Dzongkha
Dzongkha (རྯོང༌ཁ༌, transliteracja Wyliego: rdzong-kha; alternatywna nazwa: འབྲུག༌སྐད༌ brug skad, wymowa: trukkä) – język urzędowy Bhutanu, spokrewniony z niektórymi dialektami tybetańskimi używanymi w Sikkimie i południowym Tybecie. Mówiony dzongkha i współczesny standardowy język tybetański są wzajemnie niezrozumiałe, lecz dzongkha znajdował się pod silnym wpływem klasycznego języka tybetańskiego, używanego do lat 60. XX w. w szkolnictwie bhutańskim.
| Obszar | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
237 tys.[1] | ||||||
| Pismo/alfabet | |||||||
| Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
| Status oficjalny | |||||||
| język urzędowy | Bhutan, Indie (Sikkim) | ||||||
| Organ regulujący | Dzongkha Development Commission | ||||||
| UNESCO | 2 wrażliwy↗ | ||||||
| Ethnologue | 1 narodowy↗ | ||||||
| Kody języka | |||||||
| ISO 639-1 | dz | ||||||
| ISO 639-2 | dzo | ||||||
| ISO 639-3 | dzo | ||||||
| IETF | dz | ||||||
| Glottolog | nucl1307, dzon1239 | ||||||
| Ethnologue | dzo | ||||||
| GOST 7.75–97 | дзо 183 | ||||||
| SIL | DZO | ||||||
| W Wikipedii | |||||||
| |||||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||||||
Według danych z 2013 r. jest to język 226 tys. mieszkańców Bhutanu. Dodatkowo 11 tys. (2007) jego użytkowników zamieszkuje Indie[1].
Dzongkha zapisywany jest w lokalnej odmianie pisma tybetańskiego, zwanej „dzioji” mgyogs yig[2]. Bywa klasyfikowany jako dialekt języka tybetańskiego[3].
Nazwa języka oznacza „język używany dawniej w dzongach” (kha, ཁ་ – „język” + dzong, རྫོང་ – klasztory-twierdze powstałe w Bhutanie w XVII wieku)[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Dzongkha, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
- ↑ Jonathan Taee, The Patient Multiple: An Ethnography of Healthcare and Decision-Making in Bhutan, New York–Oxford: Berghahn Books, 2017, xii, ISBN 978-1-78533-395-8 [dostęp 2023-09-22] (ang.).
- ↑ a b N. Tournadre, S. Dorje, Manual of Standard Tibetan, Snow Lion Publications, 2003, s. 29 (ang.).
Bibliografia
edytuj- Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Dzongkha, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2009-05-26] (ang.).