wraz z późniejszymi zmianami). Oferta publiczna akcji jest natomiast przeprowadzana w oparciu o prospekt emisyjny opublikowany 20 września 2011 roku, zatwierdzony wcześniej przez Komisję Nadzoru Finansowego.

W pracowniczo-plantatorski model właścicielski wpisują się również zasady obrotu akcjami KSC S.A. na rynku wtórnym. Zgodnie ze statutem spółki akcje KSC S.A. mogą być zbywane w obrocie wtórnym wyłącznie pracownikom spółki i plantatorom buraków cukrowych związanym ze spółką umowami kontraktacji buraków cukrowych.

Proces prywatyzacji Krajowej Spółki Cukrowej S.A. przebiegał zgodnie z harmonogramem ustalonym w Rozporządzeniu Rady Ministrów oraz opublikowanym 20 września 2011 roku prospekcie emisyjnym spółki. Zapisy na akcje, zarówno w transzy preferencyjnej, jak i standardowej, trwały od 20 grudnia 2011 roku do 20 marca 2012 roku.

W pracowniczo-plantatorskiej prywatyzacji KSC S.A. blisko 18 tys. osób uprawnionych zaoferowano 777 781 217 akcji (stanowiących ok. 79% kapitału zakładowego), w cenie 1,60 zł za jedną akcję. W drodze do objęcia akcji przez osoby uprawnione przewidziano wiele ułatwień. Oferowane akcje zostały podzielone na dwie transze: preferencyjną (313 045 608 akcji) i standardową (464 735 609 akcji). W obydwu transzach przewidziano możliwość zapłaty za zakupione akcje w okresie do siedmiu lat. Dodatkowo w transzy preferencyjnej spółka zaoferowała wszystkim uprawnionym pożyczkę na opłacenie pierwszej raty należności za kupowane akcje w wysokości 20% wartości nabywanych papierów. Aby wziąć udział w transzy preferencyjnej osoby uprawnione składały do 4 listopada 2011 roku odpowiedni wniosek o udzielenie pożyczki. Zdecydowało się na to prawie 12 tys. osób, czyli niemal 70% osób uprawnionych.

Minister Skarbu Państwa 2 kwietnia 2012 roku podjął decyzję o odstąpieniu od oferty publicznej nabycia akcji Krajowej Spółki Cukrowej S.A., kierowanej do pracowników i innych osób uprawnionych do nabycia akcji spółki na mocy obowiązujących przepisów. Decyzja została podjęta na podstawie analizy ryzyka związanego z realizacją transakcji, z uwzględnieniem aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej spółki i interesu Skarbu Państwa. Po ponownej wycenie spółki ministerstwo powróci na ścieżkę prywatyzacji.

W 2018 roku nie były prowadzone działania zmierzające do prywatyzacji Krajowej Spółki Cukrowej S.A. Spółka realizuje strategię dywersyfikacji dotychczasowej działalności i budowy koncernu rolno-spożywczego[14].

Sponsoring

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Małgorzata Tyszka, To oficjalne. Marek Zagórski nowym prezesem KGS [online], farmer.pl/, 6 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-12].
  2. Rada Nadzorcza [online], kgssa.pl [dostęp 2024-02-18] (pol.).
  3. Krajowa Spółka Cukrowa. [dostęp 2017-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-20)].
  4. Rozwój | CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu) [online], csr.polski-cukier.pl [dostęp 2020-10-08].
  5. Informacje podstawowe | Krajowa Spółka Cukrowa S.A. [online], firma.polski-cukier.pl [dostęp 2020-10-08].
  6. Cukier z Torunia.
  7. Krajowa Spółka Cukrowa przekształca się w Krajową Grupę Spożywczą [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 2023-03-16] (pol.).
  8. O Spółce | Krajowa Spółka Cukrowa S.A. [online], firma.polski-cukier.pl [dostęp 2020-10-08].
  9. Odkrywamy skarby w cukrze.
  10. KSC zakończyła kampanię 2008/2009. cukrownia.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-14)].
  11. Krajowa Spółka Cukrowa S.A. zakończyła 18. kampanię cukrowniczą 2019/2020 – Aktualności | Krajowa Spółka Cukrowa S.A. [online], firma.polski-cukier.pl [dostęp 2020-10-08].
  12. Dz.U. z 2022 r. poz. 2612.
  13. Dz.U. z 2001 r. nr 76, poz. 810.
  14. Informacje podstawowe | Krajowa Spółka Cukrowa S.A.. [dostęp 2022-04-06].
  15. a, Energa Toruń z nowym sponsorem [online], Energa Basket Liga Kobiet, 11 lipca 2021 [dostęp 2023-09-12] (pol.).