Midas

Dins la version del mit de Midas de Nathaniel Hawthorne, sa filha se transforma en estatua a la tocar. Walter Crane, 1893

Midas (en grèc ancian Μίδας) es un rei motologic grèc, filh del rei Gordias de Frigia.

Antiquitat

Midas es tanben l'eròi dins fòrça istòrias. Silèn, avent begut mai que cal, se pèrd fins a las tèrras de Midas, que lo recep e li ofrís l'espitalitat. Dionís, que lo cercava, alà l'encontra e merceja l'òste d'aquel qu'aviá aducat li acordant un vòt. Midas demanda alara la facultat de transformar en aur tot çò que tocariá. Incapable de manjar e de beure, suplica lo dieu de tornar prene son present. Dionís li ordona alara de se lavar las mans dins las aigas del Pactòl, que lo sable ven d'aur. Aquesta legende explica lo caractèr aurifèr de las fonts, que la Frigia li ven una bona partida de son empèri.

Dins un autre mite, foguèt escolan d'Orfèu, e los talents de musician de Midas son requrits quand es nomenat a èsser jutge dins lo concors entre lo satir Marsias, jogaire de flaüta, e Apollon, que jòga de la lira (Ovidi, al libre XI de sas Metamorfòsis, situa lo concors entre Pan e Apollon). Fa Marsias vencedor, alara que las Musas, que tanben jutjan, preferisson Apollon al satir. Apollon, per se venjar, li dona d'aurelhas d'ase. Midas assag las amagar sota un bonet frigian, mas un servicial descobrís son secret li copant los pels. Incapable de tenir lo secret, lo servicial acaba per cavar un trauc dins lo sable e i dich: « Lo rei Midas a d'aurelhas d'ase » e tapa lo trauc. Una mata de canavèra comença a i butar e torna la frasa al vent.

Xenofont, dins son Anabasa conta qu'una font, a Timbrèu, pòrta le nom de Midas dempuèi qu'i mesclèt de vin a sa font per i susprene un satir que percaçava.

Edat Mejana

Pendent l'Edat mejana e a la Renaissença, los alquimistas faguèron de la legenda del rei Midas una allegoria de la dissolucion de l'aur alquimic. La legenda contunha d'inspirar los autors contemporanèus.

Asia centrala

Ella Maillart conta dins un recit de viatge una version de la legenda del rei Midas, atribuida a las Ossonas. Lo barbièr avent liurat lo secret de las aurelhas d'ase del rei a un potz, oblièt de tapar lo trauc: l'aiga del potz asondèt, neguèt lo palais e congreèt lo lac Ysyk-Köl al Quirguizstan actual. Fa l'ipotèsi que la legende es de fach d'origina asiatica.

Interpretacions

Lo mite de Midas e de Dionís illustra los efièchs negatius d'un desir tròp ardent, e tanben la recerca del bonaür per cumul de riquesas, en contradiccion amb la concepcion aristoteliciana del bonaür: Midas a la facultat de comolar sos desirs de cumul de riquesas cap al Bonaür Perfièch, mas sa capacitat de transformar tot çò que tòca en aur lo trenca totalament de la vida normala, l'empachant de manjar e beure, mas tanben lo forçant a transformar los sieus en estatuas d'aur a las tocar. Aquesta legende se pòt comparar a aquesta Tantal. Al contrari de Midas qu'a lo poder d'assadolar plenament son desir, Tantal, el, es pas jamai en mesura d'assadolar lo sieu.

Platon fa referéncia a las riquesas de Midas dins Las Leis e La Republica, al subjècte de la fortuna dels òmes de ben. Dins lo Fedra, cita son epitafi :

“

Soi una verge d’aram e repausi sul tombèl de Midas

Tant que l’aiga rajarà e que los arbres verdiràn

Domrarai sus aqueste tombèl asagat de larmas

E anonciarai als passants que Midas aquí l'enterrèron

”

.

Evocacion

(1981) Midas, asteroíd nomenat segon el.

Bibliografia

• Edith Hamilton, La Mythologie, Marabout, 1978, 414 p. (ISBN 9782501002646).
• Xénophon (trad. Pierre Chambry), Œuvres complètes : L’Anabase. Le Banquet, Garnier-Flammarion, 1965, 414 p. (ISBN 9782501002646), p. 23-250.
• Emmanuel d'Hooghvorst, Le Roi Midas, un conte alchimique, in : Le Fil de Pénélope, pp.127 à 141, Éditions Beya 2009, 446 p. ISBN: 978-2-9600575-3-9.

Fonts

• Erodòt, Istòrias, I, 14.
• Igin, Fablas, CXCI.
• Ovid, Metamorfòsis, XI, 90.
• Estrabon, Geografia, I, 21 e XIV, 28.
• Virgili, Bucolicas, VI, 13.