Andrzej Strzelecki
Andrzej Tadeusz Strzelecki (ur. 4 lutego 1952 w Warszawie, zm. 17 lipca 2020[1] w Rajszewie[2]) – polski reżyser oraz aktor teatralny i filmowy, prezenter telewizyjny, satyryk, scenarzysta i nauczyciel akademicki; profesor sztuk teatralnych, rektor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (2008–2016); gracz i działacz golfowy.
Andrzej Strzelecki (2012) | |
Data i miejsce urodzenia |
4 lutego 1952 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 lipca 2020 |
Zawód |
aktor, reżyser, nauczyciel akademicki |
Współmałżonek |
Joanna Pałucka |
Lata aktywności |
1967–2020 |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie dziennikarzy[3][4]: Krzysztofa Strzeleckiego i Wandy z domu Sucheckiej[5][6]. Mieszkał na Starym Mieście w Warszawie[7]. Podczas nauki w XI Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie udzielał się w kabarecie „Proteza”[3]. Był absolwentem Wydziału Aktorskiego (1974) i Wydziału Reżyserskiego (1980) Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie[8]. Był redaktorem czasopisma „Świat Młodych”, współpracował z redakcją dziennika „Sztandar Młodych”, prowadził też studencką gazetę „Organ”[9].
Od 1976 zajmował się działalnością pedagogiczną – prowadził zajęcia z interpretacji piosenki[10]. W 2004 otrzymał tytuł profesora sztuk teatralnych[11]. W latach 2008–2016, przez dwie kadencje, pełnił funkcję rektora Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie[12][13]. W 2010 otrzymał nagrodę „Prix François Florent” za działalność w obszarze edukacji teatralnej[14][15]. Prowadził warsztaty mistrzowskie w teatrze Marilyn Monroe w Lew Strasberg Studio w Nowym Jorku[16].
W latach 1974–1981 był związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie. W 1974 współtworzył kabaret „Kur”. Był aktorem Teatru Rampa, w którym pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego w latach 1987–1997. W Rampie wystawił premierowo m.in. autorskie spektakle: Chopin w Ameryce (1993), Film (1995) i Parawan (1996)[17]. Zagrał w kilkunastu spektaklach Teatru Telewizji, takich jak Król w Kraju Rozkoszy i Żółta szlafmyca. Grał w jednoaktówkach Michaiła Zoszczenki (Love, Film i Smutne miasteczko).
Był także aktorem filmowym, wystąpił m.in. w Przepraszam, czy tu biją?, Ostatnim biegu, Kuchni polskiej, Przeprowadzkach oraz W pustyni i w puszczy. Popularność wśród telewidzów zdobył rolą lekarza ginekologa, doktora Tadeusza Koziełły-Kozłowskiego, w telenoweli Klan[8][3].
Prowadził programy autorskie w TVP, takie jak Parada blagierów, Opowiadania w dur i w moll, Felieton Ilustrowany, Uśmiech słońca, Uśmiech twarzy, Uśmiech deszczu, Milena i Chopin w Ameryce. Prowadził również teleturniej Piramida w Polsacie. Reżyserował koncerty festiwalowe i gale Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, Festiwalu Zjednoczonej Europy w Zielonej Górze, Camerimage w Toruniu, Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Festiwalu Polskiego Radia i Teatru TV w Sopocie. Był dyrektorem artystycznym Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach[18]. Wyreżyserował m.in. koncert Paola Contego w Polsce, koncert z okazji 200-lecia Szkoły Dramatycznej przy Teatrze Narodowym w Warszawie oraz koncert charytatywny na rzecz Fundacji „A kogo?” w Sali Kongresowej w Warszawie[19]. Przygotowywał prezentacje artystyczne na „Dni Polskie” w Pradze, Moskwie, Wiedniu, Helsinkach, a także na Expo 2000 w Hanowerze i 2005 w Aichi, na Europaliach 2001 w Brukseli oraz na sesji MKOl w Seulu 2000. Pełnił rolę szefa biura prasowego i tłumacza podczas wizyty prezydenta SFRJ Josipa Broza Tity w Polsce[20]. Był członkiem Związku Artystów Scen Polski i Związku Polskich Autorów i Kompozytorów.
Był graczem w golfa, zajął drugie miejsce w klasyfikacji generalnej podczas mistrzostw Polski Hickory Golf w 2012[21]. Był współzałożycielem Polskiego Związku Golfa[22], zasiadał w zarządzie organizacji. W 2007 wydał książkę pt. Człowiek w jednej rękawiczce, w której zawarł anegdoty i historie dotyczące tej dyscypliny sportu[23][24].
Należał do Klubu 500 Monaco, organizacji zajmującej się promocją Monako[25]. Był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i w 2015[26][27].
Życie prywatne
edytujMłodzieńczą miłością Andrzeja Strzeleckiego była aktorka Anna Szczepaniak. Jego pierwszą żoną była scenografka Ewa Czarniecka, z którą miał córkę Joannę[28]. Następnie ożenił się z aktorką Joanną Pałucką, z którą miał syna Antoniego[29].
Jego stryjem był dziennikarz sportowy Edward Strzelecki[30].
W czerwcu 2020 ujawnił, że choruje na nieoperacyjnego raka płuc i oskrzeli[31], w wyniku tej choroby zmarł 17 lipca 2020[1][32]. 24 lipca 2020 został pochowany w Alei Zasłużonych cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie[33] (kwatera G, rząd tuje, grób 56[34]). Pogrzeb miał charakter świecki z honorami wojskowymi[35].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2020, pośmiertnie, za wybitne zasługi dla szkolnictwa artystycznego, za wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej)[36][37]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2011)[38]
- Złoty Krzyż Zasługi (2002)[39]
- Nagroda im. Stefana Treugutta za reżyserię spektaklu telewizyjnego Paradiso (2020)[40]
- Nagrody autorskie: Clowni, Kazanie, Złe zachowanie, Tutti o nessuno, Sweet Fifties, Alicja w krainie czarów (za adaptację i teksty piosenek)
- Nagrody reżyserskie: Alicja w krainie czarów, Clowni, Kazanie, Złe zachowanie, Cabaretro, Love, Tutti o nessuno
- Nagroda im. Tadeusza Łomnickiego, Nagroda Prezesa Rady Ministrów, Nagroda Prezydenta m.st. Warszawy, Nagroda ZAKR-u „Kryształowy Kamerton”, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki, Prometeusz 2002
Wybrana twórczość
edytujFilmografia
edytujRok | Tytuł | Rola | Uwagi |
---|---|---|---|
1967 | Kiedy miłość była zbrodnią | chłopak z Hitlerjugend | film wojenny, reżyseria: Jan Rybkowski |
1976 | Przepraszam, czy tu biją? | konferansjer pokazu mody męskiej w „Maximie” | film kryminalny, reżyseria: Marek Piwowski |
1977 | Ostatnie okrążenie | Wiesio, członek organizacji „Wilki” | film biograficzny, reżyseria: Krzysztof Rogulski |
1993 | Kuchnia polska | Juliusz, redaktor naczelny pisma (odcinek: 6) | serial telewizyjny, reżyseria: Jacek Bromski |
1999–2020 | Klan | Tadeusz Koziełło | serial telewizyjny, reżyseria: różni |
2000 | Przeprowadzki | Roman Hirsz, ojciec Lilianny, prezes banku (odcinek: 1) | serial telewizyjny, reżyseria: Leszek Wosiewicz |
2001 | W pustyni i w puszczy (film) | Rawlison, ojciec Nel | film przygodowy, reżyseria: Gavin Hood |
W pustyni i w puszczy (serial TV) | |||
2008 | Rozmowy nocą | dawca | komedia romantyczna, reżyseria: Maciej Żak |
2009 | Niania | doktor Andrzej Skowroński, dyrektor liceum (odcinek: 125) | serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Bogajewicz |
2011 | 1920 Bitwa warszawska | Wincenty Witos | film wojenny, reżyseria: Jerzy Hoffman |
2013 | Na dobre i na złe | Jakub (odcinek: 520) | serial telewizyjny, reżyseria: Grzegorz Lewandowski |
2017 | Barwy szczęścia | doktor Czarnoleski (odcinki: 1693–1695) | serial telewizyjny, reżyseria: różni |
2019 | Pół wieku poezji później | sołtys Włościbyt | Film fanowski, reżyseria: Jakub Nurzyński |
Przedstawienia teatralne
edytuj- Martwe dusze – Teatr Rozmaitości – Warszawa 1978 (w obsadzie m.in. Jan Matyjaszkiewicz, Jerzy Turek, Janusz Paluszkiewicz, Andrzej Stockinger, Wiesława Mazurkiewicz, Witold Dębicki, Krystyna Tkacz i inni).
- Alicja w krainie czarów – Teatr Rozmaitości – Warszawa 1979 (W obsadzie m.in. Jerzy Bończak, Marek Siudym, Witold Dębicki, Krystyna Tkacz) – Budapesti Gyermekszinhaz – Węgry 1981, Bałtycki Teatr Dramatyczny – Koszalin 1982, Teatr Polski – Szczecin 1983, Teatr Rampa – Warszawa 1994
- Clowni – Teatr Powszechny – Warszawa 1981, Teatr 77 – Łódź 1982, Bałtycki Teatr Dramatyczny – Koszalin 1981, Teatr im. Juliusza Słowackiego – Kraków 1983, Teatr Muzyczny – Gdynia 1983, The Castle Theatre – Waszyngton 1986
- Karnawał – Teatr im. Juliusza Słowackiego – Kraków 1984 (w obsadzie m.in. Jacek Wójcicki, Jacek Chmielnik, Jerzy Grałek, Urszula Popiel) – PWST – Warszawa 1986
- Podróż po Warszawie – Teatr na Woli 1980, (w obsadzie m.in. Hanka Bielicka, Wacław Kowalski, Halina Łabonarska, Dorota Stalińska, Krzysztof Kołbasiuk i inni)
- Kazanie – Bałtycki Teatr Dramatyczny – Koszalin 1983, Teatr Ateneum (SBiA) – Warszawa 1986
- Złe zachowanie – Teatr Ateneum – Warszawa 1984, 1985 (wersja druga), Teatr Rampa – Warszawa 1987, Teatr w Ostrawie – Czechosłowacja 1990, Teatr Viva Art – Warszawa 2003
- Sweet Fifties – Teatr Rampa – Warszawa 1989
- Czerwony stoliczek – Teatr Rampa – Warszawa 1990 (w obsadzie m.in. Daniel Olbrychski, Stanisław Tym, Michał Bajor, Janusz Józefowicz, Adrianna Biedrzyńska i inni).
- Cabaretro – Teatr Rampa – Warszawa 1988
- Love – Teatr Rampa – Warszawa 1991, Akademia Teatralna – Warszawa 2002
- Tutti o nessuno – Teatro di Arezzo – Włochy 1985, (w obsadzie m.in. Daniel Olbrychski).
- Warsztat – Teatr Rampa – Warszawa 1993, (w obsadzie m.in. Stanisława Celińska, Jerzy Zelnik, Hanna Śleszyńska, Wiktor Zborowski, Marian Opania, Krzysztof Tyniec, Stanisław Tym, Daniel Olbrychski, Jan Peszek i inni)
- Con te – Teatr Rampa – Warszawa 1995 (w obsadzie m.in. Piotr Machalica, Robert Janowski i inni)
- Parawan – Teatr Rampa – Warszawa 1996
- Muzykoterapia – Teatr Rampa – Warszawa 1989, Teatr W. Bogusławskiego – Kalisz 1996, Teatr Muzyczny – Gdynia 1997, PWST – Warszawa 1988
- Kundel – Teatr Rampa – Warszawa 1992
- Chopin w Ameryce – Teatr Rampa – Warszawa 1993
- Majestat – Teatr Rampa – Warszawa 1995
- Tides and Waves – Teatr Wielki – Warszawa 1996 (prapremiera w Barcelonie)
- Film – Teatr Rampa – Warszawa 1996
- K-lasówka – Teatr Rampa – Warszawa 1997
- Zobaczyć piosenkę i… – Teatr Polski (PPA) – Wrocław 2000 (w obsadzie m.in. Hanna Śleszyńska, Stanisława Celińska, Piotr Machalica, Wiktor Zborowski, Marian Opania, teatr Montownia i inni).
- Harry i ja – Teatr Powszechny – Warszawa 2000 (w obsadzie Krystyna Janda, Janusz Gajos, Marek Barbasiewicz)
- Promisses, promisses – Opera Nova – Bydgoszcz 2000
- Jaś i Małgosia – BIS – Warszawa 2001 (w obsadzie m.in. Krystyna Tkacz)
- Kwiaty we włosach – Viva Art Music 2002 (w obsadzie m.in. Anna Seniuk, Wiktor Zborowski, Robert Rozmus, Elżbieta Zającówna, Tomasz Stockinger, Hanna Śleszyńska, Piotr Gąsowski i inni)
- Przebój to jest nasz ostatni – Międzyzdroje 2002 (w obsadzie m.in. Piotr Machalica, Krzysztof Kowalewski, Bohdan Łazuka, Wiktor Zborowski, Marian Opania, Wojciech Pokora i inni)
- Szelmostwa Lisa Witalista – BIS – Warszawa 2003 (w obsadzie m.in. Artur Barciś)
- Koziołek Matołek – BIS – 2003 (w obsadzie m.in. Maciej Stuhr, Wiktor Zborowski, Piotr Gąsowski i inni)
- Bal w operze – BIS – Warszawa 2003 (w obsadzie m.in. Wojciech Malajkat, Krzysztof Majchrzak, Piotr Machalica, Ignacy Gogolewski, Dorota Landowska i inni)
- Opera-cja – Międzyzdroje 2003
- Za kulisami – Teatr Buffo – Warszawa 2004 (w obsadzie m.in. Michał Bajor)
- Zemsta nietoperza – Teatr Polski – Warszawa 2005
- Nie gęsi czyli Rej-tan towarzyski – Teatr Na Woli – Warszawa 2005 (w obsadzie m.in. Marian Kociniak, Leonard Pietraszak, Joanna Kurowska, Witold Dębicki i inni)
- Gene-racja i Poko-lenie – Festiwal Gwiazd Gdańsk 2006
- Swing – Międzyzdroje 2006
- Wesoła wdówka – Teatr Polski – Warszawa 2006
Osiągnięcia golfowe
edytuj- EDS Pro-Am Trophy 1996 – I miejsce (team)
- Johnie Walker Golf Cup 1997 – I miejsce (hcp. 16–24)
- Pegueot Challenge Cup 2000 – II miejsce
- Volvo Season Opening Tour 2000 – I miejsce
- Puchar Dyrektora Pr. I TVP 2000 – I miejsce
- Mediatour Cup 2001 – I miejsce (hcp. 0–20)
- Puchar Polskiej Finansjery 2002 – I miejsce brutto
- Lexus Celebrity Cup 2003 – I miejsce (team)
- President's Cup 2004 – III miejsce (hcp. 10, 5–16, 4)
- Wicemistrz Warszawy 2005
- Zentiva Cup 2005 – I miejsce (hcp. 0–12)
- VIP-CUP 2006 – II miejsce (team)
- Puchar Mediów 2006 – II miejsce (z Joanną Pałucką)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Andrzej Strzelecki nie żyje. Aktor miał 68 lat. onet.pl, 17 lipca 2020. [dostęp 2020-07-17].
- ↑ Andrzej Strzelecki. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-12-27].
- ↑ a b c Andrzej Strzelecki: Rektor ery seriali. kobieta.pl, 3 października 2008. [dostęp 2023-02-17].
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 295, 313.
- ↑ Tomasz Zbigniew Zapert: Poeta z etykietą faszysty. rp.pl, 14 sierpnia 2009. [dostęp 2020-07-29].
- ↑ Tadeusz Stefan Gajcy. armiakrajowa.org.pl. [dostęp 2020-07-29].
- ↑ Andrzej Strzelecki: Człowiek w jednej rękawiczce. Warszawa: Wydawnictwo „Iskry”, 2007, s. 132. ISBN 978-83-244-0028-7.
- ↑ a b Andrzej Strzelecki w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2012-05-05].
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 190, 312.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 68, 131–132, 319.
- ↑ Prof. przew. kwal. I Andrzej Strzelecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-05-05] .
- ↑ Warszawa. Nowy rektor Akademii Teatralnej. encyklopediateatru.pl, 21 kwietnia 2008. [dostęp 2018-02-11].
- ↑ Rektorzy w kadencjach 2002–2016. perspektywy.pl. [dostęp 2018-02-11].
- ↑ Le Prix François Florent. coursflorent.pl. [dostęp 2024-05-14]. (fr.).
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 123, 130.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 305.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 324–325.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 136.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 104–105, 201, 209–211.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 299.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 271.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 261.
- ↑ Człowiek w jednej rękawiczce. lubimyczytac.pl. [dostęp 2020-07-18].
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 135.
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 108–111.
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
- ↑ Strzelecki 2016 ↓, s. 50.
- ↑ „Życie na Gorąco” nr 34, 25 sierpnia 2016, s. 16–17.
- ↑ Andrzej Strzelecki: Człowiek w jednej rękawiczce. Warszawa: Wydawnictwo „Iskry”, 2007, s. 77. ISBN 978-83-244-0028-7.
- ↑ Sylwia Wamej: Andrzej Strzelecki ma raka. Aktor „Klanu” potrzebuje pieniędzy na leczenie. radiozet.pl, 5 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-05].
- ↑ Paweł Piotrowicz: Aktor bez pretensji. Andrzej Strzelecki nie żyje. onet.pl, 17 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Warszawa: Pogrzeb Andrzeja Strzeleckiego. Aktor został pochowany na Powązkach Wojskowych. polskatimes.pl, 24 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2020-12-13].
- ↑ Pogrzeb Andrzeja Strzeleckiego. Artyści żegnają aktora. wp.pl, 24 lipca 2020. [dostęp 2020-07-26].
- ↑ M.P. z 2020 r. poz. 851
- ↑ Warszawa. Andrzej Strzelecki spoczął na Powązkach. e-teatr.pl, 24 lipca 2020. [dostęp 2020-07-25].
- ↑ M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1082
- ↑ M.P. z 2002 r. nr 57, poz. 777
- ↑ Warszawa. Jan Englert i Andrzej Strzelecki odebrali nagrody im. S. Treugutta. e-teatr.pl, 15 lutego 2020. [dostęp 2020-07-19].
Bibliografia
edytuj- Andrzej Strzelecki: Człowiek z parawanem. Warszawa: Wydawnictwo „Iskry”, 2016. ISBN 978-83-244-0430-8.
Linki zewnętrzne
edytuj- Andrzej Strzelecki w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2012-05-05].
- Andrzej Strzelecki w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2012-05-05].
- Andrzej Strzelecki w bazie Filmweb. [dostęp 2012-05-05].
- Andrzej Strzelecki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09] .