Maudheimekspedisjonen
Maudheimekspedisjonen (òg kalla Den norsk-britisk-svenske antarktisekspedisjon, forkorta NBSX eller NBSAE) var namnet på ein norsk-britisk-svensk ekspedisjon til Antarktis under leiing av John Giæver i perioden 1949-1952. Ekspedisjonen vart finansiert og organisert av ein komité av britiske, svenske og norske ekspertar, med professor Harald Ulrik Sverdrup som formann og var den første verkelege internasjonale vitskaplege ekspedisjonen til Antarktis.[1] Store delar av det vestlege Dronning Maud Land vart kartlagt og ekspedisjonen vart ein modell for seinare ekspedisjonar til Antarktis.
Namnet på ekspedisjonen kjem frå overvintringsstasjonen Maudheim (71°03'S, 10°55'V) som vart oppretta i samband med ekspedisjonen. Fleire depot og hytter for overnatting og oppbevaring av utstyr vart reist. Frå desse basane vart det gjort utalde turar, den lengste varte i åtti dagar. Tre av ekspedisjonsmedlemmene omkom 24. februar 1951 då dei under ein testtur med ein overhalt Weasel vart overraska av tåke. Køyretøyet hamna i vatnet då dei for seint oppdaga at over hundre meter av isbremmen hadde kalva. Berre fotografen Stig Hallgren overlevde ulukka, då han etter 13 timar drivande på eit isflak vart redda av kollegaene sine.[2]
Alle ekspedisjonsmedlemmane mottok Maudheimmedaljen.
Ekspedisjonsmedlemmane
[endre | endre wikiteksten]| Namn | Funksjon | Nasjonalitet | Merknader |
|---|---|---|---|
| John Giæver | Ekspedisjonsleiar frå Norsk Polarinstitutt |  Noreg |
|
| Valter Schytt | Glasiolog og nestkommanderande |  Sverige |
|
| Gordon de Quetteville Robin | Fysikar |  Australia |
|
| Nils Jørgen Schumacher | Meteorolog | Noreg |
|
| Ernest Frederick Roots | Geolog |  Canada |
|
| Ove Wilson | Lege | Sverige |
|
| Gösta H. Liljequist | Meteorolog | Sverige |
|
| Nils Roer | Topograf | Noreg |
|
| Alan Reece | Geologisk assistent |  Storbritannia |
|
| Charles Swithinbank | Glasiologisk assistent | Storbritannia |
|
| Egil Rogstad | Radiosjef | Noreg |
|
| Bertil Ekström | Mekanikar | Sverige |
Omkom 24. februar 1951 |
| Peter Melleby | Mekanikar og hundekøyrar | Noreg |
|
| Leslie Quar | Radiomann | Storbritannia |
Omkom 24. februar 1951 |
| John Snarby | Stuert | Noreg |
Avreiste januar 1951 |
| John Jelbart | Fysikar | Australia |
Kom januar 1951. Omkom 24. februar 1951 |
| Stig Hallgren | Fotograf | Sverige |
Kom januar 1951 |
| Bjarne Lorentzen | Stuert | Noreg |
Kom januar 1951 |
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Maudheimekspedisjonen» frå Wikipedia på bokmål, den 28. oktober 2012.
- Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
- ↑ Norsk Polarinstitutts side om Maudheim-ekspedisjonen til Antarktis 1949-1952
- ↑ Giæver: Maudheim. To år i Antarktis
Litteratur
[endre | endre wikiteksten]- John Giæver (1952). Maudheim. To år i Antarktis. Oslo: Gyldendal.