Joris Hoefnagel
Joris Hoefnagel of George Hoefnagel (Antwerpen, 1542 - Wenen, 9 september 1600 of 24 juli 1601) was een Zuid-Nederlands schilder, prentkunstenaar, miniaturist, tekenaar en handelaar. Hij staat bekend om zijn illustraties van natuurkundige onderwerpen, topografische uitzichten, boekverluchtingen en mythologische werken. Hij was een van de laatste boekverluchters en leverde een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van topografische tekeningen.
Zijn boekverluchtingen en ornamentele ontwerpen speelden een belangrijke rol in het ontstaan van het bloemstilleven als zelfstandig schildersgenre in Noord-Europa aan het eind van de 16e eeuw. Het bijna wetenschappelijke naturalisme van zijn botanische en diertekeningen diende als model voor een latere generatie van kunstenaars in de Nederlanden.
Hij was een Renaissance-figuur: hij schreef Latijnse poezie, beheerste verscheidene talen en muziekinstrumenten.[1]
Leven
[bewerken | brontekst bewerken]Hoefnagel was een van twaalf kinderen van de diamanthandelaar Jacob Hoefnagel en Elisabeth Vezelaer, dochter van de Antwerpse muntmeester Joris Vezelaer. Zijn zuster Susanna Hoefnagel was gehuwd met Christiaan Huygens (senior) en moeder, resp. grootmoeder van Constantijn Huygens en Christiaan Huygens. Hij huwde op 12 november 1571 te Antwerpen met Susanna van Onsem (+ voor 1584, dochter van Joos en Lijsbeth de Hertoghe). Zij hadden zeven kinderen waaronder Jacob Hoefnagel, eveneens schilder, miniaturist en Suzanna Hoefnagel die huwde met Nicolaas Snouckaert van Schauburg.
In zijn jeugd trok hij door Engeland, Frankrijk en Spanje, waar hij vele topografische tekeningen maakte, evenal tekeningen van archeologische onderwerpen.
Hij was leerling van Hans Bol in Mechelen.
In de herfst van1577, nadat Spaane troepen Antwerpen veroverden, trok hij met Abraham Ortelius naar het zuiden.
Tijdens zijn verblijf aan het hof van hertog Albrecht V van Beieren voltooide hij een volumineus werk met natuurhistorische miniaturen.
Na de dood van zijn vrouw hertrouwde hij in 1584 te Wenen.
In 1591 kwam hij in dienst van keizer Rudolf II.
Joris Hoefnagel stierf in 1601 in Wenen.
Werken
[bewerken | brontekst bewerken]Zijn werken zijn wereldwijd verspreid geraakt.
- het miniatuur 'Hermathena', 1593, een allegorie op het samengaan van kunsten en wetenschappen,opgedragen aan Abraham Ortelius.[2]
- Zicht op het Schloss Ambras en Innsbruck, niet gedateerd, pen in bruine inkt, gewassen, 33.5 × 49.7 cm, Schloss Ambras, een dependance van het Kunsthistorisches Museum Wien in Wenen.[3] Reeds gedurende zijn leven werd deze tekening als ets gepubliceerd in de Civitates orbis terrarum van Georg Braun en Frans Hogenberg (naast 62 andere van zijn hand).
- National Gallery of Art, Washington D.C.[4]
- Getty Center in Los Angeles.[1]
Galerij
[bewerken | brontekst bewerken]-
Diana en Actaeon
-
Hoefnagels kaart van Londen, 1572
-
Patientighen koopman
-
Animalia Aqvatilia et Cochiliata (Aqva)
-
Allegorie van de strijd tussen Gierigheid en Ambitie, 1571, uit de collectie van The Phoebus Foundation
- ↑ a b (en) Joris Hoefnagel (The J. Paul Getty Museum Collection). The J. Paul Getty Museum Collection. Geraadpleegd op 2 augustus 2024.
- ↑ Allegorie voor Abraham Ortelius | Museum Plantin-Moretus. museumplantinmoretus.be. Geraadpleegd op 2 augustus 2024.
- ↑ Vignau-Wilberg-Schuurman, Theodora Alida Gerarda (2017). Joris and Jacob Hoefnagel: art and science around 1600. Hatje Cantz Verlag, Berlin. ISBN 978-3-7757-4173-6.
- ↑ Global Site Search Page. www.nga.gov. Geraadpleegd op 2 augustus 2024.