Wikipedia:Bij twijfel niet inhalen

Deze pagina beschrijft een richtlijn op de Nederlandstalige Wikipedia. De tekst is algemeen aanvaard onder gebruikers en het is de bedoeling dat iedereen zich eraan houdt. Echter, de inhoud ligt niet vast en bij het hanteren van de richtlijn moet het gezonde verstand worden gebruikt. Ook is er af en toe een uitzondering mogelijk. Als je deze pagina wilt bewerken, zorg er dan voor dat je wijziging consensus geniet, of bespreek het eerst op de overlegpagina

WP:BTNI

Deze pagina in een notendop: Breng geen wijzigingen aan waarvan bekend is, of vermoed kan worden, dat er geen consensus voor bestaat.

Bij twijfel niet inhalen houdt in dat je geen zaken "verbetert" als er door de Wikipedia-gemeenschap aan getwijfeld wordt dat dit een verbetering is. De ene goede variant door de andere goede variant vervangen is geen verbetering of verslechtering, maar een neutrale bewerking. Dergelijke bewerkingen zijn ongewenst, omdat ze vaak leiden tot irritatie en aldus conflicten (zoals bewerkingsoorlogen) kunnen veroorzaken. Met "twijfel" wordt in dit verband dus niet bedoeld dat je persoonlijk twijfelt, maar dat de Wikipediagemeenschap twijfelt: zij kan van twee of meer varianten niet één als de beste aanmerken. Vaak komt dat omdat een richtlijn meerdere varianten toestaat, of juist omdat er (nog) geen bredere consensus over bestaat welke variant de beste is.

Wil je een verandering doorvoeren waarvan je kunt vermoeden dat die wellicht niet strookt met deze richtlijn, zoek dan altijd eerst overleg. Als daarbij geen consensus wordt bereikt, dien je van je bewerking af te zien. Dit geldt in het bijzonder voor bewerkingen op grotere schaal (over meerdere artikelen).

Voorbeelden

Spelling

De gemeenschap heeft besloten de Nederlandse Taalunie te volgen in alle spellingszaken. (Let op; dat is dus niet Genootschap Onze Taal!) In sommige gevallen geeft deze afspraak geen uitsluitsel, omdat de Taalunie meerdere spellingen toestaat. In zulke gevallen is sprake van twijfel, tenzij de gemeenschap een aanvullende afspraak maakt.

Er is één uitzondering mogelijk op "bij twijfel niet inhalen": namelijk wanneer de bewerking de spelling binnen hetzelfde artikel consequenter maakt. Bewerkingen die de consequentie van spelling verhogen zijn geen neutrale maar nuttige bewerkingen: daarbij is geen sprake van twijfel. Een bewerking waarin de enige spelwijze in een artikel op álle plekken vervangen wordt door een andere spelwijze is daarentegen ongewenst.

Stijl en taalgebruik

Verbeteringen van stijlfouten, zoals het verwijderen van pleonasmes en anakoloeten, zijn nuttige bewerkingen waarvoor "bij twijfel niet inhalen" niet opgaat.

Bewerkingen waarbij synoniemen vervangen worden vallen wel onder "bij twijfel niet inhalen". Als de originele auteur een bepaald woord heeft geïntroduceerd en dit woord is opgenomen in het Groene Boekje (de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie) of in de 'Dikke Van Dale' (Het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal), is het ongewenst dit te veranderen in een woord met een identieke betekenis.

Net als bij spelling geldt voor stijlveranderingen ook dat consequentie een uitzondering vormt op "bij twijfel niet inhalen".

Voorbeeld:

Voor de weergave van rangtelwoorden heeft het Nederlands twee mogelijkheden, die beide bestaansrecht hebben: 1ste wordt dus niet veranderd in 1e en 1e niet in 1ste, tenzij in één artikel beide varianten door elkaar worden gebruikt.

Let op: over taalgebruik waar maatschappelijke discussies over zijn is een aparte pagina: Wikipedia:Bij twijfel niet inhalen/Externe bronnen. Die gaat over o.a. huidskleur ('wit' of 'blank'?), voornaamwoorden van non-binaire en transgender personen, slavernij ('slaven' of 'tot slaaf gemaakten'?) en het gebruik van woorden als 'negerzoen' en 'moorkop'.

Structuur van artikelen

Probeer de structuur van artikelen alleen te veranderen als deze duidelijk slechter, verkeerd of misleidend is. Zoek in andere gevallen eerst overleg. Veranderingen van de structuur die met bronnen te onderbouwen zijn, zijn geen neutrale maar nuttige bewerkingen, waarvoor "bij twijfel niet inhalen" niet opgaat. Als je na zulke bewerkingen toch op tegenstand stuit, geef dan in de volgende discussie je bronnen aan om je structuurwijziging te onderbouwen.

Doorverwijsconstructies

De gemeenschap is verdeeld over het gebruik van verschillende doorverwijsconstructies. Ingewikkelde vormen, zoals de hoofdbetekenisconstructie, worden niet expliciet afgekeurd. Omdat er grote meningsverschillen zijn over wanneer die speciale constructies precies gebruikt worden, gaat in veel gevallen "bij twijfel niet inhalen" op. Probeer ook daarbij eerst op een centrale plek overleg te zoeken en drijf niet je eigen zin direct door. Voer de wijziging vervolgens alleen door als je er absoluut zeker van bent dat hier consensus voor bestaat.

Titels van artikelen

Het komt regelmatig voor dat er voor hetzelfde begrip meerdere namen zijn die gelijkwaardig zijn of waarvan er een 'beter' Nederlands is dan andere(n), maar waarbij die andere namen niet daadwerkelijk fout zijn. In die gevallen is het ongewenst om een bewerking te doen met als enige functie het vervangen van de ene goede optie door een andere en in het bijzonder om dat op meerdere pagina's te doen. Wel dient in het artikel over het begrip zelf bij voorkeur de titel van het artikel gebruikt te worden. De andere namen dienen in het artikel als synoniem genoemd te worden, en die namen dienen ook als redirect aanwezig te zijn.

Voorbeeld

Het artikel over de Noord-Franse stad die in het Nederlands 'Rijsel' en in het Frans 'Lille' heet, is conform de richtlijn Wikipedia:Buitenlandse geografische namen te vinden onder de titel Rijsel. Beide vormen komen echter in het Nederlands veel voor, en zijn niet fout. Bij twijfel niet inhalen betekent in dit geval:

Het is niet de bedoeling om bewerkingen te doen met als enige doel het vervangen van 'Lille' door 'Rijsel'.
Als je een grotere wijziging aan een artikel doet, is het wel toegestaan om dan ook 'Lille' door 'Rijsel' te vervangen.
'Rijssel' is simpelweg een foute, want achterhaalde spelling, en het aanpassen van 'Rijssel' naar 'Rijsel' valt expliciet niet onder hetgeen door deze richtlijn afgeraden wordt.
Ook voor wijzigingen op het artikel 'Rijsel' zelf geldt deze richtlijn niet.
Mochten we ooit beslissen dat 'Lille' de 'betere' vorm is, dan wordt de pagina verplaatst, en de tekst op de pagina zelf aangepast. Op andere pagina's dient echter niet grootschalig gewijzigd te worden.

Zie ook

Wikipedia:Wikiproject/LHBT/Voornaamwoorden