Santa Maria del Popolo

Santa Maria del Popolo
	Façade van de Santa Maria del Popolo
Plaats	Rome
Gewijd aan	Maria
Coördinaten	41° 55′ NB, 12° 29′ OL
Gebouwd in	11e eeuw
Architectuur
Architect(en)	Baccio Pontelli
Kerkprovincie
Titulair kardinaal	Stanisław Dziwisz
Aartsbisdom	Krakau
	Officiële website; (en) Atlas Obscura-pagina;
Portaal	Christendom

De Santa Maria del Popolo is een augustijner kerk in Rome, gelegen aan de noordkant van het Piazza del Popolo. De kerk heeft een centraal middenschip met twee zijbeuken, die omringd worden door 12 zijkapellen. In de koepel van de kerk, symbool van de invloed van de renaissancestijl en behorend tot de Chigi-kapel, bevinden zich mozaïeken die werden ontworpen door Rafaël Santi; zij verbeelden “De Schepping van de wereld”.

Geschiedenis

Over het ontstaan van de kerk bestaan verschillende verhalen. Zo zou paus Paschalis II in 1099 opdracht hebben gegeven een kapel te bouwen op de plaats waar keizer Nero begraven lag. Nadat zijn graf geruimd was en de as in de Tiber verstrooid, kon de bouw beginnen.

Een andere versie verhaalt echter dat de kapel gebouwd werd als dank aan de Maagd Maria voor haar steun aan de kruisvaarders bij het bevrijden van het Heilig Graf.

Ook over de bijnaam “del Popolo” bestaan verschillende interpretaties:

De financiering van het gebouw werd verzorgd door de bevolking van Rome, waardoor de kapel de bijnaam "del Popolo" kreeg (Nederlands: van het volk)
Popolo verwijst naar de uitbundig aan het plein groeiende populieren. Dit is de historisch juiste versie.
De uitbreiding van kapel naar kerk maakte het gebouw toegankelijk voor het volk (popolo)

Door paus Gregorius IX (pontificaat: 1227 – 1241) werd de kapel verheven tot kerk en aan de Augustijnen geschonken voor het beheer.

In de periode 1472-1477 werd de kerk herbouwd door Baccio Pontelli en Andrea Bregno in renaissancestijl, waarna tussen 1655-1660, tijdens het pontificaat van paus Alexander VII, aanpassingen volgden in barokstijl, waaronder de voorgevel.

Zijkapellen

Naast de hoofdbouw is de kerk bekend door zijn 12 zijkapellen, waarin zich diverse kunstwerken bevinden van grote Italiaanse artiesten. Deze kapellen behoorden toe aan rijke families.

Della Roverekapel: hier werden onder meer de kardinalen Domenico en Cristoforo della Rovere begraven, beiden neven van paus Sixtus IV. De grafmonumenten werden ontworpen door Andrea Bregno, de fresco’s – die voorstellingen uit het leven van de heilige Hiëronymus van Stridon weergeven – zijn van de hand van Pinturicchio.

Cibo-kapel: hier werden de kardinalen Lorenzo Cibo^[1] en Alderano Cibo begraven.
Basso della Roverekapel: gebouwd door kardinaal Girolamo Basso della Rovere (die er ook begraven werd) en gewijd aan de heilige Augustinus van Hippo. Het grafmonument van de kardinaal werd ontworpen door Andrea Sansovino in opdracht van paus Julius II.
De Costakapel: hoewel deze kapel ook eerst tot de familie della Rovere behoorde, verkreeg de Portugese kardinaal Jorge da Costa deze kapel in 1488. Hij werd hier begraven. In deze kapel bevinden zich fresco's van Pinturicchio.
Montemirabilekapel: deze kapel wordt nu gebruikt als doopkapel.
Chigikapel: deze kapel behoorde in de Renaissance toe aan de rijke bankiersfamilie Chigi. Hij werd ontworpen door Rafaël Santi. Hier werden de broers Agostino en Sigismondo begraven; ook de graftombes (in de vorm van piramides) zijn van de hand van Rafaël. De latere paus Alexander VII (Fabio Chigi, paus van 1655-1667) liet de kapel vervolmaken, door plaatsing van de beelden “Habakuk en de Engel” en “Daniël en de leeuw”.
Mellinikapel: gewijd aan de heilige Nicolaas van Tolentijn.
Kapel van het Heilig Kruis: in deze kapel bevindt zich een crucifix uit de 14e eeuw. De plafondschilderingen in de kapel zijn van de hand van de Vlaamse kunstenaar Pieter van Lint, waaronder “Het Ware Kruis geneest de zieke”^[2].
Theodolikapel
Cerasikapel: in deze kapel hangen twee schilderijen van Caravaggio. “De Kruisiging van Petrus” en “De Bekering van Paulus”.
Capella Maggiore: bevat de graftombe van de kardinaal Ascanio Maria Sforza. Het monument is gebouwd door Andrea Sansovino in opdracht van paus Julius II. Opmerkelijk aan het monument is de opbouw in de vorm van een triomfboog. In het gewelf van de kapel is een fresco – de kroning van Maria - geschilder door Pinturicchio.^[3]

Titelkerk

Sinds 13 april 1587, tijdens het pontificaat van paus Sixtus V, werd de kerk verheven tot titelkerk.

1587-1593: kardinaal Scipione Gonzaga was de eerste titularis
2008-heden: Stanisław Dziwisz, aartsbisschop van Krakau en voormalig secretaris van paus Johannes Paulus II

Trivia

In het naastgelegen klooster verbleef Maarten Luther, zelf een augustijner monnik, rond 1511 bij zijn bezoek aan Rome.
De Chigi kapel speelt als locatie een rol in het boek “Het Bernini Mysterie” van de Amerikaanse schrijver Dan Brown.
In de kerk bevindt zich het grafmonument van Giovanni Battista Gisleni.
Ook bevindt zich in de kerk het graf van Giovanni Borgia, oudste zoon van paus Alexander VI.

Galerij

Commons heeft mediabestanden in de categorie Santa Maria del Popolo (Rome).


Caravaggio	Rafaël Santi	Pinturicchio	Francesco Cavallini(beeldhouwwerk)
Kruisiging van Sint-Petrus	Grafmonument in de Chigi kapel	Geboorte van Christus	Monument Alderano Cibo, Cibo kapel

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Hij was de buitenechtelijke zoon van de broer van paus Innocentius VIII
↑ Afbeelding werk van Pieter van Lint
↑ Hoewel de pauselijke staat door de jaren heen diverse conflicten met de familie Sforza had gekend, hoopte Julius met dit eerbetoon de heersers van Milaan gunstig te stemmen.

(it) Officiële site van de Santa Maria del Popolo

[1] Hij was de buitenechtelijke zoon van de broer van paus Innocentius VIII

[2] Afbeelding werk van Pieter van Lint

[3] Hoewel de pauselijke staat door de jaren heen diverse conflicten met de familie Sforza had gekend, hoopte Julius met dit eerbetoon de heersers van Milaan gunstig te stemmen.

[1]

[2]

[3]