Gebruiker:Ikkenickdanniet/Kladblok 2

Berkeley

Stappenplan

1. Wat wil ik vertellen? (Grove indeling hoofdstukken)
2. Bronnen zoeken
3. Belangrijkste punten opschrijven per hoofdstuk
4. Ruwe versie schrijven
5. Bronnen zoeken
6. Nette versie schrijven
7. Eindredactie en eventueel nog meer bronnen zoeken

Nuttige bronnen

Geschiedenis

• (en) Rorabaugh, W. J., Berkeley at War: The 1960s. Oxford University Press, 1989. (Invulling)
• (en) Starr, K., California, A History. Modern Library, 2007. (Grote lijnen, nog niet volledig in te zien)
• (en) Wollenberg, C., Berkeley, A City in History. University of California Press, 2008, (online versie uit 2002 geraadpleegd via archive.org) (Invulling, ook geschikt voor cultuur)

Geologie

• (en) Berkeley Seismology Lab, The Hayward Fault: Hazards and Preparedness. UC Berkeley.
• (en) Department of Conservation, Geologic Map of California (2010). State of California.
• (en) Sloan, D., Geology of the San Francisco Bay Area. University of California Press, 2006. (Nog niet volledig in te zien)

Milieu

• (en) Gray, M. & Zarnikau, J., Chapter 9: Getting to Zero: Green Building and Net Zero Energy Homes. In Sioshansi, F.P. (ed.), Energy, Sustainability and the Environment: Technology, Incentives, Behavior. Elsevier, 2011.
• (en) Salon, D. & Murphy, S., City Profile: Berkeley. Ultrans UC Davis, januari 2011.

Keuken

• (en) Geraci, V.W., Making Slow Food Fast in California. Palgrave Macmillan, 2017. (Nog niet volledig in te zien)
• (en) Goldstein, J., Inside the California Food Revolution: Thirty Years That Changed Our Culinary Consciousness. University of California Press, 2013. (Nog niet volledig in te zien)

Overig

• (en) Berkeley Landmarks
• (en) Johnson, R.E. & Bryon, J.L., Berkeley Walks: Revealing Rambles Through America's Most Intriguing City. Roaring Forties Press, Berkeley, 2015. (Rondleiding, nog niet volledig in te zien)

Berkeley

Stad in de Verenigde Staten
Situering
Staat	Californië
County	Alameda County
Algemeen
Oppervlakte	27,1 km²
- land	27,1 km²
Inwoners	116,768
Portaal    Verenigde Staten

Berkeley is een stad in de Amerikaanse staat Californië en valt bestuurlijk gezien onder Alameda County. De stad telde naar schatting 116.768 inwoners in 2013, waarmee het de 231ste stad van het land en de 51ste stad van de staat was. De oppervlakte is 27,1 km² en daarmee bedroeg de bevolkingsdichtheid ongeveer 4.309 inwoners per vierkante kilometer.

Berkeley is bekend als educatief centrum. In de stad zijn de University of California, Lawrence Berkeley National Laboratory, Lawrence Hall of Science, Space Sciences Laboratory en de Mathematical Sciences Research Institute gevestigd. Deze universiteiten beschikken elk over een campus. Ook is het Graduate Theological Union, een vermaard instituut in Berkeley gevestigd.

Het chemisch element berkelium (Bk) werd genoemd naar deze stad.

Geschiedenis

• Restanten van een shell mound (in gebruik van 3000 v.Chr. tot 800 n.Chr.)
• Bewoning door de Ohlone tot en met de komst van Europeanen (1770 tot 1820)

Eerste bewoners

Bij de monding van Strawberry Creek in West Berkeley liggen de restanten van een shell mound – een door mensen gecreëerde heuvel bestaande uit aarde en schelpen – met een geschatte ouderdom van meer dan vijfduizend jaar. De heuvel werd van 3700 v.Chr. tot en met 800 n.Chr. door de Ohlone bewoond, waarna ze hun dorp verplaatsten en de heuvel gebruikten als begraafplaats.

De Huichin, een stam binnen de Ohlone, bewoonden de omgeving van Berkeley toen de Europese kolonisten het gebied binnen traden in de achttiende eeuw.

Geografie

Uitzicht op Berkeley vanuit de Berkeley Hills met de universiteit op de voorgrond, daarachter de stad en de baai en op de achtergrond San Francisco en de Golden Gate Bridge.

Topografie

Berkeley ligt aan de westkust van de Verenigde Staten in het noordelijk deel van Californië en is gesitueerd tussen de baai van San Francisco in het westen en de Berkeley Hills in het oosten. De stad wordt verder begrensd door Oakland en Emeryville in het zuiden en Kensington en Albany in het noorden. Berkeley maakt deel uit van een groot, aaneengegroeid stedelijk gebied dat bekend staat als de East Bay en zich van Richmond in het noorden tot Fremont in het zuiden uitstrekt over de oostelijke oever van de baai van San Francisco. Het gebied maakt onderdeel uit van de San Francisco Bay Area en gaat in het zuiden over in Silicon Valley.

De stad heeft een totale oppervlakte van 45,8 km², waarbij het landoppervlak 27,1 km² beslaat; de rest (18,7 km²) bestaat uit water.

Geologie

De Bay Area is een tektonisch actief gebied dat doorsneden wordt door een stelsel van breuklijnen, waarvan de San Andreasbreuk de bekendste is. Deze breuken vormen een transforme plaatgrens tussen de Pacifische plaat en Noord-Amerikaanse plaat waar de platen langs elkaar afschuiven; de Pacifische plaat beweegt ten opzichte van de Noord-Amerikaanse plaat in noordwestelijke richting en de Noord-Amerikaanse plaat beweegt ten opzichte van de Pacifische plaat in zuidoostelijke richting. Het schuiven van de platen gaat niet geleidelijk, maar met horten en stoten, waarbij de spanning zich opbouwt om in één keer vrij te komen in de vorm van een aardbeving. Berkeley zelf ligt op de Haywardbreuk. De laatste grote aardbeving van de Haywardbreuk dateert uit 1868 en vond plaats bij Hayward langs het zuidelijk deel van de breuk en richtte in Berkeley weinig schade aan.

Hoewel de Noord-Amerikaanse plaat zich ten opzichte van de Pacifische plaat voornamelijk naar het zuidoosten beweegt, is er sprake van een absolute beweging naar het zuidwesten. Deze beweging leidde tot het plooien van het land waardoor onder meer de Berkeley Hills ten oosten van de Haywardbreuk zijn gevormd. Ten westen van de breuk ligt de vlakte die naar de baai van San Francisco afhelt; deze bestaat uit geërodeerd materiaal van de Berkeley Hills dat door fluviatiele processen is afgezet in het Holoceen en Pleistoceen (tot 2,58 mln. jaar geleden).

Klimaat

Klimatogram van Berkeley (Californië)
J	F	M	A	M	J	J	A	S	O	N	D
131   14 7	138   15 8	91   17 8	47   19 9	22   20 10	5   22 12	0   23 12	2   23 13	8   23 12	37   22 11	88   16 8	130   14 7
Temperatuur in °C • Totale neerslag in mm

Berkeley kent onder invloed van de Californische stroom een mediterraan klimaat (Csb volgens de klimaatklassificatie van Köppen) met gematigde, droge zomers en zachte, natte winters. De koude zeestroom veroorzaakt daarnaast mist in de zomer en vanwege de ligging tegenover de Golden Gate is Berkeley vaker dan andere steden in de omgeving onder de mist bedekt. Januari is de koudste maand met een gemiddelde temperatuur tussen de 6,5°C en 14°C en augustus en september zijn de warmste maanden met een gemiddelde temperatuur tussen de 12,5°C en 23°C. Jaarlijks valt er 699 mm neerslag. De meeste neerslag valt in de maanden november tot en met maart (578 mm), terwijl het in de maanden juni tot en met september nauwelijks regent (15 mm).

Aan het eind van de lente en aan het begin van de herfst waaien er aflandige winden vanuit het noordoosten die warme, droge lucht met zich meebrengen. In de lente hebben deze winden doorgaans geen gevolgen doordat de vegetatie nog vochtig is van de winterse regen, maar in de de herfst veroorzaken ze extreme droogte waardoor er natuurbranden kunnen ontstaan. In september 1923 woedde er zo'n brand door North Berkeley die meer dan 580 huizen vernietigde en in oktober 1991 was er wederom een brand in het zuidoosten van Berkeley en het noorden van Oakland die in totaal aan 25 mensen het leven kostte en meer dan 3000 woningen verwoestte.

Bevolking

Demografie

Berkeley telde in 2016 naar schatting 121.240 inwoners en de bevolkingsdichtheid bedroeg 4.474 inwoners per vierkante kilometer. Ten opzichte van de 112.580 personen in het meetjaar 2010 is dat een stijging van 7,69 procent.

Bevolkingsgroei van Berkeley sinds 1890

Bestuur en politiek

Old City Hall (oude stadhuis), waar de raadsleden samenkomen en vergaderen.

Lokale overheid

De lokale overheid van Berkeley werkt sinds 1923 volgens het council-manager-systeem, waarbij de wetgevende macht via de city council bij de burgers ligt en de uitvoerende macht bij de city manager. In 1916 werd al voorgesteld om een city manager aan te stellen, maar dit voorstel werd weggestemd omdat het de macht van de gekozen bestuurders te veel zou inperken. Daarnaast kent de stad ook een direct gekozen burgemeester kent.

De city council (gemeenteraad) bestaat uit acht leden aangevuld met de burgmeester. De burgers kiezen de raadsleden via een districtenstelsel voor een termijn van vier jaar; elk raadslid vertegenwoordigt een van de acht districten. De verkiezingen voor de raadsleden uit de districten 1, 4, 7 en 8 vinden tegelijkertijd met de gouverneursverkiezingen plaats en die voor de raadsleden uit de districten 2, 3, 5 en 6 tegelijkertijd met de presidentsverkiezingen. De burgemeester wordt ook om de vier jaar gekozen. Hij of zij is voorzitter van de city council en stemt als negende raadslid mee, maar heeft geen veto; de functie is vooral ceremonieel. De huidige burgemeester is sinds november 2016 Jesse Arreguin die daarmee Tom Bates (2002–2016) opvolgt.

De city manager (stadsbestuurder) wordt aangesteld door de city council. Hij of zij regelt het bestuur van de stad en is verantwoordelijk voor bijvoorbeeld de (sociale) voorzieningen, het bewaren van de openbare orde en de jaarlijkse begroting. De city manager stelt verder de hoofden van de verschillende departementen aan, die hem of haar ondersteunen bij het bestuur.

Samenwerkingsbanden

Berkeley werkt samen met verschillende steden, dorpen en gemeenschappen wereldwijd; enerzijds om mensenrechten, gezondheid, veiligheid, cultuur en onderwijs te bevorderen vanuit Berkeley en anderzijds om uitwisselingen en verrijking voor studenten en scholieren mogelijk te maken.

Sakai (Japan), sinds 1966 de Edda in Imo (Nigeria), sinds 1982 San Antonio Los Ranchos (El Salvador), sinds 1983 Haidian in Peking (China), sinds 1985 Gao (Mali), sinds 1985 Mathopestad (Zuid-Afrika), sinds 1986 León (Nicaragua), sinds 1986 Oukasie (Zuid-Afrika), sinds 1988

Jena (Duitsland), sinds 1989 Yondó (Colombia), sinds 1990 Dmitrov (Rusland), sinds 1991 Uma Bawang (Maleisië), sinds 1991 Oelan-Oede (Rusland), sinds 1992 de Yurok in Californië (Verenigde Staten), sinds 1993 Browning en de Blackfoot in Montana (Verenigde Staten), sinds 2000 Palma Soriano (Cuba), sinds 2002

Cultuur

Keuken

• California cuisine

Economie en voorzieningen

Onderwijs

De hoofdcampus van de UC Berkeley met de Sather Tower

Berkeley telt vijf hogeronderwijsinstellingen waarvan de Universiteit van Californië - Berkeley (UC Berkeley) de voornaamste is. De UC Berkeley is in 1868 gesticht, in 1873 naar Berkeley verplaatst en sindsdien bepalend geweest in de geschiedenis van de stad. De universiteit omvat ook andere gebouwen en onderzoekcentra naast de hoofdcampus zoals Lawrence Berkeley National Laboratory en Lawrence Hall of Science. De overige onderwijsinstellingen in Berkeley zijn de Graduate Theological Union, Berkeley City College, Wright Institute en Zaytuna College.

Alle openbare scholen vallen onder het Berkeley Unified School District dat elf basisscholen, drie middle schools en een high school omvat. Naast de openbare Berkeley High School kent de stad ook de katholieke, particuliere Saint Mary's College High School, met het adres in Berkeley maar de campus nagenoeg volledig in Albany. De Berkeley Public Library onderhoudt vijf openbare bibliotheken alsook een bibliotheek voor gereedschap binnen de stad, terwijl de UC Berkeley Libraries verantwoordelijk zijn voor de bibliotheken op de campus.

Transport en infrastructuur

De Eastshore Freeway ter hoogte van het Aquatic Park uitkijkend op Emeryville in het zuiden

De Ohlone Greenway is een fiets- en voetpad dat door het noordelijk deel van de stad loopt.

De Interstate 80 en Interstate 580 lopen westelijk van Berkeley gezamenlijk (als de Eastshore Freeway) langs de baai af. De I-80 verbindt Berkeley onder meer met San Francisco en het noordelijk deel van de East Bay, terwijl de I-580 een verbinding vormt met San Rafael en het zuidelijk deel van de East Bay. De SR 13 loopt van de Easthore Freeway als Ashby Avenue horizontaal door het zuiden van de stad naar Oakland en vormt daar een aansluiting op de SR 24 en de Caldecott Tunnel naar Orinda aan de andere kant van de Berkeley Hills. De SR 123 loopt als San Pablo Avenue parallel aan de Eastshore Freeway door het westen van Berkeley.

Het openbaar vervoer in de stad wordt verzorgd door Amtrak (Capitol Corridor), AC Transit, BART en pendeldiensten die onderhouden worden door enkele grote werkgevers zoals de universiteit. AC Transit is verantwoordelijk voor het busvervoer in Berkeley en de rest van de Alameda en Contra Costa County, terwijl BART een lightrailsysteem onderhoudt dat de voorsteden in de East Bay verbindt met Oakland en San Francisco. Berkeley heeft drie BART-stations (Ashby, Downtown Berkeley en North Berkeley) die alledrie zowel op de Richmond-Millbrae Line als op de Richmond-Fremont Line liggen.

Een kleine tien procent van de bevolking van Berkeley fietst naar zijn werk. De stad kent een stelsel van fietspaden, -stroken en -straten dat in totaal meer dan 70 kilometer lang is. De meeste fietspaden zijn niet alleen voor fietsers bedoeld maar ook voor voetgangers en andere niet gemotoriseerde voertuigen. De fietsstraten (bicycle boulevards) liggen vaak parallel aan de belangrijkere doorgaande wegen. Ze zijn ingericht voor traag bestemmingsverkeer door onder meer het plaatsen van wegscheidingen die alleen fietsers en voetgangers doorlaten.

Externe link

• (en) Officiële website
• (en) Statistieken, kaarten en andere informatie over Berkeley op city-data.com

Noten

Bronvermelding

Bronnen

• (en) Rorabaugh, W. J. (1989), Berkeley at War: The 1960s. Oxford University Press.
• (en) Wollenberg, C. (2008), Berkeley, A City in History. University of California Press.

Verwijzingen

Mediabestanden

Zie de categorie Berkeley, California van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

{{Coor title dms|37|52|18|N|122|16|29|W|type:city(102743)_region:US-CA}

[[Categorie:Plaats in Alameda County] [[Categorie:Stad in de Verenigde Staten]