Marianne van der Heijden
| Marianne van der Heijden | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Persoonsgegevens | ||||
| Volledige naam | Marianne Elizabeth Gertrudis van der Heijden | |||
| Geboren | Kerkrade, 20 december 1922 | |||
| Overleden | Maastricht, 26 mei 1998 | |||
| Geboorteland | Nederland | |||
| Beroep(en) | glazenier, graficus, mozaïekkunstenaar, schilder en textielkunstenaar | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Marianne Elizabeth Gertrudis van der Heijden (Kerkrade, 20 december 1922 – Maastricht, 26 mei 1998) was een Nederlands glazenier, graficus, mozaïekkunstenaar, schilder en textielkunstenaar.[1]
Leven en werk
[bewerken | brontekst bewerken]Van der Heijden was een dochter van Antonius Cornelis Josephus (Anton) van der Heijden (1893-1974), leraar aan het lekeninternaat Rolduc. Ze werd tijdens de oorlogsjaren opgeleid aan de Stadsacademie in Maastricht, als leerling van Jef Scheffers. In 1945 trok ze naar Amsterdam, waar ze studeerde aan de Rijksacademie bij Heinrich Campendonk en Gé Röling. Medestudenten in Amsterdam waren onder anderen Jef Diederen, Gène Eggen, Harry op de Laak en Frans Nols, ze worden samen gerekend tot de Amsterdamse Limburgers.
Van der Heijden behaalde met Max Reneman in 1951 de eindstrijd om de Prix de Rome. De jury kon niet bepalen wie van de twee de gouden medaille zou moeten ontvangen. De prijs werd daarom uiteindelijk niet uitgereikt, waarna het ministerie ook de bijbehorende reisbeurzen niet wilde uitbetalen. Door een subsidie van de Italiaanse regering werden de twee toch in staat gesteld een studiereis naar dat land te maken.[2] Van der Heijden volgde daar lessen aan de Accademia delle Belle Arti in Ravenna. Na terugkomst in Nederland had ze haar atelier, net als Diederen en Nols in kasteel Erenstein bij Kerkrade. Vanaf 1959 woonde ze in Maastricht.
Ze maakte onder meer sgraffito, mozaïeken, muurschilderingen en wandkleden. Tussen 1954 en 1966 maakte ze ook glas-in-loodramen, die werden uitgevoerd in de ateliers van Gerard Mesterom en Hubert Felix.[3] Daarna nam ze geen opdrachten van kerken meer aan en wijdde ze zich aan grafisch werk als houtsneden en etsen. Vanaf de tweede helft van de jaren 80 maakte ze papiercollages. Na het overlijden van haar levenspartner Bruno Borchert in 1994, maakte ze pastels over de laatste levensfases van de mens.
Van der Heijden was lid van het Algemeen Katholieke Kunstenaars Verbond, de Vereniging van Beoefenaars der Monumentale Kunsten en de Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars.
De kunstenares overleed in 1998, op 75-jarige leeftijd. Haar bezittingen werden ondergebracht bij een stichting en in 2009 geschonken aan het Museum van Bommel van Dam. Haar werk is ook opgenomen in de collecties van onder andere het Bonnefantenmuseum, Gemeentemuseum Roermond en Museum Catharijneconvent.
Werken (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]- mozaïeken voor de apsis en triomfboog (1953-1957) en glas-in-loodramen (1962) voor de kapel van het Canisianum in Maastricht (tegenwoordig studiezaal van de Universiteit Maastricht)
- raam met florale motieven (1954) voor een apotheek in Kerkrade
- figuratieve ramen (1956-1963) voor de Sint-Lambertuskerk in Kerkrade
- glas in lood (1956-1965) voor de kapel van het Sint-Jozefziekenhuis in Kerkrade
- sgrafitto van de Verrijzende Christus (1962) voor de Petrus en Pauluskerk in Eschweiler (Duitsland)
- glas in lood (1962) voor de Fatimakerk in Brunssum
- glas in lood (1963) voor het Canisianum in Maastricht
- mozaïek ‘Groei’ (1965), 240 x 200 centimeter voor Sint-Janscollege (Hoensbroek)[4][5]
- grafsteen van Theo de Beer, mozaïek van Marianne van der Heijden. kerkhof Allerheiligste Verlosser H. Petrus (Sint Pieter op de Berg)
Afbeeldingen
[bewerken | brontekst bewerken]-
Apotheek, Kerkrade -
Sgrafitto van de opkomende Christus (1962), Eschweiler
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Borchert, B. (1985) Het verlangen naar een paradijs : grafiek van Marianne van der Heijden. Nijmegen: Speling.
- Borchert, B. (1985) Marianne van der Heijden : tussen oer en al. Nijmegen: Studentenkerk Nijmegen.
- Budé, F. en Tillie, H. (1992) Marianne van der Heijden : als de vleugels van een vlinder. Roermond: Gemeentemuseum Roermond.
- Coumans, W.K. (1990) Marianne van der Heijden : van iconografische zekerheid naar innerlijk spreken. Kampen: Kok.
- Netel, Lies. (2013) Marianne van der Heijden : Collectie Marianne van der Heijden. Maastricht: Drukkerij Walters. ISBN 978-90-78290-29-2 NUR 640
- Lies Netel (2010), De nalatenschap van Marianne van der Heijden (1922-1998), Hilversum, Verloren, 2019.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Biografische gegevens bij het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
- ↑ "Kunstenares uit de mijnstreek in Prix-kamp", Limburgsch dagblad, 9 oktober 1951; "Bij de houtsnede van Max Reneman", De Tijd, 12 april 1952.
- ↑ Hoogveld, Carine (hoofdred.) (1989) Glas in lood in Nederland 1817-1968. 's-Gravenhage: Sdu uitgeverij. ISBN 90-1206146-6.
- ↑ monumentaal.com. 15-2-2023. Het Sint-Janscollege wordt in 2023 gesloopt. Geprobeerd wordt om het mozaïek te behouden en te herplaatsen in de nieuwbouw van het college. Gearchiveerd op 16 februari 2023.
- ↑ monumentaal.com In oktober 2024 is mozaïek ‘Groei’ in het nieuwe Sint-Janscollege in Hoensbroek herplaatst
