Argophyllaceae
Argophyllaceae – rodzina roślin z rzędu astrowców. Obejmuje dwa rodzaje i 21 gatunków występujących we wschodniej Australii i na wyspach południowo-zachodniej Oceanii. Rośliny nie mają wielkiego znaczenia ekonomicznego. Kilka gatunków sadzonych jest jako krzewy ozdobne, zwłaszcza Corokia cotoneaster i C. buddlejoides[4].
Argophyllum nullumense | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina |
Argophyllaceae |
Nazwa systematyczna | |
Argophyllaceae Takht. Sist. Magnoliof. [Syst. Magnolioph.]: 208. 24 Jun 1987[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
Argophyllum J.R. Forst. & G. Forst. (1775)[3] |
Rozmieszczenie geograficzne
edytujLiczący 15 gatunków rodzaj Argophyllum występuje we wschodniej Australii i na Nowej Kaledonii. Bardzo ograniczone zasięgi ma sześć gatunków z rodzaju Corokia – dwa rosną w Nowej Zelandii i pojedyncze w lasach deszczowych w północnej części Nowej Południowej Walii, na wyspach Lord Howe, Chatham i Rapa[4].
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Zimozielone krzewy do 4 m wysokości, rzadko (niektóre gatunki Corokia) niewielkie drzewa. Pędy zwykle pokryte są charakterystycznymi, T-kształtnymi włoskami, czasem gęsto omszone[4].
- Liście
- Skrętoległe, zebrane po 3–4 na końcach krótkopędów[5]. Blaszka całobrzega lub ząbkowana, gęsto owłosiona, od spodu często biało lub srebrzyście[4]. Kształt liści od równowąskiego, poprzez lancetowaty do owalnego[5].
- Kwiaty
- Drobne, pojedyncze lub zebrane w kwiatostany wierzchotkowe i grona na końcach pędów lub wyrastające z kątów liści[4]. Kwiaty są promieniste i obupłciowe, zwykle 5-krotne[5]. Trwałe działki kielicha składają się z (4–)5(8) działek[4], u dołu zrośniętych w rurkę, u góry z ząbkami wyraźnie dłuższymi od rurki[5]. Korona zwykle z (4–)5(8) płatkami, u nasady zrośniętymi, u niektórych gatunków Corokia w długą rurkę[4]. Płatki żółte, białe lub zielone[4]. Pręcików jest 5 lub 8[5]. Zalążnia jest dolna (u Corokia) lub wpół dolna (u Argophyllum), zwykle z 1 lub 2 komorami (rzadko 6). Słupek jest rozwidlony na szczycie na 2–5 łatek lub zwieńczony jest główkowatym znamieniem[4][2].
- Owoce
- Wielonasienne torebki u Argophyllum oraz jednonasienne pestkowce u Corokia[4].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzina zaliczona do rzędu astrowców Asterales reprezentującego klad astrowych w obrębie okrytonasiennych w systemie APG III (2009)[2]. Pozycja filogenetyczna rodziny nie jest ustalona jednoznacznie. W przeszłości zaliczane tu rodzaje były rozmaicie klasyfikowane. Corokia była włączana do dereniowatych (Cornaceae)[4] lub wyodrębniana jako rodzina Corokiaceae[6]. Rodzaj Argophyllum wyłączany był także w monotypową rodzinę, poza tym zaliczany był do skalnicowatych (Saxifragaceae) i twardziczkowatych (Escalloniaceae)[4]. W systemie Takhtajana (1997) rośliny te zaliczone zostały do rzędu hortensjowców (Hydrangeales), a u Cronquista (1981) włączane były do bardzo heterogenicznej w jego ujęciu rodziny agrestowatych (Grossulariaceae)[2].
astrowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[6]
- Argophyllum J.R. Forst. & G. Forst.
- Corokia A. Cunn.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
- ↑ a b c d Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
- ↑ a b Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – A. Cornell University. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 44. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ a b c d e L. Watson, M. J. Dallwitz: Argophyllaceae (Engl.) A. Takhtadzhyan. [w:] The families of flowering plants [on-line]. delta-intkey.com. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ a b GRIN Genera of Argophyllaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-08-11].