Pata pata

"Pata pata"
Single van: Miriam Makeba
Van het album: Pata pata
B-kant(en)	"Malayisha"
Uitgebracht	november 1967
Opname	1967
Genre	Afrikaanse muziek
Duur	3:10
Label	Reprise
Schrijver(s)	Mariam Makeba, Jerry Ragovoy
Producent(en)	Jimmy Wisner, Luchi de Jesus, Severino Dias de Olivera, Jerry Ragovoy
Hoogste positie(s) in de hitlijsten
1 (Venezuela) 7 (Parool Top 20) 11 (Nederlandse Top 40, België (Wallonië)) 12 (Verenigde Staten) 14 (Duitsland) 15 (België (Vlaanderen)) 48 (Zwitserland)
Miriam Makeba
1965 "Malaika" / "Malcolm X"   1967 "Pata pata"   1967 "Malayisha"
Volgorde op Pata pata
1 "Pata pata"   2 "Ha po zamani"
(en) MusicBrainz-pagina
Portaal    Muziek

"Pata pata" is een nummer van de Zuid-Afrikaanse zangeres Miriam Makeba. Het nummer werd uitgebracht op haar gelijknamige album uit 1967. In november van dat jaar werd het nummer uitgebracht als de eerste single van het album.

Achtergrond

"Pata pata" is geschreven door Makeba en Jerry Ragovoy en geproduceerd door Ragovoy, Jimmy Wisner, Luchi de Jesus en Severino Dias de Olivera. Het nummer wordt gezongen in het Xhosa; de titel is naar het Nederlands te vertalen als "raak aan, raak aan". Het is ook de naam van een dans die in de jaren '50 populair was in de shebeens van de buitenwijken van Johannesburg.

"Pata pata" was niet het enige nummer dat was geïnspireerd door deze dans. De melodie was gebaseerd op het instrumentale "Phatha phatha" van Shumi Ntutu en Isaac Nkosi, dat weer gebaseerd was op "Noma kumnyama" van Alson Mkhize. In 1956 bracht Dorothy Masuka "Ei yow phata phata" uit dat anders was dan het nummer van Makeba, maar later maakte Masuka haar eigen versie van het nummer dat populair werd vanwege Makeba. Masuka claimde echter dat zij het zelf had geschreven.

"Pata pata" werd oorspronkelijk opgenomen in 1959 door The Skylarks, een groep waar Makeba onderdeel van was. Volgens sommigen werd de eerste opname zelfs al in 1956 gemaakt. In 1967 nam Makeba een nieuwe versie van het nummer op, nadat zij succesvol werd in de Verenigde Staten. In deze versie zit een stuk dat in het Engels gesproken is, waarin Makeba vertelt hoe de dans is ontstaan.

"Pata pata" werd een hit in een aantal landen. In de Amerikaanse Billboard Hot 100 kwam het tot de twaalfde plaats, terwijl het in Venezuela een nummer 1-hit werd. In Nederland piekte de single op de elfde plaats in de Top 40 en de zevende plaats in de Parool Top 20, terwijl in Vlaanderen de vijftiende positie in de voorloper van de Ultratop 50 werd gehaald. Makeba heeft een aantal andere versies van het nummer opgenomen: in 1988 bracht zij het uit als duet met Chayanne, in 1990 bracht zij een eigen versie uit voor haar album Welela en in 2000 werd een nieuwe versie onder de titel "Pata pata 2000" opgenomen voor haar album Homeland. Op 9 november 2008 kreeg Makeba, kort nadat zij "Pata pata" had gezongen in de Italiaanse stad Caserta, een hartaanval waardoor zij overleed; het is het laatste nummer dat zij live heeft gespeeld.

"Pata pata" is vele malen gecoverd. Hitgenoteerde versies zijn afkomstig van Osibisa, dat in 1980 in Nederland en Vlaanderen een hit scoorde met hun versie, Coumba Gawlo, die in 1998 in Wallonië een nummer 1-hit scoorde met haar versie, en Milk & Sugar, die in 2011 een klein hitje scoorden met hun remix onder de titel "Hi-a ma (Pata pata)". Andere versies zijn afkomstig van Jonathan Butler, Howard Carpendale, Manu Dibango, Arielle Dombasle met Mokobé, Tony Esposito, Angélique Kidjo, Helmut Lotti, Tito Puente and His Orchestra, The Skatalites, The Supremes, Thalía, Sylvie Vartan en Otto Waalkes. Daarnaast werd de originele versie in 2009 door Honda gebruikt in een commercial voor hun Accord Crosstour.

Hitnoteringen

Miriam Makeba

Nederlandse Top 40

Hitnotering: 25-11-1967 t/m 03-02-1968
Week	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Positie	34	20	12	11	15	16	14	17	23	25	32	uit

Parool Top 20

Hitnotering: 09-12-1967 t/m 20-01-1968
Week	1	2	3	4	5	6	7
Positie	16	7	9	11	14	16	20	uit

NPO Radio 2 Top 2000

Nummer met notering(en) in de NPO Radio 2 Top 2000	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09	'10	'11	'12	'13	'14	'15	'16	'17	'18	'19	'20	'21	'22	'23
Pata pata	-	-	-	-	-	-	1929	1965	-	-	-	-	-	1971	1491	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

Osibisa

Nederlandse Top 40

Hitnotering: 03-05-1980 t/m 07-06-1980
Week	1	2	3	4	5	6
Positie	37	32	27	26	26	37	uit

Nationale Hitparade

Hitnotering: 03-05-1980 t/m 07-06-1980
Week	1	2	3	4	5	6
Positie	40	38	21	19	35	35	uit

Milk & Sugar ft. Miriam Makeba

Single Top 100

Hitnotering week 1: 10-09-2011 Hitnotering week 2: 07-01-2012
Week	1		2
Positie	92	uit	89	uit

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Pata Pata op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.