Fürth

Fürth
Horisonten til Fürth
Byvåpen	Plassering
Styresmakter
Land Delstat Regierungsbezirk‎ Landkreis	Tyskland Bayern Mittelfranken Kreisfri by
Først nemnd i	1007
Geografi
Flatevidd  - By	63,35 km²
Innbyggjarar  - By (2013)    - folketettleik	119 808   1 891/km²
Koordinatar	49°28′0″N 11°0′0″E
Høgd over havet	294 m
Tidssone - Ved sommartid	CET (UTC+1) CEST (UTC+2)
Diverse annan informasjon
Postnummer	90762–90768
Telefon-retningsnummer	0911
Bilnummer	FÜ
Heimeside: www.fuerth.de

Fürth er ein by i Tyskland i delstaten Bayern med om lag 119 000 innbyggjarar (2013). Byen går i eitt med den større byen Nürnberg og sentrumet i dei to byane ligg berre 7 km frå kvarandre.

Fürth, Nürnberg og Erlangen, i lag med nokre mindre byar, dannar byområdet Mittelfranken, som er eit av 23 slike «store senter» i Bayern, og eit av 11 tyske storbyområde.

Fürth vart første gong nemnd 1. november 1007, og feira tusenårsjubileum i 2007.

Geografi

Rathaus, frå søraust

Det historiske sentrumet i byen ligg aust og sør for elvane Rednitz og Pegnitz, som renn i saman og dannar elva Regnitz nordvest for gamlebyen. Vest for byen, på den eine enden av Main-Donau-kanalen ligg byskogen Fürther Stadtwald. Aust for Fürth ligg Nürnberg, og nord for byen ligg eit frodig markeds- og hageområde kalla Knoblauchsland (kvitlaukland). Sør for byen ligg motorvegar, kanalen og enger.

Historie

Fürth vart først nemnd 1. november 1007, men hadde sannsynlegvis eksistert før den tid. Denne dagen gav keisar Henrik II av Det tysk-romerske riket eigedomen sin i Fürth til den nyoppretta biskopen av Bamberg. Namnet «Fürth» kjem frå det tyske ordet for vadestad, sidan dei første busetnadane låg ved ein slik. Dei neste åra fekk Fürth markedsprivilegiar, men mista desse seinare til Nürnberg under [[Henrik III av Det tysk-romerske riket>Henrik III]]. Frå 1062 og framover fekk berre Fürth ha ein marknad, men då var Nürnberg alt vorte ein viktig by.

Dei neste hundreåra var byen under fleire styresmakter, som Biskopen av Bamberg, Fyrstedømet Ansbach og byen Nürnberg. Lenge var byen hovudsakleg ein jordbrukslandsby og i 1600 var folkesetnaden framleis sannsynlegvis mellom 1000 og 2000.

I trettiårskrigen vart Fürth nesten heilt øydelagd av brann.

I 1835 vart den første jernbanen i Tyskland opna mellom Nürnberg og Fürth.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Fürth» frå Wikipedia på engelsk, den 29. juni 2007.

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Fürth

• Offisiell nettstad