Lodewijk de Boer

Lodewijk de Boer (geboren als Lodewijk Maria Lichtveld, Amsterdam, 11 februari 1937 – aldaar, 4 juni 2004) was een Nederlands altviolist, toneelschrijver, toneelregisseur, componist, improvisatiemuzikant en acteur. Zijn moeder, Agnes Lichtveld, was een zus van de schrijver Albert Helman.

Leven en werk

De Boer studeerde altviool aan het Conservatorium en werkte sinds 1961 als violist bij het Concertgebouworkest. Geïnspireerd door het absurdisme schreef hij de eenakter De kaalkop luistert, die in 1963 door een Amsterdamse studentenvereniging werd gespeeld. In 1966 schreef hij het libretto voor de opera Labyrint op muziek van Peter Schat, en daarna idem voor Theo Loevendies opera Naima. Gustav Leonhardt trok hem aan voor zijn Leonhardt-Consort en ook Frans Brüggen werkte met hem voor opnames van klassieke muziek. De Boer was muzikant bij de collectieve opera Reconstructie van Misha Mengelberg, Louis Andriessen, Reinbert de Leeuw, Peter Schat en Jan van Vlijmen, die in 1969 in première ging op het Holland Festival. Eind jaren zestig werkte hij vooral als regisseur: met de acteurs Cees Linnebank en Huib Broos in de hoofdrollen ontwikkelde hij het toneelstuk The Family over een losgeslagen groep krakers, dat veel succes had. The Family werd door de Boer ook uitgevoerd in West-Duitsland.^[1] In 1973 maakte hij er een bioscoopfilm van, met Martine Crefcoeur.

In de jaren 1970 werkte de Boer als freelancer voor verschillende toneelgezelschappen. In 1976 regisseerde hij de televisiefilm De watergeus op een eigen scenario en Willem Breukers muziektheaterstukken Kain en Abel (1972) en Jonah, De Neezegger (2003). De Boer schreef het libretto voor het muziektheaterstuk Orpheus op muziek van Louis Andriessen. Hij schreef de muziek eerst voor korte films als Spectator (1970?) van Frans Zwartjes en later voor speelfilms als Gebroken spiegels (1984) van Marleen Gorris en televisieproducties als De Partizanen (1995). Hij werkte als improvisator bij Amsterdam Drama en Michel Waisvisz. Zijn regie van Who's Afraid of Virginia Woolf (2002) met Edwin de Vries en Will van Kralingen ontving uitstekende recensies. Als muzikant nam hij deel aan opnames van Liesbeth List, Willem Breuker, Henny Vrienten, 'Spectral Display' en de Instant Composers Pool.

De Boer schreef voor en regisseerde Toneelgroep Studio, Het Nieuw Rotterdams Toneel, Toneelgroep De Appel, Toneelgroep Centrum, Toneelgroep Baal en Het Amsterdams Toneel.^[2]

Met Theo Loevendie bij de première van de opera Naïma, 1985
Tv-spel De receptie van de AVRO opgenomen in het Concordiatheater in Bussum. Van links naar rechts regisseur John van de Rest, de Vlaamse actrice Mart Gevers (1932-2000) en Lodewijk de Boer, 30 augustus 1974
Auteur Lodewijk de Boer (links) en regisseur John van de Rest bij de opnames van de Boers tv-spel De receptie, AVRO, Bussum
Auteur Lodewijk de Boer bij de opnames van zijn tv-spel De receptie van de AVRO, Bussum

Werk

Uitgegeven toneelstukken

Onder meer:^[3]

1964 De verhuizing, Annie Bank
1964 met Peter Schat: Labyrint : een soort van opera, [Hilversum : De Boer]
1969 De kaalkop luistert, Amsterdam Bezige Bij, Literaire reuzenpocket 295
1969 De kaalkop luistert, De verhuizing, Borak valt, Darts, Amsterdam, De Bezige Bij, Literaire reuzenpockets 295
1972 Zeven manieren om een rivier over te steken: Een scenario voor akteurs, Amsterdam, serie BB teater 1
[1973] The family: (de familie): een theaterserie voor het hele gezin in vier afleveringen, [Amsterdam]: Amsterdams Toneel, minstens vier delen
1974 The family : Een theaterserie voor het hele gezin in vier afleveringen'. Foto's Jutka Rona, Amsterdam: De Bezige Bij
circa 1975 Lijkensynode: (een 'zwarte mis'), s.l., s.n.
1978 De pornograaf, Stichting Toneelgroep Centrum, Amsterdam, International Theatre Bookshop
1981 Orpheus (libretto), Amsterdam, Toneelgroep Baal
1981 met Nikolaj Ėrdman en anderen: De zelfmoordenaar, Amsterdam, Toneelgroep Baal. Serie: BAAL-Publikaties, nr. 11
1985 met Theo Loevendie, C M Bruehl en Sonja Jokel: Naïma, Amsterdam: International Theatre Bookshop enz. Libretto
circa 1987 Vrouw in het zand met Abe, Kōbō, Den Haag, De Appel
1987 Angelo en Rosanna, Arnhem: Toneelgroep Theater
1987 met Sam Shepard: Vuur in de sneeuw, Amsterdam, International Theatre Bookshop; Rotterdam, RO Theater. Serie: RO theater, 15
1988 Over de grens, Amsterdam International Theatre Bookshop
1993 Toneel De kaalkop luistert, De verhuizing, Borak valt, Darts, Lijkensynode, Zeven manieren om een rivier over te steken, The family, Als jij de bloemen vertrapt zal ik jou vertrappen, De pornograaf, Angelo en Rosanna, De Buddha van Ceylon, Ingeblikt, Het oordeel van Paris, Amsterdam, International Theatre and Film Books
1993 De buddha van Ceylon, Utrecht International theatre & film books
1993 Toneel / I, Toneel / II, Toneel / III (Als jij de bloemen vertrapt zal ik jou vertrappen, De pornograaf, Angelo en Rosanna), Toneel / IV, Utrecht: Paarden Kathedraal, Theatervoorziening van Midden-Nederland; Amsterdam: International Theatre & Film Books
[1993] met Louis Andriessen en Peter Greenaway: M is muziek, monoloog & moord, Zaandam Theatergroep Hollandia. Drie monologen (tekst Lodewijk de Boer) voor de gelijknamige theaterproductie met muziek van Louis Andriessen
1996 met Jacques De Decker, vertaling: Le Bouddha de Ceylan, Carnières-Morlanwelz : Lansman, Serie: Théâtre contemporain flamand et néerlandais, 3
2000 De herinnering een Europeesche komedie, Den Haag Appeltheater
[2001] De sprakelozen (zand), Krommenie : Nederlandse Vereniging voor Amateurtheater
2005 De herinnering, drie toneelstukken, Angelo en Rosanna (1987), De Buddha van Ceylon (1990) en De herinnering (1998), De Bezige Bij, Amsterdam. Met een inleiding door Kester Freriks. Een bundeling van zijn drie laatste stukken, die niet eerder in boekvorm waren gepubliceerd.
2014 (1972) The family / [1], Aflevering 1, Aflevering 2, Amsterdam : De Nieuwe Toneelbibliotheek, 2014. ©1972. Serie: Nieuwe Toneelbibliotheek, tekst 212, en The family / [2], Aflevering 3, Aflevering 4, idem, Serie: Nieuwe Toneelbibliotheek, tekst 213.
2014 The family, Amsterdam, De Nieuwe Toneelbibliotheek, Serie: Nieuwe Toneelbibliotheek, tekst 212-213.

Verdere scenario's

Onder meer

1974 imdb.com Way Out (1974), Lodewijk de Boer (dialogue)
1974 tv-spel De receptie, AVRO
1979 tv-serie De beide dames en... De Soulklinieken, VPRO 29-04-1979

Filmmuziek

Onder meer

1970? Spectator van Frans Zwartjes
1982 De stilte rond Christine M. van Marleen Gorris
1994 1000 rosen = 1000 roses, scenario gebaseerd op toneelstuk van Gustav Ernst, regie Theu Boermans
1995 / 2008 De partizanen, tv-film van Theu Boermans, Rik Launspach en anderen
2000 Lijmen/Het been, regie Robbe De Hert
2003 Het tweede gezicht, documentaire van Krijn ter Braak en Hans Fels
2004 DVD Kracht, Frouke Fokkema, Theu Boermans en anderen, [Hilversum], Bridge Entertainment Group, Serie: Hollands glorie

Partituren

1965 met Peter Schat: Labyrint : een opera : 1960/65, [Amsterdam], [Donemus]
1998 met Chiel Meijering: Gershwin in blue: een semi-scenische opera in 2 aktes, Amsterdam, Donemus

Albums

Onder meer

1984 Louis Andriessen en Lodewijk De Boer: Doctor Nero, uitgevoerd door het Appeltheater 25 en 29 mei 1984, Den Haag. Attacca – babel 8418-3, Vinyl, LP
2019 Frans Zwartjes en Lodewijk de Boer / The Frans Zwartjes Sound System: filmmuziek bij Zwartjes korte film Masterpiece. Video.

Toneelregie

Onder meer

1989 boek Kleine Alice van Edward Albee en Ernst van Altena, regie Lodewijk de Boer, 's-Gravenhage: De Appel

Acteur

Onder meer

1998 bijrol in Wij Alexander, van Rimko Haanstra, televisieserie
1999 hoofdrol in Privé Story, van Noud Heerkens, korte film

Overig

2004 met Flip Broekman en Ingmar Bergman: (boek) Herfstsonate van Ingmar Bergman, [Amsterdam] : [Hummelinck Stuurman Theaterbureau], 2004

Over Lodewijk de Boer

1967 Henk Sparreboom: Code. Darts, van Lodewijk de Boer, Amsterdam, Commissie voor de Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, Amsterdam
1970 Carlos Tindemans: Een waarheid als een glazen oog: Lodewijk de Boer als toneelauteur, onbekend
1974 Family, the (NE. Lodewijk de Boer, 1973), NBF-bulletin, No. 134 (jan-feb. 1974), p. 48
1976 Watergeus, De. Lodewijk de Boer, 1976, NBF-bulletin, No. 155 p. 15
1986 met Wanda Reisel: De problemen van een peep-show exploitant: [interview] met Lodewijk de Boer, TT: toneel teatraal: Nederlands enige toneelblad, Vol. 107, No. 6 (juni. 1986), p. 28-29
1993 Recensies : M is muziek, monoloog en moord : Lodewijk de Boer, Louis Andriessen, Theatergroep Hollandia, Scheveningen, Groningen, Gent

Externe links

absolutefacts.nl Necrologie
discogs.com Lodewijk de Boer
theaterkrant.nl Lodewijk de Boer. Beschouwing The Family, of: hoe maak je repertoire?. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.
imdb.com Lodewijk de Boer (1937–2004) Composer | Actor | Writer. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.
filmfestival.nl Persoon Lodewijk de Boer. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.
theaterencyclopedie.nl Lodewijk de Boer Portret (onveilige website, niet verder geraadpleegd op 20 oktober 2019.)

Zie de categorie Lodewijk de Boer van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (de) Gott grüßt deutscht, Der Spiegel 16 september 1974
↑ denieuwetoneelbibliotheek.nl Lodewijk de Boer. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.
↑ worldcat.org lodewijk de boer. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.

[1] (de) Gott grüßt deutscht, Der Spiegel 16 september 1974

[2] uwetoneelbibliotheek.nl Lodewijk de Boer. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.

[3] worldcat.org lodewijk de boer. Geraadpleegd op 20 oktober 2019.

[1]

[2]

[3]