Dyskusja:Lobsang Gjaco
Witam,
Tybetański zapis བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ (transliteracja Wyliego: blo bzang rgya mtsho) w transkrypcji polskiej wymawia się Losang Gjaco a nie Lobsang Gjaco!
Pozdrawiam, Lalit (dyskusja) 08:41, 18 kwi 2014 (CEST)
- Tytuł posiada źródło. Uwaga bezzasadna w kontekście zasad Wikipedii (patrz: Nie przedstawiamy twórczości własnej). Bosyantek (dyskusja) 13:13, 18 kwi 2014 (CEST)
- Kto jest autorem tego pseudo-zapisu według owego niby źródła??
Zasady tybetańskiego są oczywiste: transkrypcja polska Losang Gjaco znaków བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ uzasadniona jest następujaco: pierwszy znak wymawia się "lo" i pochodzi od dwuznaku o wymowie "la" zmienionego nadpisaniem na "lo", drugi znak "pa" jest prefiksem niewymawialnym, trzeci i czwarty znak wymiawa się wspólnie "sang" nosowo z niemal niewyczuwalnym "g" na końcu, piąty znak "ka" z nadpisaniem udźwięcza się na "ga" i z podpisaniem ostatecznie brzmi "gja", szósty znak "ma" jest prefiksem niewymawialnym, siódmy znak "co" pochodzi od "ca" zmienionego nadpisaniem. Lalit (dyskusja) 17:48, 18 kwi 2014 (CEST)
Ułatwię to przez proste pytanie: spytaj jakiekolwiek praktykującego buddyzm tybetański czy słyszał kiedykolwiek nazwę kuntubsangpo???
Wytłumaczenie ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ; zapis w Wylie - kun tu bzang po; masz w artykule język tybetański. Przy okazji w artykule buddyzm tybetański i dzogczen masz pełno terminów z transliteracja Wyliego, które umożliwiają łatwa weryfikację merytoryczna tych artykułów. Polecam jako wzór, Lalit (dyskusja) 19:39, 18 kwi 2014 (CEST)
W Karénina Kollmar Paulenz: Tybet. Zarys historii. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2009. ISBN 83-61203-37-7. jest forma Ngawang Lobzang Gyatso. W Glenn H. Mullin: Czternastu dalajlamów. Spadkobiercy oświeconej mądrości. Warszawa: Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, 2008. ISBN 83-7554-010-9. jest Gjalła Lobsang Gjaco. Dlaczego wszędzie jednak Lobsang, czy Lobzang, a nie Losang, jak proponuje Lalit? Wszyscy się mylę? Charakterystyczne że Lalit nie podaję żadnego źródła swoich rewelacji, tylko po prostu jawnie wciska swój ewidentny OR.
- Witaj. Radzę, abyś zamiast tego pochopnego zarzutu, zasięgnął może rady u jakiegoś nauczyciela j. tybetańskiego? Nauka wymowy znaków tybetańskich zajmuje tylko ok. 4 godziny! Wstyd, że Polacy tu przepisują wszystko bezkrytycznie od innych nacji, nie od źródła i to nawet często z "niewymawialnego" zapisu Wyliego. Jak tu wikipedia ma być wiarygodna? Marek Kalmus, Tybet. Legenda i rzeczywistość, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, Warszawa 1999, ISBN 83-85109-23-4, s.45 napisał "Lozang Gjaco" w jego krótkiej biografii, ale nawet to nie jest w pełni poprawne gdyż Tybetańczycy nie wymawiaja "z", Lalit (dyskusja) 21:20, 20 kwi 2014 (CEST)
Co do samego artykułu, jest on tak "suchy", bez żadnego ujęcia osiągnięć tego tak znaczącego formatem mistrza buddyzmu tybetańskiego i dzogczen, Lalit (dyskusja) 15:14, 20 kwi 2014 (CEST) Wszystko co tutaj wypisujesz, to uporczywe odsyłanie do własnej znajomości tybetańskiego (twojej czy potencjalnej mojej), a nie źródeł, czy krytykowanie artykułu za to że jest "suchy", świadczy o tym że kompletnie nie rozumiesz czym jest wikipedia--Nous (dyskusja) 18:21, 21 kwi 2014 (CEST) Rozumiem, dla ciebie ta kultura jakiegoś dzogczen może być całkiem obca...
- ..Tournarde, N. and S. Dorje. 2003. Manual of standard Tibetan: Language and civilisation. Ithaca: Snowlion Publications; s. 59: the five prefixes:..(Wylie: ba).. are usually silent, s.60 but prefix (pa) in rare cases produced the sound /p/ ex. lopsang (first name)- this may be pronounced losang. Przepraszam, wygląda na to że to imię niestety to "rzadki wyjątek" i może brzmieć jednak niekiedy lopsang, chociaż według zasad wymowy (Wylie: ba) należy do 5 prefiksów niewymawialnych i właściwie brzmi losang. Ja sam uczyłem się tybetańskiego u rodowitego Tybetańczyka, Lalit (dyskusja) 00:29, 22 kwi 2014 (CEST) Tym niemniej nie jest to nadal lobsang, jak w tym artykule, gdyż nie ma tu nigdzie znaków do udźwięcznienia "p" na "b", Lalit (dyskusja) 11:18, 22 kwi 2014 (CEST)
Mimo to jestem przeciwny umieszczaniu artykułu w CzyWieszu. Po pierwsze, dziwna pierwsza linijka - "przedstawiciel szkoły gelug"? Był po prostu przywódcą szkoły gelug. Po drugie, pisanie "Uważany za emanację Awalokiteśwary (tyb. Czenreziga), bodhisattwy współczucia" sugeruje, że to akurat jego w szczególności uważano za tą emanację, podczas gdy uważano za nią po prostu wszystkich dalajlamów po kolei. Dlaczego raz jest "kagyu", a raz "kagju". Dlaczego piszę się o jakimś bliżej nieokreślonym "dworze mongolskim", gdy Mongołowie byli wówczas podzieleni i było wiele dworów mongolskich? O dwór którego chana mongolskiego chodzi? Czemu IV Dalajlama od początku nie jest linkowany do Jonten Gjaco? Jak to zwykle bywa, tybetańscy buddyści, a gelugpa w szczególności, są w artykule nieco wybielani. Po pierwsze Guszri-chan już w roku 1635 został wezwany przez starszyznę gelugpów do interwencji w Tybecie. Poza tym według Mullina "Bez wątpienia w tych trudnych i przełomowych latach polityczna władza Sonama Czopela znacznie przewyższała władzę samego dalajlamy. Na przykład w roku 1640 desi poparł inwazję Guszri Chana na Cang, choć Piąty Dalajlama publicznie jej się sprzeciwiał [...] Jednak ważniejsze okazało się zdanie Sonama Czopela, a nie Piątego Dalajlamy"( s. 234). I to właśnie Sonam Czopel, który de facto prowadził politykę gelugpy zachęcającą Guszri-chana do interwencji został desim w roku 1642, który to urząd sprawował do swojej śmierci w roku 1657 i Mullin pisze wprost "do jego śmierci dalajlama był władcą tylko symbolicznym" (s. 240). Czemu Sonam Czopel nie linkuje? Czemu Guszri-chan nie linkuje? Wreszcie władca Tsangu został wzięty przez Guszri-chana do niewoli, początkowo darowano mu życie, ale później go stracono "najpewniej za namową mnichów z Taszilunpo" David Snellgrove, Hugh Richardson: Tybet. Zarys historii kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978, s. 161.. I tak, klasyczna książka Snellgrove'a i Richardsona jest przetłumaczona na polski. Czemu Choszuci nie są podlinkowani? Według wszystkich moich źródeł, a także en:wiki, Guszri-chan zmarł w 1655, a nie 1654. Według wszystkich moich źródeł Guszri-chan jednak otrzymał tytuł króla Tybetu - ta sprawa musi być wyjaśniona. Mandżurowie nie byli żadnymi stepowymi koczownikami, lecz ludem leśno-rolniczym. Przeciwko Bhutanowi nie prowadzono jednej kampanii w 1647, lecz było ich kilka - także w 1648/1649, 1657, 1676 - 1678 (Kollmar Paulenz, s. 115). Czemu Phagmodrupa nie jest podlinkowana? Nie ma nic o polityce w stosunku do dżonangpy, która doprowadziła niemal do zniszczenia tej tradycji. Literówki. Transkrypcja nie jest jednolita.--Nous (dyskusja) 11:39, 19 kwi 2014 (CEST)
- Po pierwsze, dziwna pierwsza linijka - "przedstawiciel szkoły gelug"? Był po prostu przywódcą szkoły gelug. - Sorry ale nie był. Przywódcą do dziś dnia jest Ganden Tripa
- "Uważany za emanację Awalokiteśwary (tyb. Czenreziga), bodhisattwy współczucia" sugeruje, że to akurat jego w szczególności uważano za tą emanację, podczas gdy uważano za nią po prostu wszystkich dalajlamów po kolei. - To interpretacja. Wszystkie biogramy maja tę samą wzmiankę. Skoro wszystkich uważa się za emanację, to każdego z nich w szczególności tym bardziej.
- Co do dworu mongolskiego, to zwykły zabieg stylistyczny. Najpierw jest podane plemię, czy jak kto woli chanat, a dopiero potem konsekwentne nawiązanie, które po prostu sugeruje ośrodek władzy.
- Przecież nie podałeś żadnego plemienia czy chanatu. Kompletnie nie wiadomo o jaki "dwór" chodzi--Nous (dyskusja) 15:04, 19 kwi 2014 (CEST)
- Widzę, że sam poprawiłeś. Dzięki Bosyantek (dyskusja) 18:30, 21 kwi 2014 (CEST)
- Przecież nie podałeś żadnego plemienia czy chanatu. Kompletnie nie wiadomo o jaki "dwór" chodzi--Nous (dyskusja) 15:04, 19 kwi 2014 (CEST)
- Co do Desiego Sonam Czopela, dokładnie to stanowisko, o którym napisałeś jest zaprezentowane w biogramie: cyt. „Jednak aby utrzymać wpływ na bieg wydarzeń, sprawy administracyjne powierzono regentowi (tyb. Desi)[13]. Początkowo na dalajlamie spoczywały jedynie obowiązki religijne, jednak wraz ze śmiercią Gusri-chana w 1654[14] stał się również odpowiedzialny za wybór regenta (co znacznie wzmacniało jego pozycję polityczną)”
- W większości przypadków brak artykułów skutkuje brakiem podlinkowania,
- Czyli co, nie wstawiamy czerwonych linków bo brzydko wyglądają?--Nous (dyskusja) 15:04, 19 kwi 2014 (CEST)~
- Data śmierci Gusri-chana jest opatrzona przypisem, podobnie jak kwestia dotycząca jego tytułów (ta druga w ogólnodostępnej pracy[1])
- Przeciwko Bhutanowi nie prowadzono jednej kampanii w 1647, lecz było ich kilka - pytanie czy na ich czele stał Lobsang Gjaco? Problem jest jedynie wspomniany, bo to kwestia historii Tybetu, a nie biogramu V Dalajlamy, który jak sam piszesz miał nikły wpływ na politykę za życia Gusri-chana i Sonam Czopela. Pozdrawiam Bosyantek (dyskusja) 12:23, 19 kwi 2014 (CEST)
- Na czele żadnej z tych kampanii nie stał Lobsang Gjaco, i problemem jest czemu arbitralnie wspomniano tylko o tej jednej--Nous (dyskusja) 15:04, 19 kwi 2014 (CEST)
- Ok. Zrobione Bosyantek (dyskusja) 18:28, 21 kwi 2014 (CEST)
- Sonam Czopel podlinkowany, Mandżurowie poprawieni. Dzięki za uwagi Bosyantek (dyskusja) 12:35, 19 kwi 2014 (CEST)
- Na czele żadnej z tych kampanii nie stał Lobsang Gjaco, i problemem jest czemu arbitralnie wspomniano tylko o tej jednej--Nous (dyskusja) 15:04, 19 kwi 2014 (CEST)
- Aha, co do wybielania. Artykuł zawiera opis intryg politycznych, które skutkowały zignorowaniem przesłanek religijnych przy wyborze następcy IV Dalajlamy. Do tego dochodzi sojusz z zewnętrznymi najeźdźcami zawarty przeciwko współziomkom. Opis wymordowania przeciwników z karma kagyu przy pacyfikacji "Obozu" X Karmapy, przymusowa konwersja klasztorów innych linii na doktrynę gelugpa. Zamordowanie przywódcy wewnętrznej opozycji. Nie jestem zawodowym historykiem, tylko hobbystą-amatorem z kierunkowym wykształceniem ale chyba się czepiasz ;) Bosyantek (dyskusja) 13:47, 19 kwi 2014 (CEST)
No dobrze, po paru poprawkach moim zdaniem teraz do CzyWiesza się nadaje--Nous (dyskusja) 18:34, 21 kwi 2014 (CEST)
- ↑ S.G.Karmay. The Great Fifth. „IIAS Newsletter”. 39, s. 12-13, grudzień 2005. International Institute for Asian Studies. ISSN 0929-8738. (ang.).