Griezelvallei
De griezelvallei (uncanny valley) is een denkbeeld dat gebruikt wordt om te visualiseren dat er op een bepaald punt een afkeer ontstaat voor een humanoïde robot naarmate hij sterker op een echte mens lijkt.
Etymologie
[bewerken | brontekst bewerken]De term "uncanny valley" is uitgevonden door de Japanse roboticaprofessor Masahiro Mori als Bukimi no Tani Genshō (不気味の谷現象) in 1970.[1] De theorie van Mori wordt in verband gebracht met het in 1906 door Ernst Jentsch ontwikkelde concept van het "griezelige" en zijn essay met de titel "Zur Psychologie des Unheimlichen", vrij vertaald als: "Over de psychologie van het griezelige".[2][3][4] Jentsch' ideeën zijn verder uitgewerkt door Sigmund Freud in zijn in 1919 gepubliceerde essay met de titel "Het griezelige" ("Das Unheimliche").[5]
Etalagepoppen
[bewerken | brontekst bewerken]Het thema griezelvallei komt ook aan bod in de aflevering The After Hours van de televisieserie The Twilight Zone (1960), waarin een vrouw de schrik van haar leven opdoet als ze zich 's nachts in een grootwarenhuis bekeken voelt door de alom tegenwoordige etalagepoppen. In de Nederlandse roman Aap in pak (2023) van Nicky Runge wordt de term gebruikt om de ongemakkelijkheid van de testpersonen uit te leggen wanneer zij met de popperige vrouwelijke robotklonen in contact komen.[6]
- ↑ Kawaguchi, Judit, Robocon founder Dr. Masahiro Mori. Words To Live By. Japan Times (10 March 2011). Gearchiveerd op 13 maart 2011. Geraadpleegd op 14 augustus 2014. “Mori's influence on the world of robotics is immeasurable. His classic hypothesis, "The Uncanny Valley," published in 1970, is still a key work defining robotic design.”
- ↑ Jentsch, E. (25 Aug. 1906). Zur Psychologie des Unheimlichen, Psychiatrisch-Neurologische Wochenschrift 8(22), 195-198.
- ↑ Mitchell et al., 2011.
- ↑ Misselhorn, 2009
- ↑ Freud, S. (1919/2003). The uncanny [das unheimliche] (D. McLintock, Trans.). New York: Penguin.
- ↑ Aap in pak. Uitgeverij Prometheus. Gearchiveerd op 13 april 2023. Geraadpleegd op 21 mei 2023.