Enrique Granados

Enrique Granados
	Enrique Granados
Algemene informatie
Volledige naam	Pantaleón Enrique Joaquín Granados y Campiña
Geboren	27 juli 1867
Geboorteplaats	Lleida
Overleden	24 maart 1916
Overlijdensplaats	Verenigd Koninkrijk
Land	Spanje
Werk
Genre(s)	symfonische muziek, HaFaBramuziek, opera, vocale muziek, pianomuziek
Beroep	componist, muziekpedagoog, pianist
Instrument(en)	piano
	Officiële website; (en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Pantaleón Enrique Joaquín Granados y Campiña (Lleida, 27 juli 1867 – op zee (tussen Folkestone en Dieppe), 24 maart 1916) was een Spaans componist, muziekpedagoog en pianist.

Levensloop

Zijn vader Calixto Granados was van Cubaanse afkomst en diende als officier in het Spaanse leger, zijn moeder Enriqueta Campiña kwam uit Noord-Spanje. Zijn eerste pianolessen kreeg hij van de dirigent van de militaire banda. Nadat zijn ouders zich in Barcelona gevestigd hadden, studeerde hij piano bij Francisco X. Jurnet en Joan Baptista Pujol en compositie bij Felipe Pedrell. Van 1887-1889 studeerde hij in Parijs bij Charles-Wilfrid de Bériot en woonde in bij een landgenoot, de pianist Ricardo Viñes.

Als allround pianist en componist keerde hij in 1890 terug naar Barcelona, waar hij zijn eerste recitals gaf en zijn composities ten gehore bracht. Hij gaf vele concerten, waarvan sommige, met goede vrienden zoals Vincent d'Indy en Camille Saint-Saëns. Tussen 1895 en 1898 werden verschillende van zijn werken voor het eerst uitgevoerd, waaronder zijn eerste opera María del Carmen (Madrid, Teatro de Parish, 11 november 1898).

Cellist Pablo Casals en Enrique Granados, geschilderd door de Catalaanse kunstschilder Lluïsa Vidal

In 1900 stichtte hij de Sociedad de Conciertos Clásicos en gaf hij leiding aan een concertsociëteit in Barcelona, die echter een kort leven beschoren was. In 1901 richtte hij de Associacio Musical Granados Marshall - Academia Marshall op, een pianoschool, waar hij tot aan zijn dood de regie voerde.

In 1912 ontmoette hij de Amerikaanse pianist Ernest Schelling, die ervoor zorgde dat zijn werk in Amerika uitgegeven werd en hem wist over te halen, zijn pianosuite Goyescas (1911), (waar hij 7 jaar aan gewerkt had, en geïnspireerd was op schilderijen van Goya), tot een opera te bewerken.

Oorspronkelijk lag het in de bedoeling deze opera in 1914 in Parijs op te voeren, maar door de Eerste Wereldoorlog kon dat geen doorgang vinden. In 1915 ging hij daarvoor naar de Verenigde Staten, waar zijn opera Goyescas op 26 januari 1916 zijn première beleefde in de Metropolitan Opera in New York. Op de terugweg in 1916 werd het schip Sussex waarop Granados reisde, door een Duitse onderzeeër tot zinken gebracht, ergens tussen Folkestone en Dieppe. Granados en zijn vrouw overleefden de ramp niet.

Granados wordt beschouwd als een van de belangrijkste componisten van Spanje. Hoewel zijn werk beïnvloed werd door Robert Schumann, Edvard Grieg en Franz Liszt, ontwikkelde hij een eigen stijl met individuele harmonische wendingen en ritmiek, en met karakteristieke melodieën. Hij wordt door zijn landgenoten liefdevol ‘onze Schubert’ (Franz Schubert) genoemd en heeft verder koosnamen als de ‘Spaanse Chopin’ en de ‘laatste Romanticus’.

Hij schreef voorts een studie over het gebruik van het pianopedaal, verzorgde de uitgave van tot dan toe onuitgegeven sonates van Alessandro Scarlatti, en herinstrumenteerde het pianoconcert in f van Frédéric Chopin.

De Spaanse regentes Maria Christina van Oostenrijk eerde Granados op 9 januari 1899 met het kruis in de Orde van Karel III.

Op 7 december 1892 huwde hij met María de los Desamparados (Amparo) Gal y Lloveras in de kerk van San Pedro de las Puellas te Barcelona.

Composities

Werken voor orkest

1905 Miel de la Alcarria: Jota
1907-1908 Dante, symfonisch gedicht voor mezzosopraan en orkest
1910 Elisenda, suite v. piano en kamerorkest
Navidad, symf. gedicht La nit del mort

Werken voor banda (harmonieorkest)

1910 Marcha Militaire No. 1
1910 Marcha Militaire No. 2
Goyescas, Suite uit de opera
Goyescas, Intermedio uit de opera
Tres Danzas Españolas
1. Oriental
2. Andaluza
3. Rondalla Aragonesa^[1]

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1893	Miel de la Alcarria, op. 54			José Feliú y Codina
1899	Petrarca	1 akte
1900	La leyenda de la fada
1900	Blancaflor	1 akte	30 januari 1899, Barcelona, Teatro Lírico Català	Adrià Gual
1901	Picarol	1 akte	23 februari 1901, Barcelona, Teatro Lírico Català	Apeles Mestres
1903	El Duende
1906	Gaçiel	3 aktes	27 oktober 1906, Barcelona, Teatro Principal	Apeles Mestres
1911	Liliana	1 akte	9 juli 1911, Barcelona,	Apeles Mestres
1913	Goyescas o Los majos enamorados	3 scènes	28 januari 1916, New York, Metropolitan Opera	Fernando Periquet y Zuaznabar

Zarzuelas

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1897	Los Ovillejos of La Gallina ciega	2 aktes
1898	María del Carmen	3 aktes	12 november 1898, Madrid, Circo (Teatro) de Parish de Madrid	José Feliú y Codina
1903	Follet	3 aktes	4 april 1903, Barcelona	Apeles Mestres
1914	La cieguecita de Betania	1 akte
1921	La Ciudad Eterna	2 aktes	18 oktober 1921, Madrid, Teatro Cervantes	Ramón Peña Ruiz

Balletten

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto	choreografie
	Remansos	4 scènes	november 1997, New York, American Ballet Theater	naar Federico García Lorca	Nacho Duato

Werken voor koren

1896 Salve Regina, voor gemengd koor
1911 Canto de las estrellas, poema voor piano, orgel en twee gemengde koren - tekst: Heinrich Heine

Vocale muziek

1910 Colección de Tonadillas, voor zang en piano - tekst: Fernando Periquet
1. Amor y odio
2. Callejeo
3. El Majo discreto
4. El tra-la-la y el punteado
5. El Majo timido
6. El Mirar de la Maja
7. La maja de Goya
8. La Maja Dolorosa I, II y III
9. ¡Ay majo de mi vida!
10. Odio Callefeo Las currutacas modestas
11. ¡Oh muerte cruel!
12. De aquel majo amante
13. La currutacas modestas
14. Sí al retiro me llevas
15. El majo olvidado
1915 Colección de canciones amatorias, voor zang en piano
1. Descúbrase el secreto
2. Mañanica era
3. Mira que soy niña
4. Gracia mía
5. Iban al Pinar
6. No lloráis ojuelos

Kamermuziek

1894 Quinteto en sol menor (c klein), voor piano en strijkkwartet, op. 49
Pequeña romanza, voor strijkkwartet
Romanza, voor viool en piano
Sonata, voor viool en piano
Trio, voor viool, cello en piano, op. 50

Werken voor piano

1892-1900 12 Danzas españolas, op. 37
1. Galante
2. Orientale
3. Fandango
4. Villanesca
5. Andaluza
6. Rondalla aragonesa
7. Valenciana
8. Sardana
9. Romántica
10. Melancólica
11. Arabesca
12. Bolero
1904 Allegro de concierto
1910 Cuentos de la juventud, op. 1
1. Dedicatoria
2. La Mendiga
3. Canción de mayo
4. Cuento viejo
5. Viniendo
6. -
7. Recuerdos de la infancia
8. El Fantasma
9. La huérfana
10. Marcha
1911 Goyescas, suite voor piano
1. Los requiebros
2. Coloquio en la reja, dúo de amor
3. El fandango de Cadil
4. Quejas, o La maja y el ruiseñor
5. El amor y la muerte, balada
6. Epílogo, serenata del espectro
El pelele, Escena Goyesca
1912 Fantasia-Cheherezada
7 Valses poéticos

A la Cubana, op. 36
Escenas infantiles "Miniaturas"
Seis piezas sobre cantos populares españolas
1. Añoranza
2. Ecos de la parranda
3. Vascongada
4. Marcha oriental
5. Zambra
6. Zapateado
6 Escenas románticas
1. Mazurca
2. Berceuse
3. Allegretto
4. Mazurka
5. Allegro appassionato
6. Epílogo.
3 Escenas poéticas, (Libro de horas)
1. Berceuse
2. Eva y Walter
3. Danza de la Rosa
Dos marchas militares, voor piano vierhandig
Escenas poéticas
1. Recuerdo de países lejaos
2. Al ángel de los claustros
3. Canción de Margarita
4. En el jardín
5. El invierno (La muerte del ruiseñor)
6. Al suplicio
7. Sueños del poeta
Mazurka (mazurka alla polacca), op. 2
Oriental, Canción Variada, Intermedio y Final
Prelude in D-groot
Rapsodia aragonesa
Seis estudios expresivos
Tres Impromtus, op. 39

Bibliografie

H. Triebel: Drie Spaanse meesters in het Holland Festival: Iberia, Mens En Melodie 46:376-7+ Jun 1991
Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Dick van der Meer: Van giraffepiano's, pianoleeuwen, tingellatten en toondichters, Amsterdam: H.J.W. Becht, 1977, 231 p., ISBN 978-9023002024
Manuel García Morante: Obra completa per a veu i piano, 2ª ed., rev. y aum., Barcelona: Tritó, Biblioteca de Catalunya, 2007, 213 p.,
Walter Aaron Clark: Enrique Granados: Poet of the Piano, Oxford University Press, New York and Oxford, 2006, 265 p., ISBN 0-19-514066-4
Francisco Alia Miranda: Índice de Autores e Intérpretes, in: La música en la radio: radio Ciudad Real EAJ 65 y sus discos de pizarra, Cuenca: Ediciones de la Universidad de Castilla-La Mancha, 2000, 378 p., ISBN 978-84-8427-046-1
Celsa Alonso González: Índice Onomastico ..., in: La canción lírica española en el siglo XIX, Madrid: Ediciones del ICCMU, 1998, 555 p., ISBN 978-84-89457-03-4
Celsa Alonso González: Nazionalismo spagnolo e avanguardia - La presunta praticabilita dell'Impressionismo, Musica/realta 15:81+ N44 1994
Arístides Incháustegui, Blanca Delgado Malagón: Indice Onomastico, in: Vida musical en Santo Domingo (1940-1965), Banco de Reservas, Publicación Especial, Editora Corripio, C. por A. Santo Domingo, D. N., 1998. 529 p., ISBN 9945-036-01-7
Luis Iglesias de Souza: El Teatro Lírico Español: volumen IV: libretistas y compositores, Coruña: Editorial Deportación Provincial, (4 volúmenes: I-Catálogo A-E / II-Catálogo F-O / III-Catálogo O-Z / IV-Libretistas y compositores) 1996, 742 p., ISBN 8-489-65219-8
Stewart Gordon: Spanish, Portuguese and Latin Keyboard Music in the Twentieth Century, in: A History of Keyboard Literature. Music for the Piano and its Forerunners, New York: Schirmer Books, 1996, 566 p., ISBN 978-0534251970
Linton Elzie Powell: Guitar effects in Spanish piano music, Piano & Keyboard N180:33-7 May-Jun 1996
Ramon Barce: Actualidad y futuro de la zarzuela. Actas de las Jornadas celebradas en Madrid del 7 al 9 de noviembre de 1991, Madrid: Editorial Alpuesto, 1994, 350 p.
P. Mecarelli: Il virtuosismo pianistico fin de siècle: paradigma dell'ambiguita novecentesca o elogio dell'ornamentazione?, Musica/realta 15:75+ N44 1994
Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
C.A. Hess: Enrique Granados and modern piano technique, Performance Practice Review 6:89-94 N1 1993
Franco Rossi, Michele Girardi: Indice Dei Nomi, in: Il teatro la Fenici: chronologia degli spettacoli 1938-1991, Venezia: Albrizzi Editore, 1992, 650 p., ISBN 88 317 5509 9
Franco Rossi, Michele Girardi: Indice Dei Nomi, in: Il teatro la Fenici: chronologia degli spettacoli 1792-1936, Venezia: Albrizzi Editore, 1989, 491 p., ISBN 88 7837 007 X
Jacqueline Cockburn, Richard L. Stokes, Graham Johnson: The Spanish song companion, London: Victor Gollancz, 1992
A. Schuessler: Piano music of Granados, Clavier 31:16-23 N8 1992
Montserrat Albet: Mil anys de musica catalana, Barcelona: Plaza & Janes Editores, S.A., 1991, 166 p.
Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The Heritage Encyclopedia of Band Music - Composers and Their Music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
J. Isern: El legado de Granados, su técnica pianística, Monsalvat N194:12-13 Jun 1991
Recent contributions to Iberian musical scholarship in the United States. [R. Stevenson] bibliog, Inter-American Music Review 11:138+ N1 1990
Kurtz Myers: Performer Index: Conductors, in: Index to record reviews 1984-1987: based on material originally published in "Notes", the quarterly journal of the Music Library Association between 1984 and 1987, Boston, Massachusetts: G.K. Hall, 1989, 639 p., ISBN 978-0816104826
Kurtz Myers: Performer Index: Instrumentalits, in: Index to record reviews, 1978-1983: based on material originally published in "Notes", the quarterly journal of the Music Library Association, between 1978 and 1983, 1st Suppl., Boston, Massachusetts: G K Hall, December 1985, 873 p., ISBN 978-0816104352
J. Douglas Riva: The "Goyescas" for piano by Enrique Granados - a critical edition. Ann Arbor, Michigan. U.M.I., Dissertation Information Service, 1988. 368 p.
Giuseppe Triggiani, Franco Mannino: Il melodramma nel mondo 1597-1987, Bari: Levante Editori-Bari, 1988, 378 p.
Kurt Neufert: Goyescas von Granados und La vida breve von de Falla in Nancy, Orchester, Das 34:943-4 Sep 1986
Kurt Neufert: Die Opernregie des Berufsprovokateurs, Opernwelt 27:50 N8 1986
J.B. Jones: Enrique Granados - A few reflections on a seventieth anniversary, Music Review: 47:16-23 N1 1986-1987
Jean-Marie Londeix: Musique pour saxophone, volume II: repertoire general des oeuvres et des ouvrages d'enseignement pour le saxophone, Cherry Hill: Roncorp Publications, 1985
Jean-Marie Londeix: 125 ans de musique pour saxophone, repertoire general des oeuvres et des ouvrages d'enseignement pour le saxophone, Paris: Leduc, 1971
Lyle G. Wilson: A dictionary of pianists, London: Robert Hale, 1985. 343 p., ISBN 978-0709017493
Enzo Valenti Ferro: Índice de Cantantes, in: Las voces: teatro Colón 1908-1982, Buenos Aires: Ediciones de Arte Gaglainone, 1983, ISBN 978-9509004368
Roger Alier, Xosé Aviñoa: El libro de la zarzuela, Madrid: Ediciones Daimon, 1982, ISBN 84-231-2677-3
Rosa Angélica López: Granados' "Escenas Románticas": its romantic sources and progressive features, Texas (Austin). 1982. dissertation.
Christof Ruger: Konzertbuch Klaviermusik A-Z, Leipzig: 1982
Kurt Pahlen: Mein Engel, mein Alles, mein ich: 294 Liebesbriefe berühmter Musiker, München, Wilhelm Goldmann, 1981, 356 p.
Sophie Joligeon: Enrique Granados, pedagogue du piano, Sorbonne (Paris). 1980. dissertation. 100 S.
Olga Llano Kuehl: Three stylistic periods in the piano compositions of Enrique Granados, Cincinnati. 1980. dissertation.
Franz Stieger: Opernlexikon - Teil II: Komponisten. 1, Band A-F, Tutzing: Hans Schneider, 1975-1983, 371 p., ISBN 3-7952-0203-5
Franz Stieger: Opernlexikon - Teil II: Komponisten. 2, Band G-M, Tutzing: Hans Schneider, 1975-1983, 373-772 p., ISBN 3-7952-0228-0
Gösta Morin, Carl-Allan Moberg, Einar Sundström: Sohlmans musiklexikon - 2. rev. och utvidgade uppl., Stockholm: Sohlman Förlag, 1975-1979, 5 v.
José María Ruiz Gallardón, Antonio Fernández-Cid: Cien años de teatro musical en España 1875-1975, Madrid: Real Musical Editores, 1975, 610 p., ISBN 978-8-438-70021-1
Antonio Fernández-Cid: La música española en el siglo XX, Madrid: Publicaciones de la Fundacion Juan March, 1973
Antonio Fernández-Cid: Lieder y canciones de España; pequeña historia de la música nacional, 1900-1963, Madrid: Editora Nacional, 1963, 531 p.
Andrés Ruiz Tarazona: Enrique Granados el ultimo romantico, Madrid: Real Musical 1975. 77 S.
Octavio Aballi Planell: Enrique Granados y su tiempo. Contrapunto filatelico al centenario del nacimiento de un gran músico, Barcelona: Amigos de Granados 1969. 24 S.
Manuel Valls Gorina: Historia de la música catalana, Barcelona: Editorial Taber, c1969, 218 p.
Xavier de Montsalvatge: Enrique Granados (1867-1916), Revista de Occidente. 1968, Nr.58, S. 95-105.
Sergio Martinotti: Note critiche su Granados, Chigiana. 4 (1967), S. 131-141.
José Subira: Cien óperas: autores personajes argumentos, Madrid: Editorial Prensa Espanola, 1967
José Subira: Antiguas tonadillas escénicas y modernas tonadillas de Granados, Ritmo. 32 (1962) No. 326, Mai, S. 4 f.
Andrea de Larrea: Enrique Granados, Arbor. 64 (1966) No. 246, S. 139-149.
M.A. Vajsbord: Enrike Granados, Sovetskaja Muzyka. 8 (1964) H. 2, S. 118-123.
Joaquín Pena, Higinio Anglés, Miguel Querol Gavalda: Diccionario de la Música LABOR, Barcelona: Editorial Labor, 1954, 2V, 2318P.

Externe links

(en) Biografie en werklijst
Bladmuziek van Enrique Granados op de website van het International Music Score Library Project

Referenties

↑ Rondalla Aragonesa - Danza nº6 de "12 Danzas españolas", op. 37 door "Banda Sinfónica del Conservatorio Superior de Música de Aragón" (CSMA) o.l.v. Miquel Rodrigo. Gearchiveerd op 8 februari 2017.

[1] Rondalla Aragonesa - Danza nº6 de "12 Danzas españolas", op. 37 door "Banda Sinfónica del Conservatorio Superior de Música de Aragón" (CSMA) o.l.v. Miquel Rodrigo. Gearchiveerd op 8 februari 2017.

[1]