Czeszewo (powiat wrzesiński)
Czeszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Miłosław. Położona na terenie Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego, na prawym brzegu Warty.
| wieś | |
 Leśniczówka (dworek) w Czeszewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
720 |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
62-322[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PWR |
| SIMC |
0589205 |
Położenie na mapie gminy Miłosław  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego  | |
 52°08′55″N 17°30′32″E/52,148611 17,508889[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0589211 | Czeszewo-Budy | część wsi (do 2023 r.) |
| 0589228 | Czeszewo-Kolonia | część wsi |
Historia
edytujPierwsza wzmianka o wsi Cessewo znajduje się w dokumencie z 1257. Czeszewo jest dawną posiadłością książęcą, która następnie znalazła się w rękach rycerza Janka herbu Zaremba, kolejno wojewody i kasztelana kaliskiego, a później wojewody poznańskiego. Zarembowie byli możną rodziną, blisko związaną z księciem Bolesławem Pobożnym. Właściciele wsi często się zmieniali. Pod koniec XVIII wieku miejscowość była w posiadaniu księcia Antoniego Barnaby Jabłonowskiego, wojewody poznańskiego i ostatniego kasztelana krakowskiego, który rezydował tu do 1808 (przeniósł się później do pobliskiego Mikuszewa). Od 1808 Czeszewo było własnością księcia orańskiego, w 1838 – króla holenderskiego, a na przełomie XIX i XX wieku – książąt Saksonii-Meiningen. Pod wpływem obcych właścicieli osiedlali się tu Niemcy, którzy w 1880 stanowili 20% mieszkańców. Miejscowy proboszcz ks. Franciszek Nowak 8 grudnia 1918 proklamował powstanie Republiki Czeszewskiej, a po wybuchu powstania wielkopolskiego 27 grudnia 1918 przeprowadził mobilizację i pociągnął ze „swym wojskiem” do Wrześni.
Podczas II wojny światowej w miejscowości Niemcy przeprowadzali akcje wysiedleńcze ludności polskiej. 17 stycznia 1940 Gestapo oraz niemiecka policja wysiedliła piętnastu polskich gospodarzy, osiedlając w ich gospodarstwach niemieckich kolonistów, w ramach niemieckiej akcji kolonizacyjnej Heim ins Reich[6].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.
W 1975 w Czeszewie odkryto źródła leczniczych wód termalnych. W 1989 powstało Towarzystwo Wykorzystania Wód Termalnych i Walorów Naturalnych Ziemi Czeszewskiej, którego celem jest wykorzystanie leczniczych właściwości wody do celów rehabilitacyjnych osób niepełnosprawnych. 1 grudnia 2003 z inicjatywy towarzystwa rozpoczął w miejscowości działalność warsztat terapii zajęciowej Radość. W terapii biorą udział niepełnosprawni intelektualnie i fizycznie z terenu gminy Miłosław. 1 czerwca 2006 towarzystwo uruchomiło ośrodek hipoterapii i rehabilitacji konnej. W zajęciach uczestniczą dzieci i młodzież do 25. roku życia z powiatu wrzesińskiego.
Zabytki
edytujNa terenie miejscowości znajdują się 3 obiekty zabytkowe:[7]
- kościół św. Mikołaja, drewniany z 1792 (nr rej.: 2464 z 14.03.1933),
- dawna karczma z XVIII w. (nr rej.: 959/A z 5.03.1970),
- leśniczówka z końca XIX w. (nr rej.: 2206/A z 15.05.1991), obecnie ośrodek edukacji leśnej.
-
Widok dworu przed 1912
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 20662
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 183 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
- ↑ Ryszard Dyliński, Marian Flejsierowicz, Stanisław Kubiak "Wysiedlenie i poniewierka. Wspomnienia Polaków wysiedlonych przez okupanta hitlerowskiego z ziem polskich "wcielonych" do Rzeszy 1939-1945", Wyd. Poznańskie, Poznań 1985, ISBN 83-210-0529-2
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 256 [dostęp 2018-06-27].
Linki zewnętrzne
edytuj- Towarzystwo Wykorzystania Wód Termalnych i Walorów Naturalnych Ziemi Czeszewskiej
- Strona Tomasza Tomaszewskiego o Czeszewie. helios.et.put.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-06)].
- Czeszewo (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 851.
- Czeszewo (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 376.