Argophyllaceaerodzina roślin z rzędu astrowców. Obejmuje dwa rodzaje i 21 gatunków występujących we wschodniej Australii i na wyspach południowo-zachodniej Oceanii. Rośliny nie mają wielkiego znaczenia ekonomicznego. Kilka gatunków sadzonych jest jako krzewy ozdobne, zwłaszcza Corokia cotoneaster i C. buddlejoides[4].

Argophyllaceae
Ilustracja
Argophyllum nullumense
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

Argophyllaceae

Nazwa systematyczna
Argophyllaceae Takht.
Sist. Magnoliof. [Syst. Magnolioph.]: 208. 24 Jun 1987[3]
Typ nomenklatoryczny

Argophyllum J.R. Forst. & G. Forst. (1775)[3]

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Liczący 15 gatunków rodzaj Argophyllum występuje we wschodniej Australii i na Nowej Kaledonii. Bardzo ograniczone zasięgi ma sześć gatunków z rodzaju Corokia – dwa rosną w Nowej Zelandii i pojedyncze w lasach deszczowych w północnej części Nowej Południowej Walii, na wyspach Lord Howe, Chatham i Rapa[4].

Morfologia

edytuj
 
Kwiat Corokia cotoneaster
 
Owocujący krzew Corokia cotoneaster
 
Corokia virgata
Pokrój
Zimozielone krzewy do 4 m wysokości, rzadko (niektóre gatunki Corokia) niewielkie drzewa. Pędy zwykle pokryte są charakterystycznymi, T-kształtnymi włoskami, czasem gęsto omszone[4].
Liście
Skrętoległe, zebrane po 3–4 na końcach krótkopędów[5]. Blaszka całobrzega lub ząbkowana, gęsto owłosiona, od spodu często biało lub srebrzyście[4]. Kształt liści od równowąskiego, poprzez lancetowaty do owalnego[5].
Kwiaty
Drobne, pojedyncze lub zebrane w kwiatostany wierzchotkowe i grona na końcach pędów lub wyrastające z kątów liści[4]. Kwiaty są promieniste i obupłciowe, zwykle 5-krotne[5]. Trwałe działki kielicha składają się z (4–)5(8) działek[4], u dołu zrośniętych w rurkę, u góry z ząbkami wyraźnie dłuższymi od rurki[5]. Korona zwykle z (4–)5(8) płatkami, u nasady zrośniętymi, u niektórych gatunków Corokia w długą rurkę[4]. Płatki żółte, białe lub zielone[4]. Pręcików jest 5 lub 8[5]. Zalążnia jest dolna (u Corokia) lub wpół dolna (u Argophyllum), zwykle z 1 lub 2 komorami (rzadko 6). Słupek jest rozwidlony na szczycie na 2–5 łatek lub zwieńczony jest główkowatym znamieniem[4][2].
Owoce
Wielonasienne torebki u Argophyllum oraz jednonasienne pestkowce u Corokia[4].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina zaliczona do rzędu astrowców Asterales reprezentującego klad astrowych w obrębie okrytonasiennych w systemie APG III (2009)[2]. Pozycja filogenetyczna rodziny nie jest ustalona jednoznacznie. W przeszłości zaliczane tu rodzaje były rozmaicie klasyfikowane. Corokia była włączana do dereniowatych (Cornaceae)[4] lub wyodrębniana jako rodzina Corokiaceae[6]. Rodzaj Argophyllum wyłączany był także w monotypową rodzinę, poza tym zaliczany był do skalnicowatych (Saxifragaceae) i twardziczkowatych (Escalloniaceae)[4]. W systemie Takhtajana (1997) rośliny te zaliczone zostały do rzędu hortensjowców (Hydrangeales), a u Cronquista (1981) włączane były do bardzo heterogenicznej w jego ujęciu rodziny agrestowatych (Grossulariaceae)[2].

astrowce


Rousseaceae



Campanulaceaedzwonkowate





Pentaphragmataceae





Alseuosmiaceae




Phellinaceae



Argophyllaceae






Stylidiaceae




Menyanthaceaebobrkowate




Goodeniaceae




Asteraceaeastrowate



Calyceraceae









Wykaz rodzajów[6]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  3. a b Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – A. Cornell University. [dostęp 2015-08-11].
  4. a b c d e f g h i j k l Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 44. ISBN 1-55407-206-9.
  5. a b c d e L. Watson, M. J. Dallwitz: Argophyllaceae (Engl.) A. Takhtadzhyan. [w:] The families of flowering plants [on-line]. delta-intkey.com. [dostęp 2015-08-11].
  6. a b GRIN Genera of Argophyllaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-08-11].